ZAKON O NEVLADINIM ORGANIZACIJAMA
("Sl. list CG", br. 39/2011 i 37/2017)
Predmet zakona
Član 1
Ovim zakonom uređuje se način osnivanja, upisa i brisanja iz registra, status, organi, finansiranje i druga pitanja od značaja za rad i djelovanje nevladinih organizacija.
Nevladine organizacije, u smislu ovog zakona, su nevladina udruženja i nevladine fondacije.
Nevladino udruženje
Član 2
Nevladino udruženje (u daljem tekstu: udruženje) je dobrovoljna neprofitna organizacija sa članstvom, koju osnivaju domaća i/ili strana fizička i/ili pravna lica, radi ostvarivanja određenih zajedničkih ili opštih ciljeva i interesa.
Nevladina fondacija
Član 3
Nevladina fondacija (u daljem tekstu: fondacija) je dobrovoljna neprofitna organizacija bez članstva, koju osnivaju domaća i/ili strana fizička i/ili pravna lica sa ili bez početne imovine, radi ostvarivanja opštih ciljeva i interesa.
Strana nevladina organizacija
Član 4
Strana nevladina organizacija (u daljem tekstu: strana organizacija) može djelovati na teritoriji Crne Gore radi ostvarivanja ciljeva i interesa koji nijesu zabranjeni Ustavom i zakonom.
Strana organizacija, u smislu ovog zakona, je nevladina organizacija sa svojstvom pravnog lica, čije je sjedište u drugoj državi, a koja je osnovana po propisima te države radi ostvarivanja zajedničkih ili opštih ciljeva i interesa.
Primjena zakona
Član 5
Ovaj zakon ne primjenjuje se na političke partije, sindikalne organizacije, sportske organizacije, vjerske zajednice, poslovna udruženja, organizacije i fondacije čiji je osnivač država, kao i na druge oblike udruživanja, koji se osnivaju posebnim zakonom ili na osnovu posebnog zakona, osim na pitanja koja nijesu uređena tim posebnim zakonima.
Status
Član 6
Nevladina organizacija ima svojstvo pravnog lica koje stiče danom upisa u registar, u skladu sa ovim zakonom.
Javnost rada
Član 7
Rad nevladinih organizacija je javan.
Javnost rada ostvaruje se u skladu sa statutom nevladine organizacije.
Osnivanje na neodređeno ili određeno vrijeme
Član 8
Nevladina organizacija se osniva na neodređeno ili određeno vrijeme.
Ako statutom nije drukčije propisano, smatraće se da je nevladina organizacija osnovana na neodređeno vrijeme.
Članstvo u savezima
Član 9
Nevladina organizacija se može učlanjivati u saveze ili druge oblike povezivanja nevladinih organizacija u Crnoj Gori i inostranstvu.
Na osnivanje saveza ili drugog oblika povezivanja nevladinih organizacija u Crnoj Gori primjenjuju se odredbe ovog zakona kojima je uređeno osnivanje udruženja.
Upotreba rodno osjetljivog jezika
Član 9a
Izrazi koji se u ovom zakonu koriste za fizička lica u muškom rodu podrazumijevaju iste izraze u ženskom rodu.
Osnivači
Član 10
Udruženje mogu osnovati najmanje tri lica, od kojih jedno mora imati prebivalište, boravište ili sjedište u Crnoj Gori.
Osnivač udruženja može biti i maloljetno lice sa navršenih 14 godina života, uz saglasnost zakonskog zastupnika, u skladu sa zakonom.
Fondaciju može osnovati jedno ili više lica nezavisno od prebivališta, boravišta ili sjedišta u Crnoj Gori.
Ukoliko fondaciju osniva više lica, svoja prava ostvaruju zajednički, ako statutom nije drukčije utvrđeno.
Fondacija se može osnovati i testamentom.
Osnivački akt
Član 11
Nevladina organizacija osniva se osnivačkim aktom koji sadrži:
1) podatke o osnivačima, i to:
- lično ime ili naziv osnivača;
- jedinstveni matični broj osnivača, a ukoliko je osnivač strani državljanin, broj putne isprave i naziv države koja je izdala putnu ispravu;
- poreski identifikacioni broj (PIB) i pečat pravnog lica ako je osnivač pravno lice;
- potpise osnivača, odnosno ovlašćenog lica u pravnom licu ako je osnivač pravno lice;
2) podatke o nevladinoj organizaciji, i to:
- naziv;
- adresu i sjedište;
- ciljeve i djelatnost;
- lično ime, jedinstveni matični broj, adresu i potpis lica ovlašćenog za zastupanje organizacije, a ukoliko je to lice strani državljanin, lično ime, broj putne isprave i naziv države koja je izdala putnu ispravu, kao i njegov potpis.
Pored podataka iz stava 1 ovog člana, osnivački akt fondacije sadrži i podatke o predsjedniku i članovima upravnog odbora, kao i podatke o početnoj imovini fondacije, ukoliko fondacija ima početnu imovinu.
Ako se fondacija osniva testamentom, testament mora da sadrži podatke o osnivačima, ciljevima i djelatnostima fondacije, kao i podatke o licu koje je ovlašćeno da preduzme sve radnje potrebne za osnivanje i upis fondacije u registar.
Statut
Član 12
Nevladina organizacija ima statut.
Statutom nevladine organizacije uređuju se:
- naziv i sjedište organizacije, ciljevi i djelatnosti radi kojih se osniva, kao i organi nevladine organizacije;
- ovlašćenja organa upravljanja i njegov sastav, način izbora, opoziva, rada i sazivanja sjednica organa upravljanja, kvorum i način odlučivanja, kao i mandat organa upravljanja;
- način izbora i opoziva lica ovlašćenog za zastupanje i njegov mandat;
- postupak izmjena i dopuna statuta i način donošenja drugih opštih akata organizacije;
- način ostvarivanja javnosti rada;
- način finansiranja, kao i privredna djelatnost koju će nevladina organizacija obavljati, ako se za to opredijeli;
- raspolaganje imovinom, uključujući i raspolaganje u slučaju prestanka rada nevladine organizacije;
- oblik i sadržinu pečata;
- prestanak rada;
- druga pitanja od značaja za djelovanje i rad nevladine organizacije.
Statutom udruženja uređuju se i:
- uslovi za sticanje i gubitak članstva;
- prava i obaveze članova, uključujući i način ostvarivanja prava na sazivanje skupštine kad ona nije sazvana u roku utvrđenom statutom;
- način vođenja evidencije članova.
Statutom fondacije mogu se urediti i posebna prava osnivača prema fondaciji, kao i pitanja u vezi sa početnom imovinom fondacije, ako fondacija ima početnu imovinu.
Zaštita naziva
Član 13
Naziv nevladine organizacije upisuje se u odgovarajući registar u skladu sa ovim zakonom na crnogorskom jeziku i mora se razlikovati od naziva nevladinih organizacija upisanih u registre iz člana 14 ovog zakona.
Izuzetno od stava 1 ovog člana, naziv nevladine organizacije može da sadrži strane riječi ako te riječi čine ime strane ili međunarodne organizacije čija je organizacija članica, odnosno ako se te riječi uobičajeno koriste u crnogorskom jeziku ili za njih nema odgovarajućih riječi u crnogorskom jeziku ili ako se radi o latinskim izrazima.
Naziv nevladine organizacije može se upisati u registar i na jeziku koji je u službenoj upotrebi, odnosno na jednom ili više stranih jezika.
Naziv nevladine organizacije ne može da sadrži riječi koje su slične nazivu državnog organa, organa državne uprave, odnosno organa lokalne samouprave i organa lokalne uprave.
Naziv nevladine organizacije može da sadrži ime fizičkog lica ako je to lice dalo pristanak, odnosno ako su za umrlo lice pristanak dali njegovi nasljednici.
Nevladina organizacija može imati i skraćeni naziv koji se određuje statutom.
III. REGISTAR NEVLADINIH ORGANIZACIJA
Nadležnost
Član 14
Registar udruženja, registar fondacija i registar stranih organizacija u pisanoj i elektronskoj formi vodi organ državne uprave nadležan za poslove uprave (u daljem tekstu: Ministarstvo).
Sadržinu i način vođenja registara, kao i obrasce prijava za upis u registre propisuje Ministarstvo.
Upis nevladine organizacije u registar
Član 15
Upis nevladine organizacije u registar vrši se na osnovu prijave za upis.
Uz prijavu za upis udruženja podnosi se osnivački akt, zapisnik sa osnivačke skupštine i statut.
Uz prijavu za upis fondacije podnosi se osnivački akt, odnosno testament ako se osniva testamentom, zapisnik sa osnivačke sjednice upravnog odbora i statut.
Javnost registra
Član 16
Podaci upisani u registre iz člana 14 stav 1 ovog zakona su javni i objavljuju se na sajtu Ministarstva, ako posebnim zakonom nije drukčije propisano.
Objavljivanje upisa u registar
Član 17
(brisano)
Postupak po zahtjevu i rok za upis
Član 18
Upis u odgovarajući registar iz člana 14 ovog zakona izvršiće se u roku od 30 dana od dana podnošenja uredne i potpune prijave.
Ako se upis u registar na osnovu uredne i potpune prijave ne izvrši u roku iz stava 1 ovog člana, smatraće se da je upis izvršen prvog narednog dana po isteku tog roka.
U slučaju iz stava 2 ovog člana Ministarstvo donosi rješenje o upisu u roku od tri dana od isteka roka iz stava 1 ovog člana.
Odbijanje upisa u registar
Član 18a
Upis nevladine organizacije u odgovarajući registar iz člana 14 ovog zakona odbiće se ako su statutom nevladine organizacije utvrđeni ciljevi koji su u suprotnosti sa Ustavom ili zakonom.
Protiv rješenja iz stava 1 ovog člana, može se podnijeti tužba Upravnom sudu Crne Gore.
Promjena činjenica i podataka
Član 19
Nevladina organizacija, odnosno predstavništvo strane organizacije dužni su da, preko ovlašćenog lica za zastupanje, Ministarstvu dostave prijavu o svakoj promjeni činjenica i podataka koji se upisuju u registar, u roku od 30 dana od dana nastanka promjene.
Uz prijavu iz stava 1 ovog člana, nevladina organizacija je dužna da dostavi odluku nadležnog organa nevladine organizacije o promjeni činjenica i podataka, odnosno zapisnik sa sjednice skupštine ili upravnog odbora te organizacije ili drugi dokaz o promjeni činjenica i podataka.
Promjena činjenica i podataka iz stava 1 ovog člana ne proizvodi pravne posljedice prema trećim licima ukoliko se ne upiše u registar, osim ako je treće lice znalo ili je moralo znati za promjenu.
Djelovanje strane organizacije
Član 20
Strana organizacija može djelovati na teritoriji Crne Gore ako je svoje predstavništvo upisala kod Ministarstva.
Upis predstavništva iz stava 1 ovog člana vrši se na osnovu prijave, koja sadrži:
- dokaz o svojstvu pravnog lica u državi u kojoj je sjedište te organizacije;
- izvod iz osnivačkog akta ili statuta kojim su utvrđeni ciljevi strane organizacije;
- lično ime i adresu lica ovlašćenog za zastupanje predstavništva strane organizacije u Crnoj Gori;
- podatak o sjedištu predstavništva strane organizacije na teritoriji Crne Gore.
Dokumentacija iz stava 2 al. 1 i 2 ovog člana mora biti prevedena na crnogorski jezik od strane tumača postavljenog u skladu sa posebnim zakonom.
Predstavništvo strane organizacije nema svojstvo pravnog lica.
Članstvo
Član 21
Svako lice može, pod jednakim uslovima utvrđenim statutom, da postane član udruženja.
Udruženje vodi evidenciju o članovima.
Organi udruženja
Član 22
Organi udruženja su skupština kao organ upravljanja udruženja i lice ovlašćeno za zastupanje (direktor, predsjednik, generalni sekretar i sl).
Statutom udruženja mogu se predvidjeti i drugi organi.
Statutom se može utvrditi drukčiji naziv organa upravljanja udruženja.
Skupština udruženja
Član 23
Skupštinu udruženja čine svi članovi udruženja, sa jednakim pravom glasa.
Skupština udruženja:
- usvaja statut udruženja;
- bira i razrješava lice ovlašćeno za zastupanje i druge organe udruženja, ako statutom nije drukčije predviđeno;
- odlučuje o udruživanju u saveze i druge oblike povezivanja udruženja;
- usvaja plan rada za narednu i izvještaj o radu za prethodnu kalendarsku godinu;
- usvaja godišnji finansijski izvještaj;
- odlučuje o promjeni cilja i djelatnosti, prestanku rada i raspodjeli preostale imovine udruženja;
- odlučuje i o drugim pitanjima za koja statutom nije utvrđena nadležnost drugih organa udruženja. Redovna sjednica skupštine održava se najmanje jednom godišnje, ako statutom nije utvrđen kraći rok.
Vanredna sjednica skupštine saziva se ukoliko zahtjev za njeno sazivanje u pisanom obliku podnese najmanje jedna trećina članova udruženja, ukoliko statutom nije utvrđen manji broj članova, najkasnije u roku od 30 dana od dana podnošenja zahtjeva za njeno sazivanje.
Statutom se može odrediti način predstavljanja članova u skupštini udruženja preko opunomoćenih predstavnika.
Lice ovlašćeno za zastupanje
Član 24
Lice ovlašćeno za zastupanje je poslovno sposobno fizičko lice sa prebivalištem ili boravištem u Crnoj Gori, koje:
- zaključuje ugovore i preduzima druge pravne radnje u ime i za račun udruženja,
- odgovora za zakonitost rada;
- vodi poslove udruženja saglasno odlukama skupštine, ako statutom nije drukčije utvrđeno;
- podnosi skupštini predlog godišnjeg finansijskog izvještaja;
- obavlja i druge poslove u skladu sa zakonom, statutom i aktima udruženja.
Sudska nadležnost
Član 24a
U sporovima o izboru i razrješenju lica ovlašćenog za zastupanje nevladine organizacije odlučuje nadležni sud, u skladu sa zakonom kojim se uređuje osnivanje, organizacija i nadležnost sudova.
Organi fondacije
Član 25
Organi fondacije su upravni odbor kao organ upravljanja i lice ovlašćeno za zastupanje (direktor, predsjednik, upravitelj i sl.).
Statutom se mogu predvidjeti i drugi organi fondacije.
Član upravnog odbora ne može biti član drugih organa fondacije.
Statutom se može utvrditi drukčiji naziv organa upravljanja fondacije.
Upravni odbor
Član 26
Predsjednika i članove upravnog odbora fondacije imenuje osnivač ili lice iz člana 11 stav 3 ovog zakona, ako osnivačkim aktom ili statutom nije drukčije utvrđeno.
Upravni odbor:
- imenuje i razrješava dužnosti lice ovlašćeno za zastupanje, ako statutom nije drukčije utvrđeno;
- donosi statut;
- usvaja godišnji finansijski izvještaj;
- odlučuje o raspolaganju imovinom;
- donosi poslovnik o svom radu;
- odlučuje o promjeni ciljeva i djelatnosti, prestanku rada fondacije i raspodjeli preostale imovine, ako statutom nije predviđeno da o ovim pitanjima odlučuje osnivač;
- odlučuje i o drugim pitanjima za koja statutom nije utvrđena nadležnost drugih organa fondacije;
- obavlja druge poslove u skladu sa zakonom, osnivačkim aktom i statutom.
Lice ovlašćeno za zastupanje
Član 27
Lice ovlašćeno za zastupanje je poslovno sposobno fizičko lice sa prebivalištem ili boravištem u Crnoj Gori, koje:
- zaključuje ugovore i preduzima druge pravne radnje u ime i za račun fondacije,
- odgovora za zakonitost rada fondacije;
- vodi poslove fondacije saglasno odlukama upravnog odbora;
- podnosi upravnom odboru predlog godišnjeg finansijskog izvještaja;
- obavlja i druge poslove u skladu sa zakonom, statutom i aktima fondacije.
Imovina
Član 28
Nevladina organizacija stiče imovinu od članarine, dobrovoljnih priloga, poklona, donacija, zaostavštine, kamata na uloge, dividendi, zakupnine, prihoda od privredne djelatnosti i na drugi način koji nije u suprotnosti sa zakonom.
Obavljanje privredne djelatnosti
Član 29
Nevladina organizacija može neposredno obavljati privrednu djelatnost utvrđenu statutom ako se za obavljanje te djelatnosti upiše u registar privrednih subjekata.
Ukoliko prihod od privredne djelatnosti u tekućoj godini prelazi iznos od 4.000 eura, nevladina organizacija ne može neposredno obavljati privrednu djelatnost do kraja tekuće godine.
Izuzetno od stava 2 ovog člana, nevladina organizacija može nastaviti da obavlja privrednu djelatnost do kraja tekuće godine pod uslovom da prihod od te djelatnosti u tekućoj godini ne pređe 20% ukupnog godišnjeg prihoda u prethodnoj kalendarskoj godini.
Dobit ostvarena obavljanjem privredne djelatnosti mora se upotrijebiti na teritoriji Crne Gore za ostvarivanje ciljeva radi kojih je nevladina organizacija osnovana.
Nevladina organizacija obavlja privrednu djelatnost saglasno posebnim propisima kojima se uređuju uslovi za obavljanje te vrste djelatnosti.
Prihod koji nevladina organizacija ostvari preko iznosa iz st. 2 i 3 ovog člana uplaćuje se u budžet Crne Gore.
Korišćenje imovine
Član 30
Imovina nevladine organizacije, uključujući i imovinu stečenu obavljanjem privredne djelatnosti, može se koristiti jedino za ostvarivanje ciljeva radi kojih je nevladina organizacija osnovana i ne može se raspodjeljivati osnivačima, članovima, članovima organa nevladine organizacije i zaposlenima, kao i srodnicima tih lica u pravoj liniji i pobočnoj do drugog stepena, srodnicima po tazbini do prvog stepena, bračnim ili vanbračnim supružnicima, starateljima štićenicima, usvojiocima, usvojenicima, zakonskim zastupnicima ili punomoćnicima, ako posebnim zakonom nije drukčije određeno.
Stav 1 ovog člana ne odnosi se na naknadu opravdanih troškova nastalih ostvarivanjem ciljeva nevladine organizacije, ugovorene obaveze, isplatu zarada, naknadu zarada i drugih primanja zaposlenima po osnovu rada, davanje prigodnih nagrada, kao i drugih naknada u skladu sa statutom i projektnim aktivnostima.
Podrška države
Član 31
Država pruža podršku nevladinim organizacijama obezbjeđivanjem finansijskih sredstava za podršku u budžetu, kao i uvođenjem poreskih i drugih povlastica nevladinim organizacijama, u skladu sa zakonom.
Država može nevladinoj organizaciji dati na korišćenje državnu imovinu (prostor, tehničku opremu i sl.), u skladu sa zakonom kojim se uređuje korišćenje, upravljanje i raspolaganje državnom imovinom, odnosno drugim zakonom.
Finansijska podrška iz budžeta
Član 32
Država obezbjeđuje sredstva za finansiranje projekata i programa u oblastima od javnog interesa koje realizuju nevladine organizacije, u iznosu od najmanje 0,3% tekućeg godišnjeg budžeta.
Oblastima iz stava 1 ovog člana smatraju se: socijalna i zdravstvena zaštita, smanjenje siromaštva, zaštita lica sa invaliditetom, društvena briga o djeci i mladima, pomoć starijim licima, zaštita i promovisanje ljudskih i manjinskih prava, vladavina prava, razvoj civilnog društva i volonterizma, evroatlantske i evropske integracije Crne Gore, institucionalno i vaninstitucionalno obrazovanje, nauka, umjetnost, kultura, tehnička kultura, zaštita životne sredine, poljoprivreda i ruralni razvoj, održivi razvoj, zaštita potrošača, rodna ravnopravnost, borba protiv korupcije i organizovanog kriminala, borba protiv bolesti zavisnosti, kao i druge oblasti od javnog interesa utvrđene posebnim zakonom.
Projekat, u smislu ovog zakona, predstavlja skup aktivnosti u oblastima iz stava 2 ovog člana koji se realizuju u periodu koji nije duži od jedne godine.
Program, u smislu ovog zakona, predstavlja dugoročni plan razvoja organizacije i sprovođenja aktivnosti u oblastima iz stava 2 ovog člana u periodu koji nije duži od tri godine.
Pored sredstava iz stava 1 ovog člana, država obezbjeđuje posebna sredstva za finansiranje projekata i programa nevladinih organizacija u oblasti zaštite lica sa invaliditetom, u iznosu od 0,1% tekućeg godišnjeg budžeta.
U zakonu o budžetu Crne Gore obezbjeđuju se i sredstva za kofinansiranje i međufinansiranje projekata i programa nevladinih organizacija, podržanih iz fondova Evropske unije, u iznosu od najmanje 0,1% tekućeg godišnjeg budžeta.
Postupak i način kofinansiranja i međufinansiranja projekata i programa nevladinih organizacija iz stava 6 ovog člana utvrđuje Vlada Crne Gore (u daljem tekstu: Vlada), na predlog organa državne uprave nadležnog za poslove finansija.
Utvrđivanje prioritetnih oblasti
Član 32a
Organi državne uprave nadležni za oblasti iz člana 32 stav 2 ovog zakona, do 1. juna tekuće za narednu godinu, dostavljaju Ministarstvu obrazložene predloge prioritetnih oblasti od javnog interesa i potrebnih sredstava za finansiranje projekata i programa nevladinih organizacija u tim oblastima.
Predlozi iz stava 1 ovog člana, sačinjavaju se na osnovu utvrđenih strateških i planskih dokumenata i nakon sprovedenih konsultacija sa zainteresovanim nevladinim organizacijama koje djeluju u odgovarajućoj oblasti od javnog interesa iz člana 32 stav 2 ovog zakona.
Na predloge iz stava 1 ovog člana, Ministarstvo daje mišljenje da li su konsultacije sa zainteresovanim nevladinim organizacijama iz stava 2 ovog člana sprovedene u skladu sa propisima kojima se uređuje državna uprava, kao i u odnosu na procjenu potrebnih sredstava za finansiranje projekata i programa nevladinih organizacija u oblastima za koje su dati predlozi.
Organi državne uprave iz stava 1 ovog člana, dužni su da predloge prioritetnih oblasti od javnog interesa i potrebnih sredstava za finansiranje projekata i programa nevladinih organizacija, usaglase sa mišljenjem iz stava 3 ovog člana.
Objedinjene predloge prioritetnih oblasti od javnog interesa i potrebnih sredstava za finansiranje projekata i programa nevladinih organizacija, koji su usaglašeni sa mišljenjem iz stava 3 ovog člana, Ministarstvo dostavlja Vladi.
Na osnovu objedinjenih predloga iz stava 5 ovog člana, Vlada do 31. jula tekuće za narednu godinu, utvrđuje prioritetne oblasti od javnog interesa iz člana 32 stav 2 ovog zakona i visinu sredstava za finansiranje projekata i programa u tim oblastima.
Komisija za raspodjelu sredstava
Član 32b
O raspodjeli sredstava za finansiranje projekata i programa nevladinih organizacija u određenoj prioritetnoj oblasti od javnog interesa, utvrđenih u skladu sa članom 32a stav 6 ovog zakona, kao i u oblasti iz člana 32 stav 5 ovog zakona odlučuje komisija za raspodjelu sredstava nevladinim organizacijama koju obrazuje organ državne uprave nadležan za tu oblast (u daljem tekstu: komisija), na osnovu javnog konkursa.
Komisiju čine predsjednik i dva člana, od kojih su predsjednik i jedan član državni službenici u organu državne uprave iz stava 1 ovog člana, a drugi član predstavnik nevladinih organizacija koje djeluju u određenoj prioritetnoj oblasti od javnog interesa.
Izbor predstavnika nevladinih organizacija u komisiju vrši se u skladu sa aktom Vlade kojim se uređuje izbor predstavnika nevladinih organizacija u radne grupe i druga radna tijela koje obrazuju organi državne uprave.
Predstavnik nevladinih organizacija u komisiji ne može učestvovati u odlučivanju o prijavi na javni konkurs iz člana 32v ovog zakona, koju je podnijela nevladina organizacija koja ga je predložila za predstavnika nevladinih organizacija u komisiji.
Ako nevladine organizacije iz stava 2 ovog člana ne predlože svog predstavnika za člana komisije ili izabrani predstavnik nevladinih organizacija ne može učestvovati u odlučivanju u smislu stava 4 ovog člana, za drugog člana komisije određuje se državni službenik iz organa državne uprave iz stava 1 ovog člana.
Komisija prestaje sa radom nakon realizacije, odnosno isteka roka za realizaciju projekata, odnosno programa koji su obuhvaćeni odlukom o raspodjeli sredstava iz člana 32ž stav 1 ovog zakona, koju je donijela ta komisija.
Javni konkurs
Član 32v
Javni konkurs za raspodjelu sredstava za finansiranje projekata i programa nevladinih organizacija u oblasti od javnog interesa koja je, saglasno članu 32a stav 6 ovog zakona, utvrđena kao prioritetna, kao i u oblasti iz člana 32 stav 5 ovog zakona objavljuje komisija.
Javni konkurs se objavljuje na internet stranici organa državne uprave nadležnog za oblast iz stava 1 ovog člana i internet portalu elektronske uprave (u daljem tekstu: portal e-uprave), do 1. marta u godini za koju se vrši raspodjela sredstava.
Obavještenje o javnom konkursu objavljuje se u jednom štampanom mediju, u roku iz stava 2 ovog člana, i sadrži osnovne informacije o javnom konkursu (naziv organa državne uprave koji je raspisao javni konkurs, oblast za koju je raspisan javni konkurs i adresa internet stranice na kojoj je objavljen tekst javnog konkursa).
Prijava na konkurs
Član 32g
Na javni konkurs iz člana 32v ovog zakona, nevladina organizacija podnosi prijavu na propisanom obrascu, sa potrebnom dokumentacijom, u roku od 30 dana od dana objavljivanja javnog konkursa.
Komisija, na internet stranici organa državne uprave iz člana 32b stav 1 ovog zakona i portalu e-uprave u roku od 15 dana od dana završetka javnog konkursa, objavljuje listu nevladinih organizacija koje nijesu dostavile urednu i potpunu prijavu, uz ukazivanje na utvrđene nedostatke koji se odnose na prijavu, odnosno potrebnu dokumentaciju.
Nevladina organizacija sa liste iz stava 2 ovog člana, dužna je da otkloni utvrđene nedostatke, u roku od pet dana od dana objavljivanja liste.
Ako se utvrđeni nedostaci ne otklone u skladu sa stavom 3 ovog člana, prijava se odbacuje.
Sadržaj javnog konkursa iz člana 32v ovog zakona, kao i izgled i sadržaj prijave na javni konkurs iz stava 1 ovog člana propisuje organ državne uprave nadležan za poslove finansija.
Kriterijumi za raspodjelu sredstava
Član 32d
Raspodjela sredstava iz člana 32a stav 6 ovog zakona, kao i sredstava iz člana 32 stav 5 ovog zakona vrši se na osnovu sljedećih kriterijuma:
1) doprinos prijavljenog projekta, odnosno programa ostvarivanju javnog interesa i realizaciji strateških ciljeva u određenoj oblasti;
2) kvalitet prijavljenog projekta, odnosno programa;
3) kapacitet nevladine organizacije da realizuje prijavljeni projekat, odnosno program;
4) transparentnost rada nevladine organizacije.
Bodovanje projekata, odnosno programa iz člana 32a stav 6 ovog zakona, kao i iz člana 32 stav 5 ovog zakona, u okviru kriterijuma iz stava 1 ovog člana, vrši se prema mjerilima i na način koje propisuje Vlada.
Nezavisni procjenjivači
Član 32đ
Bodovanje svakog predloženog projekata i programa, u skladu sa članom 32d ovog zakona, vrše dva nezavisna procjenjivača sa liste koju, na osnovu javnog poziva, utvrđuje Ministarstvo.
Nezavisni procjenjivač može biti lice koje ima:
- najmanje pet godina iskustva u upravljanju projektima;
- iskustvo u ocjenjivanju projekata.
Nezavisni procjenjivač ne može biti lice koje je dvije godine prije objavljivanja javnog poziva iz stava 1 ovog člana:
- u radnom odnosu u nevladinoj organizaciji čije je sjedište u Crnoj Gori;
- volonter u nevladinoj organizaciji čije je sjedište u Crnoj Gori;
- lice ovlašćeno za zastupanje ili je član organa upravljanja ili drugog organa nevladine organizacije čije je sjedište u Crnoj Gori;
- u ugovornom odnosu sa nevladinom organizacijom čije je sjedište u Crnoj Gori;
- javni funkcioner, u smislu zakona kojim se uređuje sprječavanje korupcije;
- u radnom odnosu u organu državne uprave koji vrši raspodjelu sredstava.
Nezavisnim procjenjivačima pripada naknada za rad.
Način sačinjavanja liste nezavisnih procjenjivača i visina naknade za njihov rad propisuju se aktom iz člana 32d stav 2 ovog zakona.
Rang lista projekata odnosno programa
Član 32e
Na osnovu broja bodova koje utvrde nezavisni procjenjivači, u skladu sa članom 32d ovog zakona, komisija utvrđuje rang listu projekata, odnosno programa koji su bodovani.
Prilikom odlučivanja o raspodjeli sredstava za finansiranje projekata, odnosno programa, neće se uzeti u obzir projekti, odnosno programi sa rang liste iz stava 1 ovog člana:
- koji su bodovani brojem bodova koji je manji od 50% od ukupnog broja propisanih bodova na osnovu kriterijuma iz člana 32d ovog zakona;
- koji su, na osnovu bodovanja kriterijuma iz člana 32d stav 1 tačka 1 ovog zakona, bodovani brojem bodova koji je manji od 50% od propisanog maksimalnog broja bodova za taj kriterijum.
Odluka o raspodjeli
Član 32ž
Komisija iz člana 32b stav 1 donosi odluku o raspodjeli sredstava koja mora biti obrazložena i koja sadrži podatke o projektima, odnosno programima koji će biti finansirani i iznosu sredstava za finansiranje svakog od tih projekata, odnosno programa pojedinačno.
Prilikom donošenja odluke iz stava 1 ovog člana komisija vodi računa o:
- visini potrebnih sredstava za finansiranje svakog pojedinačnog projekta, odnosno programa u odnosu na ukupan iznos sredstava opredijeljenih za raspodjelu; i
- broju bodova utvrđenih za svaki projekat, odnosno program.
Nevladinoj organizaciji koja je na javni konkurs prijavila više projekata, odnosno programa mogu se dodijeliti sredstva za finansiranje samo jednog projekta, odnosno programa.
Ukupan iznos sredstava koja se na osnovu javnog konkursa mogu dodijeliti nevladinoj organizaciji za finansiranje projekta, odnosno programa, ne može preći 20% od ukupno opredijeljenih sredstava koja se raspodjeljuju na osnovu tog konkursa.
Projekat, odnosno program nevladine organizacije se, po pravilu, finansira u iznosu koji ne može biti manji od 80% od iznosa sredstava navedenog u prijavi na javni konkurs.
U slučaju kad projekat, odnosno program nevladine organizacije ne može biti finansiran u iznosu sredstava koji je naveden u prijavi, komisija će od nevladine organizacije tražiti izjašnjenje o tome da li sa manje dodijeljenih sredstava može realizovati projekat, odnosno program.
Izjašnjenje iz stava 6 ovog člana dostavlja se komisiji u pisanom obliku, u roku od deset dana od dana traženja izjašnjenja.
Projekat, odnosno program iz stava 6 ovog člana biće finansiran ukoliko se nevladina organizacija, u skladu sa stavom 7 ovog člana, izjasni da sa manje dodijeljenih sredstava može realizovati taj projekat, odnosno program.
Objavljivanje i dostavljanje odluke o raspodjeli
Član 32z
Odluka o raspodjeli sredstava iz člana 32ž stav 1 ovog zakona dostavlja se učesnicima konkursa i objavljuje na internet stranici organa državne uprave čija je komisija donijela odluku, kao i portalu e-uprave.
Protiv odluke iz stava 1 ovog člana može se podnijeti tužba Upravnom sudu Crne Gore.
Zaključivanje ugovora
Član 32i
Na osnovu odluke iz člana 32ž stav 1 ovog zakona, komisija zaključuje sa nevladinom organizacijom kojoj su dodijeljena sredstva za finansiranje projekta, odnosno programa ugovor o načinu isplate i korišćenja sredstava, izvještavanju i nadzoru nad realizacijom projekta, odnosno programa za koji su dodijeljena sredstva, u roku od 30 dana od dana objavljivanja te odluke.
Bliža sadržina ugovora iz stava 1 ovog člana propisuje se aktom iz člana 32d stav 2 ovog zakona.
Izvještavanje Vlade
Član 32j
Uspješnost realizacije projekata, odnosno programa za koje su dodijeljena sredstva za njihovo finansiranje prati komisija.
Organi državne uprave nadležni za oblasti iz člana 32a stav 6 ovog zakona, kao i organ državne uprave nadležan za oblast iz člana 32 stav 5 ovog zakona, do 15. juna tekuće za prethodnu godinu, dostavljaju Ministarstvu izvještaj o finansiranju projekata i programa nevladinih organizacija, koji sadrži podatke o projektima i programima za koje su dodijeljena sredstva za njihovo finansiranje i uspješnosti njihove realizacije.
Na osnovu izvještaja iz stava 2 ovog člana, Ministarstvo sačinjava objedinjeni izvještaj o finansiranju projekata i programa nevladinih organizacija koji dostavlja Vladi do 30. septembra tekuće za prethodnu godinu.
Bliži način sačinjavanja izvještaja iz stava 2 ovog člana propisuje se aktom iz člana 32d stav 2 ovog zakona.
Zabrana višestrukog finansiranja
Član 32k
Projekat, odnosno program koji je finansiran u skladu sa ovim zakonom ne može biti finansiran iz sredstava budžeta Crne Gore, po drugom osnovu.
O nepostojanju višestrukog finansiranja istog projekta, odnosno programa, nevladina organizacija dostavlja pisanu izjavu.
Komisija za raspodjelu sredstava
Član 33*
O raspodjeli sredstava iz člana 32 stav 1 ovog zakona odlučuje Komisija za raspodjelu sredstava nevladinim organizacijama (u daljem tekstu: Komisija), koju obrazuje Vlada.
Članove Komisije predlažu organi državne uprave nadležni za oblasti iz člana 32 stav 2 ovog zakona i nevladine organizacije čiji se ciljevi i djelatnosti odnose na te oblasti.
Član Komisije ne može odlučivati o podršci projektima i programima nevladine organizacije u kojoj je u radnom odnosu, odnosno ima svojstvo lica ovlašćenog za zastupanje ili je član organa upravljanja ili drugog organa nevladine organizacije ili sa kojom je u ugovornom odnosu.
Komisija podnosi godišnji izvještaj o radu Skupštini Crne Gore do 31. marta tekuće za prethodnu godinu, koji sadrži podatke o podržanim projektima, finansijski izvještaj, rezultate monitoringa i evaluaciju istih.
Sastav, kriterijumi za izbor i postupak predlaganja članova Komisije, nadležnost, trajanje mandata i druga pitanja od značaja za organizaciju i rad Komisije utvrđuju se aktom o obrazovanju Komisije.
Javni konkurs
Član 34*
Komisija vrši raspodjelu sredstava na osnovu javnog konkursa koji se objavljuje na internet stranici Vlade i u svim dnevnim novinama koje se štampaju i distribuiraju u Crnoj Gori.
Konkurs iz stava 1 ovog člana objavljuje se do 30. aprila tekuće godine.
Kriterijumi za raspodjelu sredstava
Član 35*
Raspodjela sredstava iz člana 32 stav 1 ovog zakona sprovodi se na osnovu sljedećih kriterijuma:
1) doprinos ostvarivanju javnog interesa u određenoj oblasti;
2) kapacitet organizacije da realizuje projekat, odnosno program;
3) kvalitet predloženog projekta, odnosno programa;
4) transparentnost rada nevladine organizacije.
Nevladina organizacija koja je dobila sredstva iz budžeta na drugi način ne može dobiti sredstva u skladu sa ovim zakonom.
Bliže kriterijume za ocjenu projekata, odnosno programa, kao i obrasce prijava uređuje Vlada.
Odluka o raspodjeli sredstava
Član 36*
Odluka o raspodjeli sredstava iz člana 32 ovog zakona objavljuje se na internet stranici Vlade i u svim dnevnim novinama koje se štampaju i distribuiraju u Crnoj Gori.
Komisija zaključuje sa nevladinom organizacijom ugovor o načinu korišćenja sredstava, izvještavanju i nadzoru nad realizacijom projekta, odnosno programa za koji su dodijeljena sredstva, u roku od 30 dana od dana objavljivanja odluke iz stava 1 ovog člana.
Komisija podnosi savjetodavnom tijelu iz člana 32 stav 5 ovog zakona, jednom godišnje, izvještaj o realizaciji projekata i programa koji su finansirani.
Kontrolu namjenskog korišćenja sredstava dodijeljenih nevladinim organizacijama vrše eksterni revizori, koje angažuje savjetodavno tijelo.
Objavljivanje izvještaja
Član 37
(brisano)
VII. BRISANjE IZ REGISTRA I RASPOLAGANjE IMOVINOM
Brisanje iz registra
Član 38
Nevladina organizacija briše se iz registra:
1) istekom perioda za koji je osnovana, u roku od tri dana od posljednjeg dana tog perioda;
2) na osnovu odluke o prestanku rada, u roku od tri dana od dana dostavljanja te odluke Ministarstvu od strane lica ovlašćenog za zastupanje organizacije;
3) na osnovu odluke o zabrani rada nevladine organizacije, u roku od tri dana od dana objavljivanja te odluke u "Službenom listu Crne Gore";
4) na osnovu odluke o okončanju stečajnog postupka ili postupka dobrovoljne likvidacije po skraćenom postupku u skladu sa zakonima kojima se uređuje postupak stečaja ili dobrovoljne likvidacije, u roku od tri dana od dana brisanja iz registra privrednih subjekata.
Udruženje se briše iz registra i na zahtjev člana udruženja, ukoliko je broj članova udruženja smanjen ispod minimalnog broja osnivača propisanog zakonom, a nadležni organ udruženja ne donese odluku o prijemu novih članova u roku od jedne godine.
Uz akt iz stava 1 tačka 2 ovog člana, nevladina organizacija je dužna da dostavi zapisnik sa sjednice organa upravljanja, dokaz o podnijetom završnom računu sa bilansom stanja i bilansom uspjeha, dokaz o izmirenim poreskim i drugim javnim dugovanjima na dan donošenja odluke o prestanku rada i finansijski izvještaj o stanju organizacije na dan donošenja odluke o prestanku rada.
Brisanje iz registra stranih organizacija
Član 39
Predstavništvo strane organizacije briše se iz registra:
1) na osnovu odluke nadležnog organa strane organizacije;
2) istekom perioda za koje je predstavništvo osnovano.
Uz akt iz stava 1 ovog člana dostavlja se obavještenje o prestanku rada strane organizacije, odnosno njenog predstavništva, dokaz o izmirenim poreskim i drugim javnim dugovanjima na dan donošenja odluke o prestanku rada i dokaz o podnijetom završnom računu sa bilansom stanja i bilansom uspjeha.
Raspolaganje imovinom
Član 40
U slučaju brisanja iz registra, preostala imovina nevladine organizacije dodjeljuje se, u skladu sa statutom nevladine organizacije, drugoj nevladinoj organizaciji ili javnoj ustanovi sa sjedištem u Crnoj Gori koja djeluje, odnosno obavlja djelatnost u oblastima iz člana 32 stav 2 ovog zakona.
Ukoliko nadležni organ nevladine organizacije ne donese odluku o dodjeli preostale imovine u skladu sa statutom, prije okončanja postupka brisanja iz registra, ta imovina pripada lokalnoj samoupravi na čijoj je teritoriji bilo sjedište organizacije i može se koristiti jedino za ostvarivanje ciljeva radi kojih je organizacija bila osnovana.
VIII. NADZOR
Inspekcijski nadzor
Član 41
Inspekcijski nadzor nad sprovođenjem ovog zakona vrše inspekcijski organi, u skladu sa zakonom.
Prekršaji
Član 42
Novčanom kaznom od 500 eura do 800 eura kazniće se za prekršaj nevladina organizacija, ako:
1) u roku od 30 dana ne prijavi nadležnom organu promjene činjenica i podataka koji se upisuju u registar (član 19 stav 1);
2) u pravnom prometu koristi naziv pod kojim nije registrovana (član 13);
3) ne koristi imovinu u skladu sa ovim zakonom (član 30);
4) (brisano)
Za prekršaj iz stava 1 ovog člana kazniće se i odgovorno lice u nevladinoj organizaciji novčanom kaznom od 30 eura do 100 eura.
Novčanom kaznom iz stave 1 ovog člana kazniće se odgovorno lice u udruženju ako ne vodi ažurno evidenciju o članovima (član 21 stav 2).
Novčanom kaznom iz st. 1 i 2 ovog člana kazniće se predstavništvo strane nevladine organizacije i odgovorno lice ako otpočne da djeluje prije upisa u registar (član 20 stav 1).
Prekršaji u vezi obavljanja privredne djelatnosti
Član 43
Novčanom kaznom od 500 eura do 4.000 eura kazniće se za prekršaj nevladina organizacija ako u toku tekuće kalendarske godine nastavi da neposredno obavlja privrednu djelatnost i nakon prelaska dozvoljenog cenzusa od 4.000 eura ili 20% ukupnog godišnjeg prihoda (član 29 st. 2 i 3).
Za prekršaj iz stava 1 ovog člana kazniće se i odgovorno lice u nevladinoj organizaciji novčanom kaznom od 50 eura do 500 eura.
Rok za obrazovanje Komisije
Član 44
Komisija će se obrazovati u roku od 30 dana od dana početka primjene ovog zakona.
Komisiji za raspodjelu sredstava, obrazovanoj na osnovu Zakona o nevladinim organizacijama ("Službeni list RCG", br. 27/99 i 30/02 i "Službeni list CG", br. 11/07) produžava se mandat do izbora Komisije iz stava 1 ovog člana.
Rok za obrazovanje komisija
Član 44a
Komisije iz člana 32b ovog zakona, obrazovaće se do 1. februara 2018. godine.
Podzakonski akti
Član 45
Podzakonski akti za sprovođenje ovog zakona donijeće se u roku od 60 dana od dana početka primjene ovog zakona.
Do donošenja propisa iz stava 1 ovog člana primjenjivaće se podzakonski akti donešeni na osnovu Zakona o nevladinim organizacijama ("Službeni list RCG", br. 27/99, 30/02 i "Službeni list CG", br. 11/07).
Rok za donošenje podzakonskih akata
Član 45a
Propisi iz člana 32g stav 5 i člana 32d stav 2 ovog zakona donijeće se u roku od 90 dana od dana stupanja na snagu ovog zakona.
Odluka o obrazovanju Savjeta
Član 46
Predsjednik i članovi Savjeta za saradnju Vlade Crne Gore i nevladinih organizacija imenovani u skladu sa Odlukom o obrazovanju Savjeta za saradnju Vlade Crne Gore i nevladinih organizacija ("Službeni list CG", br. 28/10) nastavljaju sa radom do isteka mandata.
Započeti postupci
Član 47
Postupci započeti do dana početka primjene ovog zakona okončaće se po zakonu koji je bio u primjeni u vrijeme pokretanja postupka.
Registri
Član 48
Vođenje registra nevladinih udruženja i registra nevladinih fondacija ustanovljenih u skladu sa Zakonom o nevladinim organizacijama ("Službeni list RCG" br. 27/99 i 30/02 i "Službeni list CG", br. 11/07) uskladiće se sa ovim zakonom u roku od 30 dana od dana donošenja akta iz člana 14 stav 2 ovog zakona.
Registar stranih nevladinih organizacija ustanovljen u skladu sa Zakonom o nevladinim organizacijama ("Službeni list RCG" br. 27/99 i 30/02 i "Službeni list CG", br. 11/07) Ministarstvo će preuzeti od Ministarstva pravde i njegovo vođenje uskladiti sa ovim zakonom u roku od 30 dana od dana početka primjene ovog zakona.
Registri nevladinih organizacija i registar stranih organizacija u elektronskoj formi ustanoviće se u roku od 10 dana od dana početka primjene ovog zakona.
Usklađivanje sa zakonom
Član 49
Nevladina organizacija upisana u registar po Zakonu o nevladinim organizacijama ("Službeni list RCG" br. 27/99 i 30/02 i "Službeni list CG", br. 11/07) dužna je da, u roku od jedne godine od dana stupanja na snagu ovog zakona, uskladi statut sa ovim zakonom i dostavi ga Ministarstvu, sa izvodom iz zapisnika sa sjednice nadležnog organa nevladine organizacije na kojoj je donijeta odluka o usklađivanju statuta.
Nevladina organizacija koja ne postupi u skladu sa stavom 1 ovog člana briše se iz registra.
Prestanak važenja zakona
Član 50
Danom početka primjene ovog zakona prestaje da važi Zakon o nevladinim organizacijama ("Službeni list RCG", br. 27/99 i 30/02 i "Službeni list CG", br. 11/07).
Primjena pojedinih odredaba
Član 50a
Odredbe čl. 32a do 32k ovog zakona primjenjivaće se od 1. januara 2018. godine.
Odredbe čl. 33 do 36 Zakona o nevladinim organizacijama ("Službeni list CG", broj 39/11) prestaju da važe 31. decembra 2017. godine.
Stupanje na snagu
Član 51
Ovaj zakon stupa na snagu osmog dana od dana objavljivanja u "Službenom listu Crne Gore", a primjenjivaće se od 1. januara 2012. godine.
Samostalni član Zakona o izmjenama i dopunama
Zakona o nevladinim organizacijama
("Sl. list CG", br. 37/2017)
Član 18
Ovaj zakon stupa na snagu osmog dana od dana objavljivanja u "Službenom listu Crne Gore".
