ZAKON O LOKALNOJ SAMOUPRAVI
("Sl. list CG", br. 2/2018, 34/2019 i 38/2020)
- OSNOVNE ODREDBE
Član 1
Građani i organi lokalne samouprave uređuju i upravljaju određenim javnim i drugim poslovima, u skladu sa ovim zakonom.
Član 2
Lokalna samouprava ostvaruje se u opštini, opštini u okviru Glavnog grada, Glavnom gradu i Prijestonici (u daljem tekstu: opština), kao jedinicama lokalne samouprave.
Radi stvaranja uslova za što neposrednije i efikasnije vršenje poslova i zadovoljavanje potreba lokalnog stanovništva lokalna samouprava ostvaruje se i u mjesnoj samoupravi.
Član 3
Lokalna samouprava ostvaruje se na načelima demokratije, jednakosti, decentralizacije, depolitizacije, autonomnosti, zakonitosti, profesionalnosti, efikasnosti rada organa lokalne samouprave i međusobne saradnje države i opštine.
Član 4
U opštini se vrše poslovi od neposrednog i zajedničkog interesa za lokalno stanovništvo. Opština vrši i poslove koji su joj prenijeti zakonom ili povjereni propisom Vlade.
Član 5
Poslove iz svoje nadležnosti opština vrši preko svojih organa, organa mjesne samouprave i javnih službi, u skladu sa zakonom, statutom i drugim aktima.
Član 6
Građani učestvuju u odlučivanju o svojim potrebama i interesima neposredno i preko slobodno izabranih predstavnika u organima lokalne samouprave.
Stranac može ostvarivati pojedina prava u lokalnoj samoupravi pod uslovima i na način propisan zakonom.
Član 7
U vršenju svojih poslova opština obezbjeđuje jednaku zaštitu prava i na zakonu zasnovanih pravnih interesa lokalnog stanovništva, pravnih lica i drugih subjekata, u skladu sa zakonom.
Član 8
Zabranjeno je političko organizovanje u organima lokalne uprave.
Lokalni službenik, odnosno namještenik vrši poslove politički neutralno i nepristrasno, u skladu sa javnim interesom i dužan je da se uzdržava od javnog ispoljavanja svojih političkih uvjerenja.
Član 9
U vršenju poslova lokalne samouprave opština je samostalna i njena prava ne mogu biti uskraćena ili ograničena aktima državnih organa, osim u slučajevima i pod uslovima utvrđenim zakonom, u skladu sa Ustavom.
Član 10
Opština ima imovinu i prihode.
Imovinom i prihodima opština samostalno raspolaže, u skladu sa zakonom.
Član 11
Opština obezbjeđuje uslove za zaštitu i unapređenje manjinskih prava i rodne ravnopravnosti, u skladu sa Ustavom, zakonom i potvrđenim međunarodnim ugovorima.
Član 12
Rad organa opštine, organa lokalne uprave, stručnih službi, posebnih službi, glavnog administratora i javnih službi je javan.
Član 13
U pripremi zakona i drugih akata kojima se utvrđuju položaj, prava i obaveze lokalne samouprave, naročito u oblastima utvrđenim ovim zakonom, obezbjeđuje se izjašnjavanje opština.
Opština može državnom organu, odnosno organu državne uprave davati mišljenja, inicijative i predloge u vezi pitanja koja su iz okvira njene nadležnosti ili su od interesa za lokalnu samoupravu.
Član 14
Odnosi između organa opštine, državnih organa i organa državne uprave zasnivaju se na načelima međusobne saradnje, u skladu sa zakonom.
Član 15
Opštine međusobno sarađuju i mogu se udruživati, u skladu sa ovim zakonom.
Član 16
Opština uživa pravnu zaštitu, u skladu sa Ustavom i zakonom.
Član 17
Odredbe ovog zakona primjenjuju se i na opštinu u okviru Glavnog grada, Glavni grad i Prijestonicu ako posebnim zakonom nije drukčije propisano.
Član 18
Izrazi koji se u ovom zakonu koriste za fizička lica u muškom rodu podrazumijevaju iste izraze u ženskom rodu.
Načelo iz stava 1 ovoga člana podrazumijeva da se u aktu o unutrašnjoj organizaciji i sistematizaciji i pojedinačnim aktima o izboru i imenovanju lokalnih funkcionera, zasnivanju radnog odnosa, postavljenju, imenovanju i raspoređivanju lokalnih službenika i namještenika, kao i u drugim aktima kojima se odlučuje o njihovim pravima i obavezama, zvanja izražavaju u rodu kojem pripada lice na koje se ti akti odnose.
- PRAVNI STATUS OPŠTINE
Član 19
Opština ima svojstvo pravnog lica.
Član 20
Opština ima naziv i teritoriju utvrđenu zakonom.
Član 21
Opština ima statut i druge opšte akte.
Statutom opštine uređuje se: prava i dužnosti opštine i način njihovog ostvarivanja, poslovi i način odlučivanja lokalnog stanovništva, način i uslovi vršenja sopstvenih poslova, organizacija i način rada lokalne uprave, način donošenja propisa, način vršenja nadzora nad radom organa i službi iz člana 69 ovog zakona i javnih službi, način obezbjeđenja javnosti rada i učešća građana u poslovima iz nadležnosti opština, finansiranje, oblik i sadržina simbola, praznik opštine i način njegovog obilježavanja, način i postupak osnivanja, izbor organa i rad mjesne zajednice i drugih oblika mjesne samouprave, uslovi za pokretanje građanske inicijative i druga pitanja od značaja za funkcionisanje lokalne samouprave.
Član 22
Opština može imati grb i zastavu (u daljem tekstu: simboli).
Opština može imati i praznik.
Oblik i sadržina simbola i praznik opštine utvrđuju se statutom opštine.
Simboli imaju sadržaje koji odgovaraju istorijskim, kulturnim, prirodnim i drugim obilježjima opštine i ne mogu biti u istovjetnom ili modifikovanom obliku sa državnim simbolima, simbolima pripadnika manjinskih naroda i drugih manjinskih nacionalnih zajednica, niti sa državnim simbolima drugih država, ili sa znakom političke partije, privrednog društva, ustanove, drugog pravnog lica ili organizacije.
Na odredbe statuta kojima se utvrđuju oblik i sadržina simbola i praznik opštine, saglasnost daje Vlada Crne Gore (u daljem tekstu: Vlada).
Upotreba simbola opštine uređuje se odlukom skupštine opštine.
Član 23
Opština i njeni organi imaju pečat.
Pečat opštine sadrži: naziv "Crna Gora", naziv i sjedište opštine.
Pečat organa opštine, pored elemenata iz stava 2 ovog člana, sadrži i naziv organa. U sredini pečata je grb opštine, ukoliko je utvrđen.
Tekst pečata ispisuje se u skladu sa zakonom kojim se uređuje pečat državnih organa. Izrada, upotreba, čuvanje i uništavanje pečata i druga pitanja koja se odnose na upotrebu pečata, uređuju se posebnom odlukom skupštine opštine.
III. POSLOVI LOKALNE SAMOUPRAVE
- Sopstveni poslovi
Član 24
Sopstveni poslovi opštine utvrđuju se zakonom i statutom opštine.
Vršenje sopstvenih poslova opština obezbjeđuje u skladu sa svojim mogućnostima, interesima i potrebama lokalnog stanovništva.
Način i uslovi vršenja sopstvenih poslova bliže uređuje opština, u skladu sa zakonom.
Član 25
Opština može vršiti i druge poslove koji su od interesa za lokalno stanovništvo, koji nijesu u nadležnosti državnih organa ili drugih organa i organizacija.
Član 26
Opština, u skladu sa zakonom donosi:
1) strateški plan razvoja opštine;
2) budžet i završni račun budžeta;
3) planove i programe za pojedine oblasti;
4) urbanističke projekte; i
5) druge akte, u skladu sa svojim nadležnostima.
Član 27
Opština, u skladu sa zakonom i drugim propisima:
1) uređuje i obezbjeđuje obavljanje i razvoj komunalnih djelatnosti, održavanje komunalne infrastrukture i komunalnog reda;
2) uređuje i obezbjeđuje obavljanje poslova izgradnje, rekonstrukcije, održavanja i zaštite opštinskih puteva;
3) uređuje i obezbjeđuje prevoz putnika u gradskom i prigradskom linijskom saobraćaju i autotaksi prevoz;
4) reguliše saobraćaj na svom području, u skladu sa zakonom kojim se uređuje bezbjednost saobraćaja na putevima;
5) uređuje građevinsko zemljište;
6) uređuje i obezbjeđuje uslove za razvoj preduzetništva;
7) stara se o lokalnim dobrima od opšteg interesa;
8) obezbjeđuje uslove i stara se o zaštiti životne sredine i pojedinih njenih djelova (kvalitet vazduha, zaštita od buke, upravljanje otpadom i dr.);
9) uređuje i obezbjeđuje uslove za upravljanje vodama, vodnim zemljištem i vodnim objektima od lokalnog značaja, stara se o njihovoj zaštiti i korišćenju, izdaje vodna akta i vodi propisane evidencije, utvrđuje erozivna područja, protiverozivne mjere i sprovodi zaštitu od erozija i bujica, organizuje i obezbjeđuje obavljanje drugih poslova iz oblasti upravljanja, korišćenja i zaštite voda i vodosnabdijevanja;
10) uređuje odnose u oblasti stanovanja i stara se o obezbjeđenju uslova za održavanje stambenih zgrada;
11) uređuje, obezbjeđuje i stvara uslove za razvoj kulture i zaštitu kulturnih dobara;
12) uređuje, organizuje i stvara uslove i stara se o razvoju turizma, kao i razvoju djelatnosti kojima se unapređuje razvoj turizma;
13) stvara uslove za razvoj i unapređenje sporta djece, omladine i građana, kao i razvijanje međuopštinske sportske saradnje;
14) stvara uslove za korišćenje poljoprivrednog zemljišta i stara se o njegovoj zaštiti;
15) u skladu sa mogućnostima, učestvuje u obezbjeđivanju uslova i unapređenju djelatnosti: zdravstvene zaštite, obrazovanja, socijalne i dječje zaštite, zapošljavanja i drugih oblasti od interesa za lokalno stanovništvo i vrši prava i dužnosti osnivača ustanova koje osniva u ovim djelatnostima, u skladu sa zakonom;
16) u skladu sa mogućnostima, uređuje i obezbjeđuje rješavanje stambenih potreba lica u stanju socijalne potrebe i lica sa invaliditetom i pomaže rad humanitarnih i nevladinih organizacija iz ovih oblasti;
17) uređuje i obezbjeđuje uslove za informisanje lokalnog stanovništva;
18) uređuje i obezbjeđuje uslove za razvoj bibliotečke i drugih djelatnosti od interesa za lokalno stanovništvo; prava;
20) uređuje i obezbjeđuje uslove za zaštitu i spašavanje stanovništva, materijalnih i kulturnih dobara i životne sredine na području opštine od elementarnih nepogoda, tehničko- tehnoloških nesreća i drugih nesreća;
21) organizuje i sprovodi mjere zaštite stanovništva od zaraznih bolesti;
22) stvara uslove za razvoj poljoprivredne proizvodnje (voćarstvo, povrtlarstvo, maslinarstvo i dr.) i obavlja druge poslove iz ove oblasti;
23) obezbjeđuje uslove za zaštitu potrošača;
24) uređuje način i uslove držanja kućnih ljubimaca, način postupanja sa napuštenim i izgubljenim životinjama, obezbjeđuje uslove za njihovo zbrinjavanje i sprovodi mjere kontrole njihovog razmnožavanja;
25) utvrđuje radno vrijeme u određenim djelatnostima i određuje područja u kojima se može obavljati određena djelatnost;
26) uređuje i obezbjeđuje uslove za održavanje javnih sajmova lokalnog značaja;
27) uređuje način organizovanja javnih radova od lokalnog značaja;
28) propisuje prekršaje za povrede opštinskih propisa.
Član 28
U okviru sopstvenih nadležnosti, opština:
1) raspolaže, upravlja i štiti svoju imovinu i vrši pojedina svojinska ovlašćenja na državnoj imovini, u skladu sa zakonom;
2) uređuje, uvodi i utvrđuje sopstvene prihode u skladu sa zakonom;
3) vrši poslove naplate i kontrole sopstvenih prihoda;
4) rješava o pravima, obavezama i pravnim interesima fizičkih lica, pravnih lica i drugih stranaka u upravnim i drugim stvarima;
5) utvrđuje javni interes za eksproprijaciju nepokretnosti za realizaciju projekata od lokalnog značaja, u skladu sa zakonom;
6) obezbjeđuje sprovođenje aktivnosti koje imaju za cilj poboljšanje energetske efikasnosti u objektima i sistemima koji koriste energiju (zgrade, sistemi javnog saobraćaja, javne rasvjete, vodosnabdijevanja, upravljanja otpadom i dr.), a koje za obavljanje djelatnosti koriste organi lokalne samouprave, organi lokalne uprave i javne službe;
7) vodi evidencije, u skladu sa zakonom;
8) vrši poslove inspekcijskog nadzora i poslove obezbjeđenja komunalnog reda, u skladu
sa zakonom;
9) organizuje i obavlja poslove pružanja pravne pomoći građanima u skladu sa zakonom;
10) ustanovljava javna priznanja i nagrade;
11) vrši i druge poslove u skladu sa potrebama i interesima lokalnog stanovništva.
Član 29
Radi obezbjeđivanja vršenja poslova iz svoje nadležnosti opština osniva:
1) organe lokalne uprave;
2) ustanove, privredna društva i druge oblike organizovanja radi pružanja javnih usluga (u daljem tekstu: javne službe).
Javne službe mogu se osnivati ako je obavljanje djelatnosti nezamjenljiv uslov života i rada lokalnog stanovništva, a zadovoljenje potreba građana u tim djelatnostima se ne može kvalitetno i ekonomično obezbijediti privatnom inicijativom ili na drugi način.
Član 30
Kad ocijeni da je vršenje sopstvenih poslova od zajedničkog interesa za dvije ili više opština, Vlada može da zahtijeva od opština da zajednički obezbijede vršenje tih poslova ili utvrdi javni interes i obezbijedi njihovo vršenje.
- Preneseni i povjereni poslovi
Član 31
Vršenje pojedinih poslova iz nadležnosti organa državne uprave zakonom se može prenijeti opštini kad se na taj način obezbjeđuje njihovo efikasnije i ekonomičnije vršenje.
Vršenje pojedinih poslova iz nadležnosti organa državne uprave može se propisom Vlade povjeriti opštini.
Uslovi pod kojima se prenose ili povjeravaju poslovi opštini uređuju se zakonom, odnosno propisom Vlade.
Član 32
Prenesene poslove u oblastima obrazovanja, primarne zdravstvene zaštite, socijalne i dječje zaštite, zapošljavanja i drugim oblastima od interesa za lokalno stanovništvo opština vrši u skladu sa posebnim zakonom.
- IMOVINA OPŠTINE
Član 33
Opština ima imovinu.
Imovinu opštine čine nepokretne i pokretne stvari, novčana sredstva, hartije od vrijednosti
i druga imovinska prava, u skladu sa zakonom.
Član 34
Opština raspolaže, štiti i upravlja svojom imovinom shodno njenoj namjeni, sa pažnjom dobrog privrednika, u skladu sa posebnim zakonom.
Opština i javne službe čiji je osnivač opština dužne su da vode evidenciju o svojoj imovini.
Imovina opštine iskazuje se u skladu sa zakonom.
- ORGANI OPŠTINE
- Skupština
Član 35
Skupština opštine (u daljem tekstu: skupština) je predstavnički organ građana opštine. Skupštinu čine odbornici koje biraju građani na osnovu slobodnog, opšteg, jednakog i neposrednog biračkog prava, u skladu sa zakonom kojim se uređuje izbor odbornika i poslanika.
Član 36
Izbore za skupštinu raspisuje Predsjednik Crne Gore.
Izbori za skupštinu održavaju se, najkasnije 15 dana prije isteka mandata skupštine.
Član 37
Mandat skupštine traje četiri godine.
Skupštini može prestati mandat prije isteka vremena na koje je izabrana, raspuštanjem ili skraćenjem mandata skupštine.
Ako mandat skupštine ističe za vrijeme vanrednog stanja odnosno vanredne situacije u skladu sa zakonom, mandat joj se produžava, najduže 90 dana po prestanku okolnosti koje su izazvale to stanje, odnosno situaciju.
U slučaju prestanka mandata skupštine prije isteka vremena na koje je izabrana, Predsjednik Crne Gore raspisuje izbore narednog dana od dana stupanja na snagu odluke o raspuštanju, odnosno od dana stupanja na snagu odluke o skraćenju mandata skupštine.
Član 38
Skupština:
1) donosi statut opštine;
2) donosi propise i druge opšte akte;
3) donosi strateški plan razvoja opštine;
4) donosi planove i programe razvoja za pojedine oblasti;
5) donosi urbanističke projekte;
6) donosi program uređenja prostora, odnosno plan komunalnog opremanja;
7) donosi budžet i završni račun budžeta;
8) uvodi i utvrđuje opštinske poreze, takse, naknade i druge sopstvene prihode;
9) raspolaže nepokretnom imovinom, osim u slučajevima otuđenja imovinskih prava na nepokretnostima neposrednom pogodbom, utvrđenim zakonom kojim se uređuje državna imovina;
10) utvrđuje uslove za osnivanje mjesnih zajednica i daje saglasnost na odluke o osnivanju;
11) raspisuje referendum za teritoriju opštine ili za dio teritorije;
12) odlučuje o građanskoj inicijativi;
13) odlučuje o raspisivanju samodoprinosa za teritoriju opštine;
14) osniva javne službe;
15) odlučuje o zaduživanju i davanju garancija, u skladu sa zakonom;
16) vrši potvrđivanje mandata i odlučuje o pravima odbornika;
17) donosi odluku o skraćenju mandata skupštine;
18) bira i razrješava predsjednika skupštine, predsjednika opštine i potpredsjednika skupštine;
19) daje saglasnost na odluku o imenovanju i razrješenju potpredsjednika opštine;
20) imenuje sekretara skupštine, na predlog predsjednika skupštine;
21) imenuje članove radnih tijela skupštine;
22) imenuje i razrješava članove organa upravljanja javnih službi;
23) razmatra i usvaja izvještaj o radu predsjednika opštine i radu organa i službi iz člana 69 ovog zakona;
24) razmatra izvještaj o radu javnih službi čiji je osnivač opština;
25) razmatra izvještaj o realizaciji preporuka Državne revizorske institucije;
26) donosi poslovnik o svom radu;
27) donosi etički kodeks;
28) donosi odluku o zaradama lokalnih funkcionera i lica koja imenuje Skupština;
29) donosi odluku o zaradama lokalnih službenika i namještenika;
30) vrši i druge poslove utvrđene zakonom i statutom. Skupština može imati stručnu službu.
Član 39
Prvu sjednicu novoizabrane skupštine saziva predsjednik skupštine prethodnog saziva, najkasnije u roku od 15 dana od dana objavljivanja konačnih rezultata izbora.
Sjednica skupštine održava se, najkasnije u roku od 15 dana od dana sazivanja.
Prvom sjednicom novoizabrane skupštine, do izbora predsjednika skupštine, predsjedava najstariji odbornik.
Ako se sjednica ne sazove u roku iz stava 1 ovog člana, odnosno ne održi u roku iz stava 2 ovog člana, sjednicu saziva Vlada, najkasnije u roku od 15 dana od dana isteka propisanog roka za sazivanje, odnosno, održavanje sjednice.
U slučaju iz stava 4 ovog člana sjednica se održava, najkasnije u roku od 15 dana od dana sazivanja.
Skupština se smatra konstituisanom izborom predsjednika skupštine.
Ako se skupština ne konstituiše u roku od 60 dana od dana objavljivanja konačnih rezultata izbora, Predsjednik Crne Gore raspisuje nove izbore za skupštinu.
Član 40
Skupštinu saziva predsjednik skupštine po potrebi, a dužan je da je sazove najmanje jednom u tri mjeseca.
Predsjednik skupštine saziva skupštinu, po sopstvenoj inicijativi, na zahtjev predsjednika opštine, jedne trećine odbornika i na inicijativu građana, u roku od 15 dana od dana podnošenja zahtjeva, odnosno inicijative.
Potreban broj građana za podnošenje inicijative, u smislu stava 2 ovog člana, utvrđuje se statutom opštine.
Ako predsjednik skupštine ne sazove sjednicu u roku iz stava 2 ovog člana, sjednicu saziva podnosilac zahtjeva, odnosno inicijative.
Sjednicom skupštine u slučaju iz stava 4 ovog člana, predsjedava odbornik koga odredi podnosilac zahtjeva, odnosno inicijative.
Sjednica skupštine održava se, najkasnije u roku od 15 dana od dana sazivanja i mora biti završena najkasnije u roku od tri mjeseca od dana sazivanja.
Član 41
Pravo predlaganja odluka, drugih propisa i opštih akata ima predsjednik opštine, odbornik i građani čiji broj se utvrđuje statutom opštine.
Skupština može da odlučuje ako sjednici prisustvuje većina od ukupnog broja odbornika, a odluke donosi većinom glasova prisutnih odbornika, ako zakonom ili statutom opštine za pojedina pitanja nije predviđena druga većina.
Statut opštine, odluku o izboru i razrješenju predsjednika opštine, odluku o izboru i razrješenju predsjednika skupštine, odluku o skraćenju mandata skupštine, odluku o zaduživanju opštine i odluku o raspisivanju opštinskog referenduma, skupština donosi većinom glasova ukupnog broja odbornika.
Način rada i druga pitanja u vezi sa odlučivanjem skupštine koja nijesu uređena ovim zakonom, uređuju se statutom opštine, odnosno poslovnikom skupštine.
Član 42
Odbornik se ne može pozvati na odgovornost za iznešeno mišljenje, način glasanja ili izgovorenu riječ u vršenju odborničke funkcije.
Član 43
Radi efikasnog i racionalnog vršenja poslova iz nadležnosti skupštine, obrazuju se odbori i savjeti, kao stalna radna tijela, a mogu se obrazovati i komisije kao povremena radna tijela.
Za članove odbora skupština imenuje odbornike skupštine.
Za članove savjeta i komisija skupština, pored odbornika, imenuje i druga lica.
Odlukom o obrazovanju radnih tijela iz stava 1 ovog člana uređuje se djelokrug i način rada i odlučivanja radnih tijela i druga pitanja od značaja za njihov rad.
Član 44
U vršenju poslova iz okvira svoje nadležnosti skupština donosi statut opštine, odluke, rješenja, zaključke, povelje, preporuke i druge akte.
Statut opštine je osnovni akt kojim se uređuje organizacija, rad i način ostvarivanja lokalne samouprave.
Odlukom se odlučuje o pravima i obavezama građana, osnivaju javne službe i o drugim pitanjima, u skladu sa zakonom i statutom opštine.
Rješenjem se odlučuje o pojedinačnim pitanjima, u skladu sa zakonom i drugim propisom. Skupština donosi zaključke o pojedinim pitanjima od značaja za utvrđivanje i vođenje politike.
Poveljom i preporukom skupština izražava svoj stav u odnosu na pojedina sistemska pitanja iz sopstvene nadležnosti, kao i u odnosu na rad organa lokalne uprave i javnih službi.
Član 45
Skupština ima predsjednika.
Predsjednika skupštine iz reda odbornika bira skupština, na predlog jedne trećine odbornika, većinom glasova ukupnog broja odbornika.
Mandat predsjednika skupštine traje koliko i mandat skupštine. Funkcija predsjednika skupštine je profesionalna.
Način i postupak izbora predsjednika skupštine uređuje se statutom opštine.
Član 46
Predsjednik skupštine predstavlja skupštinu, saziva sjednicu skupštine, predsjedava i rukovodi njenim radom i stara se o realizaciji njenih odluka i drugih akata.
Predsjednik skupštine može biti razriješen prije isteka vremena na koje je izabran, ako ne izvršava poslove iz stava 1 ovog člana i u drugim slučajevima utvrđenim ovim zakonom i statutom opštine.
Način i postupak razrješenja predsjednika skupštine uređuje se statutom opštine.
Član 47
Predsjedniku skupštine prestaje mandat po sili zakona:
1) istekom vremena na koje je izabran;
2) gubitkom crnogorskog državljanstva;
3) promjenom prebivališta;
4) kad je pravosnažnom odlukom lišen poslovne sposobnosti;
5) kad je pravosnažnom presudom osuđen za djelo koje ga čini nedostojnim za vršenje funkcije;
6) kad je pravosnažnom presudom osuđen na bezuslovnu kaznu zatvora;
7) u drugim slučajevima propisanim zakonom.
Član 48
Skupština može imati potpredsjednika.
Potpredsjednika skupštine iz reda odbornika bira i razrješava skupština, na predlog predsjednika skupštine.
Mandat potpredsjednika skupštine traje koliko i mandat predsjednika skupštine. Potpredsjednik skupštine zamjenjuje predsjednika skupštine u slučaju njegove odsutnosti i spriječenosti da obavlja svoju dužnost.
Potpredsjednik skupštine funkciju vrši volonterski.
Član 49
Kad predsjedniku skupštine u slučajevima propisanim zakonom prestane mandat, funkciju predsjednika skupštine do izbora novog predsjednika skupštine vrši potpredsjednik skupštine.
U slučaju prestanka mandata predsjedniku skupštine, skupština je dužna da izvrši izbor predsjednika skupštine, najkasnije u roku od 30 dana od dana prestanka mandata.
U slučaju da skupština nema potpredsjednika skupštine, funkciju predsjednika skupštine do izbora novog predsjednika skupštine vrši odbornik koji je iz kluba odbornika koji ima najveći broj odbornika.
Član 50
Skupština ima sekretara.
Sekretar skupštine imenuje se na osnovu javnog konkursa, na vrijeme od pet godina.
Sekretara skupštine imenuje i razrješava skupština, na predlog predsjednika skupštine.
Član 51
Za sekretara skupštine može se imenovati lice koje ima VII1 nivo kvalifikacije obrazovanja, pravni fakultet, položen stručni ispit za rad u državnim organima i najmanje pet godina radnog iskustva.
Odluku o raspisivanju javnog konkursa za izbor sekretara skupštine donosi skupštinski odbor nadležan za izbor i imenovanje.
Komisiju za provjeru stručnih sposobnosti za izbor sekretara skupštine obrazuje skupštinski odbor iz stava 2 ovog člana.
Na pitanja u vezi sprovođenja javnog konkursa i načina provjere stručnih sposobnosti kandidata za sekretara skupštine, shodno se primjenjuju odredbe ovog zakona kojima se uređuje popuna radnih mjesta u okviru kategorije visoki rukovodni kadar.
Član 52
Sekretar skupštine organizuje i stara se o obavljanju stručnih, administrativnih i drugih poslova za skupštinu i njena radna tijela i vrši druge poslove utvrđene statutom i drugim aktima skupštine.
Sekretar skupštine rukovodi radom službe skupštine sa svim pravima i obavezama starješine organa lokalne uprave i za svoj rad i rad službe skupštine, odgovara predsjedniku skupštine i skupštini.
Akt o unutrašnjoj organizaciji i sistematizaciji stručne službe skupštine, donosi sekretar skupštine, uz saglasnost predsjednika skupštine.
O pravima i obavezama sekretara skupštine odlučuje nadležno radno tijelo skupštine.
Član 53
Sekretaru skupštine prestaje mandat:
- istekom vremena na koje je imenovan;
- na lični zahtjev;
- prestankom radnog odnosa po sili zakona;
- razrješenjem.
Član 54
Sekretar skupštine razrješava se ako:
- ne obavlja ili nesavjesno obavlja poslove utvrđene zakonom i statutom opštine;
- je pravosnažnom presudom osuđen na bezuslovnu kaznu zatvora;
- je pravosnažnom presudom osuđen za krivično djelo koje ga čini nedostojnim za vršenje funkcije.
Način i postupak razrješenja sekretara skupštine uređuje se statutom.
- Predsjednik opštine
Član 55
Predsjednik opštine je izvršni organ opštine.
Funkcija predsjednika opštine je profesionalna.
Predsjednik opštine bira se, na vrijeme od četiri godine.
Za predsjednika opštine može biti izabrano lice koje ispunjava uslove za izbor odbornika, u skladu sa zakonom kojim se uređuje izbor odbornika i poslanika.
Član 56
Pravo predlaganja kandidata za predsjednika opštine ima najmanje jedna trećina odbornika.
Predsjednik opštine bira se, najkasnije u roku od 30 dana od dana konstituisanja skupštine.
Predsjedniku opštine koji je izabran iz reda odbornika, izborom na funkciju predsjednika opštine prestaje mandat odbornika.
Ako se predsjednik opštine ne izabere u roku iz stava 2 ovog člana, na predlog Vlade ili jedne trećine odbornika, skupština donosi odluku o skraćenju svog mandata.
Odluka iz stava 4 ovog člana donosi se u roku od 15 dana od isteka roka iz stava 2 ovog člana.
Način i postupak izbora predsjednika opštine uređuje se statutom.
Član 57
Predsjednik opštine daje pred skupštinom svečanu izjavu:
"Svečano se obavezujem da ću dužnost predsjednika opštine obavljati u skladu sa Ustavom, zakonom i statutom opštine."
Član 58
Predsjednik opštine:
1) predstavlja i zastupa opštinu;
2) predlaže propise i druge akte koje donosi skupština;
3) stara se i odgovoran je za izvršavanje zakona, drugih propisa i opštih akata, strateškog plana razvoja opštine i drugih razvojnih planova i programa, kao i za sprovođenje strateških dokumenata od državnog značaja;
4) stara se i odgovoran je za izvršavanje prenesenih i povjerenih poslova;
5) podnosi izvještaj o stanju imovine opštine;
6) odlučuje o otuđenju imovinskih prava na nepokretnostima neposrednom pogodbom, u skladu sa zakonom kojim se uređuje državna imovina;
7) utvrđuje organizaciju i način rada lokalne uprave, po pribavljenom mišljenju glavnog administratora;
8) imenuje i razrješava potpredsjednika opštine, uz saglasnost skupštine;
9) imenuje i razrješava glavnog administratora, starješine organa, odnosno posebnih službi iz člana 69 st. 1 i 3 ovog zakona;
10) imenuje i razrješava glavnog gradskog arhitektu;
11) postavlja i razrješava menadžera;
12) podnosi skupštini godišnji izvještaj o svom radu i radu organa i službi iz člana 69 ovog zakona, do 31. marta tekuće godine za prethodnu godinu;
13) usmjerava i usklađuje rad organa i službi iz člana 69 ovog zakona i javnih službi, radi efikasnijeg ostvarivanja njihovih funkcija i kvalitetnijeg pružanja javnih usluga, o čemu donosi odgovarajuće akte;
14) daje saglasnost na akt o unutrašnjoj organizaciji i sistematizaciji organa i službi iz člana 69 ovog zakona i javnih službi;
15) vrši upravni nadzor nad radom organa i službi iz člana 69 ovog zakona i javnih službi;
16) donosi akte iz svoje nadležnosti i akte u izvršavanju prenesenih i povjerenih poslova, ako posebnim propisom nije drukčije utvrđeno;
17) odgovoran je za izvršavanje odluka i drugih akata koje donosi skupština i donosi akte za njihovo izvršavanje;
18) donosi akte kojima obezbjeđuje izvršenje budžeta opštine;
19) donosi kadrovski plan;
20) donosi plan integriteta;
21) donosi godišnji plan obuka lokalnih službenika i namještenika;
22) vrši i druge poslove utvrđene zakonom, statutom i drugim aktima opštine. Predsjednik opštine može imati stručnu službu kojom rukovodi.
Predsjednik opštine donosi akt o unutrašnjoj organizaciji i sistematizaciji stručne službe iz stava 2 ovog člana, odlučuje o izboru kandidata u postupku zasnivanja radnog odnosa i pravima i obavezama zaposlenih u službi.
Član 59
Predsjednik opštine privremeno donosi akte iz nadležnosti skupštine ako skupština nije u mogućnosti da se sastane ili je iz drugih razloga onemogućen njen rad, a njihovim nedonošenjem bi se ugrozio život građana ili imovina veće vrijednosti.
Predsjednik je dužan da akt iz stava 1 ovog člana podnese na potvrdu skupštini na prvoj narednoj sjednici.
Ako skupština ne potvrdi akt iz stava 1 ovog člana ili ga predsjednik ne podnese na potvrdu, taj akt prestaje da važi u roku od tri mjeseca od dana donošenja.
Član 60
Za vršenje poslova iz svoje nadležnosti predsjednik opštine odgovara skupštini. Za vršenje prenesenih i povjerenih poslova predsjednik opštine odgovara i Vladi.
U slučaju nezakonitog vršenja ili nevršenja prenesenih ili povjerenih poslova, Vlada obavještava skupštinu i predlaže preduzimanje mjera, u cilju zakonitog vršenja tih poslova.
Ako se ne preduzmu mjere iz stava 3 ovog člana, Vlada će upozoriti skupštinu na posljedice nepreduzimanja mjera i preduzeti mjere, u skladu sa ovim zakonom.
Član 61
Predsjedniku opštine prestaje mandat istekom vremena na koje je izabran, razrješenjem od strane skupštine, razrješenjem od strane Vlade, podnošenjem ostavke i po sili zakona.
Prestanak mandata predsjednika opštine zbog podnošenja ostavke i po sili zakona konstatuje se aktom skupštine.
Član 62
Skupština može razriješiti predsjednika opštine ako:
- u propisanom roku ne predloži budžet i završni račun budžeta;
- ne obezbijedi sprovođenje strateškog plana razvoja opštine i drugih razvojnih planova i programa, kao i strateških dokumenata od državnog značaja;
- ne podnese godišnji izvještaj o svom radu i radu organa i službi iz člana 69 ovog zakona, u roku iz člana 58 stav 1 tačka 12 ovog zakona;
- ne izvršava sudske odluke.
Predlog za razrješenje predsjednika opštine može podnijeti najmanje jedna trećina odbornika.
Predsjednik opštine ima pravo da se na sjednici skupštine izjasni o podnijetom predlogu. Skupština o predlogu za razrješenje predsjednika opštine odlučuje većinom glasova ukupnog broja odbornika, u roku od 30 dana od dana podnošenja predloga.
Način i postupak razrješenja predsjednika opštine uređuje se statutom opštine.
Član 63
Vlada može razriješiti predsjednika opštine ako predsjednik opštine, u vremenu dužem od šest mjeseci, ne vrši poslove iz svoje nadležnosti.
Smatra se da predsjednik opštine ne vrši poslove iz svoje nadležnosti ako ne obezbijedi izvršavanje zakona, drugih propisa i opštih akata i sprovođenje strateškog plana razvoja opštine i drugih razvojnih planova i programa, kao i strateških dokumenata od državnog značaja, čime se onemogućava ostvarivanje prava i obaveza građana.
U slučaju iz stava 1 ovog člana Vlada će upozoriti predsjednika opštine da u određenom roku preduzme mjere za vršenje poslova iz svoje nadležnosti i o tome obavijestiti skupštinu.
Ako i nakon upozorenja predsjednik opštine ne obezbijedi vršenje poslova iz svoje nadležnosti organ državne uprave nadležan za poslove lokalne samouprave (u daljem tekstu: Ministarstvo) zatražiće pisano izjašnjenje od predsjednika opštine.
Predsjednik opštine je dužan da se izjasni u roku od osam dana od dana dostavljanja zahtjeva za izjašnjenje.
Ministarstvo dostavlja Vladi obrazloženi predlog za razrješenje predsjednika opštine.
Uz predlog iz stava 6 ovog člana, Ministarstvo dostavlja i izjašnjenje predsjednika opštine. O predlogu za razrješenje predsjednika opštine, Vlada odlučuje u roku od 15 dana.
Protiv odluke Vlade o razrješenju predsjednika opštine, predsjednik opštine može podnijeti tužbu Upravnom sudu Crne Gore.
Postupak po tužbi je hitan.
Član 64
Predsjednik opštine može podnijeti ostavku, o čemu obavještava skupštinu.
Član 65
Predsjedniku opštine prestaje mandat po sili zakona:
1) gubitkom crnogorskog državljanstva;
2) promjenom prebivališta;
3) kad je pravosnažnom odlukom lišen poslovne sposobnosti;
4) kad je pravosnažnom presudom osuđen za djelo koje ga čini nedostojnim za vršenje funkcije;
5) kad je pravosnažnom presudom osuđen na bezuslovnu kaznu zatvora;
6) u drugim slučajevima propisanim zakonom.
Član 66
Kad predsjedniku opštine, u slučajevima propisanim zakonom, prestane mandat, funkciju predsjednika, do izbora novog predsjednika opštine, vrši potpredsjednik opštine, koga odredi skupština.
U slučaju prestanka mandata predsjedniku opštine, izbor predsjednika opštine izvršiće se najkasnije u roku od 30 dana od dana prestanka mandata.
Ako se predsjednik opštine ne izabere u roku iz stava 2 ovog člana, na predlog Vlade ili jedne trećine odbornika, skupština donosi odluku o skraćenju mandata skupštine.
Član 67
Opština ima najviše dva potpredsjednika.
Potpredsjednik opštine zamjenjuje predsjednika opštine u slučaju njegove odsutnosti ili spriječenosti u okviru ovlašćenja koja mu predsjednik povjeri.
Potpredsjednik opštine prati rad organa lokalne uprave i javnih službi u oblastima za koje ga zaduži predsjednik opštine i stara se o sprovođenju politika u tim oblastima.
Mandat potpredsjednika traje koliko i mandat predsjednika opštine.
Izuzetno, potpredsjedniku opštine mandat traje do izbora novog predsjednika opštine, u skladu sa članom 66 ovog zakona.
Član 68
Potpredsjedniku opštine prestaje mandat prije isteka vremena na koje je izabran razrješenjem, podnošenjem ostavke i po sili zakona.
Potpredsjednik opštine može biti razriješen prije isteka mandata ako ne vrši poslove iz člana 67 stav 3 ovog zakona.
Potpredsjednik opštine može podnijeti ostavku, o čemu obavještava predsjednika opštine. Potpredsjedniku opštine prestaje mandat po sili zakona u slučajevima iz člana 65 ovog zakona.
- LOKALNA UPRAVA
- Organi lokalne uprave i službe
Član 69
Za vršenje poslova lokalne uprave obrazuju se organi lokalne uprave (sekretarijati, uprave i direkcije).
Za vršenje stručnih i drugih poslova iz nadležnosti glavnog administratora i glavnog gradskog arhitekte, kao i zajedničkih stručnih i drugih poslova za potrebe opštine mogu se obrazovati stručne službe.
Za vršenje specifičnih poslova lokalne uprave obrazuju se posebne službe (služba komunalne policije, služba zaštite i spašavanja i druge službe, u skladu sa zakonom).
Poslove zaštite imovinsko-pravnih interesa opštine vrši organ koji odredi opština statutom u skladu sa zakonom.
U vršenju poslova iz stava 4 ovog člana nadležni organ opštine ima položaj zakonskog zastupnika opštine pred sudovima i drugim nadležnim državnim organima.
Član 70
Unutrašnja organizacija i sistematizacija organa i službi iz člana 69 ovog zakona utvrđuje se zavisno od obima, vrste i složenosti poslova i na način kojim se obezbjeđuje njihovo efikasno, ekonomično i efektivno vršenje.
Kriterijume za organizaciju i sistematizaciju iz stava 1 ovog člana, utvrđuje predsjednik opštine, ako nijesu propisani posebnim zakonom.
Član 71
Organi lokalne uprave:
1) izvršavaju zakone, druge propise i opšte akte;
2) vrše pripremu i procjenu analize uticaja odluka i drugih propisa (RIA) koje donose skupština i predsjednik opštine;
3) vrše upravni nadzor nad izvršavanjem propisa i drugih opštih akata;
4) obezbjeđuje vršenje poslova od javnog interesa za lokalno stanovništvo;
5) rješava u prvostepenom upravnom postupku o pravima, obavezama i pravim interesima fizičkih lica, pravnih lica i drugih stranaka;
6) odlučuje po pravnim ljekovima korisnika usluga od opšteg interesa;
7) vode evidencije propisane zakonom i opštim aktima skupštine i predsjednika opštine;
8) vrše i druge poslove utvrđene zakonom, statutom i drugim aktima opštine.
Priprema i procjena analize uticaja iz stava 1 tačka 2 ovog člana, vrši se u skladu sa aktom organa državne uprave nadležnog za poslove finansija i dostavlja se uz predlog odluke ili drugog propisa skupštini, odnosno predsjedniku opštine.
Član 72
Organi lokalne uprave vrše upravni nadzor koji obuhvata:
1) nadzor nad zakonitošću akata javnih službi kojima se rješava o pravima, obavezama i pravnim interesima građana i pravnih lica;
2) nadzor nad zakonitošću i cjelishodnošću rada javnih službi;
3) inspekcijski nadzor.
Član 73
U vršenju upravnog nadzora organi lokalne uprave:
1) predlažu predsjedniku opštine da pokrene postupak za ocjenu ustavnosti i zakonitosti opštih akata javnih službi ili pojedinih njihovih odredaba i da do okončanja postupka pred Ustavnim sudom Crne Gore obustavi od izvršenja te akte;
2) nalažu mjere za izvršavanje utvrđenih obaveza;
3) predlažu mjere za prevazilaženje problema, odnosno otklanjanje propusta u radu javnih službi;
4) daju inicijativu za donošenje ili izmjenu propisa;
5) podnose zahtjev za pokretanje prekršajnog postupka ili krivičnu prijavu;
6) obavještavaju druge organe, ako postoje razlozi za preduzimanje mjera iz njihove nadležnosti;
7) preduzimaju druge mjere, u skladu sa posebnim propisima.
Član 74
Opština ima službu za vršenje poslova komunalne policije.
Služba komunalne policije vrši obezbjeđenje komunalnog reda i komunalni nadzor u skladu sa zakonom.
Nadzor nad zakonitošću i cjelishodnošću rada službe komunalne policije vrši predsjednik opštine.
Član 75
Opština ima službu zaštite i spašavanja.
Služba zaštite i spašavanja vrši poslove zaštite i spašavanje građana, materijalnih i kulturnih dobara i zaštite životne sredine ugroženih djelovanjem katastrofa, elementarnih nepogoda, tehničko - tehnoloških i drugih nesreća, u skladu sa zakonom kojim se uređuje zaštita i spašavanje.
Nadzor nad zakonitošću i cjelishodnošću rada službe zaštite vrši predsjednik opštine.
Član 76
Organi i službe iz člana 69 ovog zakona podnose predsjedniku opštine najmanje jednom godišnje izvještaj o svom radu, u roku propisanom statutom.
- Glavni administrator
Član 77
Glavni administrator:
- vrši poslove drugostepenog organa u upravnim stvarima iz nadležnosti organa i posebnih službi iz člana 69 st. 1 i 3 ovog zakona;
- koordinira rad organa i službi iz člana 69 ovog zakona, u izvršavanju poslova za koje je potrebna međusobna saradnja (priprema propisa, akcionih planova, strateškog plana razvoja opštine i drugih razvojnih planova i programa, priprema izvještaja o njihovoj realizaciji i stručno informativnih materijala, izvještaja o sprovođenju zakona, opštinskih propisa i dr.);
- daje mišljenje na akt kojim se utvrđuje organizacija i način rada lokalne uprave;
- daje stručna uputstva i instrukcije za rad organima i službama iz člana 69 ovog zakona, radi pravilne primjene zakona i drugih propisa;
- priprema godišnji izvještaj o postupanju u upravnim stvarima iz nadležnosti opštine;
- podnosi predsjedniku opštine godišnji izvještaj o radu i druge izvještaje na zahtjev predsjednika opštine;
- vrši druge poslove utvrđene zakonom, statutom opštine i aktima predsjednika opštine.
Ako se za vršenje poslova glavnog administratora obrazuje stručna služba, tom službom rukovodi glavni administrator i odgovara za njen rad.
U slučaju iz stava 2 ovog člana, glavni administrator donosi akt o unutrašnjoj organizaciji i sistematizaciji stručne službe, odlučuje o izboru kandidata u postupku zasnivanja radnog odnosa i pravima i obavezama zaposlenih u službi.
Član 78
Glavni administrator imenuje se na osnovu javnog konkursa, na vrijeme od pet godina.
Za glavnog administratora može biti imenovano lice koje ima VII1 nivo kvalifikacije obrazovanja, pravni fakultet, položen pravosudni ispit i najmanje pet godina radnog iskustva.
Na pitanja u vezi sprovođenja javnog konkursa i načina provjere sposobnosti kandidata za glavnog administratora, shodno se primjenjuju odredbe ovog zakona kojima se uređuje popuna radnih mjesta u okviru kategorije visoki rukovodni kadar.
Član 79
Glavnom administratoru prestaje mandat:
- istekom vremena na koje je imenovan;
- na lični zahtjev;
- prestankom radnog odnosa po sili zakona;
- razrješenjem.
Član 80
Glavni administrator razrješava se ako:
- ne obavlja ili nesavjesno obavlja poslove utvrđene zakonom, statutom opštine i aktima predsjednika opštine;
- je pravosnažnom presudom osuđen na bezuslovnu kaznu zatvora;
- je pravosnažnom presudom osuđen za krivično djelo koje ga čini nedostojnim za vršenje funkcije;
- predsjednik opštine ne prihvati godišnji izvještaj o njegovom radu; Način i postupak razrješenja glavnog administratora uređuju se statutom.
- Starješina organa lokalne uprave, pomoćnik, glavni gradski arhitekta i menadžer
Član 81
Radom organa lokalne uprave, službe koja vrši zajedničke, stručne i druge poslove za potrebe opštine i posebnih službi rukovodi starješina organa lokalne uprave, odnosno rukovodilac službe, načelnik komunalne policije, komandir službe zaštite, odnosno rukovodilac druge posebne službe (u daljem tekstu: starješina organa, odnosno službe).
Starješina organa, odnosno službe imenuje se na osnovu javnog konkursa, na vrijeme od pet godina, ako posebnim zakonom nije drukčije propisano.
Za svoj rad i rad organa, odnosno službe kojim rukovodi, starješina organa, odnosno službe odgovara predsjedniku opštine.
Starješini organa, odnosno službe prestaje mandat i razrješava se zbog razloga iz čl. 79 i 80 ovog zakona, ako posebnim zakonom nije drukčije propisano.
Član 82
Starješina organa, odnosno službe donosi akt o unutrašnjoj organizaciji i sistematizaciji i program rada organa, odnosno službe kojom rukovodi, uz prethodnu saglasnost predsjednika opštine, odlučuje o izboru kandidata u postupku zasnivanja radnog odnosa i pravima i obavezama zaposlenih i vrši i druge poslove, u skladu sa zakonom, statutom i drugim aktima opštine.
Član 83
Starješina organa, odnosno službe može imati pomoćnika.
Pomoćnik starješine organa, odnosno službe postavlja se na osnovu javnog konkursa, na vrijeme od pet godina.
Odluku o postavljenju pomoćnika starješine organa, odnosno službe donosi starješina organa, odnosno službe, uz saglasnost predsjednika opštine.
Pomoćniku starješine organa, odnosno službe prestaje mandat i razrješava se zbog razloga iz čl. 79 i 80 ovog zakona.
Član 84
Opština može imati glavnog gradskog arhitektu, koji vrši poslove propisane zakonom kojim se uređuje planiranje prostora i izgradnja objekata.
Ako se za vršenje poslova glavnog gradskog arhitekte obrazuje stručna služba, tom službom rukovodi glavni gradski arhitekta i odgovara za njen rad.
U slučaju iz stava 2 ovog člana, glavni gradski arhitekta donosi akt o unutrašnjoj organizaciji i sistematizaciji stručne službe, odlučuje o izboru kandidata u postupku zasnivanja radnog odnosa i pravima i obavezama zaposlenih u službi.
Glavni gradski arhitekta imenuje se na osnovu javnog konkursa.
Glavni gradski arhitekta razrješava se zbog razloga iz člana 80 ovog zakona.
Član 85
Opština može imati menadžera.
Menadžer predlaže i učestvuje u pripremi i realizaciji planova i programa razvoja opštine kojima se podstiče ekonomski razvoj, preduzetnička inicijativa i javno-privatno partnerstvo, obezbjeđuje zaštita životne sredine i održivi razvoj, priprema i upravlja projektima koji se finansiraju iz međunarodnih fondova i drugih izvora, prati njihovu realizaciju, priprema informacije i izvještaje o realizaciji projekata, uspostavlja i vodi bazu podataka o planovima, programima i projektima, inicira izmjene i dopune propisa koji otežavaju poslovnu inicijativu i vrši druge poslove koje mu povjeri predsjednik opštine.
Menadžer se postavlja, na osnovu javnog konkursa, na vrijeme od pet godina. Menadžeru prestaje mandat i razrješava se zbog razloga iz čl. 79 i 80 ovog zakona.
Član 86
Način i postupak razrješenja starješine organa odnosno službe, pomoćnika starješine organa odnosno službe, glavnog gradskog arhitekte i menadžera, uređuju se statutom opštine.
- Sukob nadležnosti i izuzeće
Član 87
Sukob nadležnosti između organa lokalne uprave rješava glavni administrator.
Sukob nadležnosti između organa lokalne uprave, javnih službi i pravnih lica kojima je odlukom skupštine povjereno vršenje određenih poslova rješava predsjednik opštine.
Član 88
O izuzeću starješine organa i glavnog administratora odlučuje predsjednik opštine.
O izuzeću ovlašćenog službenog lica koje vodi upravni postupak i donosi upravni akt u organu lokalne uprave, posebnoj službi i javnoj službi, odlučuje starješina organa odnosno službe, odnosno rukovodilac javne službe.
VII. LOKALNI FUNKCIONERI, SLUŽBENICI I NAMJEŠTENICI
- Zajedničke odredbe
Član 89
Predsjednik opštine, predsjednik skupštine, potpredsjednik opštine, sekretar skupštine i glavni administrator su lokalni funkcioneri.
O pravima i obavezama lokalnih funkcionera odlučuje nadležno radno tijelo skupštine.
Član 90
Poslovi predsjednika opštine, potpredsjednika opštine, glavnog administratora, starješine organa, odnosno službe, glavnog gradskog arhitekte, menadžera i rukovodilaca javnih službi nespojivi su sa funkcijom odbornika.
Sprječavanje sukoba javnog i privatnog interesa izabranih, imenovanih i postavljenih lica u organu lokalne samouprave, organu lokalne uprave i glavnog administratora, obezbjeđuje se u skladu sa zakonom kojim se uređuje sprječavanje korupcije.
Član 91
Lokalni službenik je lice koje je zasnovalo radni odnos u organu lokalne uprave, stručnoj službi i posebnoj službi za vršenje poslova kojima se ostvaruje Ustavom, zakonom i drugim propisima utvrđena nadležnost opštine.
Lokalni službenik je i lice koje u organu lokalne uprave, stručnoj službi i posebnoj službi, vrši informatičke, materijalno-finansijske, računovodstvene i druge poslove administrativne prirode.
Namještenik je lice koje je zasnovalo radni odnos u organu lokalne uprave, stručnoj službi i posebnoj službi, radi vršenja pomoćnih i drugih poslova.
Član 92
Poslodavac lokalnog službenika, odnosno namještenika je opština.
Prava i dužnosti poslodavca u odnosu na lokalne službenike i namještenike u ime opštine, vrši lice koje rukovodi organom lokalne uprave, stručnom službom, odnosno posebnom službom.
Prava i dužnosti poslodavca u odnosu na glavnog gradskog arhitektu i menadžera, vrši predsjednik opštine.
Član 93
Lokalni službenik, odnosno namještenik vrši poslove na osnovu Ustava, zakona, drugih propisa i opštih akata.
Lokalni službenik, odnosno namještenik odgovoran je za zakonitost, stručnost i efikasnost svog rada.
Lokalni službenik, odnosno namještenik odgovoran je za zakonitu, efikasnu i svrsishodnu upotrebu sredstava i imovine opštine kojom upravlja ili koju koristi u radu.
Lokalni službenik, odnosno namještenik, u skladu sa zakonom, odgovoran je za štetu koju svojim nezakonitim ili nepravilnim radom nanese organu lokalne uprave, stručnoj službi, odnosno posebnoj službi ili trećem licu.
Član 94
U vršenju poslova lokalni službenik, odnosno namještenik pridržava se Etičkog kodeksa lokalnih službenika i namještenika i ne smije javni interes podrediti privatnom interesu, niti vršenje poslova koristiti za sticanje materijalne ili nematerijalne koristi.
Član 95
Lokalni službenik, odnosno namještenik ne smije u obavljanju poslova vršiti diskriminaciju građana po osnovu: rase, boje kože, nacionalne pripadnosti, društvenog ili etničkog porijekla, veze sa nekim manjinskim narodom ili manjinskom nacionalnom zajednicom, jezika, vjere ili uvjerenja, političkog ili drugog mišljenja, pola, promjene pola, rodnog identiteta, seksualne orjentacije i/ili interseksualnih karakteristika, zdravstvenog stanja, invaliditeta, starosne dobi, imovnog stanja, bračnog ili porodičnog stanja, pripadnosti grupi ili pretpostavci o pripadnosti grupi, političkoj partiji, sindikalnoj ili drugoj organizaciji, kao i po osnovu drugih ličnih svojstava.
Član 96
Lokalni službenik, odnosno namještenik zasniva radni odnos na osnovu javnog oglašavanja.
Radna mjesta lokalnih službenika, odnosno namještenika dostupna su svima, pod jednakim uslovima.
Zabranjeno je dovoditi u povlašćeni, odnosno neravnopravan položaj lokalnog službenika, odnosno namještenika u ostvarivanju njegovih prava i obaveza ili mu uskraćivati, odnosno ograničavati prava, a naročito zbog političke, nacionalne, rasne, polne ili vjerske pripadnosti ili po osnovu drugog ličnog svojstva.
Lokalni službenik, odnosno namještenik ima pravo i obavezu da se stručno osposobljava i usavršava.
Lokalni službenik, odnosno namještenik, u postupku odlučivanja o njegovim pravima i obavezama, ima pravo na pravnu zaštitu.
Član 97
Lokalni službenik, odnosno namještenik ima pravo na sindikalno organizovanje, u skladu sa zakonom.
Član 98
Na prava, obaveze i odgovornosti lokalnog službenika, odnosno namještenika koja nijesu uređena ovim ili posebnim zakonom primjenjuju se zakon kojim se uređuje zasnivanje radnog odnosa u državnim organima, prava, obaveze i odgovornosti državnih službenika i namještenika i podzakonski akti za njegovo sprovođenje (u daljem tekstu: propisi o državnim službenicima i namještenicama), kao i opšti propisi o radu.
Lokalni funkcioneri, lokalni službenici i namještenici ostvaruju zaradu, naknadu zarade i druga primanja, u skladu sa zakonom i propisima skupštine opštine.
- Kategorizacija radnih mjesta i zvanja lokalnih službenika i namještenika
Član 99
Radna mjesta u organu lokalne uprave, stručnoj službi, odnosno posebnoj službi utvrđuju se u okviru četiri kategorije, i to:
- visoki rukovodni kadar;
- ekspertsko-rukovodni kadar;
- ekspertski kadar;
- izvršni kadar.
U okviru kategorija radnih mjesta može se utvrditi jedan ili više nivoa sa odgovarajućim zvanjima.
U organu i službi iz stava 1 ovog člana, ne može se utvrditi radno mjesto van kategorije i nivoa utvrđenih ovim zakonom.
Član 100
Mjerila za kategorizaciju radnih mjesta u organu lokalne uprave, stručnoj službi i posebnoj službi i utvrđivanje nivoa u okviru kategorija su:
- odgovornost;
- učešće u donošenju odluka;
- složenost poslova;
- samostalnost u radu;
- stručno znanje za vršenje poslova;
- potreba saradnje sa drugim organima i komunikacije sa strankama;
- radno iskustvo.
Član 101
Radno iskustvo u smislu ovog zakona podrazumijeva rad na poslovima u nivou kvalifikacije obrazovanja koji se traži za vršenje poslova u određenom zvanju, ako ovim zakonom nije drukčije propisano.
Član 102
Poslovi visokog rukovodnog kadra odnose se na: rukovođenje, koordiniranje i organizovanje rada organa lokalne uprave, stručne službe i posebne službe, odnosno jedne ili više unutrašnjih organizacionih jedinica, odnosno oblasti rada; utvrđivanje plana rada; obezbjeđivanje ostvarivanja odnosa i saradnje sa drugim organima lokalne uprave, državnim organima, organima državne uprave, privrednim subjektima, nevladinim organizacijama i građanima i odlučivanje o najsloženijim pitanjima.
U okviru kategorije visoki rukovodni kadar, zvanja i uslovi su:
1) nivo 1:
- sekretar sekretarijata, direktor direkcije i direktor uprave - VII1 nivo kvalifikacije obrazovanja i najmanje tri godine radnog iskustva na poslovima rukovođenja ili osam godina radnog iskustva na istim ili sličnim poslovima u odnosu na poslove radnog mjesta za koje je objavljen konkurs;
2) nivo 2:
- načelnik komunalne policije - VII1 nivo kvalifikacije obrazovanja, u skladu sa posebnim zakonom;
- komandir službe zaštite i spašavanja - VII1 nivo kvalifikacije obrazovanja, u skladu sa posebnim zakonom;
3) nivo 3:
- pomoćnik sekretara sekretarijata, direktora direkcije, direktora uprave i rukovodioca službe koja vrši zajedničke i stručne poslove za potrebe opštine - VII1 nivo kvalifikacije obrazovanja i najmanje dvije godine radnog iskustva na poslovima rukovođenja ili najmanje četiri godina radnog iskustva.
- zamjenik komandira službe zaštite - VII1 nivo kvalifikacije obrazovanja, u skladu sa posebnim zakonom;
U nivou 1 razvrstava se i zvanje glavni gradski arhitekta - VII1 nivoa kvalifikacije obrazovanja i najmanje deset godina radnog iskustva u oblasti urbanizma i arhitektonske prakse i zaštitnik imovinsko-pravnih interesa opštine - VII1 nivo kvalifikacije obrazovanja, položen pravosudni ispit i najmanje osam godina radnog iskustva na istim ili sličnim poslovima.
U nivou 2 razvrstava se i zvanje menadžer opštine - VII1 nivo kvalifikacije obrazovanja i najmanje pet godina radnog iskustva u oblasti planiranja i sprovođenja politika razvoja.
Član 103
Poslovi ekspertsko-rukovodnog kadra odnose se na: rukovođenje i koordiniranje rada užih organizacionih jedinica; komunikaciju sa drugim organizacionim jedinicama, organima i građanima; samostalan rad i odlučivanje o pitanjima iz nadležnosti organizacione jedinice.
U okviru kategorije ekspertsko-rukovodni kadar nivoi, zvanja i uslovi su:
1) nivo 1: glavni inspektor i glavno ovlašćeno službeno lice - VII1 nivo kvalifikacije obrazovanja i najmanje dvije godine radnog iskustva na poslovima rukovođenja ili sedam godina radnog iskustva na drugim poslovima;
2) nivo 2: načelnik, rukovodilac i drugo odgovarajuće zvanje - VII1 nivo kvalifikacije obrazovanja i najmanje dvije godine radnog iskustva na poslovima rukovođenja ili pet godina radnog iskustva na drugim poslovima;
3) nivo 3: šef, koordinator ili drugo odgovarajuće zvanje - VII1 nivo kvalifikacije obrazovanja i najmanje pet godina radnog iskustva;
U nivo 1 razvrstava se i zvanje šef područne jedinice službe komunalne policije - VII1 nivo kvalifikacije obrazovanja i najmanje tri godine radnog iskustva na poslovima rukovođenja.
Član 104
Ekspertski kadar vrši poslove koji se odnose na: izradu strateškog plana razvoja opština i programa za pojedine oblasti, analiziranje stanja u cilju podsticanja ukupnog razvoja opštine, vršenje upravnog nadzora, pripremu propisa i drugih akata, pripremu analitičkih, informativnih i drugih materijala; vođenje, odnosno odlučivanje u upravnom postupku i preduzimanje drugih upravnih aktivnosti i preduzimanje upravnih mjera i upravnih radnji.
U okviru kategorije ekspertski kadar nivoi, zvanja i uslovi su:
1) nivo 1:
- samostalni savjetnik I, inspektor I i ovlašćeno službeno lice I - VII1 nivo kvalifikacije obrazovanja i najmanje pet godina radnog iskustva,
- samostalni savjetnik II, inspektor II i ovlašćeno službeno lice II - VII1 nivo kvalifikacije obrazovanja i najmanje tri godine radnog iskustva,
- samostalni savjetnik III, inspektor III i ovlašćeno službeno lice III - VII1 nivo kvalifikacije obrazovanja i najmanje dvije godine radnog iskustva;
2) nivo 2:
- viši savjetnik I - VII1 nivo kvalifikacije obrazovanja i najmanje tri godine radnog iskustva,
- viši savjetnik II - VII1 nivo kvalifikacije obrazovanja i najmanje dvije godine radnog iskustva,
- viši savjetnik III - VII1 nivo kvalifikacije obrazovanja i najmanje jedna godina radnog iskustva na poslovima u VII1 ili VI nivou kvalifikacije obrazovanja.
3) nivo 3:
- savjetnik I - VI nivo kvalifikacije obrazovanja i najmanje tri godine radnog iskustva,
- savjetnik II - VI nivo kvalifikacije obrazovanja i najmanje dvije godine radnog iskustva,
- savjetnik III - VI nivo kvalifikacije obrazovanja i najmanje jedna godina radnog iskustva;
4) nivo 4:
- saradnik I - V nivo kvalifikacije obrazovanja i najmanje tri godine radnog iskustva,
- saradnik II - V nivo kvalifikacije obrazovanja i najmanje dvije godine radnog iskustva,
- saradnik III - V nivo kvalifikacije obrazovanja i najmanje jedna godina radnog iskustva.
Zvanja samostalni savjetnik III, inspektor III, ovlašćeno službeno lice III, viši savjetnik III, savjetnik III i saradnik III predstavljaju početne pozicije u okviru nivoa kategorije ekspertskog kadra.
Član 105
Izvršni kadar vrši poslove koji se odnose na: vođenje evidencija; prikupljanje i razmjenu informacija, izvještaja, podataka i njihovu obradu; vršenje najjednostavnijih radnji u upravnom i drugom postupku, kao i druge poslove administrativne prirode.
U okviru kategorije izvršni kadar nivoi, zvanja i uslovi su:
1) nivo 1: samostalni referent - IV1 nivo kvalifikacije obrazovanja i najmanje tri godine radnog iskustva;
2) nivo 2: viši referent - IV1 nivo kvalifikacije obrazovanja i najmanje dvije godine radnog iskustva;
3) nivo 3: referent - III ili IV1 nivo kvalifikacije obrazovanja i najmanje jedna godina radnog iskustva na poslovima u IVI ili III nivou kvalifikacije obrazovanja.
U nivo 1 razvrstava se i zvanje komunalni policajac - najmanje IV1 nivo kvalifikacije obrazovanja i najmanje tri godine radnog iskustva.
U nivo 2 razvrstava se i zvanje komunalni policajac - IV1 nivo kvalifikacije obrazovanja i najmanje jedna godina radnog iskustva.
U nivo 3 razvrstava se i zvanje vatrogasac-spasilac - III nivo kvalifikacije obrazovanja.
Zvanje referent i vatrogasac - spasilac predstavljaju početne pozicije u okviru kategorije izvršni kadar.
Član 106
Namještenici vrše pomoćne i druge poslove čije je obavljanje potrebno za blagovremeno i efikasno vršenje poslova u organu lokalne uprave, stručnoj službi, odnosno posebnoj službi.
Drugi poslovi obuhvataju poslove koji se odnose, naročito, na: tehničko održavanje objekata, uređaja i opreme; štampanje i umnožavanje materijala; pružanje usluga u objektima organa lokalne samouprave i organa lokalne uprave, poslove vozača, kurira, održavanje čistoće i druge slične poslove.
U okviru poslova namješ