ZAKON O PLANIRANjU PROSTORA I IZGRADNjI OBJEKATA
("Sl. list CG", br. 64/2017, 44/2018, 63/2018, 11/2019 - ispr. i 82/2020)
Predmet
Član 1
Ovim zakonom uređuje se sistem planiranja prostora, način i uslovi izgradnje objekata, legalizacija bespravnih objekata i druga pitanja od značaja za planiranje prostora i izgradnju objekata (u daljem tekstu: planiranje i izgradnja).
Ciljevi planiranja i izgradnje
Član 2
Ciljevi planiranja i izgradnje su:
1) ravnomjeran i regionalno uravnotežen prostorni razvoj usklađen sa potrebama društva, privrede i kapacitetima prostora;
2) racionalno i efikasno korišćenje i očuvanje prostornih potencijala i resursa na kopnu, moru i u podmorju i zaštita prirodnih dobara;
3) razvijanje regionalnih prostornih osobenosti i očuvanje identiteta i prepoznatljivosti predjela;
4) međusobno usklađen razmještaj različitih ljudskih djelatnosti i aktivnosti u prostoru, uz zaštitu integralnih vrijednosti prostora;
5) zaštita i unapređenje kulturnih dobara i zaštićene okoline uz očuvanje integriteta i autentičnosti kulturnih vrijednosti, stvaranje uslova za održivo korišćenje kulturnih dobara i visokovrijednog izgrađenog prostora sa uvažavanjem i razvijanjem specifičnih karakteristika, integriteta i vrijednosti prirodnih i urbanih predjela i ambijenta;
6) uređenje građevinskog zemljišta i kvalitetan i human razvoj gradskih i ruralnih naselja, kao i bezbjedni i zdravi životni i radni uslovi;
7) podsticanje investicionog ambijenta usmjerenog na razvoj i povećanje kvaliteta prostora uz istovremeni privredni razvoj;
8) primjena najbolje prakse u razvoju urbanih cjelina i unapređenje kvaliteta u oblasti urbanističkog planiranja i arhitektonskog projektovanja, kao i unapređenje kvaliteta objekata;
9) zaštita od zemljotresa, klizišta i drugih elementarnih nepogoda;
10) stabilnost i trajnost objekata;
11) zaštita od tehničko-tehnoloških i drugih nesreća;
12) racionalno korišćenje prirodnih bogatstava, energije i povećanje stepena energetske efikasnosti, i
13) stvaranje uslova za pristup, kretanje i boravak lica smanjene pokretljivosti i lica sa invaliditetom.
Načela
Član 3
Planiranje i izgradnja zasnivaju se na načelima:
1) integralnog pristupa u procesu planiranja u skladu sa kojim se planiranje prostora, kao stalni proces, zasniva na sveobuhvatnom sagledavanju korišćenja i zaštite prostora, na način što se planira sprovođenje svih zahvata u prostoru, bez obzira na njihovu lokaciju, namjenu ili vrstu;
2) prostorne održivosti razvoja i kvaliteta planiranja i izgradnje u skladu sa kojim se podstiče privredni i socijalni razvoj društva, kao i održivi razvoj;
3) usklađenosti planskih dokumenata sa potvrđenim međunarodnim ugovorima, deklaracijama i konvencijama;
4) horizontalne integracije u skladu sa kojim se pri izradi, donošenju i sprovođenju razvojnih dokumenata (strategije, planovi, programi i dr.), propisa i drugih opštih akata kojima se utiče na prostorni razvoj i korišćenje prostora, koji se donose na osnovu posebnih propisa, moraju uvažavati načela planiranja, naročito u pogledu ostvarivanja prostorne održivosti u procesima kojima se utiče na uređenje naselja, korišćenje prirodnih dobara, zaštitu životne sredine, razvoj djelatnosti, infrastrukture i njihov razmještaj u prostoru;
5) vertikalne integracije u skladu sa kojim su, pri donošenju planskih dokumenata i razvojnih dokumenata (strategije, planovi, programi i sl.) koji se donose na osnovu posebnih propisa, a kojima se utiče na planiranje prostora ili prostorni razvoj, svi učesnici izrade tih dokumenata dužni da međusobno sarađuju i uvažavaju ciljeve i interese izražene u dokumentima višeg nivoa;
6) sprječavanja ili ublažavanja uticaja klimatskih promjena u skladu sa kojim se planiraju mjere za ublažavanje klimatskih promjena i prilagođavanje na klimatske promjene;
7) ostvarivanja i zaštite javnog i pojedinačnog interesa u skladu sa kojim se procjenjuju i međusobno usklađuju javni interes i pojedinačni interesi koji se moraju poštovati u obavljanju poslova planiranja i izgradnje, pri čemu pojedinačni interesi ne smiju štetiti javnom interesu;
8) smanjenja seizmičkog rizika u skladu sa kojim se preduzimaju mjere u planiranju i izgradnji za ublažavanje posljedica zemljotresa čije se događanje predviđa;
9) javnosti u skladu sa kojim javnost ima pravo da učestvuje u postupcima izrade i donošenja planskih dokumenata, kao i da se obavještava i podstiče učešće javnosti u poslovima planiranja i izgradnje, i
10) zabrane diskriminacije u skladu sa posebnim propisima.
U cilju ostvarivanja načela iz stava 1 ovog člana organi državne uprave, organi lokalne samouprave, organi lokalne uprave, organizacije i druga pravna lica dužni su da međusobno sarađuju u poslovima planiranja i izgradnje.
Elektronska komunikacija
Član 4
Komunikacija u oblasti planiranja, izgradnje, izdavanja licenci i legalizacije bespravnih objekata obavlja se elektronskim putem u skladu sa zakonom kojim se uređuje elektronska uprava, elektronska identifikacija, elektronski potpis i elektronski dokument i ovim zakonom.
Elektronska komunikacija iz stava 1 ovog člana obezbjeđuje se u postupku izrade i donošenja planskih dokumenata, donošenja upravnih i ostalih akata, kao i kroz međusobnu komunikaciju sa nadležnim organima državne uprave, organima lokalne samouprave, organima lokalne uprave, organima za tehničke uslove, pravnim licima koja reviduju tehničku dokumentaciju i vrše stručni nadzor nad građenjem, pravnim i fizičkim licima i drugim subjektima koji učestvuju u poslovima planiranja i izgradnje.
Ako stranka to zahtijeva, zahtjev za izdavanje upravnog akta, odnosno prijava građenja, prijava upotrebe objekta i zahtjev za legalizaciju, podnosi se odnosno izdaje i u analognoj odnosno pisanoj formi.
Način i postupak komunikacije iz st. 1, 2 i 3 ovog člana propisuje organ državne uprave nadležan za poslove planiranja i izgradnje (u daljem tekstu: Ministarstvo).
Značenje izraza
Član 5
Pojedini izrazi upotrijebljeni u ovom zakonu imaju sljedeće značenje:
1) adaptacija je izvođenje radova na postojećem objektu, kojima se: vrši promjena organizacije prostora u objektu, vrši zamjena uređaja, postrojenja, opreme i instalacija, a kojima se ne utiče na stabilnost i sigurnost objekta, ne mijenjaju konstruktivni elementi, ne mijenja spoljni izgled i ne utiče na bezbjednost susjednih objekata, saobraćaja, zaštite od požara i životne sredine;
2) bazne studije su studije koje se izrađuju za oblasti koje nijesu istražene na način koji obezbjeđuje studijsko - analitičku i informacionu osnovu za izradu planskog dokumenta;
3) blok je složena jedinica građevinskog zemljišta koja se sastoji od jedne ili više urbanističkih parcela, odnosno jedne ili više katastarskih parcela ili djelova katastarskih parcela, a granica bloka se, po pravilu, poklapa sa regulacionim linijama i granicama urbanističkih parcela;
4) centar jedinice lokalne samouprave je naselje gradskog karaktera definisano u skladu sa zakonom kojim se uređuje teritorijalna organizacija Crne Gore;
5) detaljno urbanističko rješenje je rješenje zasnovano na dugoročnoj strategiji i koncepciji planiranja prostora koje sadrži osnovu koncepcije i parametre izgradnje objekata prema vrsti i namjeni;
6) gradilište je prostor na kojem se gradi, uklanja objekat ili mijenja stanje u prostoru, kao i prostor potreban za primjenu tehnologije građenja;
7) građevinska linija je linija na, iznad i ispod površine zemlje i vode definisana grafički i numerički, koja predstavlja granicu do koje je dozvoljeno graditi objekat;
8) indeks izgrađenosti je količnik bruto građevinske površine objekata i ukupne površine jedinice građevinskog zemljišta (parcele, lokacije, bloka, zone);
9) indeks zauzetosti je količnik izgrađene površine pod objektima i ukupne površine jedinice građevinskog zemljišta (parcele, lokacije, bloka, zone);
10) infrastruktura su komunalne, saobraćajne, energetske, elektronsko komunikacione i druge komunikacije kojima se obezbjeđuje zajedničko snabdijevanje, usluge i drugi oblici povećanja kvaliteta života u naselju ili korisnicima prostora na određenom području;
11) inženjerski objekti su: inženjerske konstrukcije, postrojenja, dimnjaci, auto-putevi, brze saobraćajnice, putevi, ulice, mostovi, vijadukti, tuneli, podzemni i nadzemni prolazi, željezničke i tramvajske pruge, manevarske površine i platforme, antenski stubovi, luke, pristaništa, marine, brane i akumulacije ispunjene jalovinom ili pepelom za koje je propisano tehničko osmatranje, plovni kanali i ostali hidrotehnički objekti, nasipi, dalekovodi, naftovodi, gasovodi, toplovodi, paravodi, vodovodi, objekti za zahvatanje i tretman vode za piće i druge potrebe, elektrane, termoelektrane, postrojenja za skladištenje i pretakanje tečnog prirodnog gasa, postrojenja za skladištenje i pretakanje tečnog naftnog gasa, postrojenja za skladištenje i pretakanje nafte i derivate nafte, stanice za snabdijevanje motornih vozila naftnim derivatima i gasom, objekti u kojima se proizvode i skladište opasne materije i slični objekti i postrojenja koja bi svojim radom mogla ugroziti životnu sredinu, objekti za proizvodnju toplote za daljinsko grijanje, trafostanice i razvodna postrojenja, kablovske podzemne instalacije, kanalizaciona mreža, objekti za prikupljanje i prečišćavanje otpadnih voda, složene industrijske građevine, građevine i postrojenja za hemijsku i tešku industriju, deponije, postrojenja za dobijanje energije iz otpada, postrojenja za anaerobnu digestiju otpada, sportski tereni i drugi objekti za sport i rekreaciju i drugi objekti koji nijesu zgrade;
12) namjena površina je svrha za koju se prostor može urediti, izgraditi ili koristiti na način određen planskim dokumentom;
13) naselje je područje definisano u skladu sa zakonom kojim se uređuje teritorijalna organizacija Crne Gore;
14) objekat je prostorna, funkcionalna, konstruktivna, arhitektonska, estetska, tehničko-tehnološka ili biotehnička cjelina sa ili bez instalacija, postrojenja i opreme koja se u njega ugrađuje (zgrade, inženjerski objekti, javne zelene površine, groblja i dr.);
15) održavanje objekta je tehničko osmatranje objekta u eksploataciji i obezbjeđenje adekvatne upotrebe objekta tokom njegove eksploatacije, kao i tekuće održavanje zgrada, objekata putne i željezničke infrastrukture, elektroenergetskih, vodovodnih, kanalizacionih, telekomunikacionih i ostalih inženjerskih objekata;
16) organ za tehničke uslove je organ državne uprave, organ uprave, organ lokalne uprave i pravno lice nadležno za: zaštitu životne sredine, saobraćaj, turizam, ekonomiju, energetiku, vodovod i kanalizaciju, vode, regionalno vodosnabdijevanje, elektroinstalacije, zaštitu kulturnih dobara, elektronske komunikacije i poštansku djelatnost, zaštitu i zdravlje na radu, katastar, zaštitu i spašavanje, upravljanje državnom imovinom i dr. koji u postupku izrade planskog dokumenta i tehničke dokumentacije dostavlja neophodne tehničke uslove, podloge, mišljenja, saglasnosti i druge dokaze potrebne za planiranje i izgradnju;
17) plan razvoja je dokument organa državne uprave, organa za tehničke uslove, organizacije i pravnog lica kojim se predviđaju aktivnosti u određenom vremenskom periodu;
18) pravila parcelacije su elementi definisani planskim dokumentom za određivanje veličine, oblika i površine parcele na kojoj je moguće graditi objekat;
19) predio je područje čije su karakteristike rezultat međusobnog djelovanja prirodnih i/ili ljudskih faktora;
20) pripremni radovi su radovi na pripremi gradilišta odnosno radovi koji su vezani za ograđivanje gradilišta; radovi na uklanjanju postojećih objekata i dr; građenje i postavljanje objekata i instalacija privremenog karaktera za potrebe izvođenja radova; građenje, odnosno postavljanje objekta za potrebe prezentacije budućeg objekta; obezbjeđenje prostora za dopremu i smještaj građevinskog materijala i drugi radovi kojima se obezbjeđuje sigurnost susjednih objekata i obezbjeđenje nesmetanog odvijanja saobraćaja i korišćenje okolnog prostora;
21) prostor je sastav fizičkih struktura iznad i ispod zemljine površine, do kojih dosežu neposredni uticaji ljudske djelatnosti;
22) prostorni razvoj je izmjena prostora ljudskom djelatnošću u cilju njegove zaštite, unapređenja, korišćenja i upravljanja;
23) regulaciona linija je linija koja dijeli javnu površinu od površina namijenjenih za druge namjene;
24) rekonstrukcija je izvođenje radova na postojećem objektu, kojima se vrši: nadogradnja; dogradnja; sanacija oštećenog objekta; ojačanje konstrukcije; zamjena instalacija, uređaja, postrojenja i opreme, izmjena tehnološkog procesa i drugi radovi kojima se utiče na stabilnost i sigurnost objekta; mijenjaju konstruktivni elementi; mijenja spoljni izgled zgrade u odnosu na glavni projekat; utiče na životnu sredinu i na bezbjednost susjednih objekata i saobraćaja; mijenja režim voda; mijenjaju uslovi zaštite prirodne i nepokretne kulturne baštine, dobara koja uživaju prethodnu zaštitu i zaštitu njihove zaštićene okoline;
25) selo je naselje u kome se stanovništvo prvenstveno bavi poljoprivredom;
26) urbana sanacija je skup planskih mjera i uslova kojima se unapređuje karakter izgrađenog dijela građevinskog područja i javnih površina devastiranih bespravnom gradnjom vrši njihovo komunalno opremanje, kao i sprovode mjere urbane revitalizacije u cilju saniranja djelimično realizovanih investicija;
27) zaštitne zone su površine zemljišta, vodne površine ili vazdušni prostor koji su definisani planskim dokumentom i namijenjeni za zaštitu života i zdravlja ljudi, zaštitu životne sredine, bezbjednost i funkciju građevina, površina ili prostora, u skladu sa posebnim propisima;
28) zelena infrastruktura je strateški planirana mreža prirodnih i poluprirodnih područja sa drugim ekološkim oblicima, dizajnirana da obezbjeđuje širok spektar usluga ekosistema kao što su prečišćavanje vode, kvalitet vazduha, prostor za rekreaciju i ublažavanje i prilagođavanje klimatskim promjenama;
29) zgrada je stalni objekat koji ima krov i spoljne zidove, izgrađena kao samostalna upotrebna cjelina koja pruža zaštitu od vremenskih i drugih spoljnih uticaja, a namijenjena je za stanovanje, obavljanje djelatnosti ili za smještaj i čuvanje životinja, robe i opreme za proizvodne i uslužne aktivnosti itd, i
30) zona je prostorna cjelina istih ili sličnih funkcionalnih i urbanističkih karakteristika.
Upotreba rodno osjetljivog jezika
Član 6
Izrazi koji se u ovom zakonu koriste za fizička lica u muškom rodu podrazumijevaju iste izraze u ženskom rodu.
Sadržina planiranja
Član 7
Planiranjem prostora se smatra praćenje stanja u prostoru, izrada i donošenje planskih dokumenata i sprovođenje planskih dokumenata.
Pojam planskog dokumenta
Član 8
Planskim dokumentom definiše se organizacija, korišćenje i namjena prostora, kao i način i uslovi realizacije planskih rješenja.
Planski dokumenti moraju biti međusobno usklađeni.
Planski dokument je javni dokument.
Donošenjem planskog dokumenta utvrđuje se javni interes za eksproprijaciju nepokretnosti, radi izgradnje planiranih objekata.
Planiranje u građevinskom području
Član 9
Planskim dokumentom određuje se građevinsko područje radi razgraničenja izgrađenih djelova naseljenih mjesta i površina predviđenih za njihov razvoj od ostalih površina namijenjenih za razvoj poljoprivrede i šumarstva, eksploatacije mineralnih sirovina, energetike, kao i drugih djelatnosti koje se, s obzirom na svoju namjenu, mogu planirati van građevinskog područja.
Naselja se mogu planirati samo na građevinskom području.
Građevinsko područje je područje određeno planskim dokumentom na kojem su izgrađena naselja i područje planirano za uređenje, razvoj i proširenje naselja, a sastoji se od građevinskog područja naselja, izdvojenog dijela građevinskog područja naselja i izdvojenog građevinskog područja van naselja.
Van građevinskog područja, planskim dokumentom može se planirati izgradnja:
1) infrastrukture i složenih inženjerskih objekata;
2) objekata od posebnog značaja za odbranu, zaštitu i spašavanje;
3) objekata namijenjenih poljoprivrednoj proizvodnji;
4) objekata u funkciji obrade mineralnih sirovina;
5) proizvodnih energetskih objekata;
6) kampova i sportsko-rekreativnih igrališta na otvorenom, i
7) objekata namijenjenih za stanovanje i pomoćnih objekata za vlastite potrebe na poljoprivrednim gazdinstvima i za potrebe seoskog turizma.
Van građevinskog područja može se vršiti istraživanje i eksploatacija mineralnih sirovina u skladu sa smjernicama određenim planskim dokumentom.
Planiranje područja mora
Član 10
Radi ostvarivanja privrednih, ekoloških i socijalnih ciljeva, pri planiranju prostora uspostavlja se i planiranje područja mora.
U cilju obezbjeđenja usklađenosti i koordinacije, pri planiranju područja mora obezbjeđuje se saradnja sa susjednim državama.
Način saradnje iz stava 2 ovog člana određuje se u postupku izrade planskog dokumenta.
Registar planskih dokumenata
Član 11
Planski dokumenti evidentiraju se i objavljuju u registru planskih dokumenata (u daljem tekstu: Registar).
Registar vodi Ministarstvo.
Uvid u Registar je slobodan i bez naknade.
Bliži sadržaj i način vođenja Registra propisuje Ministarstvo.
Član 11a
Ministarstvo, na zahtjev zainteresovanog lica, izdaje izvod iz planskog dokumenta iz Registra, u roku od osam dana od dana podnošenja zahtjeva.
Za izdavanje izvoda iz stava 1 ovog člana plaća se naknada u visini koju propisuje Vlada Crne Gore (u daljem tekstu: Vlada).
Sadržina
Član 12
Praćenjem stanja u prostoru smatra se formiranje i vođenje dokumentacione osnove i informacionog sistema o prostoru i izrada i usvajanje izvještaja o stanju uređenja prostora.
Dokumentaciona osnova i informacioni sistem
Član 13
Za potrebe izrade, donošenja i sprovođenja planskih dokumenata, vršenja nadzora, trajnog praćenja stanja u prostoru i izrade izvještaja o stanju uređenja prostora, Ministarstvo formira i vodi jedinstvenu dokumentacionu osnovu i informacioni sistem o prostoru.
Dokumentacionu osnovu iz stava 1 ovog člana čini skup podataka i dokumenata o prostoru u tekstualnom, grafičkom, numeričkom i tabelarnom prikazu.
Organi državne uprave, organi lokalne uprave i drugi organi dužni su da Ministarstvu u roku od pet dana od dana izdavanja, dostave svaki akt koji čini dokumentacionu osnovu o prostoru.
Organ za tehničke uslove dužan je da, u rokovima iz stava 3 ovog člana, dostavi Ministarstvu svaki akt koji čini dokumentacionu osnovu o prostoru.
Informacioni sistem o prostoru (u daljem tekstu: informacioni sistem) je integrisani skup komponenti za sakupljanje, snimanje, čuvanje, obradu i prenošenje informacija o prostoru Crne Gore.
Sastavni dio informacionog sistema je dokumentaciona osnova, sa indikatorima za praćenje sprovođenja planskih dokumenata.
Sadržaj i način vođenja dokumentacione osnove i informacionog sistema i indikatore za praćenje sprovođenja planskih dokumenata propisuje Vlada.
Izvještaj o stanju uređenja prostora
Član 14
Ministarstvo podnosi Vladi godišnji izvještaj o stanju uređenja prostora, na usvajanje.
Izvještaj o stanju uređenja prostora sadrži, naročito: analizu sprovođenja planskih dokumenata; ocjenu sprovedenih mjera i njihov uticaj na upravljanje prostorom; uticaj sektorskih politika na oblast planiranja; aktivnosti u vršenju prenijetih i povjerenih poslova; aktivnosti drugih pravnih lica na poslovima vezanim za planiranje; praćenje stanja građevinskog područja; podatke o uređenosti građevinskog zemljišta; podatke o prijavama za građenje odnosno postavljanje objekta; podatke o izdatim građevinskim dozvolama za složene inženjerske objekte; izgrađenim odnosno postavljenim objektima; kao i druge elemente od važnosti za prostor za koji se Izvještaj izrađuje.
Izvještaj o stanju uređenja prostora se objavljuje u "Službenom listu Crne Gore".
Ministarstvo je dužno da izvještaj o stanju uređenja prostora objavi na internet stranici u roku od sedam dana od dana objavljivanja u "Službenom listu Crne Gore".
Vrste planskih dokumenata
Član 15
Planski dokumenti su:
1) prostorni plan Crne Gore;
2) plan generalne regulacije Crne Gore.
Donošenje prostornog plana Crne Gore i plana generalne regulacije Crne Gore je obavezno.
Prostorni plan Crne Gore i plan generalne regulacije Crne Gore donosi Skupština Crne Gore (u daljem tekstu: Skupština).
Prostorni plan Crne Gore
Član 16
Prostorni plan Crne Gore je strateški dokument i opšta osnova organizacije i uređenja prostora Crne Gore kojim se određuju državni ciljevi i mjere prostornog razvoja, u skladu sa ukupnim ekonomskim, socijalnim, ekološkim i kulturno-istorijskim razvojem Crne Gore.
Prostornim planom Crne Gore određuju se, naročito: politika korišćenja prostora i razvoj funkcija i djelatnosti u Crnoj Gori; položaj i pravci prostornog razvoja Crne Gore u odnosu na okruženje; programske projekcije dugoročnog razvoja i prostornog uređenja; osnove dugoročne politike planiranja; koncept organizacije uređenja i korišćenja prostora sa mrežom naselja; koncept planiranja područja mora; infrastrukturni sistemi i način njihovog povezivanja sa infrastrukturnim sistemima u okruženju.
Prostorni plan Crne Gore sadrži, naročito: smjernice za izradu plana generalne regulacije Crne Gore; smjernice za zaštitu životne sredine; smjernice za zaštitu, upravljanje i planiranje predjela; smjernice za zaštitu kulturne baštine; osnove zaštite od interesa za odbranu zemlje i zaštitu i spašavanje; smjernice za sprječavanje i zaštitu od elementarnih nepogoda i tehničko-tehnoloških i drugih nesreća; smjernice za smanjenje seizmičkog rizika; smjernice za prilagođavanje plana generalne regulacije Crne Gore na klimatske promjene; smjernice za povećanje energetske efikasnosti i korišćenje obnovljivih izvora energije; smjernice za koncesiona područja i ostale smjernice za sprovođenje plana.
Plan generalne regulacije Crne Gore
Član 17
Plan generalne regulacije Crne Gore je planski dokument kojim se detaljnije određuju ciljevi i mjere prostornog i urbanističkog razvoja Crne Gore, uz uvažavanje specifičnih potreba koje proizlaze iz regionalnih posebnosti, razrađuju ciljevi planiranja prostora i uređuje racionalno korišćenje prostora i područja mora, u skladu sa ekonomskim, socijalnim, ekološkim i kulturno - istorijskim razvojem.
Plan generalne regulacije Crne Gore donosi se za sjeverni, središnji i primorski region, kao i područje nacionalnih parkova i područje pod zaštitom Organizacije za obrazovanje, nauku i kulturu Ujedinjenih nacija (u daljem tekstu: UNESCO).
Obuhvat regiona određuje se u skladu sa zakonom kojim se uređuje regionalni razvoj, izuzimajući područja nacionalnih parkova i područja pod zaštitom UNESCO.
Primorski region, pored obuhvata u skladu sa zakonom kojim se uređuje regionalni razvoj, obuhvata i teritorijalno more i isključivu ekonomsku zonu, u skladu sa zakonom kojim se uređuje more.
Planom generalne regulacije Crne Gore određuje se, naročito: namjena površina; uslovi uređivanja, izgradnje i korišćenja prostora; koridori i kapaciteti za infrastrukturu; granice građevinskih područja naselja; granice izdvojenih građevinskih područja van naselja; granice izdvojenih djelova građevinskog područja naselja; granice obuhvata za koje se razrađuju detaljna urbanistička rješenja; granice zona urbane sanacije; prostor predviđen za razradu urbanističkim projektima; granice područja pod zaštitom do II kategorije po kategorizaciji Međunarodne unije za očuvanje prirode (IUCN), međunarodno zaštićenih područja i područja ekološke mreže.
Plan generalne regulacije Crne Gore sadrži, naročito: pravila uređenja i pravila građenja po zonama; pravila parcelacije; smjernice urbane sanacije; smjernice za izradu urbanističkih projekata; smjernice za pejzažnu arhitekturu; smjernice za zaštitu kulturne baštine; smjernice za unapređenje i zaštitu prirode i životne sredine; smjernice za prevenciju i zaštitu od elementarnih nepogoda i tehničko-tehnoloških i drugih nesreća; smjernice za prilagođavanje na klimatske promjene; smjernice za smanjenje seizmičkog rizika; smjernice za povećanje energetske efikasnosti i korišćenje obnovljivih izvora energije; smjernice za koncesiona područja; ekonomsko-tržišnu projekciju, i ostale smjernice za sprovođenje plana.
Za centar jedinice lokalne samouprave, plan generalne regulacije Crne Gore obavezno sadrži detaljno urbanističko rješenje.
Radi prostornog razvoja seoskog područja i podsticanja njihovog održivog razvoja, a uvažavajući geomorfološke različitosti (brdska, planinska, primorska i dr.), kao i regionalne i tradicionalne osobenosti (zbijen, razbijen tip, povremeno i stalno naseljena), plan generalne regulacije Crne Gore obavezno sadrži osnovu uređenja seoskih područja.
Period donošenja
Član 18
Prostorni plan Crne Gore donosi se za period od 20 godina.
Plan generalne regulacije Crne Gore donosi se za period od deset godina.
Sadržaj planskog dokumenta
Član 19
Planski dokument iz člana 15 ovog zakona obavezno sadrži tekstualni i grafički dio.
Tekstualni dio planskog dokumenta obavezno sadrži smjernice za sprovođenje planskog dokumenta.
Smjernice za sprovođenje plana generalne regulacije Crne Gore sadrže pravila uređenja i pravila građenja.
Plan generalne regulacije Crne Gore sadrži urbanističko - tehničke uslove.
Grafički dio, u zavisnosti od vrste planskog dokumenta, čine kartografski prikazi i grafički prilozi na kojima se, u zakonom propisanoj razmjeri, prikazuju postojeće stanje i planirani zahvati u prostoru.
Bliži sadržaj i formu planskog dokumenta propisuje Ministarstvo.
Razmjere izrade
Član 20
Prostorni plan Crne Gore izrađuje se na topografskim kartama razmjere 1:100.000, 1:50.000, 1:25.000 i 1:5.000, a mogu se koristiti i satelitski snimci ili ortofoto snimci.
Plan generalne regulacije Crne Gore izrađuje se na topografskim kartama razmjere 1:50.000, 1:25.000 i 1: 5.000 i topografsko-katastarskim planovima razmjere 1:2.500 i 1:1.000 za zone u kojima se radi detaljno urbanističko rješenje.
Planski dokumenti izrađuju se na kartama, topografsko-katastarskim planovima i katastrima vodova u digitalnoj formi i georeferenciranim ortofoto podlogama, a prezentiraju se na kartama i topografsko-katastarskim planovima u analognoj formi izrađenim na papirnoj podlozi i moraju biti identični po sadržaju.
Ovjerena digitalna forma karata, katastarskih planova i katastra vodova obezbjeđuje se od organa uprave nadležnog za poslove katastra (u daljem tekstu: Katastar).
Ako Katastar ne posjeduje digitalnu formu karata, katastarskih planova i katastara vodova dužan je da obezbijedi analognu formu koja mora biti ovjerena, skenirana i georeferencirana.
Poslovi na izradi i donošenju planskog dokumenta
Član 21
Poslove na izradi i donošenju planskog dokumenta vrši Ministarstvo.
Poslovima iz stava 1 ovog člana, smatraju se, naročito: priprema odluke o izradi planskog dokumenta i programskog zadatka; obezbjeđenje baznih studija, podloga i ostale dokumentacije potrebne za izradu planskog dokumenta; pribavljanje smjernica i uslova u skladu sa zakonom kojim se uređuje zaštita prirode; organizacija izrade planskog dokumenta; priprema koncepta planskog dokumenta; sprovođenje postupka prethodnog učešća javnosti; izrada planskog dokumenta; sprovođenje javne rasprave; priprema odluke o
donošenju planskog dokumenta; drugi poslovi u vezi izrade i donošenja planskog dokumenta.
Koncept planskog dokumenta Ministarstvo priprema po pribavljenom mišljenju vršioca revizije planskog dokumenta.
Metodologiju izrade planskog dokumenta propisuje Ministarstvo.
Rukovodilac izrade planskog dokumenta
Član 22
Izradom planskog dokumenta rukovodi rukovodilac izrade planskog dokumenta.
Rukovodioca izrade planskog dokumenta određuje Vlada na predlog ministra nadležnog za poslove planiranja.
Za rukovodioca izrade prostornog plana Crne Gore može se odrediti diplomirani prostorni planer koji posjeduje najmanje kvalifikaciju VII 1 podnivoa okvira kvalifikacija sa najmanje 15 godina radnog iskustva na poslovima prostornog planiranja.
Za rukovodioca izrade plana generalne regulacije Crne Gore može se odrediti diplomirani inženjer arhitekture ili diplomirani prostorni planer koji posjeduje najmanje kvalifikaciju VII 1 podnivoa okvira kvalifikacija sa najmanje 15 godina radnog iskustva na poslovima prostornog odnosno urbanističkog planiranja.
Rukovodilac izrade planskog dokumenta odgovoran je za usklađenost planskog dokumenta sa ovim zakonom.
Rukovodilac izrade planskog dokumenta određuje stručni tim za izradu planskog dokumenta, uz saglasnost Ministarstva.
U stručni tim iz stava 6 ovog člana može da se odredi lice koje posjeduje najmanje kvalifikaciju VII1 podnivoa okvira kvalifikacija sa najmanje pet godina radnog iskustva na poslovima prostornog odnosno urbanističkog planiranja.
U stručni tim iz stava 6 ovog člana obavezno se određuje najmanje jedan predstavnik jedinice lokalne samouprave za čiju se teritoriju izrađuje planski dokument, koga imenuje izvršni organ jedinice lokalne samouprave.
Rukovodilac izrade planskog dokumenta i stručni tim imaju pravo na naknadu u visini određenoj aktom iz stava 2 ovog člana.
Ustupanje podloga
Član 23
U cilju izrade planskih dokumenata organi državne uprave, organ za tehničke uslove, organizacije i pravna lica, dužni su da, u digitalnoj formi, Ministarstvu ustupe kopije topografsko-katastarskog plana, katastar vodova, ortofoto snimke, geološke podloge, uključujući podloge za davanje koncesija za istraživanje i eksploataciju mineralnih sirovina (u daljem tekstu: podloge), kao i planove razvoja, u roku od deset dana od dana podnošenja zahtjeva.
Katastar je dužan da na zahtjev Ministarstva dostavi sve podatke o nadzemnim i podzemnim vodovima sa pripadajućim uređajima i postrojenjima (vodovod, kanalizacija, toplovod, naftovod, gasovod, elektro-energetski vodovi, elektronski komunikacioni objekti, drenaža, industrijski i drugi vodovi), u roku od deset dana od dana podnošenja zahtjeva.
Pripadajućim uređajima vodova iz stava 2 ovog člana, smatraju se uređaji koji su građeni ili izgrađeni na vodovima, i koji omogućavaju funkcionisanje i cjelishodno korišćenje vodova (okna, stubovi, armature i dr.).
Podloge, planovi razvoja i podaci o vodovima iz st. 2 i 3 ovog člana, ustupaju se Ministarstvu bez naknade.
Odluka o izradi planskog dokumenta
Član 24
Izradi planskog dokumenta pristupa se na osnovu odluke o izradi planskog dokumenta (u daljem tekstu: odluka o izradi) koju donosi Vlada.
Odluka o izradi sadrži, naročito: pravni osnov izrade; teritoriju odnosno područje za koje se plan izrađuje, rok izrade; način finansiranja, način saradnje sa susjednim državama u odnosu na planiranje prostora i područja mora i dr.
Nacrt odluke o izradi plana generalne regulacije Crne Gore Ministarstvo dostavlja jedinici lokalne samouprave radi davanja predloga smjernica za izradu programskog zadatka.
Predlog smjernica za izradu programskog zadatka jedinica lokalne samouprave dostavlja Ministarstvu u roku od 30 dana od dana prijema nacrta odluke iz stava 3 ovog člana.
Ako jedinica lokalne samouprave ne dostavi predlog smjernica za izradu programskog zadatka u roku iz stava 4 ovog člana, smatraće se da nema zahtjeva u pogledu dopune nacrta odluke o izradi.
Predlozi smjernica iz stava 4 ovog člana obavezno sadrže pozive na odredbe zakona, posebnih propisa, sektorskih strategija, planova, studija i drugih dokumenata propisanih posebnim zakonima na kojima se zasnivaju predlozi smjernica.
Predlozima smjernica iz stava 4 ovog člana ne mogu se postavljati uslovi kojima se mijenjaju ciljevi, programska polazišta i smjernice za izradu planskog dokumenta određeni Prostornim planom Crne Gore.
Istovremeno sa donošenjem odluke o izradi donosi se, u skladu sa posebnim propisom, i odluka o izradi strateške procjene uticaja na životnu sredinu.
Odluka o izradi objavljuje se u "Službenom listu Crne Gore".
Ministarstvo je dužno da odluku o izradi objavi na internet stranici u roku od sedam dana od dana objavljivanja u "Službenom listu Crne Gore".
Programski zadatak
Član 25
Sastavni dio odluke o izradi je programski zadatak koji sadrži, naročito: obuhvat i granice planskog dokumenta; uslove i smjernice planskog dokumenta višeg reda i razvojnih strategija; principe, viziju i ciljeve planiranja, korišćenja, uređenja i zaštite prostora; konceptualni okvir planiranja, korišćenja, uređenja i zaštite planskog područja sa strukturom osnovnih namjena površina i korišćenja zemljišta.
Zabrana građenja
Član 26
Odluka o izradi sadrži, po potrebi, i odredbu o zabrani građenja na prostoru ili dijelu prostora za koji se taj plan izrađuje, kao i vrstu objekata na koje se zabrana građenja odnosi.
Zabrana građenja iz stava 1 ovog člana ne odnosi se na objekte na kojima postoje stečena prava kao i na objekte iz člana 109a ovog zakona.
Stečenim pravom smatra se pravo građenja objekta na osnovu prijave građenja i dokumentacije iz člana 91 ovog zakona odnosno pravo stečeno po osnovu važeće građevinske dozvole.
Odluka o zabrani građenja može se donijeti i nakon donošenja odluke o izradi.
Zabrana građenja primjenjuje se do roka utvrđenog odlukom iz st. 1 i 4 ovog člana.
Prethodno učešće javnosti
Član 27
Ministarstvo je dužno da nakon donošenja odluke o izradi i izrade koncepta planskog dokumenta organizuje upoznavanje zainteresovane javnosti sa ciljevima i svrhom izrade planskog dokumenta, mogućim planskim rješenjima i efektima planiranja (u daljem tekstu: prethodno učešće javnosti).
Obavještenje o prethodnom učešću javnosti Ministarstvo objavljuje na internet stranici i u jednom dnevnom štampanom mediju koji se izdaje i distribuira na teritoriji Crne Gore.
Ministarstvo je dužno da o prethodnom učešću javnosti obavijesti jedinicu lokalne samouprave i organ za tehničke uslove, u roku od dva dana od dana objavljivanja obavještenja iz stava 2 ovog člana.
Način organizacije prethodnog učešća javnosti određuje Ministarstvo, s tim što učešće javnosti ne može trajati kraće od 30 dana.
Ministarstvo je dužno da u roku od 30 dana od dana isteka roka iz stava 4 ovog člana sačini izvještaj o mišljenjima i predlozima zainteresovane javnosti, kao i izvještaj o mišljenjima i predlozima jedinice lokalne samouprave i organa za tehničke uslove.
Izvještaj o mišljenjima i predlozima zainteresovane javnosti i izvještaj o mišljenjima i predlozima jedinice lokalne samouprave i organa za tehničke uslove, Ministarstvo je dužno da objavi na internet stranici u roku od sedam dana od dana isteka roka iz stava 5 ovog člana.
Bliži način organizacije prethodnog učešća javnosti propisuje Ministarstvo.
Dostavljanje nacrta planskog dokumenta jedinici lokalne samouprave i organu za tehničke uslove
Član 28
Nacrt planskog dokumenta Ministarstvo, prije revizije, dostavlja na mišljenje jedinici lokalne samouprave i organu za tehničke uslove.
Jedinica lokalne samouprave i organ za tehničke uslove dužni su da mišljenje na nacrt planskog dokumenta dostave Ministarstvu u roku od 30 dana od dana prijema nacrta.
Ako se mišljenje na nacrt planskog dokumenta ne dostavi u roku iz stava 2 ovog člana, smatraće se da nema primjedbi.
Ako organ za tehničke uslove u mišljenju navede da nije saglasan sa predloženim tehničkim uslovima, dužan je da u roku od 60 dana od dana prijema nacrta planskog dokumenta dostavi novi predlog u pogledu tehničkih uslova za čije je izdavanje nadležan.
Tehničkim uslovima iz stava 4 ovog člana smatraju se uslovi priključenja na infrastrukturu.
Revizija planskog dokumenta
Član 29
U postupku izrade planskog dokumenta obavezna je revizija.
Revizijom planskog dokumenta smatra se: provjera usklađenosti planskog dokumenta sa odlukom o izradi; provjera međusobne usklađenosti u smislu člana 8 ovog zakona; provjera usklađenosti planskog rješenja sa pravilima struke; provjera usklađenosti sa propisanim standardima i normativima; provjera opravdanosti planskog rješenja i provjera usklađenosti sa ovim zakonom.
Revizija planskog dokumenta može biti pozitivna ili negativna.
O izvršenoj reviziji planskog dokumenta sačinjava se izvještaj.
Izvještaj iz stava 4 ovog člana dužni su da potpišu svi članovi vršioca revizije.
Savjet za reviziju
Član 30
Reviziju planskog dokumenta vrši Savjet za reviziju (u daljem tekstu: Savjet).
Savjet imenuje Vlada.
U Savjet se može imenovati lice koji posjeduje najmanje kvalifikaciju VII 1 podnivoa okvira kvalifikacija i koje ima najmanje 15 godina radnog iskustva na poslovima prostornog odnosno urbanističkog planiranja.
U Savjet se obavezno imenuje i predstavnik jedinice lokalne samouprave za čiju teritoriju se vrši revizija planskog dokumenta.
U Savjet se ne može imenovati lice zaposleno u Ministarstvu, kao ni lice koje vrši inspekcijski nadzor nad primjenom ovog zakona.
Revizija nacrta planskog dokumenta
Član 31
Ministarstvo dostavlja nacrt planskog dokumenta na reviziju Savjetu.
Savjet je dužan da reviziju nacrta planskog dokumenta izvrši u roku od 60 dana od dana dostavljanja nacrta planskog dokumenta.
Izvještaj o reviziji nacrta planskog dokumenta Savjet je dužan da dostavi Ministarstvu u roku od sedam dana od dana isteka roka iz stava 2 ovog člana.
Ministarstvo je dužno da izvještaj o reviziji nacrta planskog dokumenta objavi na internet stranici u roku od sedam dana od dana dostavljanja.
Dostavljanje planskog dokumenta Vladi radi utvrđivanja nacrta
Član 32
Ministarstvo je dužno da nacrt planskog dokumenta sa mišljenjima iz čl. 27 i 28 ovog zakona i izvještajem iz člana 31 ovog zakona dostavi Vladi, radi utvrđivanja nacrta i njegovog stavljanja na javnu raspravu.
Uz nacrt planskog dokumenta dostavlja se program održavanja javne rasprave.
Ministarstvo je dužno da nacrt planskog dokumenta objavi na internet stranici u roku od sedam dana od dana utvrđivanja nacrta.
Javna rasprava
Član 33
Javna rasprava iz člana 32 ovog zakona oglašava se u jednom dnevnom štampanom mediju koji se izdaje i distribuira na teritoriji Crne Gore i na internet stranici Ministarstva i traje najmanje 30 radnih dana od dana oglašavanja.
Ministarstvo je dužno da jedinici lokalne samouprave i organu za tehničke uslove dostavi posebno obavještenje o javnoj raspravi, u roku od dva dana od dana oglašavanja javne rasprave u jednom dnevnom štampanom mediju koji se izdaje i distribuira na teritoriji Crne Gore.
Javna rasprava sprovodi se organizovanjem okruglih stolova, tribina, prezentacija i dostavljanjem predloga, sugestija i komentara.
Izvještaj o javnoj raspravi
Član 34
Ministarstvo je dužno da u roku od 30 dana od dana završetka javne rasprave sačini izvještaj o javnoj raspravi.
Izvještaj o javnoj raspravi sadrži, naročito:
- popis svih učesnika javne rasprave;
- predloge, primjedbe i sugestije koje su prihvaćene, sa naznakom učesnika;
- obrazloženje o predlozima, primjedbama i sugestijama koje nijesu prihvaćene ili su djelimično prihvaćene, sa naznakom učesnika;
- popis učesnika javne rasprave čiji su predlozi i primjedbe date izvan određenog roka, i
- osvrt na predloge i mišljenja iz člana 27 ovog zakona.
Mišljenje na izvještaj o javnoj raspravi daje Savjet u roku od 15 dana od dana dostavljanja od strane Ministarstva.
Ministarstvo je dužno da na internet stranici, u roku od sedam dana od dana dostavljanja mišljenja Savjeta, objavi izvještaj o javnoj raspravi sa mišljenjem Savjeta.
Ponovna javna rasprava
Član 35
Ako se nakon sprovedene javne rasprave planski dokument bitno razlikuje od nacrta planskog dokumenta koji je razmatran na javnoj raspravi, sprovodi se ponovna javna rasprava.
Bitnu razliku iz stava 1 ovog člana utvrđuje Ministarstvo, u izvještaju o javnoj raspravi.
Ponovna javna rasprava sprovodi se na način utvrđen čl. 33 i 34 ovog zakona i traje najmanje 15 radnih dana od dana objavljivanja.
Priprema predloga planskog dokumenta
Član 36
Na osnovu izvještaja o javnoj raspravi, Ministarstvo priprema predlog planskog dokumenta.
Dostavljanje predloga planskog dokumenta organu za tehničke uslove
Član 37
Ministarstvo dostavlja predlog planskog dokumenta iz člana 36 ovog zakona organu državne uprave nadležnom za zaštitu životne sredine, organima uprave nadležnim za saobraćaj i zaštitu kulturnih dobara, pravnim licima nadležnim za uslove priključenja na infrastrukturu radi davanja saglasnosti, a jedinici lokalne samouprave radi davanja mišljenja.
Saglasnost odnosno mišljenje iz stava 1 ovog člana daje se u roku od 30 dana od dana dostavljanja planskog dokumenta.
Ako se saglasnost, odnosno mišljenje ne dostavi u roku iz stava 2 ovog člana smatraće se da su subjekti iz stava 1 ovog člana saglasni sa rješenjima planskog dokumenta.
Dostavljanje predloga planskog dokumenta Vladi
Član 38
Nakon pribavljanja saglasnosti iz člana 37 ovog zakona, Ministarstvo dostavlja predlog planskog dokumenta Vladi, radi utvrđivanja.
Uz predlog planskog dokumenta Ministarstvo dostavlja izvještaj iz člana 36 ovog zakona.
Ministarstvo je dužno da predlog planskog dokumenta objavi na internet stranici u roku od sedam dana od dana utvrđivanja predloga.
Odluka o donošenju
Član 39
Prostorni plan Crne Gore i plan generalne regulacije Crne Gore donose se odlukom.
Sadržaj odluke
Član 40
Odluka o donošenju planskog dokumenta sadrži, naročito: granice područja koje planski dokument zahvata; odredbe o sprovođenju planskog dokumenta; odredbe o prestanku važenja planskog dokumenta koji je bio na snazi do donošenja novog planskog dokumenta i dr.
Objavljivanje odluke o donošenju
Član 41
Odluka o donošenju planskog dokumenta i planski dokument objavljuju se u "Službenom listu Crne Gore".
Izmjene i dopune planskog dokumenta
Član 42
Izmjene i dopune planskog dokumenta vrše se na način i po postupku utvrđenim ovim zakonom za izradu i donošenje planskog dokumenta, s tim što javna rasprava traje najmanje 15 radnih dana od dana oglašavanja.
Izmjene i dopune planskog dokumenta iz stava 1 ovog člana mogu se vršiti samo u obuhvatu regiona ili nacionalnog parka i područja pod zaštitom UNESCO.
Postupak izmjena i dopuna planskog dokumenta može da inicira i izvršni organ jedinice lokalne samouprave.
Način postupanja
Član 43
Način potpisivanja, ovjeravanja, dostavljanja, arhiviranja i čuvanja planskog dokumenta propisuje Ministarstvo.
Finansijska sredstva za izradu
Član 44
Finansijska sredstva za izradu planskog dokumenta obezbjeđuju se iz budžeta Crne Gore.
Urbanistički projekat
Član 45
Radi sprovođenja plana generalne regulacije Crne Gore, skupština jedinice lokalne samouprave donosi urbanistički projekat, na predlog izvršnog organa jedinice lokalne samouprave.
Urbanistički projekat izrađuje privredno društvo iz člana 122 ovog zakona.
Urbanistički projekat donosi se za prostor definisan planom generalne regulacije Crne Gore, i to: prostor na kome predstoji značajnija i složenija izgradnja odnosno koji predstavlja posebno karakterističnu cjelinu, prostor devastiran bespravnom gradnjom, kao i za naselja i djelove naselja koji predstavljaju nepokretna kulturna dobra od međunarodnog i nacionalnog značaja.
Urbanistički projekat sadrži urbanističko rješenje kojim se definiše prostorni raspored objekata, dimenzije objekata, uređenje terena i osnovna infrastruktura, u skladu sa smjernicama definisanim planom generalne regulacije Crne Gore, kao i vizuelizacija objekata, odnosno naselja.
Donošenje urbanističkog projekta za naselja i djelove naselja koji predstavljaju nepokretna kulturna dobra od međunarodnog i nacionalnog značaja je obavezno.
U slučaju izrade urbanističkog projekta iz stava 5 ovog člana shodno se primjenjuje i zakon kojim se uređuju kulturna dobra.
Urbanistički projekat izrađuje se na topografsko-katastarskim planovima razmjere 1:1.000 i 1:500 ili 1:250.
Ako je inicijativu za izradu urbanističkog projekta podnio zainteresovani korisnik prostora, troškovi izrade urbanističkog projekta padaju na njegov teret.
Urbanistički projekat objavljuje se u "Službenom listu Crne Gore".
Bliži sadržaj i uslove izrade urbanističkog projekta propisuje Ministarstvo.
Projektni zadatak za urbanistički projekat
Član 46
Izradi urbanističkog projekta pristupa se na osnovu projektnog zadatka.
Projektni zadatak iz stava 1 ovog člana izrađuje glavni gradski arhitekta na osnovu smjernica iz plana generalne regulacije Crne Gore, po pribavljenom mišljenju glavnog državnog arhitekte i organa uprave nadležnog za zaštitu kulturnih dobara.
Glavni državni arhitekta i organ uprave nadležan za zaštitu kulturnih dobara, dužni su da mišljenje na projektni zadatak dostave glavnom gradskom arhitekti u roku od deset dana od dana prijema projektnog zadatka.
Ako mišljenje na projektni zadatak glavni državni arhitekta i organ uprave nadležan za zaštitu kulturnih dobara ne dostave u roku iz stava 3 ovog člana smatraće se da nemaju primjedbi.
Revizija urbanističkog projekta
Član 47
U postupku izrade urbanističkog projekta obavezna je revizija.
Revizijom urbanističkog projekta smatra se provjera usklađenosti sa projektnim zadatkom i planom generalne regulacije Crne Gore.
Reviziju iz stava 1 ovog člana vrši komisija za reviziju urbanističkog projekta (u daljem tekstu: Komisija) koju imenuje izvršni organ jedinice lokalne samouprave.
Komisija je dužna da reviziju izvrši u roku od 15 dana od dana dostavljanja urbanističkog projekta i da o tome sačini izvještaj.
Izvještaj iz stava 4 ovog zakona dužni su da potpišu svi članovi Komisije.
Izvještaj o reviziji urbanističkog projekta Komisija je dužna da dostavi izvršnom organu jedinice lokalne samouprave u roku od sedam dana od dana isteka roka iz stava 4 ovog člana.
Jedinica lokalne samouprave je dužna da izvještaj o reviziji urbanističkog projekta objavi na internet stranici u roku od sedam dana od dana prijema.
Saglasnost na urbanistički projekat
Član 48
Izvršni organ jedinice lokalne samouprave, prije revizije, dostavlja urbanistički projekat na saglasnost glavnom državnom arhitekti i organu uprave nadležnom za zaštitu kulturnih dobara.
Glavni državni arhitekta i organ uprave nadležan za zaštitu kulturnih dobara dužni su da saglasnost na urbanistički projekat dostave izvršnom organu jedinice lokalne samouprave u roku od 15 dana od dana dostavljanja.
Ako glavni državni arhitekta i organ uprave nadležan za zaštitu kulturnih dobara saglasnost na urbanistički projekat ne dostave u roku iz stava 2 ovog člana smatraće se da su saglasni.
Elaborat parcelacije
Član 49
Radi usklađivanja katastarskih parcela sa pravilima parcelacije definisanim planom generalne regulacije Crne Gore, izrađuje se elaborat parcelacije.
Elaborat parcelacije izrađuje se samo za jedinicu građevinskog zemljišta na nivou bloka.
Elaboratom parcelacije određuju se urbanističke parcele.
Elaborat parcelacije, prenijet na geodetsko katastarske podloge, sadrži grafički i tabelarni prikaz urbanističkih parcela, sa podacima i površinama katastarskih parcela ili njihovih djelova koji ulaze u sastav urbanističke parcele.
Vlasnik katastarske parcele može, u roku od šest mjeseci od dana donošenja plana generalne regulacije Crne Gore, da obezbijedi izradu elaborata parcelacije i dostavi ga Katastru.
Ako vlasnik katastarske parcele ne postupi u skladu sa stavom 5 ovog člana, izradu elaborata parcelacije po službenoj dužnosti obezbjeđuje Katastar.
Elaborat parcelacije iz stava 6 ovog člana ne može se mijenjati do izmjene plana generalne regulacije Crne Gore.
Elaborat parcelacije izrađuje privredno društvo iz člana 122 ovog zakona.
Elaborat parcelacije izrađuje se na katastarskim planovima razmjere 1:2500, 1:1000 i 1:500.
U slučaju iz stava 5 ovog člana finansijska sredstva za izradu elaborata parcelacije obezbjeđuje vlasnik katastarske parcele.
Bliži sadržaj i uslove izrade elaborata parcelacije propisuje Ministarstvo.
Sprovođenje elaborata parcelacije
Član 50
Katastar sprovodi parcelaciju na zahtjev vlasnika katastarske parcele iz člana 49 stav 5 ovog zakona, odnosno po službenoj dužnosti.
Vlasnik katastarske parcele iz člana 49 stav 5 ovog zakona, dužan je da elaborat parcelacije dostavi Katastru radi sprovođenja parcelacije, u roku od sedam dana od dana izrade.
Uz zahtjev za sprovođenje parcelacije, vlasnik iz stava 1 ovog člana, pored elaborata parcelacije, dužan je da Katastru dostavi saglasnost vlasnika ostalih katastarskih parcela za sprovođenje parcelacije, dat za period važenja planskog dokumenta.
Katastar je dužan da parcelaciju sprovede u roku od 30 dana od dana prijema zahtjeva.
U postupku sprovođenja parcelacije Katastar donosi rješenje o formiranju katastarskih parcela koje čine urbanističku parcelu u roku od osam dana od dana podnošenja zahtjeva.
Rješenje iz stava 5 ovog člana Katastar je dužan da objavi na internet stranici u roku od tri dana od dana izdavanja.
Urbanistička parcela
Član 51
Urbanistička parcela je jedinstveni dio prostora sastavljen od jednog poligona čija je površina i oblik u skladu s pravilima parcelacije određenim planskim dokumentom, obuhvata jednu ili više katastarskih parcela ili njihovih djelova i zadovoljava uslove izgradnje propisane planskim dokumentom.
Urbanistička parcela mora imati obezbijeđen kolski pristup sa gradske saobraćajnice ili javnog puta.
Izuzetno od stava 2 ovog člana, u starim gradskim jezgrima u kojima ne postoji mogućnost obezbjeđivanja kolskog pristupa, urbanističkoj parceli se može obezbijediti samo pješački pristup sa gradske saobraćajnice ili javnog puta.
Kompletiranje urbanističke parcele
Član 52
Vlasnik katastarske parcele obavezan je da trpi promjene granica katastarske parcele prema elaboratu parcelacije.
Ako urbanistička parcela obuhvata više katastarskih parcela različitih vlasnika, vlasnik kome pripada najveći dio urbanističke parcele, može da ponudi otkup zemljišta vlasnicima kojima pripadaju ostali djelovi urbanističke parcele, radi kompletiranja urbanističke parcele, u roku od 15 dana od dana sprovođenja elaborata parcelacije.
Ako vlasnik kome pripada najveći dio urbanističke parcele u roku iz stava 2 ovog člana ne ponudi otkup preostalog dijela urbanističke parcele vlasnicima kojima pripadaju ostali djelovi urbanističke parcele, otkup preostalog dijela urbanističke parcele može ponuditi i bilo koji vlasnik dijela urbanističke parcele.
Procjenu vrijednosti zemljišta iz stava 2 ovog člana na zahtjev vlasnika koji je ponudio otkup preostalog dijela urbanističke parcele vlasnicima kojima pripadaju ostali djelovi urbanističke parcele, vrši Katastar odnosno ovlašćeni procjenitelj.
Ako se vlasnici ne sporazumiju o načinu kompletiranja urbanističke parcele u skladu sa st. 1 do 4 ovog člana, primjenjivaće se zakon kojim se uređuje eksproprijacija.
Ako vlasnik iz stava 5 ovog člana nije zakonom određeni korisnik eksproprijacije, prostor se može privesti namjeni u skladu sa članom 53 ovog zakona.
Lokacija za građenje
Član 53
Lokacija za građenje (u daljem tekstu: lokacija) je prostor koji se privodi namjeni, u skladu sa urbanističko-tehničkim uslovima i smjernicama utvrđenim planskim dokumentom.
Lokacija može biti jedna ili više katastarskih parcela, jedna ili više urbanističkih parcela, dio jedne ili djelovi više urbanističkih parcela određenih elaboratom parcelacije.
Lokacija mora da zadovoljava pravila parcelacije definisana planskim dokumentom.
Uslovi izgradnje na lokaciji određuju se shodno urbanističko-tehničkim uslovima i smjernicama utvrđenim planskim dokumentom i površini lokacije.
Lokacija je privedena namjeni u smislu stava 1 ovog člana, kada je objekat izgrađen u skladu sa urbanističko-tehničkim uslovima i smjernicama utvrđenim planskim dokumentom.
Javni konkurs za idejno arhitektonsko rješenje
Član 54
Za izradu idejnog arhitektonskog rješenja, na osnovu kojeg se izrađuje tehnička dokumentacija, obavezno se raspisuje javni konkurs za objekte za potrebe državnih organa, lokalne samouprave, zdravstvenih, prosvjetnih, naučnih, kulturnih, sportskih i objekata socijalne zaštite koji su u državnoj svojini.
Izuzetno od stava 1 ovog člana, javni konkurs nije obavezan za:
- objekte koji se finansiraju u cjelosti ili djelimično iz donacija ili kredita međunarodnih finansijskih institucija ili iz sredstava drugih država kroz projekte međudržavne saradnje i pomoći,
- rekonstrukciju objekata.
Javni konkurs iz stava 1 ovog člana raspisuje i sprovodi Ministarstvo.
Izuzetno od stava 3 ovog člana, za objekte koji se u cjelosti ili djelimično finansiraju iz budžeta lokalne samouprave, javni konkurs raspisuje i sprovodi nadležni organ lokalne uprave.
Način i postupak raspisivanja i sprovođenja javnog konkursa iz stava 1 ovog člana propisuje Ministarstvo.
Sadržina urbanističko-tehničkih uslova
Član 55
Urbanističko-tehnički uslovi sadrže, naročito:
1) situacioni plan sa granicama parcele odnosno lokacije i odnosima prema susjednim parcelama, odnosno koridor planiranog objekta;
2) namjenu parcele odnosno lokacije;
3) pravila parcelacije;
4) građevinsku i regulacionu liniju;
5) preporuke za smanjenje uticaja i zaštitu od zemljotresa, kao i druge uslove za zaštitu od elementarnih nepogoda i tehničko-tehnoloških i drugih nesreća;
6) uslove i mjere za zaštitu životne sredine;
7) uslove za pejzažno oblikovanje;
8) uslove i mjere zaštite nepokretnih kulturnih dobara i njihove zaštićene okoline;
9) uslove za lica smanjene pokretljivosti i lica sa invaliditetom;
10) uslove za postavljanje i gradnju pomoćnih objekata;
11) uslove za objekte koji mogu uticati na bezbjednost vazdušnog saobraćaja;
12) mogućnost faznog građenja objekta;
13) uslove za priključenje na infrastrukturu;
14) uslove za objekte koji mogu uticati na promjene u vodnom režimu;
15) potrebu izrade geodetskih, geoloških (geotehničkih, inženjersko-geoloških, hidrogeoloških, geomehaničkih i seizmičkih) podloga, kao i vršenja geotehničkih istražnih radova i drugih ispitivanja;
16) potrebu izrade urbanističkog projekta.
Urbanističko-tehnički uslovi za zgrade, osim uslova iz stava 1 ovog člana sadrže i:
1) maksimalnu spratnost odnosno maksimalnu visinsku kotu;
2) maksimalno dozvoljeni kapacitet (bruto građevinska površina, indeks izgrađenosti, indeks zauzetosti);
3) smjernice za oblikovanje i materijalizaciju, posebno u odnosu na ambijentalna svojstva područja u skladu sa državnim smjernicama razvoja arhitekture;
4) parametre za parkiranje odnosno garažiranje vozila;
5) uslove za unapređenje energetske efikasnosti.
Urbanističko-tehnički uslovi za trg, skver, šetalište i gradski park osim uslova iz stava 1 ovog člana, sadrže i smjernice za oblikovanje i materijalizaciju prostora u skladu sa državnim smjernicama razvoja arhitekture.
Državne smjernice razvoja arhitekture
Član 56
U cilju unapređenja kvaliteta i kulture prostornog i arhitektonskog oblikovanja i stvaranja visokovrijednog izgrađenog prostora, kao i stvaranja uslova za unapređenje kvaliteta izgrađene sredine, očuvanje identiteta i prepoznatljivosti prirodnog i kulturnog predjela i podsticanja održivog razvoja, donose se državne smjernice razvoja arhitekture.
Državne smjernice razvoja arhitekture sadrže, naročito: preporuke oblikovanja i materijalizacije objekata, u odnosu na ambijentalna svojstva područja.
Državne smjernice razvoja arhitekture izrađuje Ministarstvo u saradnji sa strukovnim udruženjima, akademskim institucijama, nevladinim organizacijama i organom uprave nadležnim za zaštitu kulturnih dobara.
Državne smjernice razvoja arhitekture donosi Vlada, za period od deset godina.
III. UREĐIVANjE GRAĐEVINSKOG ZEMLjIŠTA
Pojam građevinskog zemljišta
Član 57
Građevinsko zemljište je zemljište na kome su izgrađeni objekti i zemljište koje je namijenjeno za redovnu upotrebu objekta, kao i zemljište koje je u skladu sa planskim dokumentom namijenjeno za građenje i korišćenje objekata.
Građevinsko zemljište može biti izgrađeno i neizgrađeno.
Izgrađenim građevinskim zemljištem smatra se zemljište na kojem su izgrađeni objekti u skladu sa planskim dokumentom.
Neizgrađenim građevinskim zemljištem smatra se zemljište na kojem nijesu izgrađeni objekti odnosno izgrađeni objekti nijesu u skladu sa planskim dokumentom.
Obaveza uređivanja građevinskog zemljišta
Član 58
Uređivanje građevinskog zemljišta obezbjeđuje jedinica lokalne samouprave.
Građevinsko zemljište može biti uređeno i neuređeno.
Uređeno građevinsko zemljište je zemljište koje je komunalno opremljeno na način što je obezbijeđen pristupni put, javna rasvjeta, atmosferska kanalizacija i priključak na vodovodnu i fekalnu infrastrukturu.
Neuređeno građevinsko zemljište je zemljište koje nije komunalno opremljeno na način iz stava 3 ovog člana.
Uređivanje građevinskog zemljišta, u smislu stava 3 ovog člana, jedinica lokalne samouprave obezbjeđuje u skladu sa planom komunalnog opremanja.
Plan komunalnog opremanja iz stava 5 ovog člana donosi jedinica lokalne samouprave.
Uređivanje građevinskog zemljišta obuhvata pripremu građevinskog zemljišta za komunalno opremanje i komunalno opremanje.
Priprema građevinskog zemljišta za komunalno opremanje
Član 59
Priprema građevinskog zemljišta za komunalno opremanje obuhvata, naročito:
1) rješavanje imovinsko-pravnih odnosa, izradu tehničke i druge dokumentacije;
2) preduzimanje mjera zaštite kulturnog dobra i zaštite spomenika prirode koji bi mogli biti ugroženi radovima na pripremi zemljišta;
3) rušenje postojećih objekata i uređaja i uklanjanje materijala, premještanje postojećih nadzemnih i podzemnih instalacija, kao i preduzimanje mjera za zaštitu postojeće infrastrukture koja bi mogla biti ugrožena radovima na pripremi zemljišta.
Komunalno opremanje građevinskog zemljišta
Član 60
Komunalno opremanje građevinskog zemljišta obuhvata građenje objekata i uređaja komunalne infrastrukture i to:
1) pristupnih puteva i ulica u naselju, javne rasvjete, objekata i uređaja za javno vodosnabdjevanje i upravljanje komunalnim otpadnim i atmosferskim vodama, do priključka na parcelu uključujući i priključak;
2) nadvožnjaka, podvožnjaka, mostova, pješačkih prolaza, pločnika, trgova, skverova i javnih parkirališta u naselju;
3) javnih zelenih površina u naselju, blokovskog zelenila na javnim površinama, terena za rekreaciju, dječijih igrališta, parkova, pješačkih staza i travnjaka, biciklističkih staza;
4) objekata za odlaganje i obradu komunalnog i građevinskog neopasnog otpada;
5) skloništa za zbrinjavanje napuštenih i izgubljenih životinja;
6) javnih toaleta;
7) drug
