ZAKON O SPORTU
("Sl. glasnik RS", br. 10/2016)
I UVODNE ODREDBE
Član 1
Ovim zakonom uređuju se prava i obaveze sportista i ostalih fizičkih lica u sistemu sporta, pitanja vezana za pravni položaj, organizaciju i registraciju preduzetnika i pravnih lica u sistemu sporta (u daljem tekstu: organizacije u oblasti sporta), opšti interes i potrebe i interesi građana u oblasti sporta, finansiranje, kategorizacije u oblasti sporta, nacionalna strategija razvoja sporta u Republici Srbiji, školski i univerzitetski sport i fizičko vaspitanje dece predškolskog uzrasta, sportski objekti, organizovanje sportskih priredaba, nacionalna priznanja i nagrade za poseban doprinos razvoju i afirmaciji sporta, vođenje evidencija i nadzor nad radom organizacija u oblasti sporta.
Član 2
Sport je delatnost od posebnog značaja za Republiku Srbiju.
Sport je deo fizičke kulture koji obuhvata svaki oblik organizovanog i neorganizovanog obavljanja sportskih aktivnosti i sportskih delatnosti od strane fizičkih i pravnih lica u sistemu sporta, u cilju zadovoljenja potreba čoveka za stvaralaštvom, afirmacijom, fizičkim vežbanjem i takmičenjem sa drugima.
Član 3
Pojedini izrazi upotrebljeni u ovom zakonu imaju sledeće značenje:
1) sportske aktivnosti jesu svi oblici fizičke i umne aktivnosti koji, kroz neorganizovano ili organizovano učešće, imaju za cilj izražavanje ili poboljšanje fizičke spremnosti i duhovnog blagostanja, stvaranje društvenih odnosa ili postizanje rezultata na takmičenjima svih nivoa;
2) sportske delatnosti jesu delatnosti kojima se obezbeđuju uslovi za obavljanje sportskih aktivnosti, odnosno omogućava njihovo obavljanje, a naročito: organizovanje učešća i vođenje sportskih takmičenja, uključujući i međunarodna takmičenja, obučavanje za bavljenje sportskim aktivnostima i planiranje i vođenje sportskih aktivnosti; sportsko suđenje; organizovanje sportskih priprema i sportskih priredaba; obezbeđenje i upravljanje sportskom opremom i objektima; stručno obrazovanje, osposobljavanje, usavršavanje i informisanje u oblasti sporta; naučnoistraživački i istraživačko-razvojni rad u sportu; propaganda i marketing u sportu; savetodavne i stručne usluge u sportu; sportsko posredovanje, organizovanje poslovanja organizacija u oblasti sporta;
3) sportska rekreacija (rekreativni sport, sport za sve, masovni sport) jeste oblast sporta koja obuhvata dobrovoljno bavljenje fizičkim vežbanjem, odnosno sportskim aktivnostima radi odmora, osveženja, zabave, unapređivanja zdravlja ili unapređivanja sopstvenih rezultata i radi zadovoljenja potreba za kretanjem, igrom i druženjem, u svim segmentima stanovništva;
4) vrhunski sport jeste oblast sporta koja obuhvata sportske aktivnosti koje za rezultat imaju izuzetne (vrhunske) rezultate i sportske kvalitete;
5) sport dece jeste organizovan oblik fizičkog vežbanja, odnosno sportskih aktivnosti, usklađen sa antropološkim karakteristikama dečjeg uzrasta;
6) sportska organizacija jeste organizacija koja se osniva radi obavljanja sportskih aktivnosti i sportskih delatnosti, u skladu sa ovim zakonom;
7) sportista jeste lice koje se bavi sportskim aktivnostima;
8) sportista amater jeste sportista kome zarada nije cilj bavljenja sportskim aktivnostima i tim aktivnostima se ne bavi u vidu zanimanja;
9) profesionalni sportista jeste sportista koji se bavi sportskom aktivnošću kao jedinim ili osnovnim zanimanjem i drugi sportista koji ima status profesionalnog sportiste u skladu sa sportskim pravilima nadležnog međunarodnog sportskog saveza;
10) sportista takmičar jeste sportista amater i profesionalni sportista koji učestvuje na sportskom takmičenju, kao član sportske organizacije ili samostalno, u skladu sa ovim zakonom i sportskim pravilima;
11) vrhunski sportista jeste sportista koji je na osnovu ostvarenih vrhunskih sportskih rezultata na sportskim takmičenjima i drugim načinima njihovog postizanja u skladu sa sportskim pravilima nadležnog međunarodnog sportskog saveza rangiran, u skladu sa Nacionalnom kategorizacijom sportista, u kategoriju vrhunskih sportista;
12) perspektivni sportista jeste maloletni sportista koji je na osnovu ostvarenih sportskih rezultata rangiran, u skladu sa Nacionalnom kategorizacijom sportista, u kategoriju perspektivnih sportista;
13) talentovani sportista jeste punoletni sportista koji je na osnovu ostvarenih sportskih rezultata rangiran, u skladu sa Nacionalnom kategorizacijom sportista, u kategoriju talentovanih sportista;
14) kategorisani sportista jeste sportista koji je na osnovu ostvarenih sportskih rezultata rangiran u skladu sa Nacionalnom kategorizacijom sportista;
15) organizacija u oblasti sporta jeste svako pravno lice i preduzetnik koje se bavi organizovanjem sportskih aktivnosti i obavljanjem sportskih delatnosti u skladu sa zakonom;
16) profesionalni sportski klub jeste sportska organizacija (klub) koja taj status ima u skladu sa sportskim pravilima ili u kojoj najmanje 50% registrovanih sportista seniora ima status profesionalnog sportiste u odnosu na broj registrovanih sportista seniora registrovanih kod nadležnog nacionalnog granskog sportskog saveza za takmičarsku sezonu;
17) sportska ekipa je organizaciona jedinica sportske organizacije koja okuplja sportiste i sportske stručnjake iz određene grane sporta koji učestvuju u određenom rangu takmičenja koje organizuje nadležni nacionalni granski sportski savez;
18) nacionalni sportski savez jeste sportski savez (granski, za oblast sporta ili teritorijalni) čiji su ciljevi, zadaci i delovanje u oblasti sporta usmereni na teritoriju Republike Srbije i koji je otvoren za učlanjenje lica sa teritorije Republike Srbije;
19) nadležni nacionalni granski sportski savez jeste onaj nacionalni granski sportski savez koji uređuje putem sportskih pravila obavljanje sportskih aktivnosti i sportskih delatnosti u određenoj grani sporta, u skladu sa ovim zakonom;
20) nadležni međunarodni sportski savez jeste međunarodni sportski savez koji je član ili koji je priznat od strane Međunarodnog olimpijskog komiteta i Međunarodnog paraolimpijskog komiteta kada su u pitanju sportovi osoba sa invaliditetom, odnosno međunarodni sportski savez koji je na svetskom nivou nadležan za određenu granu ili oblast sporta i u koji je učlanjen nadležni nacionalni sportski savez;
21) sportska priredba jeste određeni, planski pripremljen i sproveden, vremenski ograničen sportski događaj, za koji postoji javni interes i na kojem učestvuje više sportista;
22) sportsko takmičenje jeste sportska priredba koja se odvija prema unapred utvrđenim i poznatim sportskim pravilima, koja mogu biti opšte važeća za konkretnu granu sporta ili samo za konkretnu sportsku priredbu i čiji je cilj, kojem svaki učesnik teži, ili pobeda protivnika ili postizanje izvesnog unapred određenog sportskog rezultata;
23) nacionalno sportsko takmičenje jeste sportsko takmičenje koje se organizuje za teritoriju Republike Srbije od strane nadležnog nacionalnog granskog sportskog saveza, u skladu sa ovim zakonom i sportskim pravilima;
24) amatersko sportsko takmičenje je sportsko takmičenje koje taj status ima u skladu sa sportskim pravilima nadležnog nacionalnog granskog sportskog saveza i u kome može nastupiti najviše 20% profesionalnih sportista;
25) profesionalno sportsko takmičenje jeste sportsko takmičenje koje taj status ima u skladu sa sportskim pravilima nadležnog nacionalnog granskog sportskog saveza i u kojem se, u skladu sa ovim zakonom i sportskim pravilima nadležnog nacionalnog granskog sportskog saveza, takmiči najmanje 75% profesionalnih sportista, osim ako je pravilima nadležnog međunarodnog sportskog saveza drukčije određeno;
26) profesionalna sportska liga jeste najviše nacionalno profesionalno sportsko takmičenje (otvorenog ili zatvorenog tipa) sportskih organizacija, odnosno sportskih ekipa sportskih organizacija, organizovanih kao privredna društva, koje se takmiče jedne protiv drugih po unapred utvrđenom rasporedu i sportskim pravilima;
27) organizator sportske priredbe jeste lice koje na sopstvenu odgovornost odlučuje o organizovanju i sprovođenju određene sportske priredbe, njome upravlja i vodi je, u skladu sa zakonom i sportskim pravilima;
28) sportska pravila jesu pravila utvrđena opštim aktima nadležnih nacionalnih sportskih saveza, kojima se uređuje obavljanje sportskih aktivnosti i delatnosti i ostvarivanje utvrđenih sportskih ciljeva;
29) stručni sportski nadzornik jeste lice koje obavlja nadzor nad stručnim radom u oblasti sporta, prati i predlaže mere koje preduzima organizacija u oblasti sporta, odnosno sportski stručnjak radi otklanjanja nedostataka, i o uočenim nedostacima u primeni mera obaveštava ministra nadležnog za sport (u daljem tekstu: ministar).
Termini kojima su u ovom zakonu označeni položaji, profesije, odnosno zanimanja, izraženi u gramatičkom muškom rodu, podrazumevaju prirodni muški i ženski rod lica na koja se odnose.
Organizacije u oblasti sporta označavaju položaje, profesije i zanimanja u oblasti sporta utvrđene u skladu sa ovim zakonom, u muškom, odnosno ženskom gramatičkom rodu, u zavisnosti od roda nosioca položaja, profesije ili zanimanja.
Mišljenje da li neka aktivnost, odnosno delatnost spada u sportsku aktivnost, odnosno sportsku delatnost i kojoj sportskoj disciplini i sportskoj grani, odnosno oblasti pripada, kao i koji međunarodni sportski savez ima status nadležnog međunarodnog sportskog saveza u skladu sa ovim zakonom, u slučaju potrebe, daje ministarstvo nadležno za sport (u daljem tekstu: Ministarstvo), a na osnovu prethodno pribavljenog stručnog mišljenja Sportskog saveza Srbije, Olimpijskog komiteta Srbije i Paraolimpijskog komiteta Srbije.
Član 4
Svako ima pravo da se bavi sportom.
Bavljenje sportom mora biti humano, slobodno i dobrovoljno, zdravo i bezbedno, u skladu sa prirodnom sredinom i društvenim okruženjem, fer, tolerantno, etički prihvatljivo, odgovorno, nezavisno od zloupotreba i ciljeva koji su suprotni sportskom duhu i dostupno svim građanima pod jednakim uslovima, bez obzira na uzrast, nivo fizičkih sposobnosti, stepen eventualne invalidnosti, pol i drugo lično svojstvo.
Zabranjena je svaka neposredna i posredna diskriminacija, uključujući i govor mržnje, po bilo kom osnovu, sportista, sportskih stručnjaka, sportskih organizacija i drugih lica učesnika u sistemu sporta, na otvoren ili prikriven način, a koja se zasniva na nekom stvarnom ili pretpostavljenom ličnom svojstvu.
Zabranom diskriminacije iz stava 3. ovog člana obuhvaćena je i zabrana diskriminacije profesionalnih sportista i sportista koji žele to da postanu u pogledu zapošljavanja, zarade ili uslova rada, osim kada se pravljenje razlike, odnosno stavljanje sportiste u nepovoljniji položaj u odnosu na druge sportiste u istoj ili sličnoj situaciji temelji na samoj prirodi ili stvarnim i odlučujućim uslovima obavljanja određene sportske aktivnosti, a ciljevi koji se time žele postići jesu opravdani.
Odredbe ugovora između sportiste, odnosno sportskog stručnjaka i organizacije u oblasti sporta koje predstavljaju diskriminaciju sportiste, odnosno sportskog stručnjaka - ništave su, a odredbe sportskih pravila i opštih akata organizacija u oblasti sporta koje predstavljaju diskriminaciju učesnika u sistemu sporta - ne primenjuju se.
Zabranjena je u oblasti sporta svaka vrsta zloupotreba, zlostavljanja, diskriminacije i nasilja prema deci.
Organizacije u oblasti sporta i lica koja obavljaju stručno-vaspitni rad sa decom u tim organizacijama, kao i svi članovi i zaposleni u organizacijama u oblasti sporta, naročito će promovisati ravnopravnost među decom i aktivno se suprotstavljati svim vrstama zloupotreba, zlostavljanja, diskriminacije i nasilja.
Bliže uslove o načinima prepoznavanja oblika zlostavljanja, zloupotrebe, diskriminacije i nasilja nad decom iz stava 6. ovog člana sporazumno propisuju ministar, ministar nadležan za unutrašnje poslove, ministar nadležan za pravosuđe i ministar nadležan za zdravlje.
Sportista, odnosno drugo lice ima pravo na naknadu štete koju pretrpi aktima diskriminacije, zloupotreba, zlostavljanja i nasilja od strane organizacije ili lica u oblasti sporta iz st. 3. i 6. ovog člana.
Na zabranu diskriminacije iz st. 3. i 6. ovog člana primenjuju se odredbe zakona kojim je uređena zabrana diskriminacije, ako ovim zakonom nije drukčije utvrđeno.
Republika Srbija, autonomna pokrajina, jedinica lokalne samouprave i organizacije u oblasti sporta naročito će preduzimati aktivnosti na povećanju učešća dece, mladih, žena i osoba sa invaliditetom u sportskim aktivnostima, omasovljavanju ženskih sportskih organizacija i davanju ravnopravnog značaja ženama i osobama sa invaliditetom u sportu.
Član 5
Prilikom vođenja evidencija i drugih zbirki podataka i prilikom izdavanja ili podnošenja dokumenata od strane učesnika u sistemu sporta u skladu sa ovim zakonom, ostvaruje se zaštita podataka o ličnosti i privatnosti u skladu sa odredbama ovog zakona i zakona kojim se uređuje zaštita podataka o ličnosti.
Nadležni nacionalni sportski savez u skladu sa zakonom prikuplja, čuva i vrši druge radnje obrade ličnih podataka sportiste, sportskog stručnjaka i stručnjaka u sportu, u zavisnosti od vrste evidencije koju nadležni nacionalni sportski savez vodi u skladu sa ovim zakonom (ime i prezime; pol; datum rođenja; državljanstvo; broj ličnog dokumenta koji služi kao sredstvo identifikacije na sportskim priredbama; adresa prebivališta i boravišta; podaci za kontakt; grana sporta i sportska disciplina; naziv sportske organizacije u kojoj se obavljaju sportske aktivnosti i delatnosti i za koju je sportista, odnosno sportski stručnjak registrovan; fotografija; broj sportskog registracionog dokumenta; postignuti sportski rezultati; disciplinske kazne; angažovani sportski posrednik; osnov angažovanja u sportskoj organizaciji ili savezu; zaključeni ugovori sa sportskom organizacijom ili savezom; školska stručna sprema, odnosno stručna osposobljenost sportskog stručnjaka; sportsko zvanje sportskog stručnjaka; broj i datum izdavanja dozvole za rad sportskog stručnjaka i rok njenog važenja; realizovani transfer, ustupanje ili drugi vid prelaska sportiste ili sportskog stručnjaka u drugu sportsku organizaciju; naknada za razvoj sportiste pri zaključenju prvog profesionalnog ugovora; drugi podaci utvrđeni sportskim pravilima nadležnog međunarodnog sportskog saveza), uključujući i obradu posebno osetljivih podataka (zdravstveno stanje sportiste, korišćena medicinska sredstva i dr.), i drugim organizacijama u oblasti sporta prenosi lične podatke sportiste, sportskog stručnjaka i stručnjaka u sportu koji su neophodni za ostvarivanje prava, obaveza i odgovornosti tih lica u tim organizacijama u skladu sa ovim zakonom.
Nadležni nacionalni sportski savez može, u skladu sa zakonom, činiti dostupnim podatke iz stava 2. ovog člana nadležnom međunarodnom sportskom savezu ukoliko je to potrebno za:
1) regulisanje statusa pri prelasku u stranu sportsku organizaciju;
2) regulisanje ugovornih odnosa sa stranom sportskom organizacijom;
3) regulisanje pitanja prava nastupa na međunarodnim sportskim takmičenjima;
4) utvrđivanje odgovornosti zbog kršenja sportskih pravila.
Nadležni nacionalni sportski savez obavezan je da se u slučajevima iz st. 2. i 3. ovog člana stara o tome da podaci o ličnosti ne budu dostavljeni neovlašćenom licu, kao i da uskrate dostavljanje tih podataka ukoliko organizacija kojoj se podaci dostavljaju ne garantuje odgovarajuću zaštitu podataka.
Obrada podataka utvrđenih ovim zakonom od strane nadležnog nacionalnog sportskog saveza ili druge organizacije u oblasti sporta o zdravstvenom stanju sportista i sportskih stručnjaka i o korišćenim medicinskim sredstvima i drugim naročito osetljivim podacima o ličnosti, kao i podataka koji se obrađuju na osnovu sportskih pravila nadležnih međunarodnih sportskih saveza, uslovljena je pristankom lica čiji se podaci obrađuju, u skladu sa zakonom.
Podaci iz stava 2. ovog člana prikupljaju se od sportista i sportskih stručnjaka na koje se odnose kao i od sportskih organizacija, sportskih saveza i stručnih udruženja članova nadležnog nacionalnog sportskog saveza.
Nadležni nacionalni sportski savez može objaviti identitet sportiste ili drugog lica protiv koga je pokrenut postupak zbog povrede sportskih pravila tek posle obaveštavanja sportiste ili drugog lica o povredi koja mu se stavlja na teret.
Podaci iz stava 2. ovog člana čuvaju se deset godina.
Nadležni nacionalni sportski savez čini dostupnim podatke iz stava 2. ovog člana Ministarstvu na njegov zahtev, bez odlaganja, radi ostvarivanja nadležnosti Ministarstva utvrđenih ovim zakonom.
U dokumentima čije je izdavanje ili drugo postupanje sa njima predviđeno odredbama ovog zakona unose se sledeći podaci o ličnosti, u zavisnosti od vrste i namene dokumenta: ime, ime roditelja i prezime; datum i mesto rođenja; stručni/akademski naziv; sportsko zvanje; naziv i nivo dozvole za rad; datum položenog stručnog/završnog ispita i postignut uspeh na ispitu, odnosno ukupna prosečna ocena; fotografija; ocena zdravstvene sposobnosti za bavljenje sportskim aktivnostima i stručnim radom u sportu; sportski rang prema odgovarajućoj nacionalnoj kategorizaciji; uzrasna sportska kategorija; funkcija koja se obavlja u organizaciji u oblasti sporta; podaci za kontakt; jedinstveni matični broj zastupnika organizacije u oblasti sporta; broj isprave (lične karte ili putne isprave) koja služi za identifikaciju lica; datum izdavanja i rok važnosti dokumenta; potpis.
Za potrebe naučnoistraživačkog rada i prilikom izrade sportsko-političkih i statističkih analiza, lični podaci učesnika u sistemu sporta koriste se i objavljuju na način kojim se obezbeđuje zaštita identiteta učesnika u sistemu sporta, u skladu sa zakonom.
Član 6
Organizacije u oblasti sporta ostvaruju svoje ciljeve i obavljaju sportske aktivnosti i sportske delatnosti u skladu sa zakonom, sportskim pravilima, potvrđenim konvencijama u oblasti sporta i principima utvrđenim u dokumentima međunarodnih organizacija čija je članica Republika Srbija.
Sportska pravila neposredno se primenjuju na sva lica koja su, neposredno ili posredno, obuhvaćena nadležnostima nadležnog nacionalnog sportskog saveza.
Nadležni nacionalni sportski savezi usaglašavaju svoja sportska pravila sa sportskim pravilima nadležnog međunarodnog sportskog saveza, a u slučaju da nisu usaglašena ili da nadležni nacionalni sportski savez nije doneo odgovarajuća sportska pravila, neposredno se primenjuju sportska pravila nadležnog međunarodnog sportskog saveza, osim ako nisu u skladu sa ovim zakonom.
Član 7
Prava i obaveze utvrđene ovim zakonom primenjuju se na sve organizacije u oblasti sporta koje imaju svoje sedište na teritoriji Republike Srbije i na svako obavljanje sportskih aktivnosti i delatnosti na teritoriji Republike Srbije.
II SISTEM SPORTA I UČESNICI U SISTEMU SPORTA
Član 8
Sistem sporta čine fizička i pravna lica koja se bave sportskim aktivnostima, odnosno sportskim delatnostima, kao učesnici u sistemu sporta, u skladu sa ovim zakonom.
Prava i obaveze sportista
Član 9
Sportista može da se bavi sportskim aktivnostima samostalno ili u okviru organizacija u oblasti sporta.
Sportista može da se bavi sportskim aktivnostima amaterski ili profesionalno.
Član 10
Prava, obaveze i odgovornosti sportista amatera uređuju se zakonom, sportskim pravilima nadležnog nacionalnog sportskog saveza i opštim aktima sportske organizacije, a prava, obaveze i odgovornosti sportista takmičara amatera kojima se obezbeđuje novčana naknada za bavljenje sportom - i ugovorom između sportiste i sportske organizacije (ugovor o stipendiranju maloletnog sportiste za sportsko usavršavanje ili ugovor o bavljenju sportom).
Prava, obaveze i odgovornosti profesionalnih sportista uređuju se zakonom, sportskim pravilima nadležnog nacionalnog granskog sportskog saveza, kolektivnim ugovorom, pravilnikom o radu (kad nije zaključen kolektivni ugovor kod poslodavca) i ugovorom o radu između sportiste i sportske organizacije.
Poseban kolektivni ugovor zaključuju reprezentativni sindikat i odgovarajuće reprezentativno udruženje u sportu, u skladu sa zakonom.
Maloletni sportista pri zaključenju i izvršenju ugovora o radu sa sportskom organizacijom uživa posebnu zaštitu propisanu zakonom kojim se uređuju uslovi za zasnivanje radnog odnosa i rad lica mlađih od 18 godina.
Sportska organizacija i sportista dužni su da se pridržavaju prava i obaveza utvrđenih aktima iz st. 1. i 2. ovog člana.
Ugovor sa sportistom koji nema potpunu poslovnu sposobnost može da se punovažno zaključi samo uz pisanu saglasnost oba roditelja, odnosno staratelja, overenu u skladu sa zakonom, a na osnovu prethodno utvrđene zdravstvene sposobnosti sportiste koji nema potpunu poslovnu sposobnost od strane nadležne zdravstvene službe ili zavoda nadležnog za sport i medicinu sporta.
Sportska organizacija dužna je da pre zaključenja ugovora sportistu pisano obavesti o pravima, obavezama i odgovornostima iz st. 1. i 2. ovog člana.
Bavljenje sportskim aktivnostima u skladu sa ugovorom o bavljenju sportom iz stava 1. ovog člana smatra se radom van radnog odnosa, u skladu sa zakonom.
Sportista i sportska organizacija mogu zaključiti samo jedan ugovor za bavljenje sportiste sportskim aktivnostima u sportskoj organizaciji, u skladu sa ovim zakonom.
Ništav je ugovor između sportske organizacije i sportiste koji je zaključen suprotno odredbama ovog zakona.
Član 11
Sportisti koji nema punovažno zaključen ugovor sa određenom sportskom organizacijom ne može biti sportskim pravilima uskraćeno pravo zaključenja ugovora sa drugom sportskom organizacijom, odnosno prelazak u drugu sportsku organizaciju i registrovanje i nastupanje za nju na sportskim takmičenjima u svojstvu sportiste, osim ako ovim zakonom nije drukčije određeno.
U slučaju iz stava 1. ovog člana, kao i u slučaju raskida ili poništenja ugovora između sportiste i sportske organizacije, spor između sportske organizacije iz koje odlazi i sportske organizacije u koju prelazi o iznosu i plaćanju ugovorene naknade za transfer, ili naknade za razvoj, odnosno obuku (treniranje) sportiste utvrđene sportskim pravilima ne sme uticati na sportske aktivnosti sportiste i pravo nastupa za sportsku organizaciju u koju je prešao.
Sportista ima pravo na naknadu štete koju pretrpi aktima diskriminacije organizacije u oblasti sporta iz st. 1. i 2. ovog člana.
Naknada za razvoj, odnosno obuku sportiste iz stava 2. ovog člana obračunava se prilikom zaključenja prvog profesionalnog ugovora u skladu sa sportskim pravilima nadležnog nacionalnog granskog i međunarodnog sportskog saveza, na osnovu ulaganja, odnosno stvarnih troškova sportske organizacije/organizacija koje su doprinele razvoju sportiste, s tim da kao poslednja godina obuke može da se računa ona godina u kojoj je sportista napunio 21 godinu.
Sportska organizacija iz koje sportista odlazi ne može da potražuje naknadu za razvoj, odnosno obuku sportiste iz stava 4. ovog člana ukoliko je sportista ili njegov roditelj ili staratelj toj sportskoj organizaciji plaćao članarinu ili naknadu za bavljenje sportskim aktivnostima, sportsku opremu i sportske pripreme, odnosno naknada mora biti srazmerno umanjena.
Naknada iz stava 4. ovog člana ne može se potraživati ako je ugovor sportiste sa sportskom organizacijom raskinut krivicom sportske organizacije, kao i nakon prestanka razvoja, odnosno obuke sportiste.
Član 12
Ugovor i sve izmene i dopune ugovora, uključujući i sporazumni raskid ugovora između sportiste i sportske organizacije zaključuje se u pisanoj formi i overava u skladu sa zakonom, a u protivnom je ništav.
Ugovor između sportiste i sportske organizacije potpisuju sportista i lice ovlašćeno za zastupanje sportske organizacije, a u slučaju da je sportista lice bez potpune poslovne sposobnosti, ugovor se potpisuje u skladu sa članom 10. stav 6. ovog zakona.
U slučaju zaključenja ugovora i utvrđivanja ništavosti, poništenja, sporazumnog raskida ugovora ili raskida ugovora između sportske organizacije i sportiste zbog neispunjenja ugovornih obaveza, sportska organizacija je dužna da o tome bez odlaganja obavesti nadležni nacionalni granski sportski savez.
Neispunjenje ugovornih obaveza između sportiste i sportske organizacije ceni se u skladu sa članom 10. stav 5, članom 13. st. 1, 3. i 4. i članom 17. st. 2-4. ovog zakona.
Član 13
Profesionalni sportista zasniva radni odnos sa sportskom organizacijom zaključenjem ugovora o radu, na određeno vreme, najduže do pet godina. Po isteku ovog perioda, profesionalni sportista može ponovo da zaključi ugovor sa istom ili drugom sportskom organizacijom.
Prekidi rada kraći od 30 dana ne utiču na trajanje radnog odnosa.
Profesionalni sportista ima sva prava, obaveze i odgovornosti iz radnog odnosa u skladu sa zakonom kojim se uređuje rad, ako ovim zakonom ili sportskim pravilima nadležnog međunarodnog sportskog saveza nije drukčije utvrđeno.
Ugovorom o radu profesionalni sportista i sportska organizacija utvrđuju zaradu i druga primanja u skladu sa ovim zakonom i zakonom kojim se uređuje rad.
Druga primanja profesionalnog sportiste utvrđena u skladu sa ovim zakonom nemaju karakter zarade.
Na zaradu i druga primanja profesionalnog sportiste iz stava 4. ovog člana plaćaju se odgovarajući porezi i doprinosi na zaradu, odnosno na dohodak građana, u skladu sa zakonom.
Druga primanja profesionalnog sportiste iz stava 4. ovog člana su novčana i druga nagrada za postignute sportske rezultate, naknada troškova smeštaja, ishrane i putovanja za vreme sportskih priprema i sportskih takmičenja, novčana i druga naknada na ime zaključenja ugovora, naknada za korišćenje lika sportiste i druga slična primanja.
Ukoliko je sportista angažovan u sportskoj organizaciji izvan svog mesta prebivališta, odnosno boravišta, sportska organizacija može omogućiti sportisti besplatni smeštaj na teritoriji jedinice lokalne samouprave u kojoj se nalazi sedište sportske organizacije, u kom slučaju se to ne smatra drugim primanjem sportiste iz stava 4. ovog člana.
Primanja iz stava 7. ovog člana mogu biti utvrđena i opštim aktima sportske organizacije.
Radno vreme, odmori, odsustva i druga prava i obaveze profesionalnog sportiste prema sportskoj organizaciji prilagođavaju se režimu sportskih priprema, odnosno takmičenja.
Profesionalni sportista može biti privremeno upućen u drugu sportsku organizaciju na osnovu pisanog sporazuma sportske organizacije u koju se upućuje i sportske organizacije sa kojom je u radnom odnosu, uz saglasnost profesionalnog sportiste, u skladu sa ovim zakonom.
Član 14
Vrhunski sportista može da se samostalno profesionalno bavi sportskim aktivnostima u individualnim sportovima i kao samostalni profesionalni sportista, odnosno preduzetnik.
Za obavljanje delatnosti iz stava 1. ovog člana nisu potrebni poseban prostor, oprema i kadrovi.
Član 15
Sportisti amateri koji nisu obavezno osigurani u smislu zakona kojim se uređuje penzijsko i invalidsko osiguranje mogu se uključiti u obavezno osiguranje pod uslovima, u obimu i na način predviđen tim zakonom.
Sredstva za penzijsko i invalidsko osiguranje sportiste iz stava 1. ovog člana mogu obezbediti i sportske organizacije i druga pravna lica, delimično ili u celini.
Član 16
Sportista amater može se uključiti u obavezno zdravstveno osiguranje, u skladu sa zakonom kojim se uređuje obavezno zdravstveno osiguranje.
Obaveze po osnovu osiguranja iz stava 1. ovog člana mogu preuzeti sportske organizacije ili druga pravna lica.
Član 17
Sportista amater koji se bavi sportskim aktivnostima kao član sportskog udruženja, bez ugovora, ima prava utvrđena sportskim pravilima i opštim aktom sportske organizacije.
Ugovorom o bavljenju sportom sportista takmičar amater i sportska organizacija utvrđuju, u skladu sa sportskim pravilima, naročito: novčanu naknadu za bavljenje sportskim aktivnostima, novčane i druge nagrade za postignute sportske rezultate, naknade troškova smeštaja i ishrane za vreme sportskih priprema i sportskog takmičenja, naknadu za zaključenje ugovora i naknadu za korišćenje lika sportiste.
Ugovorom o stipendiranju maloletnog sportiste za sportsko usavršavanje utvrđuje se, u skladu sa sportskim pravilima, naročito: novčana stipendija i naknada troškova smeštaja i ishrane za vreme sportskih priprema i sportskog takmičenja.
Ugovor o stipendiranju iz stava 3. ovog člana može da se zaključi najduže do sticanja punoletstva sportiste.
Opštim aktima sportske organizacije može biti utvrđena posebna naknada na ime novčane pomoći vrhunskim sportistima sa posebnim zaslugama.
Perspektivni sportista ima pravo na stipendiju za sportsko usavršavanje, u skladu sa sportskim pravilima nadležnog nacionalnog granskog sportskog saveza.
Nacionalni sportski savezi utvrđuju posebne programe brige o perspektivnim sportistima.
Član 18
Ugovor o transferu je, pisani i overen u skladu sa zakonom, ugovor između sportske organizacije sa kojom sportista ima punovažno zaključen ugovor u skladu sa ovim zakonom i sportske organizacije u koju sportista prelazi, na osnovu koga se sportska organizacija sa kojom sportista ima punovažno zaključen ugovor saglašava da uz određenu naknadu prevremeno sporazumno raskine ugovor sa sportistom kako bi prešao u sportsku organizaciju sa kojom se zaključuje ugovor o transferu.
Ugovor o ustupanju je, pisani i overen u skladu sa zakonom, ugovor između sportske organizacije sa kojom sportista ima punovažno zaključen ugovor u skladu sa ovim zakonom i sportske organizacije u koju sportista privremeno prelazi na osnovu koga se sportska organizacija sa kojom sportista ima punovažno zaključen ugovor saglašava da sportista privremeno pređe u sportsku organizaciju sa kojom se zaključuje ugovor o ustupanju.
Ugovor iz st. 1. i 2. ovog člana može se punovažno zaključiti samo uz pisanu i overenu u skladu sa zakonom saglasnost sportiste.
Međunarodni transfer, odnosno prelazak maloletnog sportiste u stranu sportsku organizaciju nije dozvoljen, osim u posebnim slučajevima utvrđenim sportskim pravilima nadležnog međunarodnog sportskog saveza.
Nacionalni transfer, odnosno prelazak maloletnog sportiste u domaću sportsku organizaciju izvan mesta prebivališta maloletnog sportiste nije dozvoljen, osim ako je prelazak odobren od strane nadležnog nacionalnog granskog sportskog saveza u skladu sa kriterijumima i u postupku utvrđenim sportskim pravilima.
Kriterijumi iz stava 5. ovog člana moraju biti u skladu sa ovim zakonom i sportskim pravilima nadležnog međunarodnog sportskog saveza za odgovarajuću granu sporta i njima se ne može ograničavati pravo maloletnog sportiste na prelazak u drugu sportsku organizaciju koji nije povezan sa bavljenjem sportskim aktivnostima (obrazovanje, povezanost sa porodicom i dr.).
Ministarstvo daje saglasnost na sportska pravila iz stava 5. ovog člana.
Nadležni nacionalni granski sportski savez vodi evidenciju transfera, odnosno prelazaka maloletnih sportista iz st. 4. i 5. ovog člana i obaveštava Ministarstvo u roku od 15 dana od svakog obavljenog transfera, odnosno registrovanog prelaska maloletnog sportiste.
U evidenciji transfera, odnosno prelazaka maloletnih sportista u drugu sportsku organizaciju vode se odgovarajući podaci o ličnosti iz člana 5. stav 2. ovog zakona.
Ugovori na osnovu kojih treća lica stiču isključiva prava nad budućim ekonomskim pravima sportske organizacije pri budućim transferima sportiste ništavi su.
Član 19
U sportskom takmičenju može učestvovati sportista, odnosno sportski stručnjak kome je u periodu od šest meseci pre održavanja sportskog takmičenja utvrđena opšta zdravstvena sposobnost za obavljanje sportskih aktivnosti, odnosno delatnosti.
Posebna zdravstvena sposobnost utvrđuje se, pored opšte zdravstvene sposobnosti, za određene sportske grane u periodu od šest meseci pre održavanja sportskog takmičenja, a za određene sportske grane i u kraćem periodu, u skladu sa pravilnikom koji sporazumno donose ministar nadležan za poslove zdravlja i ministar.
Način, vrste, obim i rokovi u kojima se sprovode zdravstveni pregledi sportista i sportskih stručnjaka iz st. 1, 2. i 5. ovog člana sporazumno propisuju ministar nadležan za poslove zdravlja i ministar.
Opštu i posebnu zdravstvenu sposobnost sportiste i sportskog stručnjaka utvrđuje, u skladu sa ovim zakonom, nadležna zdravstvena služba, odnosno zavod nadležan za sport i medicinu sporta koji je dužan da o tome obavesti nadležnu zdravstvenu ustanovu.
Obaveza utvrđivanja opšte zdravstvene sposobnosti iz stava 1. ovog člana postoji za sportiste koji se uključuju u organizovane sportske aktivnosti u organizaciji u oblasti sporta, a obaveza utvrđivanja posebne zdravstvene sposobnosti iz stava 2. ovog člana postoji, najmanje jednom godišnje, i za sportske stručnjake koji rade sa sportistima.
Troškove utvrđivanja zdravstvene sposobnosti iz st. 1, 2. i 5. ovog člana snosi sportska organizacija ili druga organizacija u oblasti sporta, sportista ili sportski stručnjak, s tim da su troškovi utvrđivanja zdravstvene sposobnosti iz st. 1, 2. i 5. ovog člana za maloletne sportiste uzrasta od šest do 14 godina obuhvaćeni obaveznim zdravstvenim osiguranjem u skladu sa zakonom, kada se zdravstvena sposobnost utvrđuje u zdravstvenoj ustanovi iz plana mreže zdravstvenih ustanova ili zavodu nadležnom za sport i medicinu sporta.
Zdravstvena služba, odnosno zavod iz stava 4. ovog člana dostavlja Ministarstvu i ministarstvu nadležnom za poslove zdravlja godišnji izveštaj o evaluaciji zdravstvenog stanja pregledanih sportista i sportskih stručnjaka.
Član 20
O utvrđenoj zdravstvenoj sposobnosti sportiste i sportskog stručnjaka vodi se evidencija, unošenjem podataka u medicinsku dokumentaciju, od dana prve registracije za određenu sportsku organizaciju.
Sadržaj, obrazac i način vođenja medicinske dokumentacije iz stava 1. ovog člana utvrđuje se u skladu sa zakonom kojim se uređuju evidencije u oblasti zdravstva.
Član 21
Sportska organizacija dužna je da zaključi ugovor o osiguranju svojih vrhunskih sportista i vrhunskih sportskih stručnjaka od posledica nesrećnog slučaja za vreme obavljanja sportske aktivnosti, odnosno stručnog rada u sportu, a na osnovu utvrđenog rangiranja sportista i sportskih stručnjaka.
Osigurana suma na koju mora biti ugovoreno obavezno osiguranje po jednom sportisti, odnosno sportskom stručnjaku iz stava 1. ovog člana ne može biti niža od: 10.000 evra u dinarskoj protivvrednosti za slučaj smrti sportiste, odnosno sportskog stručnjaka; 20.000 evra u dinarskoj protivvrednosti za slučaj trajnog gubitka opšte radne sposobnosti sportiste, odnosno sportskog stručnjaka ili sposobnosti da se bavi sportskim aktivnostima i sportskim delatnostima; 5.000 evra u dinarskoj protivvrednosti za slučaj privremene sprečenosti za bavljenje sportskim aktivnostima i sportskim delatnostima, na ime naknade za gubitak prihoda i stvarnih troškova lečenja sportiste, odnosno sportskog stručnjaka.
Nadležni nacionalni granski sportski savez dužan je da osigura sportistu, odnosno sportskog stručnjaka koji nastupa za nacionalnu sportsku reprezentaciju od posledica nesrećnog slučaja za vreme nastupa za nacionalnu sportsku reprezentaciju, ukoliko sportista, odnosno sportski stručnjak nije obuhvaćen osiguranjem iz stava 1. ovog člana.
Ako sportska organizacija ili nadležni nacionalni granski sportski savez ne zaključi ugovor iz st. 1. i 3. ovog člana, dužni su da nadoknade štetu koju pretrpi sportista, odnosno sportski stručnjak koji nije osiguran.
Nadležni nacionalni granski sportski savez može utvrditi obavezu za sportske organizacije iz nadležnosti saveza da osiguranje sportista i sportskih stručnjaka iz stava 1. ovog člana vrše preko tog saveza, uz snošenje troškova polise osiguranja.
Član 22
Zabranjeno je sportistu izložiti sportskim aktivnostima koje mogu da ugroze ili pogoršaju njegovo zdravstveno stanje.
Doping sportiste je zabranjen, u skladu sa zakonom.
Zabranjeno je decu izlagati sportskim aktivnostima i fizičkim vežbanjima koja mogu da ugroze ili pogoršaju njihovo zdravstveno stanje ili da negativno utiču na psihosocijalni i motorički razvoj ili obrazovanje.
Član 23
Na odgovornost za štetu koju pretrpi sportista i sportski stručnjak pri bavljenju sportskim aktivnostima, odnosno obavljanju stručnog rada u sportu ili je prouzrokuje drugom licu primenjuju se opšta pravila o odgovornosti za štetu.
Pravom na naknadu štete iz stava 1. ovog člana ne obuhvata se ona šteta koja je, u skladu sa sportskim pravilima, rezultat uobičajenih opasnosti i rizika bavljenja određenom sportskom aktivnošću, odnosno obavljanja određenog stručnog rada u sportu.
Član 24
Sportske organizacije su dužne da omoguće sportisti učešće u nacionalnoj sportskoj reprezentaciji, u skladu sa sportskim pravilima, kada je pozvan u reprezentaciju.
Ostala fizička lica u sistemu sporta
Član 25
Ostala fizička lica u sistemu sporta su sportski stručnjaci koji obavljaju stručni rad iz člana 27. stav 1. ovog zakona i stručnjaci u sportu koji obavljaju druge stručne poslove u sportu, u skladu sa zakonom.
Sportski stručnjaci su lica koja imaju odgovarajuće više ili visoko obrazovanje u oblasti sporta, odnosno fizičke kulture ili su osposobljena, u skladu sa članom 26. stav 2. i članom 29. st. 1-4. ovog zakona, za obavljanje određenih stručnih poslova u sportu, ako zakonom nije drukčije određeno.
Strani sportski stručnjaci, odnosno lica sa stranim državljanstvom koji imaju odgovarajuće obrazovanje ili stručnu osposobljenost u oblasti sporta, u skladu sa zakonom države čiji su državljani, smatraju se sportskim stručnjakom u smislu ovog zakona.
Stručnjaci u sportu su lica drugih zanimanja koja imaju odgovarajuće obrazovanje za te vrste poslova i doprinose ostvarivanju sportskih aktivnosti i sportskih delatnosti, u skladu sa ovim zakonom.
Član 26
Sportski stručnjaci razvrstavaju se prema sportskim zanimanjima i zvanjima u okviru zanimanja.
Ministar utvrđuje nomenklaturu sportskih zanimanja i zvanja i tipične poslove za utvrđena sportska zanimanja i zvanja i uslove u pogledu obrazovanja, odnosno stručne osposobljenosti i stručnog iskustva za sticanje zvanja.
Najviša sportska zvanja iz stava 2. ovog člana mogu da steknu samo sportski stručnjaci koji imaju propisano obrazovanje.
Sticanjem višeg sportskog zvanja u skladu sa nomenklaturom iz stava 2. ovog člana, u okviru jednog sportskog zanimanja, sportski stručnjak stiče i pravo bavljenja poslovima karakterističnim za niža sportska zvanja iz istog sportskog zanimanja, odnosno za ista ili niža sportska zvanja iz srodnog sportskog zanimanja.
Nadležni nacionalni granski sportski savezi mogu sportskim pravilima iz člana 100. stav 2. tačka 14) ovog zakona utvrditi da se uz nazive sportskih zvanja utvrđenih nomenklaturom iz stava 2. ovog člana koriste, u okvirima nadležnosti tih saveza, i odgovarajući nazivi za ista zvanja utvrđeni pravilima nadležnih međunarodnih granskih sportskih saveza.
Član 27
Stručni rad u sportu, u smislu ovog zakona, posebno obuhvata: planiranje i sprovođenje sportskih aktivnosti dece i omladine, rekreacije građana, treninga sportista, sportskog vaspitanja, obučavanja i sportskog usavršavanja, kineziterapijskog vežbanja; vođenje sportista na takmičenjima; kontrolu psihofizičkih i funkcionalnih sposobnosti učesnika u sportskim aktivnostima; istraživačko-razvojni i naučnoistraživački rad u sportu; stručno-savetodavni i stručno-informativni rad; planiranje sportskih programa i projekata; dokumentovanje sportske stručne literature, pripremanje i uređivanje sekundarnih informacionih izvora u sportu; kreiranje, planiranje i organizovanje propagandnih kampanja i akcija, odnosa sa javnošću i kontakata sa sredstvima javnog informisanja u sportu; izveštavanje sa sportskih priredaba, pisanje informativnih i analitičkih novinskih članaka u oblasti sporta; planiranje i sprovođenje sportskih priredaba; posredovanje u sportskim transferima; sportski menadžment i organizovanje sportskog poslovanja; sportsko suđenje; staranje o bezbednosti, redu i sigurnosti na sportskim priredbama i u sportskim objektima i o sprečavanju dopinga u sportu; staranje o zdravstvenom stanju sportista.
Stručni rad u sportu mogu obavljati sportski stručnjaci koji ispunjavaju uslove predviđene zakonom i poseduju dozvolu za rad predviđenu sportskim pravilima nadležnog nacionalnog sportskog saveza ili pravilima nadležnog međunarodnog sportskog saveza, u skladu sa ovim zakonom.
Sportskom stručnjaku se može izdati ili obnoviti dozvola za rad ukoliko su ispunjeni uslovi u pogledu potrebne stručne spreme ili stručne osposobljenosti, odnosno sportskog zvanja, pripadnosti nacionalnom sportskom savezu, zdravstvene sposobnosti, profesionalne prakse (praktičnog stručnog rada), stručnog sportskog iskustva, stručnog usavršavanja, postignutih sportskih rezultata, troškova izdavanja dozvole za rad.
Stručno-vaspitni rad sa decom mogu obavljati samo sportski stručnjaci koji imaju odgovarajuće više ili visoko obrazovanje u oblasti fizičkog vaspitanja i sporta ili su, pored osnovne stručne osposobljenosti, i posebno stručno osposobljeni za stručni rad sa decom u skladu sa članom 26. stav 2. i članom 29. st. 1-4. ovog zakona.
Pod decom u smislu stava 4. ovog člana smatraju se lica koja imaju manje od 16 godina života.
Nadležni nacionalni sportski savez izdaje licima koja su završila odgovarajući akreditovani studijski program u visokoškolskoj ustanovi i stekla odgovarajuće stručno zvanje u oblasti sporta, u skladu sa zakonom, dozvolu za rad iz stava 2. ovog člana u sportskoj grani na koju se studijski program odnosi koja odgovara stručnom nazivu odnosno sportskom zvanju iz člana 26. stav 2. ovog zakona koje su stekli, ako ispunjavaju uslove iz stava 3. ovog člana i člana 30. stav 1. ovog zakona.
U dozvolu za rad sportskog stručnjaka unose se odgovarajući podaci iz člana 5. stav 10. ovog zakona.
Sportskim pravilima se uređuju način i bliži uslovi za izdavanje, obnavljanje i oduzimanje dozvole za rad sportskom stručnjaku, u skladu sa ovim zakonom, odnosno aktom ministra iz člana 30. stav 1. ovog zakona.
Ministarstvo daje saglasnost na sportska pravila iz stava 8. ovog člana.
Član 28
Sportski stručnjaci dužni su da planiraju i evidentiraju stručni rad koji obavljaju u organizacijama u oblasti sporta, u skladu sa pravilima nadležnih nacionalnih sportskih saveza koja obavezno uređuju sadržinu stručnih planova i evidenciju realizacije stručnog rada.
Organizacije u oblasti sporta utvrđuju plan stručnog obrazovanja, osposobljavanja i usavršavanja sportskih stručnjaka i stručnjaka u sportu i obezbeđuju uslove za ostvarivanje tog plana, u skladu sa sportskim pravilima nadležnog nacionalnog sportskog saveza.
Pod stručnim usavršavanjem, u smislu ovog zakona, podrazumeva se sticanje znanja i veština sportskih stručnjaka i stručnjaka u sportu, koje obuhvata kontinuiranu edukaciju tokom radnog veka, kao i učešće na stručnim i naučnim skupovima, seminarima i kursevima u skladu sa ovim zakonom i sportskim pravilima nadležnog nacionalnog granskog sportskog saveza.
Nadležni nacionalni sportski savez, u saradnji sa odgovarajućom akreditovanom visokoškolskom ustanovom, izdaje, obnavlja i oduzima dozvolu za rad sportskim stručnjacima u skladu sa ovim zakonom, pravilima tog saveza i pravilima nadležnog međunarodnog sportskog saveza i vodi evidenciju izdatih, obnovljenih, odnosno oduzetih dozvola za rad.
Nadležni nacionalni sportski savez utvrđuje troškove izdavanja i obnavljanja dozvole za rad, uz prethodnu saglasnost Ministarstva, koje plaća podnosilac zahteva za izdavanje, odnosno obnavljanje dozvole za rad.
Nadležni nacionalni sportski savez izdaje dozvolu za rad na period od tri godine ukoliko sportskim pravilima nadležnog međunarodnog sportskog saveza nije drukčije određeno.
Dozvola za rad može se obnoviti sportskom stručnjaku samo ako je obavio stručno usavršavanje u skladu sa aktom iz člana 30. stav 1. ovog zakona i stavom 3. ovog člana i ako je u periodu važenja dozvole za rad stekao odgovarajuće stručno sportsko iskustvo.
Međunarodna dozvola za rad izdata sportskom stručnjaku od strane nadležnog međunarodnog sportskog saveza ili nadležnog nacionalnog sportskog saveza u skladu sa pravilima nadležnog međunarodnog sportskog saveza ili strana nacionalna dozvola za rad izdata stranom sportskom stručnjaku u skladu sa zakonom i sportskim pravilima strane države smatra se važećom dozvolom za rad, u smislu ovog zakona, za period za koji je izdata.
U okviru svake sportske grane definišu se sportskim pravilima minimalno dva, a maksimalno četiri nivoa dozvole za rad iz stava 2. ovog člana, osim ako sportskim pravilima nadležnog međunarodnog sportskog saveza nije drukčije određeno.
Dozvola za rad određenog nivoa daje pravo da se obavljaju i svi poslovi obuhvaćeni dozvolom za rad nižih nivoa iz iste grane, odnosno oblasti sporta.
Nadležni nacionalni sportski savez oduzima dozvolu za rad sportskom stručnjaku ako prestane da ispunjava propisane uslove za izdavanje dozvole za rad, ako obavlja stručni rad za koji mu nije izdata dozvola za rad, ako teže prekrši obaveze u vezi stručnog rada utvrđene ovim zakonom i sportskim pravilima i ako mu je, trajno ili privremeno, zabranjeno obavljanje stručnog rada u sportu u skladu sa zakonom.
Troškove stručnog obrazovanja, osposobljavanja i usavršavanja plaćaju organizacije u oblasti sporta ili zainteresovani pojedinci.
Ako se troškovi stručnog obrazovanja, osposobljavanja i usavršavanja zaposlenih sportskih stručnjaka i stručnjaka u sportu obezbeđuju iz sredstava organizacije u oblasti sporta, u skladu sa njenim opštim aktima, međusobna prava i obaveze uređuju se ugovorom kojim se posebno određuju uslovi finansiranja i obaveza tog lica da u određenom vremenskom periodu, po završetku stručnog obrazovanja, osposobljavanja i usavršavanja, radi u toj organizaciji.
U slučaju da lice iz stava 13. ovog člana prekine stručno obrazovanje, osposobljavanje ili usavršavanje, dužno je da organizaciji u oblasti sporta naknadi troškove, osim ako je to učinilo iz opravdanih razloga.
Član 29
Poslovima stručnog osposobljavanja za obavljanje određenih stručnih poslova u sportu mogu se baviti visokoškolske ustanove, u skladu sa zakonom kojim se uređuje delatnost visokog obrazovanja i ovim zakonom, kao i zavodi nadležni za sport i medicinu sporta, u skladu sa ovim zakonom.
Poslovima stručnog osposobljavanja za obavljanje određenih stručnih poslova u sportu za koje se ne mogu steći odgovarajuća stručna zvanja u visokoškolskim ustanovama ili za koje ne postoji interes tih ustanova da ih vrše, odnosno da ih vrše u dovoljnoj meri, mogu se baviti i organizacije u oblasti sporta koje ispunjavaju uslove u pogledu prostora, opreme i kadrova, u saradnji sa odgovarajućom akreditovanom visokoškolskom ustanovom.
Poslovima stručnog osposobljavanja za obavljanje određenih stručnih poslova mogu se baviti i nadležni nacionalni sportski savezi i nacionalna stručna sportska udruženja, ako je to predviđeno sportskim pravilima nadležnog međunarodnog sportskog saveza, u saradnji sa odgovarajućom akreditovanom visokoškolskom ustanovom.
Ministar propisuje bliže uslove i način za obavljanje poslova iz st. 1-3. ovog člana.
Postupak za izdavanje odobrenja za obavljanje poslova stručnog osposobljavanja pokreće se zahtevom koji se podnosi Ministarstvu od strane organizacija iz st. 1-3. ovog člana.
O zahtevu za izdavanje odobrenja, na osnovu utvrđene ispunjenosti uslova od strane sportskog inspektora, odlučuje Ministarstvo rešenjem u roku od dva meseca od dana podnošenja zahteva.
Odobrenje se izdaje na pet godina i oduzima se rešenjem Ministarstva ako organizacija prestane da ispunjava uslove za izdavanje odobrenja ili ako aktivnosti stručnog osposobljavanja u sportu obavlja u suprotnosti za ovim zakonom ili ako u toku obavljanja aktivnosti stručnog osposobljavanja učini prekršaj u vezi sa aktivnostima na stručnom osposobljavanju u sportu, na osnovu zapisnika sportskog inspektora.
Protiv rešenja Ministarstva iz st. 6. i 7. ovog člana može se pokrenuti upravni spor u skladu sa zakonom.
Podaci iz uverenja o stručnoj osposobljenosti za obavljanje određenih stručnih poslova u sportu, odnosno o sticanju određenog sportskog zvanja upisuju se u radnu knjižicu.
Sportski inspektor privremeno će zabraniti organizaciji iz st. 1-3. ovog člana dalji rad na stručnom osposobljavanju, ako utvrdi da ne ispunjava propisane uslove, ili stručno osposobljavanje ne vrši po utvrđenom planu i programu i propisanom načinu stručnog osposobljavanja, do ispunjavanja tih uslova, odnosno obaveza.
Organizacija iz st. 1-3. ovog člana može da obavlja stručno osposobljavanje kao objedinjeni program za sticanje određenog sportskog zvanja i odgovarajuće dozvole za rad, ukoliko je to predviđeno pravilima nadležnog međunarodnog sportskog saveza.
Član 30
Ministar propisuje okvirni plan i program i način stručnog osposobljavanja i usavršavanja i, u skladu sa zakonom, bliže uslove, način i postupak izdavanja, obnavljanja i oduzimanja dozvola za rad sportskim stručnjacima i organizacijama iz člana 28. i člana 29. st. 1-3. ovog zakona, broj polaznika stručnog osposobljavanja koji se u okviru jedne grupe može upisati i obrazac i sadržinu, osim podataka o ličnosti, uverenja o završenom stručnom osposobljavanju.
Organizacije iz člana 29. st. 1-3. ovog zakona obavezne su da svake godine u januaru dostave Ministarstvu izveštaj o izvršenom stručnom osposobljavanju u prethodnoj godini i plan aktivnosti za tekuću godinu na organizovanju stručnog osposobljavanja i da podnesu Ministarstvu prijavu početka obavljanja stručnog osposobljavanja, najkasnije sedam dana pre početka upisa polaznika stručnog osposobljavanja.
Ustanove iz člana 29. stav 1. ovog zakona ostvaruju u procesu stručnog osposobljavanja saradnju sa nadležnim nacionalnim granskim sportskim savezima.
Akreditovana visokoškolska ustanova u oblasti sporta, kao i druga organizacija koja se bavi poslovima stručnog osposobljavanja u skladu sa ovim zakonom, vodi: evidenciju polaznika stručnog osposobljavanja, evidenciju o izdatim uverenjima i zapisnik o polaganju ispita.
U evidencije iz stava 4. ovog člana upisuju se sledeći podaci o polaznicima stručnog osposobljavanja: prezime, ime jednog roditelja i ime; broj upisa; godina upisa; jedinstveni matični broj građana; datum, mesto, opština rođenja i država; prebivalište; državljanstvo; podaci za kontakt; naziv i sedište prethodno završene škole; godina u kojoj je završeno prethodno školovanje; stručni ili akademski naziv koji polaznik ima na osnovu prethodnog školovanja; sportsko zvanje; naziv programa stručnog osposobljavanja; vreme trajanja programa stručnog osposobljavanja u satima; naziv predmeta, odnosno programa koji je polaznik savladao; status savladanog predmeta; datum polaganja i ocena na ispitu i završnom radu; prezime i ime predavača; prosečna ocena; naslov završnog rada; sportsko zvanje koje se stiče; broj uverenja o završenom stručnom osposobljavanju; datum izdavanja uverenja.
Ministar bliže uređuje sadržinu, osim podataka o ličnosti, i način vođenja evidencije iz stava 4. ovog člana.
U uverenje o završenom stručnom osposobljavanju iz stava 1. ovog člana i u izveštaj Ministarstvu o izvršenom stručnom osposobljavanju iz stava 2. ovog člana unose se odgovarajući podaci iz člana 5. stav 10. ovog zakona.
Član 31
Sportski stručnjak može da zasnuje radni odnos sa organizacijom u oblasti sporta zaključenjem ugovora o radu, u skladu sa zakonom ili zaključuje ugovor o stručnom angažovanju.
Sportski stručnjak zasniva radni odnos sa organizacijom u oblasti sporta zaključenjem ugovora o radu, na neodređeno vreme ili na određeno vreme najduže do pet godina.
Na zaključenje ugovora između sportskog stručnjaka i organizacije u oblasti sporta shodno se primenjuju odredbe ovog zakona o zaključenju ugovora između sportiste i sportske organizacije.
Ugovor iz stava 1. ovog člana zaključen sa licem koje ne ispunjava uslove iz člana 25. stav 2, člana 26. stav 2. i člana 27. stav 2. ovog zakona ništav je.
Bavljenje stručnim radom u skladu sa ugovorom o stručnom angažovanju smatra se radom van radnog odnosa, u skladu sa zakonom.
U slučaju da se sportski stručnjak bavi stručnim radom u sportskoj organizaciji kao član sportskog udruženja bez ugovora, sportska organizacija donosi odluku o imenovanju sportskog stručnjaka za obavljanje određenog sportskog zanimanja u sportskoj organizaciji, u skladu sa zakonom i sportskim pravilima.
Sportski stručnjak, odnosno stručnjak u sportu koji se stručnim radom bavi kao član sportskog udruženja bez ugovora i bez naknade ima prava utvrđena sportskim pravilima i opštim aktima sportskog udruženja.
Strani državljanin koji obavlja stručni rad u sportu u Republici Srbiji, pored uslova propisanih ovim zakonom, mora da ispunjava i druge uslove utvrđene propisima kojima se uređuje oblast zapošljavanja stranih državljana u Republici Srbiji.
Ugovorom o radu sportski stručnjak i organizacija u oblasti sporta utvrđuju zaradu i druga primanja u skladu sa ovim zakonom i zakonom kojim se uređuje rad, a ugovorom o stručnom angažovanju utvrđuju se naknada za obavljanje stručnog rada u organizaciji u oblasti sporta i druga primanja sportskog stručnjaka u skladu sa ovim zakonom.
Druga primanja sportskog stručnjaka iz stava 9. ovog člana su novčana i druga nagrada za postignute sportske rezultate, naknada troškova smeštaja, ishrane i putovanja za vreme sportskih priprema i sportskih takmičenja, novčana i druga naknada na ime zaključenja ugovora, naknada za korišćenje lika sportskog stručnjaka i druga slična primanja.
Naknada za obavljanje stručnog rada i druga primanja sportskog stručnjaka utvrđena u skladu sa ovim zakonom nemaju karakter zarade.
Na zaradu i druga primanja sportskog stručaka iz stava 9. ovog člana plaćaju se odgovarajući porezi i doprinosi na zaradu, odnosno na dohodak građana, u skladu sa zakonom.
Primanja iz stava 10. ovog člana mogu biti utvrđena i opštim aktima organizacije u oblasti sporta.
Sportski stručnjak ima sva prava, obaveze i odgovornosti iz radnog odnosa u skladu sa zakonom kojim se uređuje rad, ako ovim zakonom ili sportskim pravilima nadležnog međunarodnog sportskog saveza nije drukčije utvrđeno.
Radno vreme, odmori, odsustva i druga prava i obaveze sportskog stručnjaka prema organizaciji u oblasti sporta prilagođavaju se režimu sportskih priprema, odnosno takmičenja.
Član 32
Nad stručnim radom u oblasti sporta vrši se stručni nadzor.
Stručni nadzor vrši Zavod za sport i medicinu sporta Republike Srbije (u daljem tekstu: Republički zavod), a na teritoriji autonomne pokrajine - Pokrajinski zavod za sport i medicinu sporta (u daljem tekstu: Pokrajinski zavod), preko stručnih sportskih nadzornika, kao povereni posao.
Pravna i fizička lica u oblasti sporta dužna su da omoguće obavljanje stručnog nadzora, u skladu sa ovim zakonom.
Licu iz stava 3. ovog člana koje onemogući obavljanje stručnog nadzora sportski inspektor može privremeno zabraniti obavljanje sportske aktivnosti, odnosno delatnosti, sve dok ne omogući obavljanje stručnog nadzora.
Poslove stručnog sportskog nadzornika može obavljati lice koje ima odgovarajuće sportsko zvanje, najmanje pet godina obavljanja odgovarajućeg stručnog rada u sportu i značajne rezultate u stručnom radu u sportu.
Za vršenje nadzora nad stručnim radom sportskog stručnjaka određuje se stručni sportski nadzornik sa liste stručnih sportskih nadzornika koji ima najmanje isto sportsko zvanje kao i sportski stručnjak nad čijim se stručnim radom vrši nadzor i u zavisnosti od planirane vrste i predmeta nadzora.
Listu stručnih sportskih nadzornika utvrđuje Republički zavod, odnosno Pokrajinski zavod, prema vrsti stručnog rada, sportskim zvanjima i zanimanjima i prema sportskim granama i oblastima utvrđenim u skladu sa ovim zakonom.
U okviru stručnog nadzora stručni sportski nadzornik ostvaruje uvid i ocenjuje da li su mere, metode, sredstva, aktivnosti i postupci koji se primenjuju u obavljanju stručnog rada od strane nadziranog lica u skladu sa savremenim dostignućima sportskih i drugih odgovarajućih nauka i važećim, odnosno utvrđenim stručno sportskim doktrinama i uputstvima, utvrđenim planovima stručnog rada, propisanim uslovima i propisanim načinom za obavljanje stručnog rada u sportu i savremenim stručnim standardima utvrđenim sportskim pravilima nadležnog nacionalnog i međunarodnog sportskog saveza.
Radi otklanjanja uočenih nedostataka u stručnom radu, stručni sportski nadzornik može sportskom stručnjaku i organizaciji u oblasti sporta predložiti preduzimanje određenih mera za unapređenje stručnog rada i otklanjanje uočenih nedostataka, kao i podneti zahtev nadležnom sportskom inspektoru za preduzimanje inspekcijskog nadzora i izricanje mera u skladu sa ovim zakonom.
Sportski inspektor može privremeno zabraniti obavljanje određene sportske aktivnosti, odnosno delatnosti, ako na osnovu izveštaja stručnog sportskog nadzornika o izvršenom stručnom nadzoru utvrdi da su nedostaci u radu takve prirode da mogu izazvati posledice po bezbednost i zdravlje sportista kao i drugih učesnika u sportu ili se njima teško narušavaju obaveze utvrđene ovim zakonom za obavljanje stručnog rada u sportu, a da nisu u ostavljenom roku otklonjeni.
Ministar bliže uređuje način i postupak obavljanja stručnog nadzora, mere za otklanjanje uočenih nedostataka, uslove za imenovanje stručnog sportskog nadzornika, obrazac i način izdavanja legitimacije stručnog sportskog nadzornika i druga pitanja od značaja za sprovođenje stručnog nadzora u oblasti sporta.
U legitimaciju stručnog sportskog nadzornika unose se odgovarajući podaci iz člana 5. stav 10. ovog zakona.
Na izveštaj o izvršenom stručnom nadzoru, sa predloženim merama, može se podneti žalba ministru, u roku od sedam dana od dana dostavljanja nalaza.
2.1. Sportske organizacije
Član 33
Radi obavljanja sportskih aktivnosti i sportskih delatnosti sportska organizacija može se osnovati kao udruženje (u daljem tekstu: sportsko udruženje) ili kao privredno društvo (u daljem tekstu: sportsko privredno društvo), u skladu sa ovim zakonom, a na pitanja koja nisu uređena ovim zakonom primenjuju se opšti propisi o udruženjima, odnosno privrednim društvima.
Članovi uprave sportske organizacije, uključujući i zastupnika i likvidacionog upravnika sportske organizacije ne mogu biti sledeća lica:
1) osnivači, vlasnici udela ili akcija, zastupnici, likvidacioni upravnici, zaposleni ili članovi sportske organizacije koja se takmiči u istom rangu takmičenja;
2) članovi uprave i službena lica nadležnog sportskog saveza, odnosno službena lica organizacije u oblasti sporta koja upravlja sportskom ligom;
3) lice koje vrši javnu funkciju, kao ni lice koje vrši funkciju u organu političke stranke;
4) vlasnici i članovi organa sportskih kladionica, kao ni zaposleni u sportskoj kladionici;
5) sportski posrednici u odgovarajućoj grani sporta;
6) koja su osuđena za krivična dela protiv privrede, imovine i službene dužnosti, kao i za sledeća krivična dela: teško ubistvo, teška krađa, razbojnička krađa, razbojništvo, utaja, prevara, neosnovano korišćenje kredita i druge pogodnosti, iznuda, ucena i zelenaštvo, omogućavanje upotrebe doping sredstava, neovlašćena proizvodnja i stavljanje u promet doping sredstava, nasilničko ponašanje na sportskoj priredbi ili javnom skupu i dogovaranje ishoda takmičenja, dok traju pravne posledice osude;
7) koja ne mogu biti članovi organa privrednih društava ili udruženja u skladu sa zakonom kojim je uređen sukob interesa u obavljanju javnih dužnosti.
U sportskoj organizaciji ne može biti zaposleno lice koje je zaposleno u sportskoj kladionici ili je vlasnik ili član organa sportske kladionice.
Član 34
U slučaju nesaglasnosti odredaba opšteg akta sportske organizacije sa odredbama zakona ili sportskim pravilima nadležnog nacionalnog sportskog saveza, neposredno se primenjuju odredbe zakona, odnosno sportskih pravila.
Član 35
Sportska organizacija može obavljati sportske aktivnosti i sportske delatnosti ako, u skladu sa ovim zakonom i sportskim pravilima, ima:
1) učlanjene ili ugovorom angažovane sportiste;
2) angažovane sportske stručnjake u zavisnosti od vrste delatnosti;
3) obezbeđen odgovarajući prostor, odnosno sportske objekte i sportsku opremu;
4) odgovarajuću unutrašnju organizaciju i finansijska sredstva, ako učestvuje u sportskim takmičenjima;
5) osiguranu bezbednost sportista i drugih učesnika pri obavljanju sportskih aktivnosti i delatnosti;
6) odgovarajući broj životinja u sportu u kojem učestvuju životinje.
Ministar bliže uređuje uslove iz stava 1. ovog člana.
Sportska organizacija pri osnivanju ne može koristiti reč "klub". Sportska organizacija može uneti reč "klub" u svoj naziv ako kontinuirano učestvuje u sportskim takmičenjima u okviru nadležnog nacionalnog granskog sportskog saveza, a na osnovu potvrde tog saveza.
Ispunjenost uslova iz st. 1. i 3. ovog člana utvrđuje rešenjem sportski inspektor u postupku inspekcijskog nadzora.
Na rešenje iz stava 4. ovog člana
