ZAKON O TURIZMU
("Sl. glasnik RS", br. 17/2019)
I OSNOVNE ODREDBE
Član 1
Ovim zakonom uređuju se: uslovi i način planiranja i razvoja turizma; turističke organizacije za promociju turizma; turističke agencije; usluge u turizmu; Registar turizma; druga pitanja od značaja za razvoj i unapređenje turizma.
Član 2
Uređenje odnosa u oblasti turizma zasniva se na načelima:
1) integralnog razvoja turizma i pratećih delatnosti, kao činilaca ukupnog privrednog i društvenog razvoja, kojim se u skladu sa zakonom obezbeđuje sprovođenje međusobno usaglašenih planova i programa;
2) održivog razvoja turizma kao usklađenog sistema tehničko-tehnoloških, ekonomskih i društvenih aktivnosti, koji se zasniva na ekonomskom razvoju, očuvanju prirodnih i kulturnih dobara, očuvanju i razvoju lokalne zajednice;
3) povećanja efikasnosti i odgovornosti u oblasti korišćenja, upravljanja, zaštite i unapređenja turističkog prostora;
4) obezbeđivanja jedinstvenih standarda za pružanje usluga u turizmu;
5) zaštite nacionalne ekonomije, korisnika turističkog proizvoda i turističkih profesija;
6) partnerskog odnosa privatnog i javnog sektora i civilnog društva kod planiranja, oblikovanja i plasmana turističkog proizvoda na tržištu;
7) obezbeđivanja jedinstvene, javne i elektronske evidencije registrovanih i evidentiranih podataka iz oblasti turizma;
8) poštovanja ljudskih prava i dostojanstva osoba sa invaliditetom, ravnopravnosti i zabrane diskriminacije u turizmu u skladu sa propisima kojima se sprečava diskriminacija osoba sa invaliditetom;
9) sadržanim u Etičkom kodeksu u turizmu Svetske turističke organizacije Ujedinjenih nacija;
10) planiranja i ostvarivanja politike razvoja turizma u skladu sa strategijom razvoja turizma Republike Srbije.
Član 3
Pojedini izrazi upotrebljeni u ovom zakonu imaju sledeće značenje:
1) administrativni troškovi su troškovi turističke agencije u vezi sa izradom ugovora o organizovanju putovanja i druge dokumentacije koju je turistička agencija uručila putniku, a koji se odnose na tog putnika i to turističko putovanje;
2) aktivno znanje stranog jezika je viši srednji nivo znanja stranog jezika, koji nije srpski i koji po CEFR međunarodnom standardu za procenjivanje nivoa znanja jezika odgovara nivou jezičke kompetentnosti B2;
3) delatnost turističke agencije je organizovanje, ponuda, prodaja i realizovanje turističkih putovanja, izleta i pružanje drugih usluga uobičajenih u turističkom prometu;
4) destinacijska menadžment kompanija (DMC) je privredno društvo ili drugo pravno lice, specijalizovano za određenu destinaciju, odnosno regiju, sa adekvatnim poznavanjem turističkih resursa, kadrovski osposobljena da kreira, organizuje i realizuje turističke programe i putovanja, da posreduje u pružanju usluge boravka, smeštaja, zabave, izleta, usluga vodiča, transfera i drugih usluga, povezujući se sa svima koji pružaju usluge na toj destinaciji, a sve radi pružanja profesionalnih, visoko kvalitetnih turističkih usluga;
5) destinacijska menadžment organizacija (DMO) je privredno društvo ili drugo pravno lice osnovano radi upravljanja turističkom destinacijom (planiranje, organizovanje, marketing i vođenje), čiji osnivači mogu da budu iz javnog i privatnog sektora;
6) elektronska prodaja je prodaja turističkog putovanja, izleta, kao i drugih usluga u turizmu posredstvom interneta, bez neposrednog kontakta sa strankama;
7) znakovni jezik je pokazni jezik i označava vizuelni način sporazumevanja gluvih osoba, posebno ugovorenim, odnosno standardizovanim znacima ruku i prstiju, sa ili bez mimike, sa sopstvenom gramatikom i sintaksom, pomoću koga se prenose misli, predstave, namere i pojmovi;
8) lokalni turistički vodič je fizičko lice koje je položilo stručni ispit za turističkog vodiča i koje se, na osnovu programa jedinice lokalne samouprave, specijalizovalo za pružanje usluge vođenja, pokazivanja i stručnog objašnjavanja prirodnih, kulturno-istorijskih, arheoloških, etnografskih, privrednih i drugih znamenitosti u određenoj destinaciji;
9) izlet je kombinacija dve ili više turističkih usluga (prevoz i druge turističke usluge), koje je utvrdila turistička agencija samostalno ili po zahtevu putnika, u trajanju kraćem od 24 sata, koja ne uključuje noćenje, a koje turistička agencija prodaje po jedinstvenoj ceni;
10) mesto za odmor (rizort) je deo turističkog prostora, turističkog mesta koje predstavlja integrisanu i funkcionalnu celinu objekata i drugih sadržaja za smeštaj i boravak turista bez stalnih stanovnika, sa izgrađenim objektima turističke infrastrukture i turističke suprastrukture;
11) odgovarajući registar je statusni registar koji se vodi kod nadležnog organa i u koji se registruju privredna društva, preduzetnici, udruženja i druga pravna lica;
12) potvrda o putovanju je dokument koji turistička agencija prilikom kupovine turističkog putovanja uručuje putniku i predstavlja dokaz da je ugovor zaključen. Potvrda o putovanju može biti i pisani dokument o najavi, prijavi, rezervaciji turističkog putovanja i sl.;
13) predstavnik na turističkoj destinaciji je fizičko lice, koje na osnovu zaključenog ugovora sa organizatorom turističkog putovanja pruža putnicima obaveštenja i uputstva u vezi sa realizacijom programa putovanja i obavlja druge aktivnosti radi zaštite interesa putnika;
14) prioritetna turistička destinacija je prostorna celina koja raspolaže turističkom resursnom osnovom za razvoj i komercijalizaciju turističkih proizvoda, potencijalnim i realnim turističkim atrakcijama, turističkom infrastrukturom i turističkom suprastrukturom;
15) prihvat i prevoz putnika je prevoz putnika organizovan od strane turističke agencije u vezi sa realizacijom turističkog putovanja ili izleta;
16) prodaja turističkog putovanja i drugih usluga u turizmu podrazumeva neposrednu prodaju, nuđenje, kao i sve druge aktivnosti ponude, oglašavanja, marketinga, promocije i sl, koje za krajnji rezultat imaju prodaju turističkog putovanja, odnosno pružanje usluge u turizmu;
17) prodajna cena je ugovorena ukupna cena turističkog putovanja, odnosno izleta, iskazana u jedinstvenom iznosu, koja pored usluga iz programa putovanja, odnosno posebnih zahteva putnika, sadrži i sve dodatne troškove, uključujući poreze, takse, kao i druge troškove, koji su kao neodvojiv deo neophodni za realizaciju putovanja;
18) profesionalni organizator kongresa (PCO) je privredno društvo ili drugo pravno lice specijalizovano za organizaciju kongresa (konferencija, sastanaka i sl.) i upravljanje poslovnim događajima;
19) putnik je lice koje kupuje ili za čiji račun se kupuje, odnosno lice koje koristi turističko putovanje ili izlet, kao i drugu turističku uslugu;
20) rezervacija je postupak kojim se unapred obezbeđuje, odnosno najavljuje usluga smeštaja ili druge turističke usluge od strane turističke agencije, kada turistička agencija ne vrši naplatu usluge, već davaocu usluge direktno plaća korisnik;
21) Registar turizma je jedinstvena, elektronska, centralna, javna baza podataka o registrovanim i/ili evidentiranim subjektima koji obavljaju poslove iz oblasti turizma, a koji su registrovani ili evidentirani u skladu sa propisima, kao i o drugim podacima koji se registruju ili evidentiraju u skladu sa ovim zakonom;
22) Registrator turizma je lice koje vodi Registar turizma u skladu sa ovim zakonom i drugim propisima;
23) stvarni troškovi su troškovi turističke agencije u vezi sa organizacijom i realizacijom prodatog turističkog putovanja i u koje troškove se ne uračunava dobit, fiksni troškovi turističke agencije (zarade, komunalni troškovi, zakupi i sl.), troškovi marketinga, provizije i dr.;
24) Strategijski master plan je kompleksan, istraživački i sveobuhvatan planski dokument kojim se na osnovu strategije razvoja turizma Republike Srbije utvrđuju ciljevi, programi i planovi rasta i razvoja turizma, investicije u turizmu, planovi marketinga i konkurentnosti, kao i mere za njihovo sprovođenje, za određenu turističku destinaciju;
25) trajni nosač zapisa je sredstvo koje omogućava da davalac usluge ili korisnik usluge sačuva elektronske podatke koji su namenjeni korisniku usluge, da tim podacima može da se pristupi i da se reprodukuju u neizmenjenom obliku, u periodu koji odgovara svrsi čuvanja podataka;
26) transfer je prevoz putnika koji se realizuje na kraćoj relaciji isključivo na destinaciji, u vezi sa realizacijom turističkog putovanja ili izleta;
27) turistička agencija je privredno društvo, preduzetnik, drugo pravno lice koje obavlja delatnost turističkih agencija pod uslovima propisanim ovim zakonom;
28) turistička atrakcija je naročito privlačno obeležje turističke destinacije, prirodnog ili društvenog karaktera u okviru turističkog prostora;
29) turistička grupa je organizovana grupa od 15 do 75 putnika kojoj turistička agencija organizator putovanja po unapred utvrđenom programu, odnosno na zahtev pruža turističku uslugu;
30) turistička delatnost je pružanje usluga turističkih agencija, usluga turističkih profesija i pružanje drugih usluga u skladu sa ovim zakonom;
31) turistička destinacija je odredište turističkog putovanja koje svojom opremljenošću omogućava prihvat i boravak putnika;
32) turistička suprastruktura su ugostiteljski objekti kao i galerije, izložbeni, kongresni i zabavni objekti koji su u neposrednoj vezi sa ugostiteljskim objektima i objektima sportsko rekreativnog sadržaja ili sa njima čine jedinstvenu celinu;
33) turistička infrastruktura su objekti za informisanje, predah, snabdevanje, rekreaciju, edukaciju i zabavu turista, i to: skijališta, kupališta i plaže, tematski i zabavni parkovi, turistički informativni centri, centri za prihvat turista i posetilaca, odmorišta pored puteva, objekti nautičkog turizma, tereni za golf, teniski tereni, otvoreni i zatvoreni objekti sportske rekreacije, male veštačke akumulacije sa kupalištem, bazeni za kupanje, velnes objekti, zabavno rekreativne staze i putevi (trim staze, staze zdravlja, vidikovci, panoramski putevi, biciklističke staze, pešačke staze, staze za motorne sanke i sl.), uređene obale reka i jezera, objekti za posmatranje prirodnih retkosti, objekti za predah i kraće zadržavanje turista, objekti za avanturističke aktivnosti i dr.;
34) turistička signalizacija su odgovarajući simboli i znaci, kao i simboli i znaci turističke saobraćajne signalizacije, kojim se obeležava turistička atrakcija i sadržaj turističke ponude;
35) turistički animator je fizičko lice koje planira i ostvaruje zabavne, kulturne, sportsko rekreativne i druge programe kojima organizuje slobodno vreme turista;
36) turistički vodič je fizičko lice koje je položilo stručni ispit za turističkog vodiča i pruža usluge vođenja, pokazivanja i stručnog objašnjavanja prirodnih, kulturno-istorijskih, arheoloških, etnografskih, privrednih i drugih znamenitosti;
37) turistički klaster je sektorska ili geografska koncentracija, međusobno povezanih privrednih subjekata, drugih pravnih lica ili fizičkih lica, radi povezivanja zajedničkih potreba i jačanja konkurentnosti;
38) turistički pratilac je fizičko lice koje je položilo stručni ispit za turističkog pratioca i prati turističku grupu i obavlja operativno tehničke poslove od početka putovanja do odredišta i nazad;
39) turistički proizvod je skup međuzavisnih elemenata koji se u praksi organizuje kao poseban vrednosni lanac koji čine materijalni proizvodi i usluge, prirodne vrednosti i kulturna dobra, turističke atrakcije, turistička suprastruktura i turistička infrastruktura;
40) turistički prostor je jedinstvena i nedeljiva geografska i funkcionalna celina prirodnih i stvorenih resursa i vrednosti od značaja za turizam;
41) turističko mesto je organizaciona i funkcionalna celina sa formiranom turističkom ponudom, prirodnim vrednostima, kulturnim dobrima i drugim znamenitostima značajnim za turizam, komunalnom, saobraćajnom i turističkom infrastrukturom, kao i objektima i drugim sadržajima za smeštaj i boravak turista;
42) turističko putovanje je kombinacija dve ili više turističkih usluga (prevoz, smeštaj i druge turističke usluge), koje je utvrdio ili pripremio organizator putovanja samostalno ili po zahtevu putnika, u trajanju dužem od 24 sata ili u kraćem trajanju ako uključuje jedno noćenje, kao i jedno ili više noćenja koji uključuje samo uslugu smeštaja u određenom terminu ili vremenskom trajanju koje se prodaje po jedinstvenoj ceni;
43) ugovor o organizovanju putovanja su opšti uslovi putovanja, program putovanja, potvrda o putovanju, vaučer i dr., koje turistička agencija uručuje putniku, neposredno, elektronskim putem ili na trajnom nosaču zapisa;
44) fakultativna usluga je usluga koja može biti sadržana u programu putovanja, a ne čini njegov obavezan element, od koje ne zavisi realizacija turističkog putovanja i čija cena nije uračunata u prodajnu cenu turističkog putovanja (izleti, ulaznice, razni vidovi osiguranja i sl.).
II PLANIRANJE I RAZVOJ TURIZMA
Član 4
Planiranje i razvoj turizma obuhvata: integralno planiranje razvoja turizma i pratećih delatnosti (u daljem tekstu: integralno planiranje); proglašenje i održivo korišćenje turističkog prostora; poslove od posebnog značaja za razvoj turizma; kategorizaciju turističkog mesta i sprovođenje podsticajnih mera za razvoj turizma.
1.1. Vrste planskih dokumenata
Član 5
Planska dokumenta su:
1) Strategija razvoja turizma Republike Srbije;
2) Strategijski master plan;
3) Strategijski marketing plan;
4) program razvoja turističkih proizvoda;
5) program razvoja turizma;
6) program promotivnih aktivnosti.
Planska dokumenta iz stava 1. tač. 2)-6) ovog člana moraju biti usaglašena sa strategijom razvoja turizma Republike Srbije.
Član 6
Planska dokumenta iz člana 5. stav 1. tač. 1), 2), 4) i 5) ovog zakona sadrže tekstualni deo i grafički prikaz koji predstavlja celinu planskih rešenja i izrađuju se u analognom i digitalnom obliku.
Ministar nadležan za poslove turizma (u daljem tekstu: ministar), bliže propisuje sadržinu i način izrade planskih dokumenata iz člana 5. stav 1. tač. 1), 2), 4) i 5) ovog zakona, kao i studije opravdanosti za proglašenje turističkog prostora.
1.1.1. Strategija razvoja turizma Republike Srbije
Član 7
Strategija razvoja turizma Republike Srbije (u daljem tekstu: Strategija), donosi se za teritoriju Republike Srbije.
Strategijom se određuju dugoročni ciljevi planiranja i razvoja turizma u skladu sa ukupnim ekonomskim, socijalnim, ekološkim i kulturno-istorijskim razvojem.
Strategija sadrži naročito:
1) analizu postojećeg stanja i dosadašnjeg stepena razvoja turizma;
2) uporednu analizu turizma konkurentskih zemalja;
3) prednosti i nedostatke turizma Republike Srbije;
4) ciljeve razvoja turizma;
5) viziju razvoja turizma;
6) izbor prioritetnih turističkih proizvoda;
7) predlog turističkih destinacija od značaja za razvoj turizma;
8) definisanje strateških turističkih tržišta od interesa za Republiku Srbiju;
9) analizu uticaja na kulturno nasleđe i prirodna dobra;
10) predlog politike razvoja turizma;
11) predlog investicija;
12) plan konkurentnosti;
13) akcioni plan.
Strategiju donosi Vlada na predlog ministarstva nadležnog za poslove turizma (u daljem tekstu: Ministarstvo).
Strategija se donosi za period od najmanje pet godina.
Član 8
Strategija se realizuje putem Strategijskog master plana, Strategijskog marketing plana, programa razvoja turističkih proizvoda, kao i prostornih i urbanističkih planova izrađenih i donetih u skladu sa zakonom.
1.1.2. Strategijski master plan
Član 9
Strategijski master plan se donosi za prioritetnu turističku destinaciju.
Strategijski master plan donosi Vlada na predlog Ministarstva.
Strategijski master plan naročito sadrži:
1) tehničku ocenu posmatranog područja, zemljišnih osnova i ukupnu procenu kapaciteta turističke lokacije u okviru turističke destinacije;
2) koncept razvoja u pogledu razmeštaja i moguće lokacije objekata, kao i procenu potencijala potrebnih kapaciteta;
3) fizički master plan sa osnovnim elementima mogućeg razmeštaja objekata turističke infrastrukture, turističke suprastrukture i saobraćajne mreže;
4) poslovni master plan sa ekonomskom evaluacijom turističke infrastrukture, turističke suprastrukture, saobraćajne mreže i komunalne infrastrukture, kao i procenom ekonomske opravdanosti pojedinačnih i ukupnih investicija.
Vlada na predlog Ministarstva utvrđuje prioritetnu turističku destinaciju sa opisom lokacija od značaja za turizam i drugih turističkih atrakcija.
1.1.3. Strategijski marketing plan i program promotivnih aktivnosti
Član 10
Strategijski marketing plan se donosi za teritoriju Republike Srbije.
Strategijski marketing plan donosi Vlada na predlog Ministarstva.
Strategijski marketing plan naročito sadrži:
1) analizu marketing sistema Republike Srbije;
2) analizu konkurentskih marketing strategija;
3) marketing plan;
4) pozicioniranje Republike Srbije kao turističke destinacije;
5) marketing plan turističkih proizvoda;
6) marketing plan avio povezanosti Republike Srbije sa strateškim turističkim tržištima;
7) misiju i organizaciju marketing sistema Republike Srbije.
U skladu sa Strategijskim marketing planom, autonomna pokrajina i jedinica lokalne samouprave donose svoje programe promotivnih aktivnosti.
Predlog Strategijskog marketing plana priprema Turistička organizacija Srbije.
Strategijski marketing plan se donosi za period od najmanje pet godina.
1.1.4. Program razvoja turističkog proizvoda
Član 11
Program razvoja turističkog proizvoda je planski dokument kojim se bliže određuje razvoj turističkih proizvoda od posebnog značaja utvrđenih Strategijom, i to: gradski odmori, zdravstveni turizam, planinski turizam, nautički turizam, manifestacije i drugi događaji, ruralni turizam, tranzitni turizam, poslovni turizam (sastanci, podsticajna putovanja, konferencije i izložbe/događaji) tematske rute i specijalni interesi, kao i proizvodi kulturnog turizma.
Program razvoja turističkog proizvoda donosi Vlada na predlog Ministarstva.
Predlog programa razvoja turističkog proizvoda iz stava 1. ovog člana može da pripremi i udruženje osnovano sa ciljem razvoja i unapređenja onog turističkog proizvoda, na koji se predlog odnosi.
Predlog iz stava 3. ovog člana dostavlja se Ministarstvu.
U slučaju iz stava 3. ovog člana udruženje osnovano sa ciljem razvoja i unapređenja turističke ponude postupa na način propisan članom 16. st. 6, 8. i 9. ovog zakona.
Ministar bliže propisuje sadržinu i način podnošenja predloga za donošenje programa razvoja turističkog proizvoda.
1.1.5. Program razvoja turizma
Član 12
Autonomna pokrajina i jedinica lokalne samouprave, u okviru svojih nadležnosti utvrđenih zakonom kojim se uređuje lokalna samouprava i posebnim zakonom, donose program razvoja turizma u skladu sa Strategijom.
Program razvoja turizma iz stava 1. ovog člana autonomna pokrajina i jedinica lokalne samouprave dostavlja Ministarstvu na prethodno mišljenje.
1.1.6. Prostorni i urbanistički planovi
Član 13
Polaznu osnovu za izradu prostornih i urbanističkih planova u prioritetnoj turističkoj destinaciji i turističkom prostoru predstavlja Strategijski master plan.
U prostornim i urbanističkim planovima koji se odnose na područja koja su proglašena za turistički prostor utvrdiće se uslovi za izgradnju objekata turističke infrastrukture, a u mestu za odmor u okviru turističkog prostora i uslovi za izgradnju objekata turističke suprastrukture.
Organ nadležan za pripremu i donošenje prostornog, odnosno urbanističkog plana, na uslove iz stava 2. ovog člana pribavlja prethodnu saglasnost Ministarstva.
2.1. Proglašenje turističkog prostora
Član 14
Prostor koji zbog svojih karakteristika, vrednosti i prioritetne turističke namene zahteva poseban režim organizacije, uređenja, korišćenja i zaštite ili se na njemu predviđa izgradnja objekata od nacionalnog interesa, Vlada, na predlog Ministarstva, proglašava kao turistički prostor.
Akt o proglašenju turističkog prostora iz stava 1. ovog člana naročito sadrži: naziv i opis turističkog prostora, površinu, opis i grafički prikaz granica, ciljeve proglašenja, ključne turističke atrakcije, podatke o vlasništvu i popis katastarskih parcela, obaveze u pogledu razvoja turizma, drugih oblika korišćenja prostora, kao i naziv i sedište subjekta kome se poverava upravljanje turističkim prostorom (u daljem tekstu: upravljač turističkog prostora).
Upravljač turističkog prostora može biti postojeća javna služba ili privredno društvo koje je osnovano za obavljanje delatnosti u oblasti turizma, i to od strane javnog preduzeća, odnosno Republike Srbije, autonomne pokrajine ili jedinice lokalne samouprave i u kome je kapital tog osnivača većinski.
Upravljanje turističkim prostorom može se aktom iz stava 2. ovog člana poveriti drugom pravnom licu, koje se određuje po sprovedenom postupku javnog oglašavanja ili prikupljanjem ponuda.
Na postupak iz stava 4. ovog člana shodno se primenjuju odredbe zakona kojim se uređuju javne nabavke.
Na delu područja turističkog prostora koje istovremeno predstavlja područje zaštićenog prirodnog ili nepokretnog kulturnog dobra i drugog zaštićenog područja primenjuju se režimi zaštite i unutrašnji red u skladu sa propisima kojima se uređuje očuvanje i korišćenje tih dobara.
Član 15
Upravljanje turističkim prostorom može se poveriti i destinacijskoj menadžment organizaciji, u kojoj je jedan od osnivača javno preduzeće, odnosno Republika Srbija, autonomna pokrajina ili jedinica lokalne samouprave i u kome je kapital tog osnivača većinski.
Ako jedan od osnivača nije javno preduzeće, odnosno Republika Srbija, autonomna pokrajina ili jedinica lokalne samouprave ili njihov kapital nije većinski, upravljanje turističkim prostorom može se poveriti i destinacijskoj menadžment organizaciji na način propisan članom 14. stav 4. ovog zakona.
Član 16
Postupak za proglašenje turističkog prostora pokreće se predlogom za proglašenje turističkog prostora, koji priprema Ministarstvo, u skladu sa Strategijskim master planom i studijom opravdanosti za proglašenje turističkog prostora.
Predlog iz stava 1. ovog člana naročito sadrži: studiju opravdanosti za proglašenje turističkog prostora, podatke o turističkim resursima i turističkim atrakcijama turističkog prostora, stanju zaštite životne sredine, prirodnih i kulturnih dobara, pregled postojeće planske i razvojne dokumentacije od značaja za razvoj turizma, analizu postojećeg stanja u turizmu, podatke o infrastrukturnom potencijalu turističkog područja, kao i druge podatke u skladu sa odredbom člana 14. stav 2. ovog zakona.
Predlog iz stava 1. ovog člana stavlja se na javni uvid u jednom dnevnom listu koji se distribuira na celoj teritoriji Republike Srbije i u lokalnom listu jedinice lokalne samouprave na čijoj teritoriji se nalazi turistički prostor i traje 30 dana od dana objavljivanja u dnevnom listu.
O stavljanju predloga iz stava 1. ovog člana na javni uvid stara se Ministarstvo koje o izvršenom javnom uvidu sastavlja izveštaj koji sadrži podatke o izvršenom javnom uvidu, sa svim primedbama i stavovima po svakoj primedbi, a koji se postavlja na internet stranici Ministarstva odnosno jedinice lokalne samouprave.
Izveštaj o izvršenom javnom uvidu sastavni je deo predloga iz stava 1. ovog člana.
Inicijativu za proglašenje turističkog prostora može podneti i autonomna pokrajina i jedinica lokalne samouprave, na čijoj teritoriji se nalazi turistički prostor, uz prethodnu saglasnost Ministarstva.
Inicijativa iz stava 6. ovog člana sadrži sve elemente propisane stavom 2. ovog člana.
Po pribavljenoj saglasnosti Ministarstva autonomna pokrajina i jedinica lokalne samouprave postupa na način propisan st. 3, 4. i 5. ovog člana.
Po sprovedenom postupku iz stava 8. ovog člana jedinica lokalne samouprave dostavlja Ministarstvu svu dokumentaciju, potrebnu za predlog i pokretanje postupka proglašenja turističkog prostora.
Član 17
Posle sprovedenog postupka javnog uvida, predlog za proglašenje turističkog prostora, sa izveštajem iz člana 16. stav 5. ovog zakona Ministarstvo dostavlja Vladi radi donošenja akta o proglašenju turističkog prostora.
Predlog za proglašenje turističkog prostora na teritoriji autonomne pokrajine, sa izveštajem iz člana 16. stav 5. ovog zakona, posle sprovedenog postupka javnog uvida, Vladi dostavlja nadležni organ autonomne pokrajine, preko Ministarstva.
2.2. Upravljanje i razvoj turističkog prostora
Član 18
Jedinica lokalne samouprave može ugovorom da poveri upravljaču turističkog prostora poslove obezbeđivanja uslova za uređivanje, korišćenje, unapređenje i zaštitu građevinskog zemljišta i poslove koordinacije na održavanju komunalnog reda i čistoće u turističkom prostoru.
Član 19
Upravljač turističkog prostora donosi programe i druga akta kojima se reguliše bliži okvir režima, razvoja i korišćenja, kao i mere zaštite turističkog prostora.
Upravljač turističkog prostora:
1) obezbeđuje uslove za uređivanje, korišćenje, unapređivanje i zaštitu građevinskog zemljišta;
2) koordinira aktivnosti pravnih i fizičkih lica koji obavljaju poslove u oblasti turizma i pratećih delatnosti;
3) koordinira razvoj projekata turističke infrastrukture i turističke suprastrukture na principima održivog razvoja;
4) stara se o namenskoj upotrebi državne imovine radi kvalitetne valorizacije resursa;
5) upravlja građevinskim zemljištem i stara se o nepokretnostima koje su mu date na korišćenje;
6) stara se o mestu postavljanja i načinu isticanja turističke signalizacije;
7) donosi programe i akta koji se odnose na vršenje poslova upravljanja;
8) obavlja i druge poslove, u skladu sa zakonom i aktom o proglašenju turističkog prostora.
Član 20
Upravljač turističkog prostora ima pravo preče kupovine nepokretnosti na području turističkog prostora.
Ako se turistički prostor u celini ili delom nalazi na zaštićenom području, upravljač turističkog prostora nema pravo preče kupovine nepokretnosti na tom turističkom prostoru, odnosno na tom delu turističkog prostora.
2.3. Korišćenje turističkog prostora
Član 21
Nepokretnosti u javnoj svojini na kojima je nosilac prava korišćenja upravljač turističkog prostora mogu se, radi izgradnje objekata turističke infrastrukture i turističke suprastrukture, dati u zakup drugom licu javnim nadmetanjem ili prikupljanjem pismenih ponuda.
Upravljač turističkog prostora, na osnovu prethodno urađene studije izvodljivosti, priprema potrebnu dokumentaciju za davanje u zakup nepokretnosti iz stava 1. ovog člana.
Dokumentacija iz stava 2. ovog člana naročito sadrži: vrstu nepokretnosti i površinu koja se daje u zakup, vrstu objekata turističke infrastrukture i turističke suprastrukture koji se privode nameni u skladu sa planskim dokumentom u smislu zakona kojim se uređuje planiranje i izgradnja, uslove i vreme zakupa nepokretnosti, kao i obaveze u pogledu očuvanja, razvoja i održivog korišćenja turističkog prostora.
Upravljač turističkog prostora dostavlja Ministarstvu izveštaj o sprovedenom postupku javnog nadmetanja ili prikupljanja pismenih ponuda iz stava 1. ovog člana, koji sadrži i predlog za izbor najpovoljnijeg ponuđača.
Akt o davanju nepokretnosti u zakup donosi Vlada na predlog Ministarstva.
Član 22
Privredno društvo, drugo pravno lice, preduzetnik i fizičko lice za korišćenje turističkog prostora plaćaju naknadu.
Naknada iz stava 1. ovog člana plaća se za:
1) korišćenje posebno uređenih terena za pojedine namene korišćenja (parkiranje, rekreacija, sport, postavljanje reklama, postavljanje zabavnih objekata i dr.);
2) postavljanje privremenih objekata za ugostiteljstvo, turizam i trgovinu;
3) ulazak u turistički prostor.
Sredstva ostvarena od naknade iz stava 1. ovog člana prihod su upravljača turističkog prostora.
Visinu i način plaćanja naknade iz stava 1. ovog člana određuje upravljač turističkog prostora uz saglasnost Vlade.
2.4. Mesto za odmor
Član 23
Mesto za odmor u okviru turističkog prostora organizuje se i razvija u skladu sa Strategijskim master planom, prostornim i urbanističkim planom.
Objekti turističke infrastrukture i turističke suprastrukture u mestu za odmor koje se nalazi u turističkom prostoru smatraju se objektima od javnog interesa.
U okviru turističkog mesta može se utvrditi i mesto za odmor.
Član 24
Poslovi od posebnog značaja za razvoj turizma su:
1) izrada projekata o nepokretnostima;
2) istraživanje, razvoj i izrada elaborata o održivom korišćenju i upravljanju turističkim prostorom;
3) izrada studije izvodljivosti i koncepta razvoja turističke lokacije, odnosno prostorno-tehnološke celine od značaja za turistički razvoj;
4) upravljanje projektima turističke infrastrukture i turističke suprastrukture od značaja za razvoj turizma;
5) upravljanje mestom za odmor kao celovitim resursom uz obezbeđenje zajedničke promocije i prodaje turističkog proizvoda mesta za odmor, uređenje prostora, zaštite životne sredine, turističke signalizacije i sl.;
6) finansiranje i realizacija projekata izgradnje i uređenja građevinskog zemljišta i projekata izgradnje turističke infrastrukture u cilju realizacije turističkih projekata;
7) finansiranje projekata turističke infrastrukture i turističke suprastrukture i upravljanje objektima turističke suprastrukture.
Član 25
Poslove iz člana 24. ovog zakona može da obavlja javna služba, privredno društvo ili drugo pravno lice iz člana 14. stav 3. i člana 15. ovog zakona.
Izuzetno od stava 1. ovog člana poslovi iz člana 24. ovog zakona mogu se aktom Vlade poveriti drugom pravnom licu, koje se određuje po sprovedenom postupku javnog oglašavanja ili prikupljanjem ponuda.
Član 26
Kategorizacija turističkog mesta vrši se na osnovu obima turističkog prometa, stepena izgrađenosti turističke, komunalne i saobraćajne infrastrukture i turističke suprastrukture.
Kategorizacija turističkih mesta vrši se razvrstavanjem tih mesta u četiri kategorije, koje se označavaju rimskim brojevima od I do IV.
Ministar propisuje bliže uslove za određivanje kategorije turističkog mesta, način određivanja i promene kategorije, kao i vrstu podataka o turističkim mestima koji se evidentiraju u Registru turizma.
Član 27
Zahtev za kategorizaciju turističkog mesta podnosi jedinica lokalne samouprave Ministarstvu.
Ispunjenost propisanih uslova za razvrstavanje turističkog mesta u kategoriju proverava komisija za kategorizaciju turističkih mesta, koju obrazuje ministar.
Komisija iz stava 2. ovog člana sačinjava zapisnik o svom radu i dostavlja ga ministru sa predlogom za razvrstavanje turističkog mesta u odgovarajuću kategoriju.
Razvrstavanje turističkog mesta u kategoriju vrši se rešenjem koje donosi ministar i važi tri godine od dana dostavljanja rešenja podnosiocu zahteva.
Rešenje iz stava 4. ovog člana konačno je.
Član 28
Radi usmeravanja i podsticanja razvoja turizma u budžetu Republike Srbije obezbeđuju se sredstva za:
1) učešće u finansiranju izrade Strategijskih master planova, programa razvoja turističkih proizvoda, programa razvoja turizma, studija izvodljivosti turističkih projekata, urbanističkih planova turističkih mesta i mesta za odmor;
2) učešće u finansiranju promotivnih aktivnosti turističkih destinacija i turističkih mesta, turističko-kulturnih i turističkih manifestacija u zemlji i inostranstvu, kao i programa edukacije i usavršavanja veština zaposlenih u turizmu;
3) učešće u finansiranju izrade projekta zaštite prirode, životne sredine, prirodnih resursa i kulturne baštine turističkog mesta;
4) učešće u finansiranju unapređenja ekoloških standarda, energetske efikasnosti, korišćenja obnovljivih izvora energije, a u cilju unapređenja turizma i ugostiteljstva;
5) učešće u finansiranju razvoja nacionalnog turističkog brenda;
6) učešće u finansiranju unapređenja digitalizacije i drugih inovativnih rešenja, a u cilju unapređenja turizma i ugostiteljstva;
7) učešće u finansiranju projekata unapređenja saobraćajne povezanosti sa strateškim tržištima značajnim za razvoj turizma u Republici Srbiji;
8) podsticanje izgradnje turističke infrastrukture, turističke suprastrukture, sportsko-rekreativnih i drugih pratećih sadržaja javnog karaktera značajnih za unapređenje kvaliteta turističke ponude;
9) unapređenje postojeće turističke ponude i intenziviranje njenog korišćenja;
10) podsticanje unapređenja turističkog prometa domaćih turista i organizovanog turističkog prometa stranih turista na teritoriji Republike Srbije;
11) učešće u finansiranju projekata razvoja i unapređenja ruralnog turizma i ugostiteljstva;
12) učešće u finansiranju projekata od posebnog značaja za razvoj turizma i ugostiteljstva u Republici Srbiji.
Član 29
Zahtev za korišćenje sredstava iz člana 28. ovog zakona podnosi se Ministarstvu.
Ministar donosi rešenje o prenosu namenskih sredstava iz budžeta Republike Srbije, odnosno zaključuje ugovor o korišćenju podsticajnih sredstava.
Vlada bliže propisuje uslove i način dodele i korišćenja sredstava iz člana 28. ovog zakona.
Za potrebe izrade predloga akata kojim se uređuju posebni uslovi, način dodele, korišćenja i odlučivanja o projektima iz člana 28. tač. 4)-7) i tač. 11) i 12) ovog zakona, kao i za odlučivanje o učešću u finansiranju navedenih projekata i proglašenju projekata od posebnog značaja za razvoj turizma i ugostiteljstva u Republici Srbiji, Vlada obrazuje posebna radna tela koja čine predstavnici institucija nadležnih za poslove turizma, finansija kao i drugih institucija na čiji delokrug poslova se projekti odnose.
III TURISTIČKE ORGANIZACIJE ZA PROMOCIJU TURIZMA
Član 30
Promociju turizma obavljaju: Turistička organizacija Srbije, turistička organizacija autonomne pokrajine i turistička organizacija jedinice lokalne samouprave.
Promociju turizma mogu obavljati i turističke organizacije regije koje osnivaju dve ili više jedinica lokalne samouprave.
Turistička organizacija regije ostvaruje saradnju sa turističkim klasterima na svom području i vode evidenciju turističkih klastera.
Član 31
Turističke organizacije iz člana 30. ovog zakona posluju u skladu sa propisima kojima se uređuju javne službe.
U pogledu prava, obaveza i odgovornosti zaposlenih u turističkim organizacijama iz stava 1. ovog člana, primenjuju se propisi kojima se uređuje oblast zaposlenih u javnim službama.
Član 32
Sredstva za rad turističkih organizacija za promociju turizma obezbeđuju se iz:
1) sredstava budžeta Republike Srbije;
2) sredstava budžeta autonomne pokrajine;
3) sredstava budžeta jedinica lokalne samouprave;
4) donacija, priloga i sponzorstava domaćih i stranih pravnih i fizičkih lica;
5) drugih izvora, u skladu sa zakonom.
Član 33
Za obavljanje poslova promocije turizma, koordinacije aktivnosti turističkih organizacija, privrednih i drugih subjekata u turizmu na teritoriji Republike Srbije osniva se Turistička organizacija Srbije (u daljem tekstu: TOS).
Sedište TOS-a je u Beogradu.
Član 34
TOS obavlja poslove:
1) promocije turizma Republike Srbije;
2) koordinacije aktivnosti turističkih organizacija, privrednih i drugih subjekata u turizmu, koji deluju neposredno i posredno na promociji turizma;
3) pripreme i realizacije godišnjih planova i programa promotivnih aktivnosti;
4) izrade predloga godišnjeg programa rada sa finansijskim planom;
5) organizovanja istraživanja turističkih tržišta za potrebe promocije turizma Republike Srbije;
6) istraživanje međunarodnog, domaćeg i prekograničnog tržišta u oblasti turizma;
7) obezbeđivanja informativno-propagandnog materijala kojim se promovišu turističke vrednosti Republike Srbije (štampane publikacije, audio i video promotivni materijal, on line sredstva promocije - internet prezentacija, društvene mreže i prateće digitalne aktivnosti, suveniri, itd.);
8) formiranja i razvijanja jedinstvenog turističko-informacionog sistema i njegovog povezivanja sa drugim informacionim sistemima u zemlji i inostranstvu;
9) prikupljanja svih vrsta turističkih informacija radi obaveštavanja javnosti kao i sastavljanja i objavljivanja turističkog kalendara;
10) osnivanja i organizovanja turističkih predstavništava u inostranstvu i informativnih centara u zemlji, samostalno ili u saradnji sa drugim subjektima;
11) saradnje sa nacionalnim turističkim organizacijama drugih zemalja, međunarodnim i regionalnim organizacijama u oblasti turizma i predlaganja mera za učešće u multinacionalnim i regionalnim programima i projektima promocije turizma;
12) sprovođenja zajedničkih marketing aktivnosti sa pravnim licima, učesnicima na tržištu avio saobraćaja, u cilju obezbeđivanja bolje povezanosti Republike Srbije sa strateškim turističkim tržištima i unapređenja pristupačnosti Republike Srbije kao turističke destinacije;
13) utvrđivanja jedinstvenih standarda uređenja, opreme i usluga u turističko-informativnim centrima na teritoriji Republike Srbije;
14) izrade predloga Strategijskog marketing plana iz člana 10. stav 5. ovog zakona;
15) u vezi sa davanjem prethodne saglasnosti na donošenje godišnjeg programa rada i plana promotivnih aktivnosti, u delu plana promotivnih aktivnosti autonomne pokrajine i jedinice lokalne samouprave iz člana 39. stav 2. i člana 41. stav 4. ovog zakona;
16) učešća u utvrđivanju programa postavljanja turističke signalizacije i koordiniranja aktivnosti turističkih organizacija i drugih subjekata za njeno obezbeđenje;
17) izrade, učešća u izradi i realizaciji domaćih, međunarodnih i prekograničnih projekata iz oblasti turizma, odnosno iz oblasti komplementarnih turizmu (kultura, zaštita životne sredine, informisanje, ruralni razvoj i dr.);
18) u vezi sa obavljanjem privredne delatnosti, kao i druge aktivnosti u skladu sa zakonom, osnivačkim aktom i statutom.
TOS je u obavezi da godišnji program rada uskladi sa Strategijom.
TOS je u obavezi da informaciju o davanju prethodne saglasnosti iz stava 1. tačka 15) ovog člana, u roku od 15 dana, od dana davanja saglasnosti, dostavi Ministarstvu.
Član 35
Organi TOS-a jesu: upravni odbor, nadzorni odbor i direktor.
Članove upravnog i nadzornog odbora i direktora imenuje i razrešava Vlada na predlog Ministarstva.
Organi TOS-a imenuju se na period od četiri godine.
Član 36
Upravni odbor ima pet članova.
U upravni odbor imenuju se po jedan predstavnik Ministarstva i predstavnik zaposlenih, a ostali članovi upravnog odbora imenuju se iz reda naučnih i stručnih lica iz oblasti turizma, kao i iz privrednih subjekata i drugih organizacija koje obavljaju delatnost iz oblasti turizma.
Upravni odbor:
1) donosi statut TOS-a;
2) donosi poslovnik o svom radu;
3) usvaja godišnji program rada sa finansijskim planom;
4) usvaja godišnji izveštaj o poslovanju i završni račun;
5) donosi odluku o osnivanju predstavništva u inostranstvu i informativnih centara u zemlji;
6) donosi pravilnik o radu;
7) obavlja i druge poslove utvrđene zakonom i statutom.
Akta iz stava 3. tač. 1), 3), 4) i 6) ovog člana donose se uz saglasnost Vlade.
Član 37
Nadzorni odbor TOS-a ima tri člana od kojih je jedan predstavnik Ministarstva.
Nadzorni odbor TOS-a vrši nadzor nad poslovanjem, pregleda izveštaj o poslovanju i završni račun i utvrđuje da li su sačinjeni u skladu sa propisima, donosi poslovnik o svom radu i vrši druge poslove u skladu sa zakonom i statutom.
Član 38
Direktora TOS-a imenuje i razrešava Vlada, na predlog Ministarstva.
Izbor direktora TOS-a vrši se u skladu sa propisima koji se odnose na zaposlene iz oblasti javnih službi.
Direktor predstavlja i zastupa TOS, organizuje i rukovodi radom TOS-a, donosi pravilnik o organizaciji i sistematizaciji poslova, predlaže akte koje donosi upravni odbor, izvršava odluke upravnog odbora i preduzima mere za njihovo sprovođenje, stara se o zakonitosti rada, odgovara za korišćenje i raspolaganje imovinom i vrši druge poslove utvrđene zakonom i statutom.
Direktor TOS-a mora da poseduje:
1) stečeno visoko obrazovanje na osnovnim akademskim studijama u obimu od najmanje 240 ESPB bodova, master akademskim studijama, specijalističkim akademskim studijama, specijalističkim strukovnim studijama, odnosno na osnovnim studijama u trajanju od najmanje četiri godine ili specijalističkim studijama na fakultetu;
2) radno iskustvo od sedam godina, od čega najmanje pet godina na rukovodećim poslovima;
3) aktivno znanje najmanje jednog stranog jezika.
U pogledu uslova za direktora turističke organizacije regije shodno se primenjuju odredbe stava 4. ovoga člana.
Član 39
Za teritoriju autonomne pokrajine može se osnovati turistička organizacija autonomne pokrajine koja:
1) donosi godišnji program rada i planove promotivnih aktivnosti u skladu sa Strategijskim marketing planom, planovima i programima TOS-a;
2) koordinira aktivnosti privrednih i drugih subjekata u vezi sa promocijom turizma na teritoriji autonomne pokrajine i programima edukacije i usavršavanja veština zaposlenih u turizmu;
3) prikuplja sve vrste turističkih informacija radi obaveštavanja javnosti;
4) obezbeđuje informativno-propagandni materijal kojim se promovišu turističke vrednosti autonomne pokrajine (štampane publikacije, audio i video promotivni materijal, on line sredstva promocije - internet prezentacija, društvene mreže i prateće digitalne aktivnosti, suveniri, itd.);
5) preduzima aktivnosti na izradi, učešću u izradi i realizaciji domaćih i međunarodnih projekata iz oblasti turizma;
6) preduzima druge aktivnosti u skladu sa zakonom, osnivačkim aktom i statutom.
Turistička organizacija autonomne pokrajine je dužna da godišnji program rada i plan promotivnih aktivnosti iz stava 1. tačka 1) ovog člana, pre njihovog usvajanja, dostavi TOS-u na pribavljanje prethodne saglasnosti u delu plana promotivnih aktivnosti.
Ako turistička organizacija autonomne pokrajine ne postupi na način iz stava 2. ovog člana, ne može u godini, na koju se program rada i plan promotivnih aktivnosti odnosi, kod Ministarstva da ostvari pravo na podsticajna sredstva iz člana 28. ovog zakona.
Član 40
Direktor turističke organizacije autonomne pokrajine mora da poseduje:
1) stečeno visoko obrazovanje na osnovnim akademskim studijama u obimu od najmanje 240 ESPB bodova, master akademskim studijama, specijalističkim akademskim studijama, specijalističkim strukovnim studijama, odnosno na osnovnim studijama u trajanju od najmanje četiri godine ili specijalističkim studijama na fakultetu;
2) radno iskustvo od sedam godina, od čega najmanje pet godina na rukovodećim poslovima;
3) aktivno znanje najmanje jednog stranog jezika.
Organi turističke organizacije autonomne pokrajine jesu: upravni odbor, nadzorni odbor i direktor.
U pogledu broja članova i poslova upravnog i nadzornog odbora, kao i poslova direktora turističke organizacije autonomne pokrajine shodno se primenjuju odredbe čl. 36, 37. i 38. ovog zakona.
Član 41
Jedinica lokalne samouprave može osnovati turističku organizaciju ili obavljanje tih poslova poveriti drugom pravnom licu.
Pravno lice iz stava 1. ovog člana može biti postojeća javna služba ili privredno društvo, odnosno pravno lice koje je osnovano za obavljanje delatnosti u oblasti turizma.
Turistička organizacija jedinice lokalne samouprave obavlja poslove:
1) promocije i razvoja turizma jedinice lokalne samouprave;
2) koordiniranja aktivnosti i saradnje između privrednih i drugih subjekata u turizmu koji neposredno i posredno deluju na unapređenju razvoja i promociji turizma i na programima edukacije i usavršavanja veština zaposlenih u turizmu;
3) donošenja godišnjeg programa rada i plana promotivnih aktivnosti u skladu sa Strategijskim marketing planom, planovima i programima TOS-a;
4) obezbeđivanja i unapređivanja informativno-propagandnog materijala kojim se promovišu turističke vrednosti jedinice lokalne samouprave (štampane publikacije, audio i video promotivni materijal, on line sredstva promocije - internet prezentacija, društvene mreže i prateće digitalne aktivnosti, suveniri, itd.);
5) prikupljanja i objavljivanja informacija o celokupnoj turističkoj ponudi na svojoj teritoriji, kao i druge poslove od značaja za promociju turizma;
6) organizovanja i učešća u organizaciji turističkih, naučnih, stručnih, sportskih, kulturnih i drugih skupova i manifestacija;
7) organizovanja turističko-informativnih centara (za prihvat turista, pružanje besplatnih informacija turistima, prikupljanje podataka za potrebe informisanja turista, upoznavanje turista sa kvalitetom turističke ponude, upoznavanje nadležnih organa sa pritužbama turista i dr.);
8) upravljača turističkog prostora;
9) posredovanja u pružanju usluga u domaćoj radinosti i seoskom turističkom domaćinstvu;
10) podsticanja realizacije programa izgradnje turističke infrastrukture i uređenja prostora;
11) izrade, učešća u izradi, kao i realizacije domaćih i međunarodnih projekata iz oblasti turizma;
12) pripreme i prikupljanja podataka, sastavljanje upitnika, analiza i drugih informacija;
13) u vezi sa obavljanjem privredne delatnosti, kao i druge aktivnosti u skladu sa zakonom, osnivačkim aktom i statutom.
Turistička organizacija jedinica lokalne samouprave, odnosno pravno lice iz stava 2. ovog člana je dužno da godišnji program rada i plan promotivnih aktivnosti iz stava 3. tačka 3) ovog člana, pre njihovog usvajanja, dostavi TOS-u na pribavljanje prethodne saglasnosti u delu plana promotivnih aktivnosti.
Ako turistička organizacija jedinica lokalne samouprave, odnosno pravno lice iz stava 2. ovog člana ne postupe na način iz stava 4. ovog člana, ne mogu u godini, na koju se program rada i plan promotivnih aktivnosti odnosi, kod Ministarstva da ostvare pravo na podsticajna sredstva iz člana 28. ovog zakona.
Odredbe stava 3. ovoga člana shodno se primenjuju na turističku organizaciju regije.
Član 42
Direktor turističke organizacije jedinice lokalne samouprave mora da poseduje:
1) stečeno visoko obrazovanje na osnovnim akademskim studijama u obimu od najmanje 240 ESPB bodova, master akademskim studijama, specijalističkim akademskim studijama, specijalističkim strukovnim studijama, odnosno na osnovnim studijama u trajanju od najmanje četiri godine ili specijalističkim studijama na fakultetu;
2) radno iskustvo od četiri godine, od čega najmanje dve godine na rukovodećim poslovima;
3) aktivno znanje najmanje jednog stranog jezika.
Organi turističke organizacije jedinice lokalne samouprave jesu: upravni odbor, nadzorni odbor i direktor.
U pogledu broja članova i poslova upravnog i nadzornog odbora, kao i poslova direktora turističke organizacije jedinice lokalne samouprave shodno se primenjuju odredbe čl. 36, 37. i 38. ovog zakona.
Član 43
Turistička organizacija jedinice lokalne samouprave dužna je da na zahtev Ministarstva i TOS-a u roku od 15 dana dostavi tražene podatke, upitnike, analize i druge informacije iz člana 41. stava 3. tačka 12) ovog zakona.
Vlada bliže uređuje uslove i kriterijume za osnivanje turističke organizacije jedinice lokalne samouprave, kao i uslove pod kojima se poslovi iz člana 41. stav 3. ovog zakona mogu poveriti drugom pravnom licu.
Član 44
Turistička organizacija, uz saglasnost osnivača, u cilju planiranja, koordinacije i upravljanja turističkim aktivnostima, može sa drugom turističkom organizacijom, privrednim društvom, drugim pravnim licem i preduzetnikom koji obavlja delatnost iz oblasti saobraćaja, turizma, ugostiteljstva, prometa robe i usluga, kulture, sporta, informisanja, kongresnih i sajamskih aktivnosti, osnovati organizaciju za operativne, marketinške i promotivne poslove.
Delokrug rada i način finansiranja, kao i međusobna prava i obaveze turističke organizacije i osnivača iz stava 1. ovog člana uređuju se ugovorom.
U slučaju iz stava 1. ovog člana turistička organizacija dostavlja Ministarstvu obaveštenje.
Član 45
Turističke atrakcije kao i sadržaji turističke ponude, obeležavaju se odgovarajućim simbolima i znacima (u daljem tekstu: turistička signalizacija).
Jedinica lokalne samouprave stara se o mestu postavljanja i načinu isticanja turističke signalizacije u skladu sa ovim zakonom i zakonom kojim se uređuje saobraćajna signalizacija.
Ministar propisuje sadržinu, uslove i način isticanja turističke signalizacije.
IV TURISTIČKE AGENCIJE
Član 46
Turistička agencija obavlja delatnost organizovanja, ponude, prodaje i realizovanja turističkih putovanja, izleta i pružanje drugih usluga uobičajenih u turističkom prometu, u skladu sa ovim zakonom i propisima donetim na osnovu ovog zakona.
Delatnost turističke agencije obavlja se u prostoru, odnosno mestu poslovanja koji ispunjava propisane uslove u pogledu uređenja i opremanja.
Delatnost turističke agencije može se obavljati povremeno na sajmovima i na drugim javnim manifestacijama, a najduže 15 dana, pod uslovima i na način propisan ovim zakonom i propisima donetim na osnovu ovog zakona.
Član 47
Delatnost iz člana 46. stav 1. ovog zakona može da obavlja privredno društvo, drugo pravno lice i preduzetnik ako je registrovan u odgovarajućem registru.
Udruženje koje obavlja delatnost iz člana 46. stav 1. ovog zakona dužno je da tu delatnost upiše u odgovarajući registar.
Preduzetnik ne može da obavlja delatnost iz člana 46. stav 1. ovog zakona u periodu prekida obavljanja delatnosti.
Preduzetnik ne može da otpočne sa obavljanjem delatnosti iz člana 46. stav 1. ovog zakona pre datuma naznačenog kao početak obavljanja delatnosti, koji je naveden u rešenju Agencije za privredne registre.
Član 48
Ako turistička agencija obavlja turističku delatnost u sedištu, ali ne kao pretežnu delatnost, dužna je da za tu delatnost registruje ogranak, odnosno izdvojeno mesto, koji se registruje u odgovarajućem registru.
Ako turistička agencija obavlja turističku delatnost van sedišta dužna je da za tu delatnost u svakom prostoru, odnosno mestu poslovanja registruje ogranak, odnosno izdvojeno mesto, koji se registruje u odgovarajućem registru.
Izuzetno, turistička agencija koja povremeno obavlja turističku delatnost na način propisan članom 46. stav 3. ovog zakona nije dužna da za taj prostor u kome obavlja delatnost obrazuje ogranak, odnosno izdvojeno mesto van sedišta.
Član 49
Prema vrsti poslova koje obavljaju turističke agencije mogu biti:
1) turistička agencija organizator turističkog putovanja (u daljem tekstu: organizator putovanja);
2) turistička agencija posrednik u prodaji turističkog putovanja (u daljem tekstu: posrednik).
2.1. Tehnička opremljenost
Član 50
Prostor, odnosno mesto poslovanja turističke agencije u kome se obavlja turistička delatnost, mora da ispunjava uslove u pogledu uređenja i opremanja.
Izuzetno od stava 1. ovog člana prostor, odnosno mesto poslovanja turističke agencije, koja prodaje usluge isključivo elektronskim putem, ne mora da ispunjava uslove u pogledu uređenja i opremanja.
U slučaju iz člana 46. stav 3. ovog zakona turistička agencija nije dužna da za prostor, odnosno mesto poslovanja u kome obavlja turističku delatnost ispuni uslove u pogledu uređenja i opremanja.
Ministar propisuje bliže uslove u pogledu uređenja i opremanja prostora, odnosno mesta poslovanja, turističke agencije u kome se obavlja turistička delatnost.
2.2. Kadrovska osposobljenost
Član 51
Turistička agencija mora da ima u svakom prostoru, odnosno mestu poslovanja u kome obavlja delatnost turističke agencije jedno zaposleno lice, sa punim radnim vremenom u svojstvu rukovodioca.
Lice iz stava 1. ovog člana mora da:
1) zna srpski jezik;
2) aktivno zna najmanje jedan strani jezik;
3) ima najmanje višu stručnu spremu, odnosno stečeno visoko obrazovanje na osnovnim akademskim studijama u obimu od najmanje 180 ESPB bodova, osnovnim strukovnim studijama, odnosno na studijama u trajanju od tri godine, za rad kod organizatora putovanja;
4) ima najmanje srednje obrazovanje u četvorogodišnjem trajanju turističkog, ekonomskog ili drugog društvenog smera za rad kod posrednika;
5) ima radno iskustvo u turističkoj delatnosti u trajanju od:
(1) tri godine za rad kod organizatora putovanja;
(2) jedne godine za rad kod posrednika.
Zaposleno lice koje je u neposrednom kontaktu sa strankama mora da ima najmanje srednje obrazovanje u četvorogodišnjem trajanju i da poznaje najmanje jedan strani jezik.
U slučaju iz člana 46. stava 3. ovog zakona turistička agencija nije dužna da za taj prostor u kome obavlja turističku delatnost ispuni uslove propisane stavom 1. ovog člana.
Član 52
Turistička agencija obavlja poslove:
1) organizovanja, realizovanja i prodaje turističkih putovanja u zemlji i u inostranstvu;
2) organizovanja, realizovanja i prodaje putovanja učenika i studenata u inostranstvo radi učenja stranog jezika ili stručnog usavršavanja sa mogućnošću obavljanja privremenih i povremenih poslova;
3) prodaje i posredovanja u prodaji turističkih putovanja;
4) prihvata, prevoza i transfera putnika;
5) organizovanja izleta, turističkih razgledanja, zabavnih programa, kao i posredovanja u organizovanju skupova, sajmova, manifestacija i sportskih priredbi;
6) pružanja, odnosno, posredovanja u pružanju usluga turističkih vodiča, turističkih pratilaca, lokalnih turističkih vodiča i turističkih animatora;
7) pribavljanja putnih isprava, rezervacije i prodaje putnih karata u ime i za račun domaćih i stranih prevoznika;
8) rezervacije turističkih, ugostiteljskih i drugih usluga u vezi sa putovanjem i boravkom putnika;
9) posredovanja u prodaji ugostiteljskih ili turističkih usluga;
10) posredovanja u iznajmljivanju motornih vozila;
11) rezervacije i prodaje karata za sportske, kulturne i druge priredbe i manifestacije;
12) zastupanja u osiguranju putnika i prtljaga u skladu sa zakonom kojim se uređuje osiguranje;
13) prodaje turističkih publikacija i dr.;
14) menjačke poslove na osnovu ovlašćenja nadležnog organa u skladu sa propisima koji uređuju devizno poslovanje;
15) druge poslove uobičajene u turističkom prometu.
Član 53
Organizator putovanja može da obavlja poslove iz člana 52. ovog zakona, ako ispunjava uslove propisane ovim zakonom.
Organizator putovanja može da obavlja poslove iz člana 52. tač. 1) i 2) ovog zakona, ako ima propisanu licencu za organizovanje turističkog putovanja (u daljem tekstu: licenca).
Posrednik može da obavlja poslove iz člana 52. tač. 3)-15) ovog zakona, ako ispunjava uslove propisane ovim zakonom.
Član 54
Licenca iz člana 53. stava 2. ovog zakona se rangira u različite kategorije.
Na zahtev podnosioca Registrator turizma rešenjem izdaje licencu, sa rokom važenja od tri godine, od dana izdavanja rešenja podnosiocu zahteva koje naročito sadrži: puno poslovno ime, matični broj i sedište.
Uz zahtev za izdavanje licence podnosilac prilaže dokaze o ispunjenosti propisanih uslova za određenu kategoriju licence.
Registrovani podaci se objavljuju na internet stranici Agencije za privredne registre istog dana kada je doneto rešenje o izdavanju licence.
Agencija za privredne registre je dužna je da na zahtev Ministarstva u roku od 15 dana dostavi podatke o turističkim agencijama, izdatoj kategoriji licence organizatora putovanja, roku važenja licence, garanciji putovanja i dr.
Protiv rešenja iz stava 2. ovog člana može se izjaviti žalba ministru, u roku i na način propisan zakonom kojim se uređuje postupak registracije u Agenciji za privredne registre.
Ministarstvo može podatke o turističkim agencijama, izdatoj kategoriji licence organizatora putovanja, roku važenja licence, garanciji putovanja i dr, da učini javno dostupnim, objavljivanjem na sajtu Ministarstva.
Član 55
Licenca, kao i promena kategorije licence se može obnoviti na način i pod uslovima pod kojima se izdaje, s tim da se zahtev za obnavljanje licence mora podneti najkasnije 35 dana pre isteka roka važenja licence.
Na zahtev organizatora putovanja Registrator turizma izdaje svečanu formu licence.
Na pitanja koja se odnose na postupak izdavanja licence, postupanje po nepotpunom i nerazumljivom zahtevu za izdavanje licence i promenu podataka registrovanih u Registru turizma koja ovim zakonom nisu posebno uređena shodno se primenjuju odgovarajuće odredbe zakona kojim se uređuje registracija privrednih subjekata, a ukoliko tim zakonom nisu uređena pojedina pitanja shodno se primenjuju odgovarajuće odredbe zakona kojim se uređuje upravni postupak.
Član 56
Ministar bliže propisuje uslove i način rangiranja licence organizatora putovanja u različite kategorije, način promene kategorije licence, sadržinu zahteva za izdavanje i obnavljanje licence, kao i uslove i način izdavanja svečane forme licence.
4.1. Uslovi za izdavanje licence
Član 57
Licenca se izdaje privrednom društvu, drugom pravnom licu ili preduzetniku:
1) koji ima zaposleno najmanje jedno lice u svojstvu rukovodioca, koje ispunjava uslove iz člana 51. stav 2. ovog zakona;
2) koji se ne nalazi u postupku stečaja ili likvidacije;
3) kome u prethodnih 36 meseci nije oduzeta licenca;
4) čiji osnivači ili lica koja nakon osnivanja pristupe privrednom društvu nisu fizička lica kojima je kao preduzetnicima oduzeta licenca, odnosno koja su direktno ili indirektno imala kontrolno učešće u kapitalu privrednog društva kome je oduzeta licenca;
5) kome nije izrečena zaštitna mera zabrane obavljanja delatnosti, za vreme dok zabrana traje, niti je odgovornom licu izrečena mera bezbednosti zabrane vršenja delatnosti, poziva i dužnosti;
6) koji ima deponovana sredstva kod banke, sa propisanim iznosom u zavisnosti od kategorije licence (u daljem tekstu: depozit);
7) koji ima propisanu garanciju putovanja za slučaj insolventnosti i radi naknade štete putniku nastale neispunjenjem, delimičnim ispunjenjem ili neurednim ispunjenjem ugovornih obaveza (u daljem tekstu: garancija putovanja).
4.2. Garancija putovanja
Član 58
Garancijom putovanja usled insolventnosti organizatora putovanja posebno se obezbeđuju troškovi nužnog smeštaja, ishrane i povratka putnika sa putovanja u mesto polaska u zemlji i inostranstvu, kao i sva nastala potraživanja p
