ZAKON O PLOVIDBI I LUKAMA NA UNUTRAŠNJIM VODAMA
("Sl. glasnik RS", br. 73/2010, 121/2012, 18/2015, 96/2015 - dr. zakon, 92/2016, 104/2016 - dr. zakon, 113/2017 - dr. zakon, 41/2018, 95/2018 - dr. zakon, 37/2019 - dr. zakon, 9/2020 i 52/2021)
Deo prvi
I UVODNE ODREDBE
Predmet uređenja
Član 1
Ovim zakonom uređuju se uslovi i način za bezbednu plovidbu na unutrašnjim vodama Republike Srbije, vodni putevi i plovidba, plovila i njihova sposobnost za plovidbu, posada, traganje i spasavanje, luke i pristaništa, nadzor i druga pitanja koja se odnose na plovidbu na unutrašnjim vodama.
Primena zakona
Član 2
Odredbe ovog zakona primenjuju se na međunarodnim, međudržavnim i državnim vodnim putevima Republike Srbije, kao i na drugim unutrašnjim vodama.
Odredbe ovog zakona primenjuju se i na ratna plovila, kada je to ovim zakonom propisano.
Član 3
Na odnose koji nisu uređeni ovim zakonom i drugim propisima koji su doneti na osnovu ovog zakona, primenjuju se običaji u unutrašnjoj plovidbi.
Značenje pojmova
Član 4
Pojedini izrazi upotrebljeni u ovom zakonu imaju sledeće značenje:
1) boksaža je vrsta lučke usluge kojom se obavlja manevrisanje plovilima u luci;
1a) AtoN sistem obeležavanja plovnih puteva je sistem koji se koristi za praćenje standardnog sistema obeležavanja plovnih puteva navigacionim bovama i koji pruža informacije o plovnom putu učesnicima u plovidbi, a sastoji se od AIS AtoN transpondera koji se ugrađuju na navigacione bove, centralnog serverskog segmenta koji upravlja radom sistema putem odgovarajućih softverskih aplikacija, kao i softverskih aplikacija koje obezbeđuju korišćenje odgovarajućih servisa Direkciji za vodne puteve i učesnicima u plovidbi;
1b) bagerovanje je vađenje rečnog nanosa u cilju održavanja lučke akvatorije ili pristupnog plovnog puta do luke, odnosno ispunjavanja propisanih gabarita plovnog puta u zavisnosti od utvrđene kategorije vodnog puta;
2) bočni sastav je sastav plovila koja su čvrsto povezana bok uz bok, osim čamaca, od kojih nijedno nije postavljeno ispred plovila koje pokreće sastav;
3) brod je brod unutrašnje plovidbe i rečno-morski brod, osim ratnog broda;
4) brod bez sopstvenog pogona je brod koji nema sopstveni mašinski uređaj za pogon, kao i brod čiji se mašinski uređaj koristi za premeštanje u luci ili mestima ukrcavanja ili iskrcavanja, ili da bi se povećale njegove manevarske sposobnosti za vreme potiskivanja ili tegljenja;
5) brod velike brzine je brod sa sopstvenim pogonom koji može da postigne brzinu preko 40 km/h u odnosu na vodu;
6) brod sa sopstvenim pogonom je brod koji ima sopstveni mašinski uređaj za pogon;
7) brod u gradnji je brod od momenta polaganja kobilice ili sličnog postupka gradnje do momenta upisa u upisnik brodova;
8) brod unutrašnje plovidbe je brod registrovan za plovidbu na unutrašnjim vodama, čija dužina trupa iznosi najmanje 20 m ili čiji je proizvod dužine, širine i maksimalnog gaza jednak zapremini od najmanje 100 m3, kao i tegljač i potiskivač, bez obzira na njihovu dužinu i zapreminu;
9) brodar je vlasnik plovila, zakupac ili menadžer, koji je kao držalac plovila, nosilac plovidbene odgovornosti;
9a) bunker stanica za snabdevanje brodova gorivom je objekat lučke infrastrukture, odnosno lučki terminal na kome se obavlja snabdevanje tečnim gorivom brodova, koji se sastoji od objekata i instalacija na kopnu (u daljem tekstu: bunker stacionarna stanica) ili od plutajućeg objekta za snabdevanje brodova gorivom sa pratećom instalacijom (u daljem tekstu: bunker pontonska stanica, odnosno bunker stanica za snabdevanje sa vozila cisterne) ili od plutajućeg objekta za snabdevanje brodova gorivom sa pratećim objektima na kopnu, na kojima su postavljeni snabdevačka jedinica, pripadajući rezervoari, cevovod sa opremom, uređaji i instalacije, transportna jedinica, merila i drugi odgovarajući uređaji, oprema i instalacije za snabdevanje brodova gorivom i koji čine tehničko-tehnološku celinu (u daljem tekstu: bunker plutajuća stanica), za čiji rad je potrebno odobrenje za obavljanje lučke delatnosti;
10) vatrogasno spasilačko plovilo je plovilo registrovano i opremljeno za gašenje požara i ostale tehničko-tehnološke intervencije i spasilačke aktivnosti na vodi;
11) vlasnik plovila je fizičko ili pravno lice koje je kao vlasnik upisano u jedan od upisnika;
12) vodni put je deo unutrašnjih voda na kome se obavlja plovidba, kategorisan i otvoren za plovidbu;
12a) vreme odmora je vreme izvan radnog vremena i obuhvata period odmora na plovilu u pokretu, na usidrenom ili privezanom plovilu, kao i na kopnu, i ne obuhvata kratke pauze do 15 minuta;
13) gliser je vrsta čamca koji pomoću sopstvenog pogonskog uređaja glisira po površini vode;
13a) dan odmora je period neprekinutog odmora u trajanju od 24 sata, koji član posade provodi na slobodno izabranom mestu;
14) domaće plovilo je plovilo koje ima srpsku državnu pripadnost i koje je upisano u jedan od domaćih upisnika;
15) državni vodni put je vodni put na kome važi državni režim plovidbe na kome je bez posebnog odobrenja dozvoljena plovidba samo plovilima pod zastavom Republike Srbije;
16) elektronske plovidbene karte su baze podataka, standardizovane u pogledu sadržine, strukture i formata, koje se daju na upotrebu putem Inland ECDIS opreme;
16a) ES-TRIN standard je evropski standard kojim se utvrđuju tehnička pravila za plovila unutrašnje plovidbe;
17) zimovnik je izgrađeni ili prirodni vodni prostor na vodnom putu koji je uređen i osposobljen tako da predstavlja sigurno sklonište za plovila od oštećenja ledom, visokog vodostaja ili ostalih vremenskih nepogoda;
17a) zimsko sklonište je prirodni deo vodnog prostora na vodnom putu, luke ili pristaništa, koje služi za vanredni smeštaj plovila radi zaštite od oštećenja prilikom neposrednog dolaska leda, velike vode ili ostalih vremenskih nepogoda;
18) Inland ECDIS je elektronski prikaz plovidbenih karata i informacioni sistem za unutrašnju plovidbu koji prikazuje odabrane informacije iz Sistema elektronskih plovidbenih karata za unutrašnju plovidbu (Inland SENC), i po izboru informacije prikupljene drugim plovidbenim senzorima;
18a) infrastruktura za pretovar alternativnih goriva je pokretna ili nepokretna lučka infrastruktura koja omogućava da se u luci ili pristaništu vrši snabdevanje brodova pogonskom energijom iz izvora kao što su električna energija, vodonik, biogoriva, sintetička i parafinska goriva, prirodni gas, uključujući biometan u gasovitom stanju (komprimovani prirodni gas i utečnjeni prirodni gas), kao i tečni naftni gas koji služi, makar delimično, kao zamena za izvore snabdevanja saobraćaja pogonskom energijom iz fosilnih goriva i koji imaju mogućnost da doprinesu smanjivanju ugljenika i tako doprinesu smanjenju negativnog uticaja na životnu sredinu u sektoru saobraćaja;
19) javno plovilo je plovilo koje upotrebljava državni organ, a koje nije ratno plovilo i koje služi isključivo u neprivredne svrhe;
20) jahta je plovilo koje služi za rekreaciju, sport i razonodu, koje može da se koristi za lične potrebe ili za privrednu delatnost;
21) ledolomac je brod registrovan i opremljen za razbijanje leda;
22) luka je vodni i sa vodom povezani prostor koji je izgrađen i opremljen za prijem domaćih brodova i brodova strane zastave, njihovo ukrcavanje i iskrcavanje, skladištenje, doradu i oplemenjivanje robe, prijem i isporuku robe drugim vidovima transporta (drumski, železnički, intermodalni i cevovodni transport), ukrcavanje i iskrcavanje putnika, kao i za pružanje drugih logističkih usluga potrebnih za razvoj privrede u zaleđu luke. Lučki terminali, sidrišta, kao i delovi vodnog puta koji omogućavaju obavljanje lučke delatnosti su sastavni delovi luka;
23) lučka akvatorija je deo vodnog puta u sastavu lučkog područja, po prirodi prostor neposredno vezan uz obalu, izdvojena sidrišta i slično;
23a) lučka koncesija je pravo koje se stiče ugovorom kojim je uređeno davanje lučke koncesije za usluge sa pravom na komercijalno korišćenje konkretne usluge, odnosno lučke koncesije za javne radove sa pravom na komercijalno korišćenje izvedenih radova, koje ministarstvo nadležno za poslove saobraćaja ustupa domaćem ili stranom pravnom licu na određeno vreme pod posebno propisanim uslovima, uz plaćanje koncesione naknade od strane koncesionara koji snosi rizik vezan za komercijalno korišćenje predmeta koncesije. Predmet koncesije može da bude istovremeno obavljanje lučke usluge i izgradnja lučkih građevina i objekata, uz obavezu održavanja lučke infrastrukture. Komercijalni rizik u korišćenju radova ili usluga obuhvata rizik potražnje ili rizik ponude ili i rizik potražnje i rizik ponude;
24) lučke usluge su usluge komercijalne prirode koje se obavljaju u lukama, odnosno pristaništima uz naknadu prema lučkim tarifama;
25) lučki korisnik je lice koje koristi jednu ili više lučkih usluga;
26) lučki operater je pravno lice koje obavlja jednu ili više lučkih delatnosti;
26a) lučko zemljište je izgrađeno građevinsko zemljište u svojini Republike Srbije na kome su izgrađene lučke građevine i objekti koji se koriste za obavljanje lučke delatnosti, kao i neizgrađeno građevinsko zemljište u svojini Republike Srbije koje se može privesti nameni za obavljanje lučke delatnosti, koje je obuhvaćeno lučkim područjem koje se utvrđuje u skladu sa odredbama ovog zakona;
27) lučko područje je područje luke ili pristaništa koje se koristi za obavljanje lučke delatnosti, kojim upravlja Agencija za upravljanje lukama, odnosno ministarstvo nadležno za poslove saobraćaja i na kojem važi poseban režim kontrole dolaska i odlaska plovila, kao i ulaska i izlaska vozila i lica. Lučko područje obuhvata lučko zemljište, kao i parcele vodnog zemljišta na kojima se ustanovljava pravo službenosti za izgradnju lučke infrastrukture u skladu sa odredbama ovog zakona i zakona kojim se uređuju vode;
28) marina je pristanište za posebne namene na vodnom putu namenjeno za prihvat, čuvanje i opremu plovila koja služe za rekreaciju, sport i razonodu;
28a) menadžer je pravno lice koje je preuzelo odgovornost za upravljanje poslovanjem i/ili tehničko održavanje broda i/ili popunjavanje broda posadom, odnosno za obavljanje drugih poslova u skladu sa standardnim Baltic and International Maritime Council (BIMCO) sporazumom o upravljanju brodom;
29) međudržavni vodni put je vodni put na kome važi međudržavni režim plovidbe na kome je dozvoljena plovidba plovila pod zastavom Republike Srbije i granične države na tom vodnom putu;
30) međunarodni vodni put je vodni put na kome važi međunarodni režim plovidbe na kome je dozvoljena plovidba plovilima svih zastava;
30a) mobilni radnik je svaki radnik koji je kao član posade broda zaposlen u službi privrednog društva koje je registrovano i obavlja delatnost prevoza robe ili putnika u unutrašnjoj plovidbi;
30b) noćni rad je rad u vremenskom periodu od 23.00 do 6.00 časova ujutro;
30v) minimalni nivo rentabilnosti lučkih usluga je kriterijum koji se koristi prilikom utvrđivanja opravdanosti za uvođenje mera unutarlučke konkurencije koje imaju za cilj da omoguće pružanje iste vrste lučkih usluga vezanih za istu vrstu tereta od strane više lučkih operatera unutar jedne luke. Minimalni nivo rentabilnosti lučkih usluga (u daljem tekstu: MNR) se postiže kada se marginalni i prosečni troškovi u jednoj luci više ne smanjuju u slučaju proširenja kapaciteta luke. Uvođenje unutarlučke konkurencije u slučaju kada ukupni tržišni zahtevi za pretovarom određene vrste tereta u jednoj luci nisu najmanje dvostruko veći od MNR u toj luci, prouzrokuje smanjivanje iznosa lučkih taksi do nivoa koji značajno umanjuje ulaganja lučkih operatera u osnovna sredstva (CAPEX) i operativne troškove (OPEX), što negativno utiče na zaposlenost i nivo, odnosno kvalitet pružanja lučkih usluga;
31) premor je stanje člana posade nastalo kao rezultat nedostatka odmora ili bolesti i ogleda se u odstupanju od normalnog ponašanja i brzine reagovanja;
32) ploveće telo je splav ili druga konstrukcija, objekat ili spojena struktura sposobna za plovidbu, koja nije brod, tehnički plovni objekat, čamac ili plutajući objekat;
33) plovidbena nezgoda je vanredni događaj na unutrašnjim vodama nastao u plovidbi ili iskorišćavanju plovila, vodnog puta ili objekta na njemu pri kojem je došlo do ljudskih žrtava ili telesnih povreda, materijalne štete ili zagađivanja životne sredine;
34) plovni put je deo vodnog puta propisane dubine, širine i drugih tehničkih karakteristika, koji je uređen, obeležen i bezbedan za plovidbu;
35) plovilo je brod, tehnički plovni objekat, jahta, čamac, ploveće telo, plutajući objekat, plovilo koje obavlja ribolov i drugi objekat koji je osposobljen za plovidbu i koji učestvuje u plovidbi;
36) plovilo Evropske unije je plovilo koje ima državnu pripadnost jedne od država članica Evropske unije i namenu prema propisima države u kojoj je registrovano;
36a) plovilo za rekreaciju je plovilo koje je namenjeno za sport i razonodu čija je dužina trupa od 2,5 m do 24 m, nezavisno od vrste pogona;
37) plovilo koje obavlja ribolov je plovilo koje je namenjeno za ribolov uz pomoć mreže, uzica, ribarske koče ili drugih ribolovnih sprava koje ograničavaju sposobnost manevrisanja, osim plovila koje je namenjeno za ribolov vučenjem udice ili drugim ribolovnim spravama koje ne ograničavaju sposobnost manevrisanja;
38) plutajući objekat je plovilo bez sopstvenog pogona koje po pravilu nije predviđeno za premeštanje niti za obavljanje posebnih radova na unutrašnjim vodama (kupatilo, hangar, vodenica, ribarska tikvara, kuća za odmor, ponton, pontonski most, stambena lađa, ugostiteljski objekat, splav kućica, plutajuća radionica i slično);
38a) plutajući objekat za ukrcavanje i iskrcavanje putnika ili snabdevanje brodova gorivom je deo lučke infrastrukture koji se koristi za ukrcavanje i iskrcavanje putnika u okviru utvrđenog lučkog područja, odnosno za snabdevanje brodova pogonskim gorivom u skladu sa odredbama ovog zakona ili ukrcavanje i iskrcavanje putnika u domaćoj linijskoj plovidbi u skladu sa odredbama zakona kojim se uređuje trgovačka plovidba, i sastoji se od plovila bez sopstvenog pogona (ponton ili brod koji je promenio namenu u plutajući objekat) koje je vođicama privezano na šipove koji su duboko temeljeni u vodno zemljište i za koje Uprava za utvrđivanje sposobnosti brodova za plovidbu vrši tehnički pregled u odnosu na plovilo, a Direkcija za vodne puteve izdaje uslove za izradu, kao i saglasnost na projekat za pobijanje šipova koji podleže tehničkoj kontroli od strane lica koja imaju odgovarajuću licencu u skladu sa zakonom kojim se uređuje planiranje i izgradnja. Projekat šipova obavezno sadrži proračun, odnosno ispitivanje opšte stabilnosti konstrukcije na vetar, talase, udar plovila i uticaj leda, a na osnovu geodetskog i geološkog elaborata, kao i hidrauličko-hidroloških i seizmičkih uslova na datoj lokaciji. Za pobijanje šipova u cilju postavljanja plutajućeg objekta nadležni organ jedinice lokalne samouprave izdaje vodne uslove u skladu sa zakonom kojim se uređuju vode, van postupka objedinjene procedure. Postavljanje i upotreba plutajućeg objekta za ukrcavanje i iskrcavanje putnika ili snabdevanje brodova gorivom ne podleže obavezi dobijanja građevinske, odnosno upotrebne dozvole u skladu sa zakonom kojim se uređuje planiranje i izgradnja;
39) postojeći brod je brod koji nije u gradnji;
40) potiskivani sastav je čvrsto povezani sastav plovila, osim čamaca, od kojih je najmanje jedan postavljen ispred potiskivača;
41) potisnica je teretni brod bez sopstvenog pogona i bez sopstvenog kormilarskog uređaja;
42) potisnica pomorskog broda je potisnica konstruisana da se nosi na pomorskim brodovima i da plovi na vodnim putevima;
42a) privezište za čamce je objekat opremljen za prihvat i čuvanje čamaca, koji se sastoji od bova koje se koriste za privez čamaca ili od pontona uz koje se privezuju čamci;
43) priznato klasifikaciono društvo je klasifikaciono društvo koje je priznato u skladu sa posebnim propisom;
44) prijemna stanica je plovilo ili postrojenje na kopnu određeno od strane nadležnog organa za prijem štetnih predmeta ili materija koje nastaju na plovilu;
44a) pristan je deo lučke infrastrukture namenjen za ukrcavanje i iskrcavanje robe i putnika u okviru utvrđenog lučkog područja i predstavlja građevinski objekat u smislu zakona kojim se uređuje planiranje i izgradnja koji se sastoji od objekta izgrađenog od armiranog plutajućeg betona, brodograđevinskog čelika ili drugih odgovarajućih građevinskih materijala, koji je vođicama povezan sa šipovima, odnosno dolfinima, koji su duboko utemeljeni u vodno zemljište i sa njima čini funkcionalnu celinu. Sastavni deo pristana čini i pristupni most koji se u zavisnosti od raspoložive dubine pristupnog plovnog puta vođicama povezuje sa šipovima. Pristan se može sastojati i od šipova, odnosno dolfina, koji su duboko utemeljeni u vodno zemljište, uz koje pristaju brodovi radi pretovara robe koja se ukrcava ili iskrcava upotrebom odgovarajuće pretovarne mehanizacije koja se postavlja na oslonce između šipova;
45) pristanište je vodni i sa vodom povezani prostor koji je izgrađen i opremljen za prijem domaćih brodova, njihovo ukrcavanje i iskrcavanje, kao i po potrebi skladištenje samo određene vrste robe, odnosno za ukrcavanje i iskrcavanje putnika;
46) putnik je svako lice na plovilu, osim dece mlađe od jedne godine, lica zaposlenih na plovilu u bilo kom svojstvu i članova njihove porodice;
47) putnički brod je brod registrovan za prevoz više od 12 putnika;
47a) radno vreme je vreme tokom kojeg član posade u skladu sa uputstvima poslodavca ili njegovog zastupnika radi na plovilu, uz plovilo ili za plovilo, tokom kojeg je raspoređen za rad ili mora da bude spreman za rad (dežurstvo);
47b) raspored rada je plan radnih dana i dana odmora, sa kojim je poslodavac unapred upoznao člana posade;
48) rasprema je privremeno povlačenje broda, odnosno tehničkog plovnog objekta iz upotrebe i njihov smeštaj na određenom delu vodnog puta u trajanju od najkraće 30 dana do godinu dana (kratka rasprema) ili duže od godinu dana (duga rasprema), tokom koje se na brodu ne mogu nalaziti roba, odnosno putnici;
49) ratno plovilo je plovilo koje je pod komandom oružanih snaga, a čija je posada vojna;
50) Rečni informacioni servisi (RIS) su usaglašene informacione usluge namenjene kao podrška upravljanju plovidbom na vodnim putevima uključujući, ako je to opravdano, vezu sa drugim vidovima saobraćaja;
51) rečno-morski brod je brod naročite konstrukcije čiji su gaz i druga konstrukciona svojstva takva da može ploviti u delu plovidbe na moru, kao i po unutrašnjim vodama;
52) sastav je tegljeni, potiskivani ili bočni sastav;
53) sanitetsko plovilo je plovilo registrovano i opremljeno za zbrinjavanje povređenih i obolelih;
54) Servis za upravljanje brodskim saobraćajem (VTS) je standard usvojen od strane Ekonomske komisije Ujedinjenih nacija za Evropu i koji predstavlja servis za pružanje usluga u cilju unapređenja bezbednosti i efikasnosti brodskog saobraćaja i zaštite životne sredine, osposobljen za uspostavljanje komunikacije sa učesnicima u saobraćaju i da odgovori potrebama saobraćaja u području obavezne primene VTS;
54a) sezona je period od najviše devet uzastopnih meseci u okviru 12 meseci u toku koga je delatnost zbog spoljnih uslova, kao što su vremenske prilike ili turistička potražnja, vezana za određeni deo godine;
55) sidrište je opremljeni i obeleženi deo vodnog puta na kojem se može vršiti bezbedno sidrenje i manevrisanje plovila;
56) skela je plovilo namenjeno za prevoz lica, robe i životinja sa jedne na drugu obalu unutrašnjih voda;
57) skelski prelaz je deo unutrašnjih voda sa izgrađenim i uređenim prilaznim putevima, opremljen za bezbedno pristajanje skele, ukrcavanje i iskrcavanje lica, stvari i životinja koje se prevoze skelom;
58) sklonište je prirodni deo vodnog prostora na vodnom putu, koji služi za nužni smeštaj plovila radi zaštite od meteoroloških i hidroloških nepogoda;
59) skuter je vrsta čamca koji koristi sopstveni pogonski uređaj, koji se koristi za skijanje na vodi ili izvođenje figura (vodeni skuter, džet bicikl, džet ski i slično);
60) stanje opijenosti je stanje člana posade kod kojeg je lekarskim pregledom i drugim metodama i aparatima, analizom krvi i/ili urina utvrđeno prisustvo alkohola u organizmu merenjem količine alkohola u litru izdahnutog vazduha, kao i kod kojeg je lekarskim pregledom, upotrebom odgovarajućih sredstava ili uređaja, ili analizom krvi i/ili urina utvrđeno prisustvo u organizmu opojnih droga ili drugih materija koje menjaju stanje svesti;
61) strano plovilo je plovilo koje ima stranu državnu pripadnost i namenu prema propisima države u kojoj je registrovano;
62) tanker je brod registrovan za prevoz tereta u tečnom stanju;
63) tegljač, odnosno potiskivač je brod registrovan za tegljenje ili potiskivanje drugih plovila;
64) tegljeni sastav je sastav od jednog ili više plovila, osim čamaca, koje tegli jedan ili više tegljača;
65) tegljenica je teretni brod bez sopstvenog pogona koji ima sopstveni kormilarski uređaj;
66) teretni brod je brod registrovan za prevoz tereta;
67) tehnički plovni objekat je objekat opremljen mehaničkim uređajem za obavljanje tehničkih radova na unutrašnjim vodama sa sopstvenim pogonskim mašinskim uređajem ili bez njega (ploveća naprava, bager, mehanički pobijač pilona, elevator, dizalica, ploveća kosačica, platforma i slično);
68) trgovačka mornarica obuhvata brodove i druga plovila, osim ratnih plovila;
69) ulje je svako postojano ulje, sirova nafta, teško dizel-ulje, mazivo-ulje i životinjska, biljna ulja i masti, bez obzira na to da li se prevozi plovilom kao teret ili kao gorivo za pogon plovila;
70) unutrašnje vode su reke, kanali i jezera na teritoriji Republike Srbije;
71) unutrašnja plovidba je plovidba koja se obavlja na vodnom putu;
72) čamac je plovilo, osim tegljača i potiskivača, bez obzira na njegovu dužinu i zapreminu, registrovano za plovidbu na unutrašnjim vodama, čija dužina trupa iznosi manje od 20 m i čiji je proizvod dužine, širine i maksimalnog gaza manji od zapremine od 100 m3, a koje prevozi najviše 12 lica;
72a) čamac za privredne svrhe je čamac za obavljanje javnog prevoza (prevoz putnika i/ili stvari uz naplatu), za obavljanje registrovane privredne delatnosti (privredni ribolov, tegljenje ili potiskivanje skele i dr.) ili za više navedenih namena;
72b) član posade koji radi noću je:
1) član posade koji uobičajeno tokom noći odradi najmanje tri sata svog svakodnevnog radnog vremena;
2) član posade koji po potrebi tokom noći odradi određeni deo svog godišnjeg radnog vremena, koji je utvrđen ovim zakonom, odnosno kolektivnim ugovorom ili sporazumom koji su socijalni partneri zaključili na nacionalnom ili regionalnom nivou;
72v) član posade koji radi u smenama je član posade koji radi po rasporedu rada u smenama;
73) štetni predmeti i materije su otpad koji nastaje na plovilu, uključujući otpad koji nastaje od rada plovila, otpad od tereta, preostali teret i ostatke tereta.
Svi termini kojima su u ovom zakonu označeni položaji, profesije, odnosno zanimanja, izraženi u gramatičkom muškom rodu, podrazumevaju prirodni muški i ženski rod lica na koje se odnose.
Deo drugi
I BEZBEDNOST PLOVIDBE
Član 5
Bezbednost plovidbe podrazumeva uslove, pravila, tehnička pravila i mere koje moraju ispunjavati plovila i posada, vodni putevi, luke i pristaništa kojima se obezbeđuje bezbedna plovidba.
Član 6
Poslovi bezbednosti plovidbe su upravni, inspekcijski, tehnički i drugi stručni poslovi određeni ovim zakonom i propisima donetim na osnovu ovog zakona, kojima se obezbeđuje bezbednost plovidbe.
Član 7
Poslovi iz člana 6. ovog zakona u nadležnosti su ministarstva nadležnog za poslove saobraćaja (u daljem tekstu: ministarstvo), lučke kapetanije, Uprave za utvrđivanje sposobnosti brodova za plovidbu, Direkcije za vodne puteve, Agencije za upravljanje lukama, ovlašćenog pravnog lica za tehničko održavanje državnih vodnih puteva i ovlašćenog pravnog lica za tehničko održavanje državnih vodnih puteva na teritoriji autonomne pokrajine.
Inspekcijske poslove na državnim vodnim putevima, kao i na drugim unutrašnjim vodama na teritoriji autonomne pokrajine vrše inspektori bezbednosti plovidbe autonomne pokrajine, kao poverene poslove.
Poslovi tehničkog održavanja državnih vodnih puteva u nadležnosti su ovlašćenog pravnog lica za tehničko održavanje državnih vodnih puteva.
Poslovi tehničkog održavanja državnih vodnih puteva koji se nalaze na teritoriji autonomne pokrajine u nadležnosti su ovlašćenog pravnog lica za tehničko održavanje državnih vodnih puteva na teritoriji autonomne pokrajine.
Ovlašćeno pravno lice za tehničko održavanje državnih vodnih puteva iz stava 3. ovog člana mora da ispunjava tehničke, kadrovske i druge uslove.
Bliže uslove koje mora da ispunjava ovlašćeno pravno lice za tehničko održavanje državnih vodnih puteva iz stava 3. ovog člana propisuje ministar nadležan za poslove saobraćaja (u daljem tekstu: ministar).
II STRATEGIJA I PLANOVI RAZVOJA VODNOG SAOBRAĆAJA
Član 8
Razvoj vodnog saobraćaja, kao i luke i pristaništa od interesa su za Republiku Srbiju i uživaju njenu posebnu zaštitu.
Dugoročni razvoj vodnog saobraćaja uređuje se Strategijom razvoja vodnog saobraćaja Republike Srbije (u daljem tekstu: Strategija) koja se donosi na period od 10 godina, a koja se u izuzetnim slučajevima može dopunjavati kada se za to ukaže naročita potreba.
Vlada donosi Strategiju.
Strategija naročito obuhvata:
1) analizu stanja (analiza stanja i potencijala ekonomskog razvoja vodnog saobraćaja, i to u odnosu na promet robe, flotu, luke i pristaništa, plovne puteve, stručno usavršavanje i zapošljavanje i pomorsku privredu);
2) SWOT analizu, viziju, misiju i strateške ciljeve razvoja vodnog saobraćaja u svim oblastima iz tačke 1) ovog stava;
3) institucionalni okvir za realizaciju Strategije;
4) instrumente i mere za realizaciju ciljeva i prioriteta utvrđenih Strategijom;
5) finansijska sredstva i podsticaje za realizaciju Strategije.
Član 9
U skladu sa Strategijom iz člana 8. ovog zakona donosi se akcioni plan za sprovođenje utvrđenih prioriteta razvoja vodnog saobraćaja, koji sadrži konkretne aktivnosti, sa rokovima, zadacima, organima i organizacijama nadležnim za sprovođenje Strategije.
Akcioni plan iz stava 1. ovog člana usvaja Vlada na predlog ministarstva.
Član 10
(Brisan)
III VODNI PUTEVI
Kategorizacija vodnih puteva
Član 11
Vodni putevi moraju da ispunjavaju uslove za bezbednu plovidbu propisane ovim zakonom.
Međunarodne i međudržavne vodne puteve određuje Vlada.
Kategorizacija međunarodnih, međudržavnih i državnih vodnih puteva vrši se na osnovu tehničkih i eksploatacionih karakteristika utvrđenih međunarodnim ugovorom.
Kategorizaciju međunarodnih i međudržavnih vodnih puteva utvrđuje Vlada.
Kategorizaciju državnih vodnih puteva utvrđuje ministar.
Ministar propisuje sektor vodnog puta iz stava 2. ovog člana, kao vodni put pomorskog karaktera, ako je ispunjen jedan od sledećih uslova:
1) da se na tom sektoru vodnog puta primenjuje Konvencija o međunarodnim pravilima o izbegavanju sudara na moru, 1972. godine ("Službeni list SFRJ", broj 60/75), sa naknadnim izmenama i dopunama;
2) da su navigacione bove i znakovi na tom sektoru vodnog puta postavljeni u skladu sa pomorskim sistemom obeležavanja;
3) da je na tom sektoru vodnog puta potrebna terestrička navigacija, ili da je za plovidbu na tom sektoru vodnog puta potrebna pomorska oprema za čiju upotrebu je potrebno posebno znanje.
Ministarstvo obaveštava Evropsku komisiju o određivanju sektora vodnog puta kao vodnog puta pomorskog karaktera, uz navođenje ispunjenosti uslova iz stava 6. ovog člana.
Kategorizacija vodnih puteva za plovidbu plovila za rekreaciju vrši se na osnovu tehničkih i eksploatacionih karakteristika utvrđenih Rezolucijom broj 52. Ekonomske komisije Ujedinjenih nacija za Evropu.
Kategorizaciju vodnih puteva za plovidbu plovila za rekreaciju utvrđuje ministar.
Tehničko održavanje vodnih puteva
Član 12
Zabranjeno je ugrožavanje plovnog puta na bilo koji način.
Vodni putevi moraju se uređivati, na njima se mora održavati plovnost i postavljati objekti bezbednosti plovidbe i obezbediti uslovi za bezbednu plovidbu u skladu sa utvrđenom kategorijom vodnog puta.
Bezbednost plovidbe i plovnost vodnih puteva prema utvrđenoj kategoriji obezbeđuje se tehničkim održavanjem.
Član 13
Tehničko održavanje vodnih puteva obuhvata planiranje i izvršenje poslova:
1) održavanja propisanih tehničkih karakteristika plovnog puta;
2) izgradnje i održavanja hidrotehničkih objekata;
3) postavljanja, održavanja i obezbeđenja pravilnog funkcionisanja objekata bezbednosti plovidbe;
4) uklanjanja sa plovnog puta plutajućih i potonulih predmeta koji ugrožavaju bezbednost plovidbe;
5) hidrografskih merenja;
6) interventnog održavanja plovnog puta po nalogu inspektora bezbednosti plovidbe;
7) obeležavanja vodnih puteva i upravljanja AtoN sistemom obeležavanja plovnih puteva;
8) upravljanja Rečnim informacionim servisima (RIS).
Hidrotehnički objekti iz stava 1. tačka 2) ovog člana obuhvataju obaloutvrde, napere, paralelne građevine sa traverzama, pregrade, pragove, kaskade i ševrone.
Tehničko održavanje međunarodnih, međudržavnih i državnih vodnih puteva, vrši se u skladu sa godišnjim Programom tehničkog održavanja koji se donosi u skladu sa akcionim planom iz člana 9. ovog zakona.
Godišnji program tehničkog održavanja međunarodnih, međudržavnih i državnih vodnih puteva donosi Vlada na predlog ministarstva.
Tehničko održavanje državnih vodnih puteva na teritoriji autonomne pokrajine vrši se u skladu sa godišnjim Programom tehničkog održavanja koji se donosi u skladu sa akcionim planom iz člana 9. ovog zakona.
Godišnji program tehničkog održavanja državnih vodnih puteva na teritoriji autonomne pokrajine donosi nadležni organ autonomne pokrajine.
Način tehničkog održavanja međunarodnih, međudržavnih i državnih vodnih puteva propisuje ministar, a državnih vodnih puteva na teritoriji autonomne pokrajine propisuje nadležni organ autonomne pokrajine.
Održavanje propisanih tehničkih karakteristika plovnog puta iz stava 1. tačka 1) ovog člana koje se vrši bagerovanjem, kao i obavljanje poslova pripreme zimovnika za početak zimskog perioda, Direkcija za vodne puteve vrši kao poslove sezonskog karaktera.
Član 14
Poslove tehničkog održavanja međunarodnih i međudržavnih vodnih puteva iz člana 13. ovog zakona vrši Direkcija za vodne puteve, koja za izvođenje radova u okviru obavljanja poslova tehničkog održavanja međunarodnih i međudržavnih vodnih puteva iz člana 13. stav 1. tač. 1)-5) ovog zakona, može da angažuje privredna društva koja ispunjavaju propisane uslove.
Poslove tehničkog održavanja državnih vodnih puteva iz člana 13. ovog zakona, vrši ovlašćeno pravno lice za tehničko održavanje državnih vodnih puteva, koje za izvođenje radova u okviru obavljanja poslova tehničkog održavanja državnih vodnih puteva iz člana 13. stav 1. tač. 1)-5) ovog zakona, može da angažuje privredna društva koja ispunjavaju propisane uslove.
Poslove tehničkog održavanja državnih vodnih puteva na teritoriji autonomne pokrajine iz člana 13. ovog zakona vrši ovlašćeno pravno lice za tehničko održavanje tih državnih vodnih puteva, koje za izvođenje radova u okviru obavljanja poslova tehničkog održavanja državnih vodnih puteva iz člana 13. stav 1. tač. 1)-5) ovog zakona, može da angažuje privredna društva koja ispunjavaju propisane uslove.
Ako Direkcija za vodne puteve, odnosno ovlašćeno pravno lice za tehničko održavanje državnih vodnih puteva iz st. 2. i 3. ovog člana, angažuje privredno društvo za obavljanje poslova iz st. 1-3. ovog člana, Direkcija za vodne puteve, odnosno ovlašćeno pravno lice za tehničko održavanje državnih vodnih puteva iz st. 2. i 3. ovog člana, obavlja poslove tehničkog nadzora.
Izuzetno, za obavljanje poslova tehničkog nadzora Direkcija za vodne puteve, odnosno ovlašćeno pravno lice za tehničko održavanje državnih vodnih puteva iz st. 2. i 3. ovog člana, može da angažuje fizičko ili pravno lice koje ima licencu za projektovanje ili izvođenje radova za hidrotehničke, odnosno hidrograđevinske objekte na osnovu sprovedenog postupka javne nabavke u skladu sa zakonom kojim se uređuju javne nabavke.
Član 15
Tehničko održavanje međunarodnih, međudržavnih i državnih vodnih puteva finansira se iz budžeta Republike Srbije i drugih izvora u skladu sa zakonom.
Tehničko održavanje državnih vodnih puteva na teritoriji autonomne pokrajine finansira se iz budžeta autonomne pokrajine i drugih izvora u skladu sa zakonom.
Sredstva obezbeđena u budžetu Republike Srbije za namene iz stava 1. ovog člana koriste se prema godišnjem programu tehničkog održavanja iz člana 13. stav 3. ovog zakona.
Sredstva iz st. 1-3. ovog člana, koriste se za finansiranje svih poslova tehničkog održavanja ili kao učešće u finansiranju poslova tehničkog održavanja međunarodnih, međudržavnih i državnih vodnih puteva koji se kofinansiraju sredstvima iz fondova Evropske unije ili drugih dostupnih izvora finansiranja.
Godišnji program tehničkog održavanja iz stava 3. ovog člana sadrži analizu postojećeg stanja vodnog puta i objekata bezbednosti plovidbe, predlog mera i aktivnosti za održavanje ili postizanje utvrđene kategorije vodnog puta sa analizom njihovih efekata, detaljni pregled planiranih aktivnosti u cilju izvršavanja svih poslova tehničkog održavanja vodnih puteva, objekte, vrstu i obim (predmer) radova koji će se finansirati u periodu za koji se program donosi, dinamiku izvođenja poslova tehničkog održavanja, izvore finansiranja sa visinom učešća i druga pitanja vezana za izgradnju, rekonstrukciju i održavanje objekata, odnosno izvođenje tehničkih radova i obavljanje drugih poslova tehničkog održavanja.
Dodelu sredstava za izgradnju i izvođenje radova na tehničkom održavanju međunarodnih i međudržavnih vodnih puteva vrši Direkcija za vodne puteve, na osnovu sprovedenog postupka javne nabavke u skladu sa zakonom kojim se uređuju javne nabavke.
Dodelu sredstava za izgradnju i izvođenje radova na tehničkom održavanju državnih vodnih puteva vrši ovlašćeno pravno lice za tehničko održavanje tih državnih vodnih puteva, na osnovu sprovedenog postupka javne nabavke u skladu sa zakonom kojim se uređuju javne nabavke.
Ministar propisuje bliže uslove i kriterijume za dodelu i korišćenje sredstava iz stava 1. ovog člana.
Ministar propisuje uslove koje moraju da ispunjavaju privredna društva za obavljanje poslova izvođenja radova u okviru obavljanja poslova tehničkog održavanja vodnih puteva.
Direkcija za vodne puteve
Član 16
Direkcija za vodne puteve (u daljem tekstu: Direkcija) obrazuje se kao organ uprave u sastavu ministarstva za obavljanje poslova državne uprave, kao i stručnih i tehničkih poslova koji se odnose na međunarodne i međudržavne vodne puteve.
Član 17
Direkcija obavlja stručne poslove koji se odnose na:
1) tehničko održavanje i razvoj vodnih puteva iz člana 16. ovog zakona i objekte bezbednosti plovidbe na njima osim brodskih prevodnica i brana;
2) praćenje, analizu i obaveštavanje o stanju plovnosti vodnih puteva iz člana 16. ovog zakona;
3) izradu tehničke dokumentacije iz oblasti vodnih puteva iz člana 16. ovog zakona;
4) uspostavljanje, održavanje i razvoj Rečnih informacionih servisa (RIS) i AtoN sistema obeležavanja plovnih puteva;
5) održavanje i obeležavanje zimovnika otvorenih za zimovanje stranih i domaćih brodova i sidrišta na vodnim putevima iz člana 16. ovog zakona;
6) donosi sigurnosni plan iz člana 200. ovog zakona;
7) druge poslove određene zakonom.
U okviru svoje nadležnosti Direkcija obavlja sledeće upravne poslove:
1) daje uslove i saglasnost iz člana 37. st. 1. i 6, odnosno člana 37a stav 1. ovog zakona i mišljenje iz člana 57. stav 3. ovog zakona;
2) (brisana)
3) vodi evidenciju izdatih akata iz tačke 1) ovog stava.
Član 18
Direkcija može da pruža usluge vezane za izradu projektne dokumentacije, obeležavanje prepreka i objekata na vodnom putu i izvođenje hidrografskih snimanja za komercijalne potrebe korisnika.
Korisnici iz stava 1. ovog člana za pružanje usluga iz stava 1. ovog člana snose troškove republičke administrativne takse.
Ministar bliže propisuje vrste usluga vezanih za izradu projektne dokumentacije, obeležavanje prepreka i objekata na vodnom putu i izvođenje hidrografskih snimanja za komercijalne potrebe korisnika.
Objekti bezbednosti plovidbe
Član 19
Objekti bezbednosti plovidbe na vodnim putevima prema nameni su:
1) objekti za tehničko poboljšanje uslova plovidbe: brodske prevodnice, brane, zimovnici, sidrišta, naperi, obaloutvrde, paralelne građevine, pregrade, usmeravajuće građevine i drugi objekti koji su u funkciji plovidbe;
2) objekti za obeležavanje i signalizaciju: plovni i obalni signali i oznake, Rečni informacioni servisi (RIS), Servis za upravljanje brodskim saobraćajem (VTS), optički, zvučni, električni, elektronski, radio-komunikacioni, navigacioni i drugi uređaji za bezbednost plovidbe.
Direkcija je dužna da vodi evidenciju objekata bezbednosti plovidbe na međunarodnim i međudržavnim vodnim putevima.
Ovlašćeno pravno lice za tehničko održavanje državnih vodnih puteva dužno je da vodi evidenciju objekata bezbednosti plovidbe na tim vodnim putevima, a ovlašćeno pravno lice za tehničko održavanje državnih vodnih puteva na teritoriji autonomne pokrajine evidenciju objekata bezbednosti plovidbe na tim vodnim putevima.
Član 20
Direkcija ima pravo službenosti za postavljanje objekata bezbednosti plovidbe na obalama međunarodnih i međudržavnih vodnih puteva.
Pravo službenosti iz stava 1. ovog člana sastoji se u:
1) pravu prolaza preko obale i zemljišta uz vodne puteve iz stava 1. ovog člana, službenih lica Direkcije radi postavljanja ili održavanja objekata bezbednosti plovidbe;
2) pravu korišćenja obale i zemljišta uz vodne puteve iz stava 1. ovog člana, u širini od pet metara od ureza vode pri visokom plovidbenom nivou radi vršenja radova na tehničkom održavanju vodnih puteva;
3) obavezi sopstvenika, odnosno korisnika obale i zemljišta uz vodne puteve iz stava 1. ovog člana, da gazduju šumama na obalama vodnih puteva tako da se ne pravi smetnja plovidbi i održavanju i pravilnom funkcionisanju objekata bezbednosti plovidbe;
4) obavezi sopstvenika, odnosno korisnika obale i zemljišta uz vodne puteve iz stava 1. ovog člana, da dozvoli Direkciji da ukloni rastinje koje ometa postavljanje ili pravilno funkcionisanje objekata bezbednosti plovidbe;
5) obavezi sopstvenika, odnosno korisnika obale i zemljišta uz vodne puteve iz stava 1. ovog člana, da dopusti Direkciji da na njegovom zemljištu privremeno smesti objekte bezbednosti plovidbe uklonjene sa vodnog puta zbog nastanka neposredne opasnosti od leda, poplave ili neke druge prirodne nepogode i da te objekte po potrebi transportuje preko tog zemljišta.
Korišćenje obale i zemljišta iz stava 2. tač. 1) i 2) ovog člana Direkcija vrši po prethodno pribavljenom mišljenju subjekta koji upravlja vodnim zemljištem u skladu sa zakonom kojim se uređuju vode.
Ovlašćeno pravno lice za tehničko održavanje državnih vodnih puteva ima pravo službenosti iz stava 2. ovog člana na obalama i zemljištu uz državne vodne puteve, a ovlašćeno pravno lice za tehničko održavanje državnih vodnih puteva na teritoriji autonomne pokrajine na obalama i zemljištu uz državne vodne puteve na teritoriji autonomne pokrajine.
Zimovnici, sidrišta i skloništa
Član 21
Zimovnici se formiraju na vodnom putu ili u lukama i pristaništima.
Zimovnici moraju ispunjavati uslove za bezbedan boravak plovila u njima.
Zimovnik mogu koristiti sva plovila pod jednakim uslovima.
Član 22
Ministar propisuje uslove koje moraju da ispunjavaju zimovnici otvoreni za zimovanje stranih i domaćih plovila.
Ministar određuje zimovnike otvorene za zimovanje stranih i domaćih plovila.
Nadležni organ autonomne pokrajine određuje zimovnike na državnim vodnim putevima na teritoriji autonomne pokrajine otvorene za zimovanje domaćih plovila.
Član 23
Plovila koja su sprečena naglom pojavom leda ili drugim vanrednim okolnostima da uplove u zimovnik dužna su ako je to moguće da se sklone u rečne rukavce ili druga prirodno zaštićena mesta na vodnom putu i zadržati se u takvim skloništima dok takvo stanje traje.
Zapovednik plovila iz stava 1. ovog člana dužan je da izvesti nadležnu lučku kapetaniju o vremenu i mestu izvršenog sklanjanja.
Nadležna lučka kapetanija po prijemu izveštaja određuje uslove boravka plovila iz stava 1. ovog člana u skloništu i preduzima mere radi njihovog obezbeđenja i bezbednosti plovidbe.
Član 24
Prema nameni, sidrišta mogu biti sidrišta opšte namene i sidrišta posebne namene.
Na sidrištima opšte namene mogu se sidriti sva plovila bez obzira na vrstu i namenu plovila i vrstu robe koju prevoze, na za to obeleženim delovima sidrišta.
Na sidrištima posebne namene, koja su posebno određena i obeležena, mogu se sidriti samo plovila određene vrste, namene i vrste robe koju prevoze.
Sidrište iz st. 2. i 3. ovog člana mora da ima obeleženo područje, dubinu koja ne može biti manja od dubine propisane za plovni put na kome se sidrište nalazi i uređaj za izvezivanje.
Izuzetno, sidrište iz st. 2. i 3. ovog člana ne mora da ima uređaj za izvezivanje, ukoliko su na drugi način obezbeđeni uslovi za stajanje.
Ministar određuje sidrišta na međunarodnim, međudržavnim i državnim vodnim putevima.
Nadležni organ autonomne pokrajine određuje sidrišta na državnim vodnim putevima na teritoriji autonomne pokrajine.
Član 25
Plovilo na sidrištu mora da bude pod neprekidnim i neposrednim nadzorom od strane članova posade broda u čijem se sastavu plovilo nalazi.
Neprekidan i neposredni nadzor nad plovilom na sidrištu može da vrši Agencija za upravljanje lukama, lučki operater ili plovidbeni agent na osnovu ugovora sa brodarom.
Član 26
Sidrenje plovila za prevoz opasnih tereta vrši se na sidrištima posebne namene ili na posebno obeleženom i određenom delu sidrišta opšte namene.
Član 27
Na plovnom putu zabranjeno je sidrenje plovila.
Izuzetno, zbog bezbednosti plovila i plovidbe, vanrednih uslova (magla, oluja, smanjena vidljivost i slično) ili ukoliko je to nužno zbog operativnih potreba transporta, plovilo se može sidriti i na ivici plovnog puta, van plovnog puta i van sidrišta, na način kojim se ne ugrožava njegova bezbednost i bezbednost plovidbe.
Na plovilu koje je usidreno na način predviđen stavom 2. ovog člana zapovednik mora odrediti člana posade koji će vršiti stalan nadzor nad bezbednošću tog plovila, a na plovilu koje prevozi opasan teret mora odrediti lice stručno osposobljeno za rukovanje takvim teretom.
Lučka kapetanija naložiće da se usidreno plovilo koje ugrožava bezbednost plovidbe premesti na mesto na kome neće ugrožavati bezbednost plovidbe o trošku brodara.
Brodske radio-stanice, vršenje radio-službe i upotreba radara
Član 28
Upotreba VHF i UHF radio-stanica dozvoljena je samo u svrhu osiguranja bezbednosti plovidbe, kao i za komunikaciju sa nadležnim lučkim kapetanijama, Agencijom za upravljanje lukama i brodarima.
U vršenju radio-službe iz stava 1. ovog člana, lučka kapetanija dužna je da organizuje službu bdenja.
Brod sa sopstvenim pogonom, tehnički plovni objekat i rečno-morski brod moraju da imaju radio-stanicu i dužni su da za vreme plovidbe organizuju službu bdenja, u skladu sa propisima kojima se uređuje radio-saobraćaj.
Član 29
Radio-stanica može raditi samo na dodeljenim frekvencijama, osim u slučaju emitovanja znakova opasnosti, poziva, poruka i saopštenja koja se emituju u slučaju opasnosti za plovilo, kao i u slučaju elementarnih nepogoda, spasavanja ljudskih života i u drugim sličnim slučajevima kada je dozvoljena upotreba i druge frekvencije pod uslovom da se radi na način koji je najpogodniji da radio-stanica ostvari zadatak u vezi sa otklanjanjem opasnosti.
Na način i uslove rada radio-službe za bezbednost plovidbe na brodovima, kao i na uslove koje moraju da ispunjavaju brodske radio stanice primenjuju se odredbe "Regionalnog dogovora koji se odnosi na radiotelefonsku službu na unutrašnjim plovnim putevima - RAINWAT" i Radio pravila usvojena od strane Međunarodne unije za telekomunikacije.
Član 30
Plovila smeju upotrebljavati radarsku ili Inland ECDIS opremu koja se može upotrebiti za dobijanje slike koja se preklapa preko radarske slike (navigacioni režim rada) pod uslovom:
1) da su opremljeni sa radarskom i, ako je to potrebno, sa Inland ECDIS opremom koja je prilagođena potrebama unutrašnje plovidbe i pokazivačem otklona. Oprema mora ispunjavati uslove propisane Tehničkim pravilima za radarsku opremu;
2) da se na plovilu nalazi član posade koji ima svedočanstvo o osposobljenosti za upotrebu radara;
3) da su opremljeni uređajem za emitovanje tritonskog zvučnog signala.
Obaveze iz stava 1. tačka 3. ovog člana ne odnose se na čamac, skelu, ploveće telo i plutajući objekat.
U potiskivanim, tegljenim i bočnim sastavima odredbe stava 1. ovog člana odnose se samo na plovilo na kojem se nalazi zapovednik sastava.
Plovila velike brzine moraju da koriste radar za vreme plovidbe.
Član 31*****
(Prestalo da važi)
Postavljanje kablova, cevovoda i drugih objekata i otvaranje skelskih prelaza na zajedničkom vodnom putu
Član 32
Postavljanje kablova, cevovoda i drugih objekata, kao i otvaranje skelskog prelaza na vodnim putevima koji se nalaze između Republike Srbije i susedne države sa kojom Republika Srbija deli vodni put, vrši se u skladu sa sporazumom između dve države.
Izgradnja hidrotehničkih objekata koji povezuju obalu Republike Srbije i obalu susedne države sa kojom Republika Srbija deli vodni put vrši se u skladu sa sporazumom između dve države.
Sportska takmičenja i priredbe na vodnom putu
Član 33
Na vodnom putu mogu se održavati sportska takmičenja, odnosno priredbe, na osnovu odobrenja lučke kapetanije.
Prostor namenjen za sport, rekreaciju i razonodu mora biti odvojen od plovnog puta.
Plovila koja nisu namenjena za sport, rekreaciju i razonodu ne mogu ploviti u prostoru iz stava 2. ovog člana.
Član 34
Zahtev za izdavanje odobrenja iz člana 33. stav 1. ovog zakona, organizator sportskog takmičenja, odnosno priredbe dužan je da podnese lučkoj kapetaniji najkasnije 15 dana pre početka održavanja sportskog takmičenja, odnosno priredbe.
Lučka kapetanija dužna je da obavesti učesnike u plovidbi o održavanju sportskog takmičenja, odnosno priredbe najkasnije osam dana pre početka sportskog takmičenja, odnosno priredbe.
Član 35
Organizator sportskog takmičenja, odnosno priredbe dužan je da u roku od 24 časa posle održavanja sportskog takmičenja, odnosno priredbe ukloni sa vodnog puta oznake, uređaje i predmete koji su u vezi održavanja sportskog takmičenja, odnosno priredbe bili postavljeni.
Organizator sportskog takmičenja, odnosno priredbe odgovoran je za bezbednost učesnika sportskog takmičenja, odnosno priredbe.
Ako organizator sportskog takmičenja, odnosno priredbe ne izvrši obavezu iz stava 1. ovog člana Direkcija, odnosno ovlašćeno pravno lice za tehničko održavanje državnih vodnih puteva, odnosno ovlašćeno pravno lice za tehničko održavanje državnih vodnih puteva na teritoriji autonomne pokrajine, po nalogu lučke kapetanije izvršiće njihovo uklanjanje o trošku organizatora.
Hidrografska delatnost
Član 36
Radi obezbeđenja tačnih podataka o morfologiji rečnog dna, kao i drugih podataka koji mogu uticati na plovidbu, na vodnim putevima se obavlja hidrografska delatnost u skladu sa zakonom kojim se uređuje hidrografska delatnost i standardima Međunarodne hidrografske organizacije.
Na osnovu podataka iz stava 1. ovog člana izrađuju se službene plovidbene karte i druge nautičke publikacije.
Plovidbene karte obavezno moraju biti izrađene u obliku elektronske plovidbene karte - ENC u skladu sa međunarodnim Inland ECDIS standardom, a mogu se izrađivati i kao klasične plovidbene karte prema kartografskim standardima.
Davanje saglasnosti i odobrenja
Član 37
Pre početka izrade tehničke dokumentacije za izgradnju, rekonstrukciju, dogradnju, adaptaciju i sanaciju prevodnica, plovnih kanala i drugih hidrotehničkih objekata (obaloutvrda, napera, paralelnih građevina sa traverzama, pregrada, pragova, kaskada, ševrona, kejskih zidova, mostova), za postavljanje kablova i cevovoda, kao i drugih objekata od uticaja na bezbednost plovidbe na međunarodnim i međudržavnim vodnim putevima u skladu sa zakonom kojim se uređuje planiranje i izgradnja, potrebno je pribaviti nautičke uslove za projektovanje koje izdaje lučka kapetanija i uslove za projektovanje koji se odnose na vodne puteve koje izdaje Direkcija.
Pre početka izrade tehničke dokumentacije za izgradnju, rekonstrukciju, dogradnju, adaptaciju i sanaciju objekata iz stava 1. ovog člana na državnim vodnim putevima, potrebno je pribaviti uslove za projektovanje ovlašćenog pravnog lica za tehničko održavanje državnih vodnih puteva, a na državnim vodnim putevima koji se nalaze na teritoriji autonomne pokrajine, ovlašćenog pravnog lica za tehničko održavanje državnih vodnih puteva na teritoriji autonomne pokrajine.
Uslovi iz st. 1. i 2. ovog člana pribavljaju se u okviru objedinjene procedure u postupcima za izdavanje akata u ostvarivanju prava na izgradnju, koja je propisana zakonom kojim se uređuje planiranje i izgradnja, sa rokom važenja od dve godine.
Početak radova na objektima iz st. 1. i 2. ovog člana, investitor je dužan da prijavi nadležnoj lučkoj kapetaniji najkasnije 15 dana pre početka izvođenja radova.
Nadležna lučka kapetanija dužna je da najkasnije osam dana pre početka radova obavesti učesnike u plovidbi o promenama uslova plovidbe koje će nastati kao posledica izvođenja radova na vodnom putu, putem saopštenja brodarstvu ili putem sredstava javnog informisanja.
Pre početka izvođenja radova na međunarodnim i međudržavnim vodnim putevima koji ne podležu izdavanju akata u ostvarivanju prava na izgradnju u skladu sa zakonom kojim se uređuje planiranje i izgradnja, potrebno je pribaviti nautičku saglasnost koju izdaje nadležna lučka kapetanija i saglasnost koju izdaje Direkcija.
Član 37a
Pre početka izrade tehničke dokumentacije za izgradnju luka i pristaništa, odnosno pristana u skladu sa odredbama zakona kojim se uređuje planiranje i izgradnja, potrebno je pribaviti uslove za projektovanje koje izdaje ministarstvo, odnosno Agencija za upravljanje lukama, u zavisnosti od procenjene vrednosti izgradnje lučkih građevina i objekata u skladu sa članom 216a stav 1. ovog zakona, nautičke uslove za projektovanje koje izdaje lučka kapetanija, kao i uslove za projektovanje koji se odnose na vodne puteve koje izdaje Direkcija.
Uslovi iz stava 1. ovog člana izdaju se za luke i pristaništa za koje je utvrđeno lučko područje.
Uslovi iz st. 1. i 2. ovog člana pribavljaju se u okviru objedinjene procedure u postupcima za izdavanje akata u ostvarivanju prava na izgradnju koja je propisana zakonom kojim se uređuje planiranje i izgradnja, sa rokom važenja od dve godine.
Lokacijski uslovi u skladu sa odredbama zakona kojim se uređuje planiranje i izgradnja, izdaju se lučkom operateru koji je stekao odobrenje za obavljanje lučke delatnosti, odnosno lučku koncesiju u skladu sa odredbama ovog zakona.
Član 38
Delove obale i vodnog prostora na kojima se mogu graditi hidrotehnički objekti (brodske prevodnice, plovni kanali, obaloutvrde, naperi, paralelne građevine sa traverzama, pregrade, pragovi, kaskade, ševroni, kejski zidovi i mostovi) i marine, postavljati plutajući objekti, plutajući objekti za snabdevanje brodova gorivom i privezišta za čamce, kao i uslove i način postavljanja plutajućih objekata i privezišta za čamce, određuje nadležni organ lokalne samouprave u skladu sa zakonom kojim se uređuje lokalna samouprava.
Na propise i druge opšte akte koje donose nadležni organi lokalne samouprave koji uređuju materiju iz stava 1. ovog člana, kao i na plan postavljanja plutajućih objekata, plutajućih objekata za snabdevanje brodova gorivom i privezišta za čamce, prethodno se pribavlja saglasnost ministarstva i ovlašćenog pravnog lica za tehničko održavanje državnih vodnih puteva, odnosno ovlašćenog pravnog lica za tehničko održavanje državnih vodnih puteva na teritoriji autonomne pokrajine.
Ako se propisi i drugi opšti akti iz stava 2. ovog člana odnose na vodne puteve na kojima druga privredna društva ili druga pravna lica imaju pravo upravljanja, odluka se donosi po prethodno pribavljenoj saglasnosti tog privrednog društva, odnosno drugog pravnog lica.
Propisom i drugim opštim aktom iz stava 2. ovog člana, može da se odredi i mesto za postavljanje plutajućeg objekta za ukrcavanje i iskrcavanje putnika kao dela lučke infrastrukture putničkog terminala u sastavu luke ili putničkog pristaništa.
U slučaju iz stava 4. ovog člana, mesto koje je određeno za postavljanje plutajućeg objekta za ukrcavanje i iskrcavanje putnika mora da bude obuhvaćeno lučkim područjem.
Član 39
Investitor, upravljač ili vlasnik objekta ili sredstva koje predstavlja stalnu ili privremenu prepreku na vodnom putu (mostovi, kablovi, cevovodi, potonuli objekti i slično), dužan je da, u roku određenom od inspektora bezbednosti plovidbe, postavi i održava svetla i znakove za obeležavanje te prepreke, a po potrebi i da tu prepreku ukloni sa vodnog puta.
Ako lice iz stava 1. ovog člana ne postavi propisano svetlo ili drugi znak ili ako postavljeno svetlo ili drugi znak ne održava u ispravnom stanju ili ne ukloni prepreku, Direkcija, odnosno ovlašćeno pravno lice za tehničko održavanje državnih vodnih puteva, odnosno ovlašćeno pravno lice za tehničko održavanje državnih vodnih puteva na teritoriji autonomne pokrajine, po nalogu lučke kapetanije, a na teret tog lica, postaviće propisano svetlo ili drugi znak, odnosno neispravno svetlo ili drugi znak će dovesti u ispravno stanje ili ukloniti prepreke.
Član 39a
Na vodnom putu može se izvoditi ronjenje radi obavljanja poslova pripreme, odnosno izvođenja radova, na osnovu odobrenja lučke kapetanije.
Zahtev za izdavanje odobrenja iz stava 1. ovog člana, organizator je dužan da podnese lučkoj kapetaniji najkasnije 15 dana pre početka izvođenja ronjenja.
Organizator izvođenja ronjenja, odgovoran je za bezbednost učesnika ronjenja.
Lučka kapetanija dužna je da obavesti učesnike u plovidbi o izvođenju ronjenja najkasnije osam dana pre njihovog početka.
IV PLOVIDBA I PILOTAŽA
Član 40
Plovidba na vodnim putevima Republike Srbije obavlja se u skladu sa ovim zakonom.
Učesnici u plovidbi dužni su da se pridržavaju odredbi ovog zakona i propisa o pravilima plovidbe.
Vlada propisuje uslove za plovidbu i pravila plovidbe na unutrašnjim vodama, obaveze učesnika u plovidbi, obeležavanje brodova i plovnih puteva, kao i način upotrebe zvučnih signala, navigacione i komunikacione opreme na brodu.
Ministar propisuje posebne sektore vodnih puteva na kojima postoje posebni rizici za plovidbu.
Posebni rizici na sektorima vodnih puteva iz stava 1. ovog člana, postoje u sledećim slučajevima:
1) čestih promena strujanja i brzine toka;
2) hidromorfoloških karakteristika vodnog puta i nepostojanja odgovarajućih informacija o vodnom putu ili odgovarajućih plovidbenih karata;
3) postojanja posebnih pravila plovidbe na određenom sektoru vodnog puta zbog posebnih hidromorfoloških karakteristika;
4) visoke učestalosti nesreća na određenom sektoru vodnog puta koja se pripisuje nedostatku propisane kompetencije zapovednika.
Pre donošenja propisa iz stava 4. ovog člana, ministarstvo sprovodi postupak konsultacija sa nadležnom međunarodnom komisijom za plovidbu u cilju osiguranja bezbednosti i sprečavanja rizika iz stava 5. ovog člana, i obaveštava Evropsku komisiju o sektorima iz stava 4. ovog člana, dodatnim kompetencijama koje se zahtevaju od zapovednika koji plove na tim sektorima vodnih puteva, kao i načinu na koji se dokazuje da su ti zahtevi ispunjeni, najkasnije šest meseci pre stupanja na snagu tog propisa.
Ako sektori vodnih puteva iz stava 4. ovog člana čine zajednički vodni put sa susednom državom, zajednički sektori vodnih puteva sa posebnim rizicima određuju se u saradnji sa susednom državom i Republika Srbija i susedna država o tome zajednički obaveštavaju Evropsku komisiju.
Član 41*
(Prestalo da važi)
Član 42
(Brisan)
Kabotaža
Čl. 43 i 44*
(Prestali da važe)
Član 45
Strana ratna plovila i strana javna plovila mogu izuzetno da uplove u vodne puteve Republike Srbije, ako za to prethodno dobiju odobrenje nadležnog organa.
Odobrenje iz stava 1. ovog člana izdaju:
1) stranom ratnom plovilu - ministar nadležan za poslove odbrane uz saglasnost ministra nadležnog za spoljne poslove;
2) stranom javnom plovilu - ministar uz saglasnost ministra nadležnog za spoljne poslove i ministra nadležnog za unutrašnje poslove;
3) stranom javnom plovilu koje po svojoj nameni ili razlozima zbog kojih želi da uplovi ima naučnoistraživački karakter - ministar nadležan za poslove nauke uz saglasnost ministra nadležnog za poslove odbrane, ministra nadležnog za unutrašnje poslove i ministra nadležnog za spoljne poslove.
Član 46
Plovilu koje dolazi iz inostranstva zabranjeno je da stupi u vezu sa drugim plovilima ili licima na obali pre nego što obavi graničnu kontrolu i dobije odobrenje nadležne lučke kapetanije za slobodan saobraćaj sa obalom.
Plovilo ima obavez
