ZAKON O PREMERU I KATASTRU ZEMLJIŠTA
("Sl. glasnik SRS", br. 11/76, 27/77, 21/78 i 24/84)
I OPŠTE ODREDBE
Član 1
Premer zemljišta, izrada katastra zemljišta, kao i njihovo održavanje i obnova vrši se na način i po postupku utvrđenim ovim zakonom i propisima donetim na osnovu njega.
Član 2
Premer zemljišta (dalje: premer) vrši se radi utvrđivanja podataka potrebnih za horizontalnu i visinsku predstavu terena teritorije Socijalističke Republike Srbije (dalje: Republika) u cilju korišćenja tih podataka za privredne, tehničke, naučne i upravne svrhe, kao i za druge potrebe državnih organa, organizacija udruženog rada i drugih samoupravnih organizacija i zajednica i građana.
Član 3
Na osnovu izvršenog premera izrađuje se katastar zemljišta.
Katastar zemljišta je osnovana evidencija o zemljištu i objektima na njemu koja se koristi za privredne, upravne i statističke potrebe, za izradu zemljišnih knjiga, za utvrđivanje katastarskog prihoda, za izradu prostornih planova i za druge potrebe organa, organizacija udruženog rada i drugih samoupravnih organizacija i zajednica i građana.
Član 4
Premer i katastar zemljišta su od opšteg interesa za Republiku.
Član 5
Poslovi premera i katastra zemjišta su u nadležnosti organa Republike i opština, u okviru prava i dužnosti utvrđenih ovim zakonom.
Međuopštinska regionalna zajednica vrši u oblasti premera i katastra zemljišta poslove Republike koji su joj povereni zakonom.
Grad Beograd vrši, u oblasti premera i katastra zemljišta poslove iz okvira prava i dužnosti Republike, koji su zakonom povereni međuopštinskim regionalnim zajednicama. Skupština grada Beograda određuje organ Grada nadležan za rešavanje po žalbi izjavljenoj protiv akta donetog u upravnom postupku ako taj akt donosi gradski organ uprave nadležan za geodetske poslove.
Član 6
Republička geodetska uprava, odnosno opštinski organ uprave nadležan za geodetske poslove (dalje: opštinski geodetski organ), vrši u oblasti premera i katastra zemljišta i njihovog održavanja upravne i stručne poslove određene ovim zakonom.
Opštinski geodetski organ organizuje se kao samostalan organ uprave.
Član 7
Premer i izrada katastra zemljišta vrši se na osnovu srednjoročnih i godišnjih programa radova.
Srednjoročni program donosi Skupština Socijalističke Republike Srbije, a godišnji - Izvršno veće Skupštine SR Srbije ili organ koga ono ovlasti.
Član 8
Izvođenje radova na izvršavanju premera, izradi katastra zemljišta i održavanju premera. Republička geodetska uprava odnosno opštinski geodetski organ može ustupiti organizaciji udruženog rada osnovanoj za vršenje geodetskih radova (dalje: geodetska organizacija).
Pod uslovima propisanim ovim zakonom organizacije udruženog rada mogu izvoditi geodetske radove za sopstvene potrebe i geodetske radove u okviru svoje delatnosti (dalje: geodetski radovi za posebne potrebe).
U okviru svojih nastavnih i naučnih potreba, radove na izvršavanju premera može obavljati i organizacija udruženog rada koja obrazuje geodetske kadrove, ako joj izvršenje tih radova poveri Republička geodetska uprava.
Poslove na izvršavanju premera i izradi posebnih evidencija o zemljištu za potrebe narodne odbrane, izvode nadležni organi narodne odbrane.
Poslovi na izvršavanju premera i izradi katastra zemljišta i radovi na održavanju premera su poslovi od posebnog društvenog interesa.
Član 9
Dokumentaciju premera i katastra zemljišta čuvaju i održavaju Republička geodetska uprava odnosno opštinski geodetski organ.
Način čuvanja i korišćenja dokumentacije premera i katastra zemljišta propisuje Izvršno veće Skupštine SR Srbije.
Član 10
Uvid u podatke premera i katastra zemljišta slobodan je ukoliko za pojedine podatke posebnim propisom nije drukčije određeno i vrši se u službenim prostorijama nadležnog geodetskog organa, koji o tim podacima vodi evidenciju.
Organ iz stava 1. ovog člana dužan je na zahtev zainteresovane stranke da izda isprave o činjenicama sadržanim u podacima katastra zemljišta (uverenja, kopije plana, prepisi i izvodi stanja i dr.).
Prepisi i kopije podataka iz elaborata premera mogu se izdavati samo zainteresovanim organima i organizacijama udruženog rada.
Prepisi, kopije i drugi podaci premera i katastra zemljišta dobijeni od nadležnog geodetskog organa mogu se, uz saglasnost tog organa, ustupiti na korišćenje drugim organima, organizacijama udruženog rada i građanima.
Član 11
Planovi, geodetski elaborat i katastarski operat, kao i njihovi delovi, ne mogu se iznositi iz prostorija opštinskog geodetskog organa.
Član 12
Sudovi i drugi organi koji rešavaju o promeni prava svojine i drugim pravima na nepokretnosti, dužni su da u aktima kojima rešavaju o tome označavaju nepokretnosti prema podacima premera i katastra zemljišta i da te akte, po njihovoj pravosnažnosti, dostave opštinskom geodetskom organu.
Organi, organizacije udruženog rada, građani i građanska pravna lica u poslovima izvođenja građevinskih i komunalnih radova i pravnim poslovima za koje su potrebni merni i opisni podaci o nepokretnostima dužni su da koriste službene podatke premera i katastra zemljišta.
Ustanovljavanje i održavanje svih službenih evidencija o nepokretnostima mora se zasnivati na podacima premera i katastra zemljišta.
U slučajevima iz st. 1, 2. i 3. ovog člana označavanje nepokretnosti vrši se na osnovu kopija planova nadležnog geodetskog organa.
II PREMER I KATASTAR ZEMLJIŠTA
Član 13
Premer obuhvata:
Osnovni geodetski radovi čine jedinstvenu osnovu za premer i geodetske radove za posebne potrebe.
Član 14
Obrada podataka dobivenih premerom vrši se u Gaus-Krigerovoj projekciji meridijanskih zona. Širina svake zone iznos tri stepena (3) geografske dužine. Svaka zona čini poseban koordinatni sistem.
Za tačke premera određuju se ravne pravougle koordinate u jednom od koordinatnih sistema navedenih u stavu 1. ovog člana.
Član 15
Radovi na postavljanju i određivanju astronomsko-geodetske, trigonometrijske, gravimetrijske i nivelmanske mreže i obrada merenja izvršenih na ovim mrežama, vrši se po postupku, metodama merenja i instrumentima, kao i po načinu obrade podataka merenja tako da se obezbedi potrebna tačnost koja omogućuje da se rezultati radova mogu koristiti kao obavezna osnova za sve radove premera i za geodetske radove za posebne potrebe.
U cilju tačnijeg smeštaja trigonometrijske mreže po geografskom položaju i njene orijentacije, za izvestan broj tačaka i strana ove mreže određuju se astronomske koordinate i astronomski azimuti (Laplasove tačke).
Potrebna tačnost u smislu stava 1. ovog člana određuje se posebnim propisima Republičke geodetske uprave.
Član 16
Trigonometrijska mreža pokriva teritoriju Republike i deli se u četiri reda.
Za gradove i naselja gradskog karaktera postavljaju se posebne geodetske mreže.
Trigonometrijska mreža prvog reda, zajedno sa Laplasovim tačkama, čini astronomsko-geodetsku mrežu.
Za sve tačke trigonometrijske mreže određuju se i nadmorske visine (kote).
Član 17
Osnovu za predstavljanje reljefa zemljine površine, kao i za sve tehničke radove pri kojima se koriste nadmorske visine ili se određuju visinske razlike, čini nivelmanska mreža. Nivelmanska mreža služi i za praćenje pomeranja zemljine kore, kao i za razradu elemenata za praćenje katastrofalnog zemljotresa.
Nivelmanska mreža deli se na mrežu nivelmana visoke tačnosti, mrežu preciznog nivelmana i mrežu tehničkog nivelmana.
Za gradove i naselja gradskog karaktera postavlja se posebna nivelmanska mreža.
Za sve stalne tačke (repere) nivelmanske mreže računaju se nadmorske visine (kote). Kote se računaju u jedinstvenom sistemu visina čija je osnova nadmorska visina normalnog repera u Maglaju.
Član 18
Gravimetrijska mreža služi kao osnova za gravimetrijska merenja koja se izvode radi povećanja tačnosti smeštaja i orijentacije astronomsko-geodetske mreže, za određivanje međusobnog položaja površine geoida i elipsoida, za sračunavanje visina repera nivelmana visoke tačnosti, pa služi i kao osnova za gravimetrijska merenja koja se izvode za potrebe geoloških istraživanja, proučavanja polja sile teže i za druge potrebe.
Gravimetrijska mreža deli se na osnovnu i popunjavajuću mrežu. Osnovna gravimetrijska mreža obezbeđuje jedinstvenu razmeru i nivo polja sile teže.
Član 19
Radi izrade originala planova i osnovne državne karte (dalje: karta), vrši se snimanje detalja.
Snimanje detalja obuhvata radove na prikupljanju odgovarajućih mernih i opisnih podataka za horizontalnu i visinsku predstavu zemljišta: o položaju, obliku, kulturama, korisnicima parcela, o topografskoj slici zemljišta u pogledu reljefa i prirodnih i veštačkih objekata, o geografskim i drugim nazivima, kao i podatke o vodovima i podzemnim objektima.
Član 20
Snimanje detalja vrši se ortogonalnom, polarnom ili fotogrametrijskom metodom.
Osnovu za snimanje detalja čine poligonometrijska mreža, linijska mreža i mreža vezanih tačaka, koje se oslanjaju na trigonometrijsku mrežu.
Član 21
Originali planova i karte izrađuju se na osnovu podataka snimanja detalja prikupljenih i obrađenih u geodetskom elaboratu.
U izradu planova spadaju i poslovi računanja površina parcela.
Član 22
Planovi se izrađuju u jednoj od sledećih razmera: 1:500, 1:1000, 1:2000, 1:2500 ili 1:5000.
Karta se izrađuje u razmeri 1:5.000 ili 1:10.000.
Karta se izrađuje, po pravilu, kartografskom obradom planova, a radi se u sistemu neprekidnog niza listova.
Republička geodetska uprava određuje razmeru u kojoj se izrađuju planovi i karta za pojedino područje i utvrđuje red izrade pojedinih listova karte.
Član 23
Osim karte iz člana 22. ovog zakona, izrađuju se i topografske i pregledne karte u sitnim razmerama, kao osnova za planiranje, tematsku obradu, grafičko prikazivanje i vođenje statistike i evidencije.
Sadržaj, oblik i razmeru karata iz stava 1. ovog člana određuje Republička geodetska uprava, po prethodno pribavljenom mišljenju Republičkog sekretarijata za narodnu odbranu, Republičkog sekretarijata za privredu, Republičkog sekretarijata za urbanizam, stambene i komunalne delatnosti, Republičkog zavoda za društveno planiranje, Republičkog zavoda za statistiku i zainteresovanih skupština opština.
Član 24
Podaci snimanja detalja, kao i izrada planova i karte moraju biti takvi da se uvek na osnovu njih mogu ponovo uspostaviti snimljene tačke i stanje na zemljištu, kakvo je bilo prilikom prvobitnog snimanja.
Planovi i karte služe i za projektovanje i prenošenje projekata na zemljište i kao kartografski materijal za izradu namenskih karata.
Član 25
Organizacija koja je izradila planove i karte iz čl. 22. i 23. ovog zakona potvrđuje, na originalu plana i karte odnosno na odgovarajućim delovima elaborata premera, da su izrađeni prema važećim propisima.
Planovi, karte i elaborat premera iz stava 1. ovog člana mogu se koristiti tek pošto ih overi Republička geodetska uprava.
Član 26
Originali planova i karte (arhivski originali) služe za dobijanje njihovih kopija i ne mogu se koristiti za druge svrhe.
Kopija plana i karte (radni original), po načinu obrade i tačnosti, mora odgovarati arhivskom originalu, u granicama grafičke tačnosti.
Radni originali na kojima se vrši provođenje nastalih promena na zemljištu obavezno se koriste kao arhivski originali pri svakom narednom umnožavanju. Po završenom umnožavanju radni original dostavlja se Republičkoj geodetskoj upravi, u kojoj se čuva kao arhivski original.
Arhivski original i elaborat osnovnih geodetskih radova čuvaju se u posebnom arhivu Republičke geodetske uprave, a ostali delovi elaborata premera - u opštinskom geodetskom organu.
Arhivski originali i elaborat premera za teritoriju Grada Beograda čuvaju se u arhivu gradskog geodetskog organa.
Član 27
Sopstvenik - društveno-pravno lice koje ostvaruje pravo raspolaganja i drugi držalac (dalje: korisnik) zemljišta na području na kome se vrši snimanje dužan je, radi osiguranja tačnosti premera, da u roku koji odredi opštinski geodetski organ o svom trošku obeleži vidljivim i trajnim belegama granice zemljišta i objekata koji se nalaze na njima.
Republička geodetska uprava dužna je najmanje 30 dana ranije da obavesti opštinski geodetski organ o početku premera zemljišta na teritoriji odnosne opštine.
Opštinski geodetski organ stara se da korisnici blagovremeno i pravilno obeleže granice zemljišta vidljivim i trajnim belegama.
Korisnik je dužan da dozvoli pristup na zemljište i objekte licima koja rade na poslovima premera, katastra zemljišta i njihovom održavanju i da dopusti da oni postave belege i znakove kojima se obeležavaju tačke premera.
Ako se u vršenju premera nanese šteta korisniku zemljišta, tu štetu nadoknađuje organizacija koja je izvršila premer.
Član 28
Pod belegama premera, u smislu ovog zakona, podrazumevaju se sve vrste belega kojima su podzemno ili nadzemno obeležene stalne geodetske tačke: trigonometrijske, gravimetrijske, astronomske i nivelmanske mreže svih radova, belege stalnih geodetskih tačaka za snimanje detalja, kao i belege kojima se obeležavaju granice katastarskih opština.
Pod oznakama premera, u smislu ovog zakona, podrazumevaju se naprave i uređaji koji služe za opažanje ili dogledanje tačaka premera (piramide, skele i signali).
Član 29
Opštinski geodetski organ dužan je da, po izvršenom postavljanju belega ili oznaka premera, obavesti korisnika o vrsti i mestu postavljenih belega odnosno oznaka premera.
Član 30
Belege i oznake kojima su obeležene tačke premera ne smeju se uništavati, oštećivati, niti neovlašćeno pomerati ili izmeštati.
Korisnik, na čijem se zemljištu nalaze belege ili oznake iz stava 1. ovog člana, dužan je da o svakom oštećenju, uništenju, pomeranju ili izmeštanju belega odnosno oznaka obavesti opštinski geodetski organ u roku od 30 dana od dana nastalog oštećenja, uništenja, pomeranja ili izmeštanja belega odnosno oznaka premera.
Član 31
Kada se na zemljištu ili objektu na kome se nalaze belege premera, ili u njihovoj neposrednoj blizini, izvode građevinski ili drugi radovi, koji mogu oštetiti ili uništiti belegu ili smanjiti mogućnosti njihovog korišćenja, izvođač radova je dužan da najmanje na 15 dana pre otpočinjanja radova izvesti o tome opštinski geodetski organ.
Ako usled izvođenja radova iz stava 1. ovog člana treba postojeću belegu premera izmestiti ili uništiti, ili ako se usled tih radova umanji mogućnost njenog korišćenja, investitor radova snosi sve troškove za novo opažanje, računanje i izmeštanje belega.
Član 32
Opštinski geodetski organ stara se o zaštiti belega i oznaka premera i obaveštava Republičku geodetsku upravu o stanju belega i oznaka trigonometrijskih i nivelmanskih tačaka.
Član 33
Katastar zemljišta sadrži podatke o parcelama i objektima na zemljištu u pogledu njihovog položaja, oblika, površine, načina korišćenja (kultura zemljišta), boniteta, klase, katastarskog prihoda i korisnika.
Podaci iz stava 1. ovog člana utvrđuju se, obrađuju ili evidentiraju u katastru zemljišta u odnosu na katastarsku parcelu.
Katastarska parcela je deo zemljišta koje se koristi na isti načini i pripada istom korisniku.
Svaka katastarska parcela označava se brojem parcele i nazivom katastarske opštine kojoj katastarska parcela pripada.
Član 34
Položaj i oblik svake katastarske parcele i objekata koji se na njoj nalaze prikazuju se na planovima, a ostali podaci upisuju se u posebne popise i preglede.
Posebni popisi i pregledi sadrže podatke o površinama, kulturama, klasama, katastarskom prihodu i korisnicima zemljišta za svaku parcelu na području jedne katastarske opštine i čine katastarski operat te katastarske opštine.
Katastarski operat i radni original u pogledu podataka: o obliku i površinama parcela, kulturi, klasi, katastarskom prihodu i korisniku, imaju svojstvo javnih knjiga.
Član 35
Izrada katastra zemljišta obuhvata:
Član 36
Katastarske teritorijalne jedinice su katastarska opština i katastarski srez.
Član 37
Katastarska opština obuhvata, po pravilu, područje (atar) jednog naseljenog mesta.
Skupština opštine može, ako to posebni razlozi zahtevaju, da za dva ili više mesta obrazuje jednu katastarsku opštinu ili da za područje jednog naseljenog mesta obrazuje više katastarskih opština.
Odluku o području i nazivu katastarske opštine donosi skupština opštine.
Član 38
Granice katastarskih opština utvrđuje i obeležava posebna komisija koju obrazuje skupština opštine. Utvrđivanje i obeležavanje granica vrši se postavljanjem graničnih belega i oznaka na zemljištu i opisivanjem granica u zapisniku omeđavanja.
Komisiju iz stava 1. ovog člana sačinjavaju po dva građanina, nastanjena na području katastarskih opština čije se granice utvrđuju, i jedan geodetski stručnjak.
Kada se granice katastarskih opština poklapaju sa teritorijalnom granicom opštine, komisiju za utvrđivanje granica takvih katastarskih opština, sporazumno obrazuju skupštine tih opština.
Član 39
Sporove o granicama katastarskih opština na teritoriji iste opštine rešava skupština opštine.
Sporove o granicama katastarskih opština koje su ujedno i teritorijalne granice društveno-političkih zajednica, rešavaju organi koji su nadležni da rešavaju sporove o teritorijalnim granicama ovih zajednica.
Član 40
Izmenu granica katastarskih opština za koje je izvršen premer i izrađen katastarski operat, može vršiti skupština opštine po prethodno pribavljenom mišljenju Republičke geodetske uprave.
U slučaju iz stava 1. ovog člana, kada se granice katastarskih opština poklapaju sa teritorijalnim granicama opština, izmenu granica vrši organ nadležan za izmenu teritorijalnih granica opština, na osnovu sporazumnog predloga zainteresovanih skupština opština.
U slučaju izmene granice iz st. 1. i 2. ovog člana provode se potrebne promene u planovima i geodetskom elaboratu i izrađuje novi katastarski operat.
Sredstva za sprovođenje izmena iz st. 1, 2. i 3. ovog člana obezbeđuju skupštine opština koje su odlučile o izmeni granica odnosno predložile izmenu granica.
Član 41
Katastarski srez je teritorijalna jedinica za katastarsko klasiranje zemljišta.
Katastarski srez sačinjavaju dve ili više teritorijalno povezanih katastarskih opština koje predstavljaju ekonomsku celinu sa sličnim prirodnim i drugim uslovima poljoprivredne proizvodnje.
Katastarske srezove obrazuje i njihova područja i nazive utvrđuje Izvršno veće Skupštine SR Srbije.
Član 42
Područje katastarskog sreza može se izmeniti samo ako se bitno promene uslovi koji su bili od uticaja na utvrđivanje tog područja.
Član 43
Po završenom premeru katastarske opštine vrši se katastarsko klasiranje i bonitiranje zemljišta.
Katastarsko klasiranje zemljišta vrši se na osnovu prirodnih i ekonomskih uslova proizvodnje postojeće kulture na zemljištu.
Bonitiranjem utvrđuje se plodnost zemljišta na osnovu njegovih prirodnih osobina, bez obzira na postojeći način korišćenja tog zemljišta (kultura).
Teritorijalna jedinica za bonitiranje zemljišta je teritorija Republike.
Član 44
Prema kulturi sva plodna zemljišta svrstavaju se u: njive, vrtove, voćnjake, vinograde, livade, pašnjake, šume i trstike i močvare.
Svaka od kultura iz stava 1. ovog člana sa područja jednog katastarskog sreza, može se, prema prirodnim i ekonomskim uslovima proizvodnje, prilikom katastarskog klasiranja rasporediti u najviše osam klasa.
Površine koje se ne mogu koristiti u poljoprivredi i šumarstvu uvršćuju se u neplodne.
Član 45
Ako se izmeni područje katastarskog sreza izvršiće se novo katastarsko klasiranje zemljišta na području promenjenog dela, ili na celom području katastarskog sreza, zavisno od obima izmena, konfiguracije terena i drugih uslova.
Kada su izmene u području katastarskog sreza takve prirode i obima da nije potrebno vršiti novo katastarsko klasiranje na celom području katastarskog sreza, utvrđivanje novih katastarskih klasa, na promenjenom delu područja, vrši se u okviru postojeće osnove za katastarsko klasiranje zemljišta odnosno katastarskog sreza.
Član 46
Katastarsko klasiranje zemljišta vrši se na osnovu utvrđene osnove klasiranja.
Osnovu klasiranja čine ugledna zemljišta na području katastarskog sreza (dalje: sreska ugledna zemljišta), i to za svaku klasu postojećih kultura zemljišta, kao i okviri klasa za svaku kulturu zemljišta za područje svake katastarske opštine.
Osnovu klasiranja utvrđuje Republička geodetska uprava.
Član 47
Na osnovu i u okviru osnove za katastarsko klasiranje zemljišta utvrđuju se opštinska ugledna zemljišta za svaku postojeću kulturu u klasu u katastarskoj opštini, prema utvrđenim zemljištima za odnosni katastarski srez.
Član 48
Opštinska ugledna zemljišta utvrđuju se za svaku postojeću kulturu i klasu u katastarskoj opštini, prema već utvrđenim sreskim uglednim zemljištima u katastarskom srezu. Sreska ugledna zemljišta su istovremeno i opštinska u katastarskoj opštini u kojoj se nalaze.
Utvrđivanje opštinskih uglednih zemljišta i katastarsko klasiranje u katastarskoj opštini vrši komisija za katastarsko klasiranje zemljišta koja se sastoji od tri člana i istog broja zamenika. Komisiju za katastarsko klasiranje zemljišta obrazuje opštinski geodetski organ.
Komisiju sačinjavaju jedan diplomirani inženjer poljoprivrede sa položenim stručnim ispitom predviđenim za radnike u organima uprave koji rade na poslovima klasiranja i bonitiranja zemljišta i dva poljoprivredna proizvođača koje biraju zborovi građana sa područja katastarske opštine za koju se vrši klasiranje.
Član 49
Prema plodnosti sva zemljišta podobna za poljoprivrednu i šumsku proizvodnju raspoređuju se u osam bonitetnih klasa, a u okviru svake bonitetne klase može se utvrditi jedna ili više bonitetnih podklasa.
Osnovu za bonitiranje zemljišta čine ugledna zemljišta na teritoriji Republike za svaku bonitetnu klasu odnosno bonitetnu podklasu.
Neplodne površine kao i trstici i močvare ne bonitiraju se.
Osnovu za bonitiranje i merila za raspoređivanje zemljišta u bonitetne klase i podklase utvrđuje Republička geodetska uprava.
Član 50
Bonitiranje zemljišta vrši se istovremeno sa katastarskim klasiranjem.
Raspoređivanje zemljišta u bonitetne klase vrši poljoprivredni stručnjak koga odredi Republička geodetska uprava.
Izuzetno od odredbe stava 1. ovog člana može se vršiti i samo binitiranje zemljišta za područja na kojima je katastarsko klasiranje zemljišta izvršeno.
Član 51
Podaci premera svake katastarske opštine o površinama, kulturama, korisnicima zemljišta, kao i podaci o katastarskom klasiranju zemljišta izlažu se na javni uvid na području katastarske opštine.
Član 52
Poslove u vezi sa izlaganjem podataka premera i katastarskog klasiranja zemljišta na javni uvid vrši komisija koju obrazuje opštinski geodetski organ (dalje: komisija za izlaganje). Komisija se sastoji od tri člana i istog broja zamenika.
Predsednik komisije odnosno njegov zamenik imenuje se iz reda geodetskih stručnjaka sa položenim stručnim ispitom predviđenim za radnike organa uprave geodetske struke. Dva člana komisije odnosno njihovi zamenici imenuju se iz reda lica koja delegira mesna zajednica.
Član 53
Opštinski geodetski organ određuje, posebno za svaku katastarsku opštinu, vreme i mesto izlaganja podataka premera i katastarskog klasiranja zemljišta na javni uvid, i to objavljuje na uobičajeni način. Ovaj organ dužan je da na području katastarske opštine obezbedi pogodne prostorije za ovu svrhu.
Član 54
Komisija za izlaganje dužna je da pismeno pozove korisnika zemljišta i da svakom korisniku, koji se odazvao pozivu saopšti za njegovo zemljište, usmeno i pismeno, podatke utvrđene premerom i katastarskim klasiranjem zemljišta.
Uredno pozvanom korisniku koji se nije odazvao pozivu, komisija će, za njegovo zemljište, pismenim putem dostaviti podatke utvrđene premerom i katastarskim klasiranjem zemljišta.
Član 55
Na podatke premera zainteresovano lice može staviti prigovor u roku od osam dana od dana kada su mu ti podaci saopšteni.
Komisija iz člana 52. ovog zakona dužna je da razmotri prigovor i ako nađe da je osnovan, izvršiće odgovarajuću promenu podataka utvrđenih premerom. Izvršene promene potvrđuje podnosilac prigovora svojim potpisom na popisnom listu podataka utvrđenih premerom.
Ako komisija ne uvaži prigovor, dužna je podnosiocu prigovora izdati rešenje o odbijanju prigovora.
Član 56
Na podatke katastarskog klasiranja zemljišta i na rešenje o odbijanju prigovora (član 55. stav 3) može se izjaviti žalba.
Po žalbi iz stava 1. ovog člana rešava nadležni organ međuopštinske regionalne zajednice.
Član 57
Katastarski operat izrađuje se za svaku katastarsku opštinu na osnovu podataka premera i katastarskog klasiranja zemljišta, a po završenom izlaganju ovih podataka na javni uvid.
Izradu katastarskog operata Republička geodetska uprava može ustupiti drugom organu ili organizaciji.
Član 58
Organ odnosno organizacija koja je izradila katastarski operat dužna je da ga podnese Republičkoj geodetskoj upravi na predlog i potvrdu.
Ako Republička geodetska uprava utvrdi da je katastarski operat izrađen u skladu sa važećim propisima, potvrdiće operat i dostaviće ga opštinskom geodetskom organu na korišćenje. Sa katastarskim operatom dostavlja se i: prepis zapisnika o opisu granica katastarske opštine, originalni podaci o snimanju detalja i računanju površina, skice detalja, radni originali planova i karte, prepis spiska uglednih zemljišta i prepis koordinata, nadmorskih visina (kota) i opisa položaja tačaka trigonometrijske i nivelmanske mreže i veznih tačaka.
U rešenju kojim potvrđuje katastarski operat, Republička geodetska uprava određuje i dan početka njegove primene.
III ODRŽAVANJE PREMERA I KATASTRA ZEMLJIŠTA
Član 59
Održavanje premera i katastra zemljišta obuhvata:
- praćenje i utvrđivanje nastalih promena na zemljištu koje su od uticaja na podatke premera i katastra zemljišta;
- prenošenje na teren podataka iz urbanističkih planova i urbanističkih projekata koji su od uticaja na podatke premera i katastra zemljišta;
- provođenje utvrđenih promena u elaboratu premera, planovima, karti i katastarskom operatu; i
- obnavljanje belega stalnih geodetskih tačaka.
Utvrđivanje, obrada i provođenje promena vrši se sa tačnošću, metodama i postupku koji su propisani za izvršenje premera i izradu katastra zemljišta.
Član 60
U vršenju poslova održavanja premera i katastra zemljišta, opštinski geodetski organ dužan je da otklanja sve utvrđene nedostatke i propuste u snimanju detalja, geodetskom elaboratu, planovima, karti i u katastarskom operatu.
Opštinski geodetski organ vrši obnovu dotrajalih delova ili celog katastarskog operata i stara se o blagovremenoj izradi novih reprodukcija, dotrajalih ili oštećenih radnih originala.
Kada opštinski geodetski organ tokom održavanja premera i katastra zemljišta obnovi katastarski operat, dužan je da postupi na način predviđen u članu 58. stav 1. ovog zakona.
Član 61
Korisnik zemljišta dužan je da opštinskom geodetskom organu prijavi svaki promenu u posedovnom stanju, kulturi i izgradnji ili uklanjanju građevinskih ili drugih objekata, kao i promenu koja je od uticaja na određivanje klase, u roku od 30 dana od dana nastale promene.
Opštinski geodetski organ uzeće u postupak po službenoj dužnosti promene iz stava 1. ovog člana za koje je saznao na drugi način.
Član 62
Kada se radi o izgradnji puteva, železničkih pruga, kanala, zgrada ili drugih objekata u društvenoj svojini, a tom izgradnjom ili rekonstrukcijom utiče se na podatke upisane u katastarskom operatu i planovima, organ ili organizacija udruženog rada ili druga organizacija koja se stara o izgradnji ili održavanju tih objekata, dužan je, po završenoj izgradnji ili rekonstrukciji uz prijavu iz člana 61. stav 1. ovog zakona da opštinskom geodetskom organu podnese elaborat premera na osnovu koga se nastale promene mogu uneti u planove i u katastarski operat.
Član 63
Korisnik zemljišta na kojem su nastale promene, a za čije je provođenje na planovima i u katastarskom operatu potrebno izvršiti novo snimanje, dužan je da o svom trošku obeleži granice svog zemljišta vidnim i trajnim belegama.
Član 64
Prijave o promenama na zemljištu primljene do 31. avgusta za čije rešenje je potrebno izvršiti uviđaj i premer na licu mesta, opštinski geodetski organ dužan je da reši u tekućoj godini.
Prijave iz stava 1. ovog člana, primljene posle 31. avgusta, mogu se rešiti i naredne godine.
Prilikom izvršenja radova po prijavama iz st. 1. i 2. ovog člana opštinski geodetski organ izvršiće na terenu potreban uviđaj i premer i u odnosu na promene koje nisu sadržane u prijavi, ako ih je na terenu ustanovio.
Član 65
Promene za koje je vršen uviđaj na licu mesta ili snimanje, kao i promene po prijavama za koje nije potrebno vršiti uviđaj na licu mesta ili snimanje, primljenim do 31. decembra tekuće godine, moraju se provesti na planovima i u katastarskom operatu do 15. marta naredne godine.
Osnov za promenu korisnika zemljišta u katastarskom operatu su pravosnažna odluka suda ili drugog nadležnog organa i ugovor overen kod suda, ako sadrže podatke propisane u članu 12. ovog zakona.
Promena izvršena na zemljištu može se provesti u katastarskom operatu samo na osnovu rešenja opštinskog geodetskog organa.
Dok se ne provedu promene u katastarskom operatu, uzima se kao tačno stanje u katastarskom operatu.
Član 66
Promene koje nisu nastale u skladu sa važećim propisima ne mogu se provesti na radnim originalima i u katastarskom operatu, ali se evidentiraju na radnim originalima.
O promenama iz stava 1. ovog člana opštinski geodetski organ obaveštava nadležni opštinski organ uprave.
Član 67
Najmanje svake desete godine opštinski geodetski organ dužan je da na licu mesta proveri ispravnost registrovanog stanja na radnim originalima i u katastarskom operatu.
Proveravanje na način iz stava 1. ovog člana može obuhvatiti pojedine ili sve podatke premera i katastra zemljišta.
Sve promene ustanovljene prilikom proveravanja smatraju se kao promene utvrđene po službenoj dužnosti.
IV OBNOVA PREMERA I KATASTRA ZEMLJIŠTA
Član 68
Obnova premera i katastra zemljišta obuhvata ponovno vršenje premera, katastarsko klasiranje i bonitiranje zemljišta i izradu novog katastarskog operata. Izuzetno, može se vršiti samo obnova katastarskog klasiranja i bonitiranja zemljišta, ako ne postoji potreba za ponovnim premerom.
Obnova premera i katastra zemljišta vrši se kada se pojavi znatno neslaganje između podataka premera i katastarskog operata i stanja na terenu, koje se ne može otkloniti merama redovnog održavanja.
Obnova premera i katastra zemljišta obavezno se vrši pri sprovođenju komasacije zemljišta na delovima katastarske opštine koji nisu uneti u komasacionu masu.
Član 69
Odluku o obnovi premera i katastra zemljišta donosi Izvršno veće Skupštine SR Srbije.
Član 70
Sredstva za obnovu premera i katastra zemljišta obezbeđuje Republika.
Izuzetno od odredbe stava 1. ovog člana, sredstva za obnovu premera i katastra zemljišta snosi opština:
Član 71
Rezultati obnove premera i katastra zemljišta izlažu se na javni uvid na način i po postupku utvrđenim u čl. 51. do 56. ovog zakona.
V GEODETSKI RADOVI ZA POSEBNE POTREBE
Član 72
Geodetskim radovima za posebne potrebe, u smislu ovog zakona, smatraju se radovi namenjeni dobijanju geodetskih podataka za urbanističke planove, za hidrotehničke radove, za trasiranje puteva, železničkih pruga i kanala, za eksproprijaciju zemljišta, za arondaciju zemljišta, za područja rudnih polja i za šumske i poljoprivredne komplekse.
Radovi iz stava 1. ovog člana moraju se izvoditi tako da se dobijeni podaci mogu koristiti za potrebe izrade, obnove ili održavanja premera i katastra zemljišta.
Član 73
Organi, organizacije udruženog rada i druge organizacije mogu za sopstvene potrebe obavljati radove iz člana 72. ovog zakona samo preko stručnog lica koje ima najmanje srednju geodetsku školsku spremu i položeni stručni ispit pred organom uprave i po programu propisanom za radnike geodetske struke u organima uprave.
Organizacije udruženog rada mogu u okviru svoje delatnosti obavljati geodetske radove iz člana 72. ako u pogledu opreme i kadrova ispunjavaju uslove propisane u članu 87. ovog zakona.
Član 74
Organi, organizacije udruženog rada i druge organizacije, kada vrše geodetske radove za posebne potrebe iz člana 72. stav 1. ovog zakona dužni su da najmanje 15 dana ranije prijave početak ovih radova opštinskom geodetskom organu one opštine na čijoj će se teritoriji ti radovi vršiti.
Prijava iz stava 1. ovog člana sadrži podatke o području na kome će se vršiti geodetski radovi, o sadržini, načinu (metodu) i svrsi izvođenja radova, kao i o datumu početka i predviđenom roku trajanja ovih radova.
Član 75
Ako područje na kome će se vršiti geodetski radovi za posebne potrebe obuhvate delove teritorije dve ili više opština, prijava iz člana 74. ovog zakona podnosi se opštinskom geodetskom organu one opštine čija teritorija obuhvata najveći deo zemljišta na kome će se ovi radovi izvoditi.
Opštinski geodetski organ iz stava 1. ovog člana dužan je da u roku od tri dana obavesti o prijemu prijave i njenoj sadržini opštinske geodetske organe drugih opština na čijim će se teritorijama vršiti prijavljeni geodetski radovi.
Član 76
O prijavama iz člana 74. ovog zakona na osnovu kojih treba izvršiti osnovne geodetske radove (član 13. stav 1. tač. a) ovog zakona), opštinski geodetski organ dužan je da bez odlaganja obavesti Republičku geodetsku upravu.
Član 77
Republička geodetska uprava odnosno opštinski geodetski organ može, pre početka geodetskih radova za posebne potrebe, doneti rešenje o proširenju obima i vrste radova sa ciljem da se dobijeni podaci koriste za premer i katastar zemljišta i njihovo održavanje.
Žalba protiv rešenja opštinskog geodetskog organa ne odlaže izvršenje rešenja.
Sredstva za prošireni obim i vrstu radova obezbeđuje društveno-politička zajednica čiji je organ doneo rešenje iz stava 1. ovog člana.
Član 78
Nadležni geodetski organ dužan je da rešenje iz stava 1. člana 77. ovog zakona donese najdocnije u roku od 15 dana od prijema prijave o početku geodetskih radova za posebne potrebe.
Član 79
Republička geodetska uprava odnosno opštinski geodetski organ ima pravo nadzora nad radovima iz člana 72. stav 1. ovog zakona i ako nađe da se radovi ne izvode u skladu sa važećim propisima, doneće rešenje kojim će naložiti da se utvrđeni nedostaci u određenom roku otklone.
Ako organ odnosno organizacija koja vrši geodetske radove za posebne potrebe ne postupi po rešenju iz stava 1. ovog člana, nadležni geodetski organ može rešenjem obustaviti dalje izvođenje radova.
Žalba protiv rešenja iz stava 2. ovog člana koje donese opštinski geodetski organ ne odlaže izvršenje rešenja.
Član 80
Organ odnosno organizacija koja vrši geodetske radove za posebne potrebe dužan je da u roku od 30 dana po završetku ovih radova dostavi originale planova odnosno karte, kao i ceo elaborat o izvršenom premeravanju opštinskom geodetskom organu.
Opštinski geodetski organ dužan je da u roku od 30 dana od prijema elaborata, pregleda i potvrdi planove, karte i druge delove elaborata koji se odnose na izvršene geodetske radove iz člana 72. stav 1. ovog zakona, a ako nađe da postoje nedostaci doneće rešenje kojim će naložiti da se u određenom roku ti nedostaci otklone.
Ako se geodetski radovi za posebne potrebe odnose na radove iz člana 13. stav 1. tačke a) ovog zakona, opštinski geodetski organ dostaviće bez odlaganja elaborat o tim radovima sa svojim mišljenjem Republičkoj geodetskoj upravi koja će postupiti na način propisan u stavu 2. ovog člana.
Izvođač radova, pošto postupi po rešenju iz stava 1. odnosno 3. ovog člana, dostavlja ispravljeni elaborat neposredno organu koji je odnosno rešenje doneo.
Član 81
Elaborat, planovi i karte o geodetskim radovima iz člana 72. ovog zakona ne mogu se koristiti dok ih ne potvrdi nadležni geodetski organ na način propisan u članu 80. ovog zakona.
Član 82
Organ odnosno organizacija za čije su potrebe vršeni geodetski radovi iz člana 72. stav 1. ovog zakona (dalje: investitor) dužan je da bez naknade, preda nadležnom geodetskom organu originale planova i elaborat geodetskih radova za posebne potrebe radi korišćenja za potrebe izrade, obnove i održavanje premera i katastra zemljišta.
Investitori koji su predali podatke geodetskih radova za posebne potrebe po odredbama stava 1. ovog člana, mogu te podatke koristiti za svoje potrebe bez naknade.
Član 83
Po odredbama čl. 72. do 82. ovog zakona postupaju i organizacije udruženog rada iz člana 8. stav 1. ovog zakona kada vrše geodetske radove za posebne potrebe.
Va NAKNADA ZA KORIŠĆENJE PODATAKA U OBLASTI PREMERA I KATASTRA ZEMLJIŠTA
Član 83a
Organi društveno-političkih zajednica, organizacije udruženog rada, samoupravne interesne zajednice i druge samoupravne organizacije i zajednice, udruženja građana i građani (korisnici) plaćaju naknadu za korišćenje reprodukcije, izvoda i prepisa odnosno kopija podataka o premeru i katastru zemljišta, podataka za izradu državne karte i drugih podataka, koji se vode kod Republičke geodetske uprave, organa uprave grada Beograda nadležnog za geodetske poslove i opštinskih organa uprave nadležnih za geodetske poslove.
Naknada iz stava 1. ovog člana ne plaća se ako je za odnosnu uslugu predviđeno plaćanje administrativne takse ili je posebnim propisom određeno da se usluga vrši po službenoj dužnosti.
Član 83b
Naknada za korišćenje podataka iz člana 83a ovog zakona koji se vode kod Republičke geodetske uprave zavisi od visine troškova njihove izrade, broja mogućih korisnika, sadržine i obima podataka kao i od stepena njihove upotrebljivosti.
Cenovnik o visini naknade iz stava 1. ovog člana donosi Republička geodetska uprava.
Za korišćenje podataka koji se vode kod organa nadležnog za geodetske poslove grada Beograda, odnosno opštine, cenovnik o visini naknade može da propiše nadležni organ grada Beograda, odnosno opštine.
Član 83v
Sredstva koja se ostvare od naknade iz člana 83b stav 1. ovog zakona prihod su Republike i koriste se za vršenje premera i katastra zemljišta prema godišnjem programu radova (član 7. stav 2).
VI NADLEŽNOSTI I ODNOSI
Član 84
Republička geodetska uprava ima pravo da stavi van upotrebe radni original i katastarski operat, ako utvrdi da u njima postoje znatni nedostaci, dok se oni ne otklone.
Član 85
Republička geodetska uprava donosi propise o tehničkim normativima i metodama i načinu rada koji se primenjuju pri izradi premera i katastra zemljišta i njihovom održavanju, kao i u vezi sa izvođenjem geodetskih radova za posebne potrebe.
Član 86
Organ međuopštinske regionalne zajednice rešava po žalbama protivu rešenja opštinskog geodetskog organa ili drugo nadležnog opštinskog organa donetog u prvom stepenu u upravnim stvarima iz oblasti premera i katastra zemljišta, kao i u upravnim stvarima za koje je opštinski geodetski organ posebnim zakonom ovlašćen da rešava u prvom stepenu.
VII GEODETSKE ORGANIZACIJE UDRUŽENOG RADA
Član 87
Geodetska organizacija iz člana 8. stav 1. ovog zakona ne može izvoditi niti joj se mogu ustupiti geodetski radovi ako ne ispunjava sledeće uslove:
- da ima obezbeđenu odgovarajuću opremu, i
- da ima najmanje osam radnika geodetske struke sa stručnim ispitom položenim pred organom uprave i po programu propisanom za radnike te struke u organima uprave, od kojih najmanje jedan diplomirani geodetski inženjer i jedan geodetski inženjer.
Republička geodetska uprava utvrđuje da li su ispunjeni uslovi iz stava 1. ovog člana.
Član 88
U upravljanju poslovima od posebnog društvenog interesa u geodetskoj organizaciji učestvuju i predstavnici društvene zajednice.
Sastav i broj predstavnika društvene zajednice utvrđuje se statutom geodetske organizacije.
Član 89
Skupština opštine daje saglasnost:
1) na odredbe statuta i samoupravnog sporazuma o udruživanju u geodetsku organizaciju, koje su od značaja za ostvarivanje posebnog društvenog interesa u obavljanju delatnosti organizacije i na odredbe statuta koje se odnose na sastav i broj predstavnika društvene zajednice u upravljanju geodetskom organizacijom,
2) na odredbe statuta odnosno samoupravnog sporazuma kojima se uređuje način odlučivanja o pitanjima od posebnog društvenog interesa u geodetskoj organizaciji, i
3) na odluku o imenovanju i razrešenju inokosnog poslovodnog organa geodetske organizacije.
Ako je osnivač geodetske organizacije Republika ili Grad Beograd, saglasnost iz tač. 1. i 2. stav 1. ovog člana daje Skupština Socijalističke Republike Srbije odnosno Skupština grada Beograda, a saglasnost iz tačke 3. stava 1. ovog zakona daje Izvršno veće Skupštine SR Srbije odnosno Skupština grada Beograda, ili organ koga ona odredi.
Član 90
Geodetska organizacija kojoj su ustupljeni radovi na izvršenju premera i izradi katastra zemljišta dužna je, kad radove završi, da preda Republičkoj geodetskoj upravi originale planova i karte sa celokupnim geodetskim elaboratom, katastarskim operatom i prikupljenim i obrađenim podacima katastarskog klasiranja i bonitiranja zemljišta.
Član 91
Republička geodetska uprava ima prema geodetskoj organizaciji koja izvodi radove na izvršenju premera i izradi katastra zemljišta, sledeća prava i dužnosti:
1) da vrši nadzor nad radovima na izvršenju premera i izradi katastra zemljišta;
2) da obustavi dalji rad na izvršavanju premera i izradi katastra zemljišta, ako geodetska organizacija, kojoj su ti radovi ustupljeni, u određenom roku ne otkloni uočene nedostatke; i
3) da zabrani korišćenje podataka premera i katastra zemljišta, koji su rezultat nepravilno izvršenih radova na terenu.
Prava i dužnosti iz stava 1. ovog člana ima opštinski geodetski organ prema geodetskoj organizaciji kojoj je ustupio radove i poslove na održavanju premera i katastra zemljišta.
VIII KAZNENE ODREDBE
Član 92
Organizacija udruženog rada i druga organizacija kazniće se za prekršaj novčanom kaznom od 10.000 do 150.000 dinara:
Za prekršaj iz prethodnog stava kazniće se i odgovorno lice u organizaciji udruženog rada i drugoj organizaciji, novčanom kaznom do 15.000 dinara.
Član 93
Građanin - korisnik zemljišta kazniće se za prekršaj novčanom kaznom od 1.000 do 10.000 dinara:
IX PRELAZNE I ZAVRŠNE ODREDBE
Član 94
Granice i nazivi postojećih katastarskih opština i katastarskih srezova obrazovani po dosadašnjim propisima ostaju na snazi i mogu se menjati samo na način i po postupku predviđenim u ovom zakonu.
Član 95
Do izvršenja premera i katastra zemljišta po odredbama ovog zakona na područjima na kojima je izvršen premer i izrađen katastar zemljišta na osnovu ranijih propisa kao i na područjima na kojima je izvršen popisni katastar zemljišta koristiće se postojeći premer i katastar zemljišta odnosno popisni katastar zemljišta.
Član 96
Republička geodetska uprava dužna je da okonča sve predmete drugostepenog upravnog postupka koje primi do dana stupanja na snagu ovog zakona.
Član 97
Republička geodetska uprava doneće propise iz člana 85. ovog zakona u roku od dve godine od njegovog stupanja na snagu.
Do donošenja propisa iz stav 1. ovog člana primenjivaće se odgovarajući propisi doneti pre stupanja na snagu ovog zakona.
Član 98
Geodetske organizacije dužne su da svoju organizaciju i način rada usaglase sa odredbama ovog zakona najdocnije u roku od dve godine od dana stupanja na snagu ovog zakona.
Član 99
Danom stupanja na snagu ovog zakona prestaje da važi Zakon o premeru i katastru zemljišta ("Službeni glasnik SRS", broj 51/71) i odredba člana 18. stav 2. Zakona o poveravanju međuopštinskim regionalnim zajednicama vršenja određenih prava i dužnosti Republike ("Službeni glasnik SRS", broj 42/75) ukoliko se odnosi na geodetske poslove.
Član 100
Ovaj zakon stupa na snagu osmog dana od dana objavljivanja u "Službenom glasniku Socijalističke Republike Srbije".
Samostalni članovi Zakona o izmenama i dopunama
Zakona o premeru i katastru zemljišta
("Sl. glasnik SRS", br. 27/77)
Član 4
Danom stupanja na snagu ovog zakona prestaje da važi Zakon o naknadama za izvršenje usluga i korišćenje podataka u oblasti premera i katastra zemljišta ("Službeni glasnik SRS", broj 18/70).
Republička geodetska uprava doneće u roku od godinu dana od dana stupanja na snagu ovog zakona cenovnik o visini naknada za izvršenje usluga i korišćenje podataka u oblasti premera i katastra zemljišta.
Cenovnik o visini naknada za izvršenje usluga i korišćenje podataka u oblasti premera i katastra zemljišta ("Službeni glasnik SRS", broj 46/70) ostaje na snazi dok Republička geodetska uprava ne donese cenovnik na osnovu ovlašćenja iz stava 2. ovog člana.
Član 5
Ovaj zakon stupa na snagu osmog dana od dana objavljivanja u "Službenom glasniku Socijalističke Republike Srbije".
