ZAKON O SREDSTVIMA ZA ZAŠTITU BILJA
("Sl. glasnik RS", br. 41/2009 i 17/2019)
I OSNOVNE ODREDBE
Predmet uređivanja
Član 1
Ovim zakonom uređuje se registracija, kontrola, promet, uvoz i primena sredstava za zaštitu bilja u poljoprivredi i šumarstvu, poslovi od javnog interesa u oblasti sredstava za zaštitu bilja, kao i druga pitanja od značaja za sredstva za zaštitu bilja.
Sredstva za zaštitu bilja
Član 2
Sredstva za zaštitu bilja, u smislu ovog zakona, jesu:
1) proizvodi za zaštitu bilja;
2) proizvodi opšte upotrebe za zaštitu bilja;
3) pomoćna sredstva za zaštitu bilja;
4) drugi proizvodi za zaštitu bilja koji sadrže jednu ili više osnovnih supstanci (u daljem tekstu: drugi proizvodi).
Pod sredstvima za zaštitu bilja, u smislu ovog zakona, smatraju se i proizvodi za zaštitu bilja koji se koriste u organskoj proizvodnji i proizvodi za zaštitu bilja koji sadrže, odnosno koji se sastoje od genetički modifikovanih organizama ili su dobijeni od njih, ako je namerno uvođenje u životnu sredinu, stavljanje u promet ili tranzit tih organizama dozvoljen na osnovu procene rizika po životnu sredinu i zdravlje ljudi, u skladu sa zakonom kojim se uređuju genetički modifikovani organizmi.
Značenje izraza
Član 3
Pojedini izrazi upotrebljeni u ovom zakonu imaju sledeće značenje:
1) aktivna supstanca jeste supstanca ili mikroorganizam, uključujući i viruse, koja ima opšte ili specifično dejstvo na štetne organizme, bilje, biljne delove ili biljne organizme;
1a) aktivna supstanca niskog rizika jeste supstanca koja, u skladu sa propisima kojima se uređuju hemikalije, nije klasifikovana u najmanje jednu od sledećih klasa opasnosti: karcinogeno, mutageno, toksično po reprodukciju, senzibilizacija, veoma toksično, toksično, eksplozivno, korozivno, kao i supstanca koja nije perzistetna (period poluraspada u zemljištu manji od 60 dana); supstanca čiji je biokoncentracioni faktor manji od 100; supstanca koja ne dovodi do poremećaja rada endokrinog sistema; supstanca koja ne izaziva neurotoksične ili imunotoksične efekte;
1b) ađuvant jeste pomoćno sredstvo za zaštitu bilja, odnosno supstanca ili preparat, tj. proizvod koji se sastoji od koformulanata, ili preparat, tj. proizvod koji sadrži jedan ili više koformulanata, koje korisnik meša sa proizvodom za zaštitu bilja ili proizvodom opšte upotrebe za zaštitu bilja i tako poboljšava njihovu efikasnost ili druge pesticidne osobine;
2) biljem se smatraju žive biljke i živi biljni delovi, uključujući sveže voće i seme;
3) biljni proizvodi jesu proizvodi biljnog porekla u neobrađenom stanju ili jednostavno prerađeni mlevenjem, sušenjem ili presovanjem;
4) distributer jeste pravno lice, odnosno preduzetnik koji vrši promet sredstava za zaštitu bilja, a pri tome ne menja njihove karakteristike;
4a) dobra eksperimentalna praksa jeste praksa za sprovođenje testova efikasnosti sredstava za zaštitu bilja u polju u skladu sa odredbama smernica PP 1/181 i PP 1/152 Evropske i mediteranske organizacije za zaštitu bilja (European and Mediterranean Plant protection Organisation -EPPO);
4b) dobra laboratorijska praksa jeste sistem kvaliteta koji se odnosi na organizaciju i uslove pod kojima se planiraju, izvode, prate, snimaju, arhiviraju i saopštavaju ne kliničke/pred kliničke studije i studije u oblasti bezbednosti po životnu sredinu;
5) dobra poljoprivredna praksa jeste preporučena, odobrena ili registrovana bezbedna primena sredstava za zaštitu bilja u skladu sa postojećim uslovima u bilo kojoj fazi proizvodnje, skladištenja, transporta, distribucije i prerade hrane i hrane za životinje i podrazumeva primenu principa integralnog upravljanja štetnim organizmima u određenom klimatskom području, kao i primenu minimalnih količina sredstava za zaštitu bilja i utvrđivanje maksimalnih koncentracija ostataka sredstava za zaštitu bilja na najnižem nivou, radi postizanja željenog efekta;
6) životinje jesu one životinjske vrste koje pripadaju vrstama koje čovek uobičajeno hrani, drži ili konzumira;
7) životna sredina jeste voda (uključujući podzemne, površinske, zaslanjene, priobalne i morske vode), sediment, zemljište, vazduh, kopno, divlje vrste faune i flore, njihova međusobna povezanost i njihov odnos sa drugim živim organizmima;
7a) zaštita podataka jeste vremenski ograničeno pravo vlasnika izveštaja o testu ili studije da spreči njihovu upotrebu u korist drugog podnosioca zahteva za registraciju sredstava za zaštitu bilja;
8) integralno upravljanje štetnim organizmima jeste pažljivo sagledavanje svih dostupnih metoda za zaštitu bilja i, shodno tome, integracija odgovarajućih mera kojima se sprečava razvoj populacija štetnih organizama i ograničava primena sredstava za zaštitu bilja i drugih oblika intervencije na nivou koji je ekonomski i ekološki opravdan i kojim se smanjuje rizik po zdravlje ljudi i životinja i životnu sredinu na najmanju moguću meru, na način da se podstiče rast i razvoj zdravih useva i zasada sa najmanjim mogućim poremećajima u agro-ekosistemima, kao i prirodni mehanizmi kontrole štetnih organizama;
9) jedinstvena načela jesu jedinstveni kriterijumi za procenu aktivne supstance, odnosno osnovne supstance i sredstava za zaštitu bilja i za donošenje odluka u skladu sa savremenom međunarodnom metodologijom;
10) karenca jeste poslednji rok primene sredstava za zaštitu bilja pre berbe, odnosno žetve;
10a) kontrola sredstava za zaštitu bilja jeste kontrola koju nadležni organ sprovodi radi potvrde usaglašenosti sa ovim zakonom i primene propisa u oblasti sredstava za zaštitu bilja, i to monitoring, nadzor, provera, revizija, inspekcija, uzorkovanje i laboratorijsko ispitivanje (u daljem tekstu: službena kontrola);
11) korisnik jeste pravno lice, preduzetnik, odnosno fizičko lice koje koristi sredstva za zaštitu bilja u okviru obavljanja svojih profesionalnih aktivnosti (uključujući operatere, tehničare, poslodavce i samozaposlena lica u poljoprivredi i drugim sektorima), kao i koje koristi sredstva za zaštitu bilja na malim površinama (okućnice, bašte, vrtovi i sl.) na bilju ili proizvodima od bilja koje proizvodi ili koristi za sopstvene potrebe;
11a) koformulant jeste supstanca ili preparat, tj. proizvod koji se koristi ili je namenjen za korišćenje u sredstvu za zaštitu bilja ili ađuvantu, ali koji nije aktivna supstanca, ni protektant ni sinergist;
12) Lista odobrenih aktivnih supstanci (u daljem tekstu: Lista odobrenih supstanci) jeste spisak procenjenih i odobrenih aktivnih supstanci i osnovnih supstanci i supstanci niskog rizika, a koja se usklađuje sa odgovarajućom listom na teritoriji Evropske unije;
13) Lista odobrenih protektanata i sinergista jeste spisak procenjenih i odobrenih protektanata i sinergista koja se usklađuje sa odgovarajućom listom na teritoriji Evropske unije;
13a) Lista neprihvatljivih koformulanata jeste spisak koformulanata koji su procenjeni kao neprihvatljivi da budu sastojak sredstava za zaštitu bilja, a koja se usklađuje sa odgovarajućom listom na teritoriji Evropske unije;
14) maksimalno dozvoljena količina ostataka jeste najveća količina ostataka sredstava za zaštitu bilja, izražena u mg/kg ispitivanog proizvoda;
14a) mali usev i manje značajna namena jeste primena sredstava za zaštitu bilja na bilju ili biljnim proizvodima koji se gaje u manjem obimu ili koji se gaje u većem obimu, ali je potreba za njihovom zaštitom retka;
14b) nečistoća jeste bilo koji sastojak, osim čiste aktivne supstance, odnosno drugi oblik koji je prisutan u tehničkom materijalu aktivne supstance, uključujući komponente koje potiču iz procesa proizvodnje ili procesa razgradnje tokom skladištenja;
15) osnovna supstanca jeste supstanca koja nije primarno proizvedena kao sredstvo za zaštitu bilja, a koja ispoljava određenu biološku aktivnost, kao i aktivna supstanca koja ispunjava kriterijume za hranu u skladu sa zakonom kojim se uređuje bezbednost hrane;
16) ostaci sredstava za zaštitu bilja jesu jedna ili više aktivnih supstanci ili osnovnih supstanci, odnosno drugih supstanci, uključujući i njihove metabolite i proizvode nastale njihovom razgradnjom ili reakcijom, koje su prisutne na bilju i u bilju, odnosno na proizvodima biljnog porekla i u proizvodima biljnog porekla ili u jestivim proizvodima životinjskog porekla ili bilo gde u životnoj sredini (vazduh, voda, zemljište), a posledica su upotrebe sredstava za zaštitu bilja;
17) pomoćno sredstvo za zaštitu bilja jeste proizvod koji sadrži jednu ili više supstanci prirodnog, odnosno sintetičkog porekla u konačnom obliku i koji se koristi zajedno sa proizvodom za zaštitu bilja;
18) preparat jeste mešavina ili rastvor supstanci namenjenih za upotrebu kao proizvod za zaštitu bilja, od kojih je najmanje jedna supstanca aktivna supstanca;
19) proizvod za zaštitu bilja jeste proizvod koji se sastoji ili sadrži aktivnu supstancu ili osnovnu supstancu i koformulante, a može da sadrži i protektant, odnosno sinergist i primenjuje se:
(1) za zaštitu bilja ili biljnih proizvoda od štetnih organizama ili sprečavanje delovanja štetnih organizama, osim ako se ovi proizvodi koriste u higijenske svrhe,
(2) kao regulator rasta biljaka koji deluje na životne procese biljaka različito od načina delovanja sredstava za ishranu bilja,
(3) za očuvanje biljnih proizvoda, kada su u pitanju supstance ili proizvodi koji nisu regulisani posebnim propisima kojima se uređuju konzervansi,
(4) za uništavanje neželjenih biljaka ili delova biljaka, izuzev algi, osim ako se ti proizvodi primenjuju na zemljište ili vodu u svrhu zaštite bilja,
(5) za kontrolu ili sprečavanje neželjenog rasta biljaka, izuzev algi, osim ako se ti proizvodi primenjuju na zemljište ili vodu u svrhu zaštite bilja;
20) proizvod opšte upotrebe za zaštitu bilja jeste preparat koji sadrži aktivnu supstancu niskog rizika ili drugi proizvod koji može biti pripremljen za direktnu primenu ili za primenu na malim površinama, a čija primena ne predstavlja opasnost za korisnike i ne zahteva nošenje ličnih zaštitnih sredstava;
21) proizvođač jeste pravno lice, odnosno preduzetnik koji se bavi proizvodnjom sredstava za zaštitu bilja;
21a) proizvodnja jeste sinteza aktivnih supstanci za formulisanje sredstava za zaštitu bilja, kao i formulisanje sredstava za zaštitu bilja od jedne ili više aktivnih supstanci uz dodatak koformulanata, protektanata i/ili sinergista;
22) promet jeste svako snabdevanje sredstvima za zaštitu bilja sa ili bez naknade, osim skladištenja radi izvoza, odnosno radi ponovnog izvoza iz carinskog područja Republike Srbije ili skladištenja radi njihovog bezbednog odlaganja;
22a) protektant jeste pomoćno sredstvo za zaštitu bilja, odnosno supstanca ili preparat, tj. proizvod koji se dodaje proizvodu za zaštitu bilja da bi se uklonili ili smanjili fitotoksični efekti proizvoda za zaštitu bilja;
23) registracija sredstava za zaštitu bilja jeste postupak na osnovu koga se dozvoljava proizvodnja, promet i primena sredstava za zaštitu bilja;
23a) sinergist jeste supstanca ili preparat, tj. proizvod koji, iako ne ispoljava ili ispoljava slabo delovanje kao proizvod za zaštitu bilja, može pojačati delovanje aktivne supstance, odnosno supstanci u proizvodu za zaštitu bilja;
24) supstanca jeste hemijski element i njegova jedinjenja, koji se javljaju u prirodi ili kao rezultat proizvodnog procesa, uključujući i sve nečistoće koje su uslovljene procesom proizvodnje;
25) tehnički proizvod jeste materijal koji sadrži aktivnu supstancu i nečistoće koje nastaju pri njenoj proizvodnji, a može da sadrži i neophodnu količinu aditiva;
25a) testovi i studije jesu istraživanja ili eksperimenti čija je svrha da se odrede svojstva i ponašanje neke aktivne supstance, sinergista, protektanta, koformulanta ili sredstava za zaštitu bilja, predvidi izlaganje aktivnoj supstanci, sinergistu, protektantu, koformulantu, odnosno njihovim relevantnim metabolitima i odrede bezbedni nivoi izlaganja i utvrde uslovi za bezbednu primenu sredstava za zaštitu bilja;
26) tranzit jeste svaki transport pošiljke preko teritorije Republike Srbije;
27) uvoz jeste svako unošenje pošiljke na teritoriju Republike Srbije, osim tranzita;
28) uređaji za primenu sredstava za zaštitu bilja (u daljem tekstu: uređaji za primenu) jesu uređaji namenjeni za primenu sredstava za zaštitu bilja, uključujući delove koji su ključni za efikasan rad tih uređaja, kao što su rasprskivači, manometri, filteri, sita, uređaji za čišćenje rezervoara;
29) štetni organizmi jesu organizmi iz biljnog i životinjskog carstva, virusi, bakterije, mikoplazme ili drugi patogeni organizmi štetni za bilje ili biljne proizvode.
Primena propisa
Član 4
Sredstva za zaštitu bilja mogu se proizvoditi, stavljati u promet i primenjivati na teritoriji Republike Srbije ako su registrovana i snabdevena deklaracijom i uputstvom za primenu u skladu sa ovim zakonom i propisima donetim na osnovu njega, a aktivna supstanca, odnosno osnovna supstanca koju sredstva za zaštitu bilja sadrže može se proizvoditi i stavljati u promet na teritoriji Republike Srbije, ako je upisana u Listu odobrenih supstanci u skladu sa ovim zakonom i propisima donetim na osnovu njega.
Sredstva za zaštitu bilja koja nisu registrovana u Republici Srbiji, kao i aktivna supstanca, odnosno osnovna supstanca koju sredstva za zaštitu bilja sadrže, a koja nije upisana u Listu odobrenih supstanci, mogu se proizvoditi i skladištiti u Republici Srbiji, odnosno njihov uvoz i transport preko teritorije Republike Srbije može se vršiti samo ako su namenjeni za stavljanje u promet u zemlji u koju se izvoze.
Sredstva za zaštitu bilja se klasifikuju, pakuju i obeležavaju u skladu sa ovim zakonom i propisima donetim na osnovu njega i u skladu sa propisima kojima se uređuju hemikalije koji se primenjuju i na sadržaj i dostavljanje bezbednosnog lista.
Sredstva za zaštitu bilja, aktivna supstanca, odnosno osnovna supstanca koji su stavljeni u promet suprotno odredbama ovog zakona i propisima donetim na osnovu njega, kao i ambalaža od sredstava za zaštitu bilja smatraju se otpadom.
Ispitivanje svojstava i uticaja sredstava za zaštitu bilja, aktivne supstance, odnosno osnovne supstance na zdravlje ljudi, životinja i životnu sredinu mora se sprovoditi u laboratorijama čije je postupanje usklađeno sa smernicama dobre laboratorijske prakse u skladu sa zakonom kojim se uređuju lekovi i medicinska sredstva.
II SUBJEKTI I POSLOVI U OBLASTI SREDSTAVA ZA ZAŠTITU BILJA
Subjekti u oblasti sredstava za zaštitu bilja
Član 5
Poslove u oblasti sredstava za zaštitu bilja, u okviru svojih ovlašćenja, obezbeđuje Republika Srbija preko ministarstva nadležnog za poslove poljoprivrede (u daljem tekstu: Ministarstvo), kao i subjekata koji obavljaju poslove od javnog interesa.
Poslovi od javnog interesa
Član 6
Poslovi od javnog interesa u oblasti sredstava za zaštitu bilja obuhvataju laboratorijske i sa njima povezane stručne poslove, i to:
1) ispitivanje uzoraka uzetih u postupku službene kontrole proizvodnje, kao i uvoza, unutrašnjeg prometa i primene sredstava za zaštitu bilja;
2) ispitivanje sredstava za zaštitu bilja i hrane biljnog porekla na ostatke sredstava za zaštitu bilja u okviru godišnjih i višegodišnjih programa postregistracione kontrole;
3) ispitivanja, superanalize uzoraka i potvrdna ispitivanja uzoraka uzetih u postupku službene kontrole sredstava za zaštitu bilja i hrane biljnog porekla na ostatke sredstava za zaštitu bilja;
4) proveru rezultata ispitivanja, primenjenih testova i metoda ispitivanja uzoraka uzetih u postupku službene kontrole sredstava za zaštitu bilja i hrane biljnog porekla na ostatke sredstava za zaštitu bilja;
5) čuvanje referentnih uzoraka i standardnih reagenasa;
6) pripremu, održavanje i distribuciju referentnog materijala;
7) uvođenje, razvijanje i validaciju novih metoda ispitivanja u skladu sa međunarodnim standardima, smernicama i protokolima;
8) koordinaciju aktivnosti službenih laboratorija, radi primene novih analitičkih metoda;
9) dostavljanje službenim laboratorijama podataka o analitičkim metodama, uključujući i referentne metode;
10) organizovanje međulaboratorijskih uporednih testova kompetentnosti službenih laboratorija, obradu dobijenih rezultata međulaboratorijskih uporednih testiranja u skladu sa međunarodno priznatim protokolima, sastavljanje izveštaja i davanje preporuka;
11) učestvovanje u međulaboratorijskim uporednim testovima kompetentnosti na međunarodnom nivou;
12) saradnju sa referentnim laboratorijama drugih zemalja i referentnim laboratorijama Evropske unije;
13) dostavljanje Ministarstvu i službenim laboratorijama informacija dobijenih od referentnih laboratorija drugih zemalja i referentnih laboratorija Evropske unije;
14) uspostavljanje jedinstvenih kriterijuma i metoda u službenim laboratorijama;
15) naučnu i tehničku pomoć Ministarstvu pri izradi planova službenih kontrola;
16) obuku osoblja u službenim laboratorijama;
17) pripremu nacionalnih vodiča za uzorkovanje i rukovanje uzorcima.
Subjekti koji obavljaju poslove od javnog interesa
Član 7
Laboratorijske i sa njima povezane stručne poslove iz člana 6. ovog zakona obavlja laboratorija koja je osnovana zakonom kojim se uređuje bezbednost hrane.
Laboratorijske i sa njima povezane stručne poslove iz člana 6. tačka 1) ovog zakona može da obavlja i laboratorija koja je akreditovana u skladu sa standardom SRPS EN ISO/IEC 17025 - "Opšti zahtevi za kompetentnost laboratorija za ispitivanje i laboratorija za etaloniranje", izabrana putem konkursa i ovlašćena od strane Ministarstva za obavljanje tih poslova (u daljem tekstu: službena laboratorija).
Laboratorijske i sa njima povezane stručne poslove iz člana 6. tač. 2)-17) ovog zakona, može da obavlja i laboratorija čiji osnivač je Republika Srbija, odnosno autonomna pokrajina, koja je akreditovana u skladu sa standardom SRPS EN ISO/IEC 17025 - "Opšti zahtevi za kompetentnost laboratorija za ispitivanje i laboratorija za etaloniranje", izabrana putem konkursa i ovlašćena od strane Ministarstva za obavljanje tih poslova (u daljem tekstu: referentna laboratorija).
Akreditacija iz st. 2. i 3. ovog člana može da se odnosi na pojedine vrste ispitivanja ili grupe ispitivanja (testova).
Jedna referentna laboratorija može biti referentna za jednu vrstu ili više vrsta (grupa) ispitivanja.
Ako u Republici Srbiji ne postoji referentna laboratorija koja ispunjava propisane uslove, ministar nadležan za poslove poljoprivrede (u daljem tekstu: ministar) može, za pojedine vrste ispitivanja, kao referentnu laboratoriju da odredi laboratoriju sa teritorije druge države za tražena ispitivanja.
Konkurs
Član 8
Izbor referentne laboratorije i službene laboratorije iz člana 7. ovog zakona, vrši se putem konkursa koji raspisuje Ministarstvo i objavljuje ga u "Službenom glasniku Republike Srbije".
Konkurs iz stava 1. ovog člana naročito sadrži:
1) poslove za koje se konkurs raspisuje;
2) period obavljanja poslova;
3) podatke koji se odnose na obim akreditacije;
4) kriterijume za izbor;
5) rok za donošenje i objavljivanje odluke o izboru;
6) način obaveštavanja o rezultatima konkursa.
Konkurs iz stava 1. ovog člana sprovodi komisija koju obrazuje ministar.
Odluku o izboru referentne laboratorije, odnosno službene laboratorije donosi ministar.
Rezultati konkursa objavljuju se u "Službenom glasniku Republike Srbije".
Na osnovu odluke o izboru iz stava 4. ovog člana, Ministarstvo sa referentnom laboratorijom, odnosno službenom laboratorijom, zaključuje ugovor, kojim se naročito utvrđuju: poslovi koji su predmet ugovora; lica koja će obavljati utvrđene poslove; način i postupak obavljanja utvrđenih poslova; međusobna prava, obaveze i odgovornosti; vreme na koje se zaključuje ugovor; način finansiranja i cena za obavljanje utvrđenih poslova; kontrola vršenja utvrđenih poslova; razlozi za raskid ugovora i otkazni rok.
Ministarstvo utvrđuje spisak referentnih laboratorija, odnosno službenih laboratorija izabranih putem konkursa, koji objavljuje na svojoj internet stranici i dostavlja ministarstvu nadležnom za tehničke propise, radi upisa u registar ovlašćenih tela za ocenjivanje usaglašenosti.
Ispitivanje efikasnosti
Član 9
Poslove ispitivanja sredstava za zaštitu bilja radi dobijanja podataka o njihovoj efikasnosti za potrebe postupka registracije, može da obavlja pravno lice, odnosno preduzetnik koji ima sertifikat o postupanju u skladu sa smernicama dobre eksperimentalne prakse.
Sertifikat iz stava 1. ovog člana može se izdati pravnom licu, odnosno preduzetniku koji ispunjava uslove u pogledu objekata, opreme, operativnih procedura koje sprovodi, smernica dobre eksperimentalne prakse koje primenjuje i broja, stručne spreme i stručne osposobljenosti kadrova.
Zahtev za utvrđivanje ispunjenosti uslova i izdavanje sertifikata iz stava 2. ovog člana podnosi se Ministarstvu.
Ministar rešenjem utvrđuje ispunjenost uslova iz stava 2. ovog člana i izdaje sertifikat kojim se određuje obim ispitivanja sredstava za zaštitu bilja.
Sertifikat se izdaje na period od pet godina i može se obnoviti.
Obnavljanje sertifikata vrši se na način i pod uslovima propisanim za njegovo izdavanje.
Rešenje ministra iz stava 4. ovog člana je konačno u upravnom postupku i protiv njega se može pokrenuti upravni spor.
Ministar bliže propisuje uslove u pogledu objekata, opreme, operativnih procedura, broja, stručne spreme i stručne osposobljenosti kadrova pravnog lica, odnosno preduzetnika iz stava 2. ovog člana, smernice dobre eksperimentalne prakse koje primenjuje to pravno lice, odnosno preduzetnik i obrazac sertifikata o postupanju u skladu sa smernicama dobre eksperimentalne prakse.
III REGISTRACIJA SREDSTAVA ZA ZAŠTITU BILJA
Podnosilac zahteva
Član 10
Sredstva za zaštitu bilja registruje Ministarstvo na osnovu zahteva za registraciju sredstava za zaštitu bilja koji podnosi proizvođač.
Proizvođač koji ima sedište u Republici Srbiji, zahtev za registraciju sredstava za zaštitu bilja može podneti ako je registrovan u Registar privrednih subjekata u skladu sa zakonom kojim se uređuje registracija privrednih subjekata i ako poseduje dokaze o ispunjenju uslova za proizvodnju sredstava za zaštitu bilja u skladu sa propisima kojima se uređuje zaštita životne sredine.
Proizvođač koji nema sedište u Republici Srbiji zahtev za registraciju sredstava za zaštitu bilja podnosi preko zastupnika, odnosno predstavništva sa sedištem u Republici Srbiji.
Zastupnik proizvođača iz stava 3. ovog člana mora biti registrovan u Registar privrednih subjekata u skladu sa zakonom kojim se uređuje registracija privrednih subjekata i mora imati ugovor o zastupanju kojim se naročito utvrđuje i osigurava odgovornost za eventualne štete koje nastanu primenom sredstava za zaštitu bilja na teritoriji Republike Srbije.
Predstavništvo proizvođača iz stava 3. ovog člana mora biti registrovano u Registar privrednih subjekata u skladu sa zakonom kojim se uređuje registracija privrednih subjekata i zakonom kojim se uređuje spoljnotrgovinsko poslovanje.
Zahtev za registraciju
Član 11
Uz zahtev za registraciju sredstava za zaštitu bilja proizvođač dostavlja:
1) dokumentaciju za procenu aktivne supstance, odnosno osnovne supstance koju sredstva za zaštitu bilja sadrže;
2) dokumentaciju za procenu sredstava za zaštitu bilja;
3) uzorak sredstava za zaštitu bilja, aktivne supstance, odnosno osnovne supstance i drugih sastojaka u sredstvima za zaštitu bilja, u originalnom pakovanju;
4) dokaz o ispunjenosti uslova iz člana 10. st. 2, 4. i 5. ovog zakona.
Ministar propisuje obrazac i sadržinu zahteva za registraciju sredstava za zaštitu bilja.
Dokumentacija za procenu aktivne supstance, odnosno osnovne supstance
Član 12
Dokumentacija za procenu aktivne supstance, odnosno osnovne supstance naročito sadrži podatke o:
1) identitetu proizvođača;
2) aktivnoj supstanci, odnosno osnovnoj supstanci koji su potrebni za njenu identifikaciju;
3) rezultatima ispitivanja fizičkih i hemijskih osobina;
4) dodatnim osobinama aktivne supstance, odnosno osnovne supstance, koje se naročito odnose na primenu, mehanizam delovanja, način rukovanja, skladištenje i mere bezbednosti;
5) analitičkim metodama za ispitivanje aktivne supstance, odnosno osnovne supstance i njihovih ostataka;
6) rezultatima toksikoloških i metabolitičkih ispitivanja aktivne supstance, odnosno osnovne supstance;
7) ostacima aktivne supstance, odnosno osnovne supstance u bilju i na bilju ili proizvodima od bilja, hrani i hrani za životinje;
8) rezultatima ispitivanja sudbine i ponašanja aktivne supstance, odnosno osnovne supstance u životnoj sredini;
9) rezultatima ekotoksikoloških ispitivanja.
Ako sredstva za zaštitu bilja sadrže aktivnu supstancu, odnosno osnovnu supstancu koja je već upisana u Listu odobrenih supstanci, ta aktivna supstanca, odnosno osnovna supstanca se ne procenjuje ponovo i u tom slučaju:
1) proizvođač nije dužan da dostavi dokumentaciju iz stava 1. ovog člana, osim dokaza koji se odnose na ekvivalentnost aktivne supstance, odnosno osnovne supstance;
2) Ministarstvo razmatra uslove pod kojima je aktivna supstanca, odnosno osnovna supstanca upisana u Listu odobrenih supstanci i utvrđuje da li postoje značajne razlike između nivoa čistoće i sadržaja i osobina nečistoća aktivne supstance, odnosno osnovne supstance u poređenju sa sastavom aktivne supstance, odnosno osnovne supstance ustanovljene u dokumentaciji na osnovu koje je ta aktivna supstanca, odnosno osnovna supstanca upisana u Listu odobrenih supstanci.
Ako zbog prirode sredstava za zaštitu bilja ili njegove predložene primene neki od podataka iz stava 1. ovog člana nije neophodno dostaviti, kao i ako ispitivanje aktivne supstance, odnosno osnovne supstance nije naučno neophodno ili tehnički moguće, proizvođač je dužan da o tome Ministarstvu dostavi pismeno obrazloženje.
Ministar bliže propisuje sadržinu i način postupanja sa dokumentacijom iz stava 1. ovog člana i metode za ispitivanje aktivne supstance, odnosno osnovne supstance.
Dokumentacija za procenu sredstava za zaštitu bilja
Član 13
Dokumentacija za procenu sredstava za zaštitu bilja naročito sadrži podatke o:
1) identitetu proizvođača;
2) sredstvima za zaštitu bilja koji su potrebni za njihovu identifikaciju;
3) rezultatima ispitivanja fizičkih, hemijskih i tehničkih osobina sredstava za zaštitu bilja;
4) primeni i rezultatima ispitivanja efikasnosti sredstava za zaštitu bilja, pri čemu se dostavlja najmanje četiri reprezentativna testa efikasnosti od kojih najmanje dva moraju da budu urađena u Republici Srbiji, a ostali testovi mogu biti urađeni u zemljama Evropske unije;
5) dodatnim osobinama sredstava za zaštitu bilja;
6) analitičkim metodama za ispitivanje sredstava za zaštitu bilja i ostataka sredstava za zaštitu bilja;
7) rezultatima toksikoloških ispitivanja sredstava za zaštitu bilja;
8) ostacima sredstava za zaštitu bilja u tretiranom bilju, odnosno na tretiranom bilju, proizvodima od bilja, hrani i hrani za životinje;
9) sudbini i ponašanju sredstava za zaštitu bilja u životnoj sredini;
10) rezultatima ekotoksikoloških ispitivanja.
Ako zbog prirode sredstava za zaštitu bilja ili njegove predložene primene neki od podataka iz stava 1. ovog člana nije neophodno dostaviti, kao i ako ispitivanje sredstava za zaštitu bilja nije naučno neophodno ili tehnički moguće, proizvođač je dužan da o tome Ministarstvu dostavi pismeno obrazloženje.
Za sredstvo za zaštitu bilja koje sadrži aktivnu supstancu za koju je isteklo patentno pravo (generička aktivna supstanca), dokumentacija za procenu naročito sadrži podatke iz stava 1. tač. 1)-6) ovog člana.
Pored dokumentacije iz stava 3. ovog člana, za procenu sredstva za zaštitu bilja koje sadrži aktivnu supstancu za koju je isteklo patentno pravo (generička aktivna supstanca), dokumentacija koja sadrži podatke iz stava 1. tač. 7)-10) ovog člana može da sadrži i podatke za koje je istekla zaštita podataka, i to podatke iz dokumentacije za aktivnu supstancu upotrebljene prilikom njenog uključenja u Listu odobrenih supstanci, podatke iz dokumentacije za sredstvo za zaštitu bilja koje sadrži tu aktivnu supstancu, a koji su upotrebljeni prilikom registracije sredstva za zaštitu bilja, kao i podatke iz recenzirane naučne literature.
Ispitivanje fizičkih, hemijskih i tehničkih osobina sredstava za zaštitu bilja, mora da se sprovodi u laboratorijama čije je postupanje usklađeno sa smernicama dobre laboratorijske prakse u skladu sa zakonom kojim se uređuju lekovi i medicinska sredstva ili u laboratorijama akreditovanim u skladu sa standardom SRPS EN ISO/IEC 17025 - "Opšti zahtevi za kompetentnost laboratorija za ispitivanje i laboratorija za etaloniranje".
Ispitivanje fizičkih i hemijskih osobina aktivne supstance, odnosno osnovne supstance, mora da se sprovodi u laboratorijama čije je postupanje usklađeno sa smernicama dobre laboratorijske prakse, u skladu sa zakonom kojim se uređuju lekovi i medicinska sredstva.
Ispitivanje osobina i uticaja sredstava za zaštitu bilja i aktivne supstance, odnosno osnovne supstance na zdravlje ljudi i životinja i životnu sredinu, u cilju registracije, mora da se sprovodi u laboratorijama čije je postupanje usklađeno sa smernicama dobre laboratorijske prakse, u skladu sa zakonom kojim se uređuju lekovi i medicinska sredstva.
Ispitivanje sredstava za zaštitu bilja radi dobijanja podataka o njihovoj efikasnosti, u cilju registracije, mora da sprovodi subjekt iz člana 9. stav 1. ovog zakona čije je postupanje usklađeno sa smernicama dobre eksperimentalne prakse.
Ministar bliže propisuje sadržinu i način postupanja sa dokumentacijom iz stava 1. ovog člana i metode za ispitivanje sredstava za zaštitu bilja.
Procena sredstava za zaštitu bilja
Član 14
Procenu sredstava za zaštitu bilja radi njihove registracije (u daljem tekstu: procena) obavlja Ministarstvo.
Procena iz stava 1. ovog člana obuhvata procenu fizičkih, hemijskih i tehničkih osobina, procenu efikasnosti sredstava za zaštitu bilja i direktnih, odnosno indirektnih mogućih štetnih uticaja na zdravlje ljudi i životinja i životnu sredinu sredstava za zaštitu bilja, kao i aktivnih supstanci, odnosno osnovnih supstanci, protektanata, sinergista i koformulanata koje sredstva za zaštitu bilja sadrže, na osnovu priložene dokumentacije iz člana 12. stav 2. tačka 2) i člana 13. ovog zakona.
Procena sredstava za zaštitu bilja obavlja se u skladu sa jedinstvenim načelima za procenu i registraciju sredstava za zaštitu bilja.
Za procenu sredstava za zaštitu bilja koriste se i dostupne relevantne međunarodne smernice i preporuke, odnosno postojeće naučno i tehničko znanje.
Procena sredstava za zaštitu bilja može da traje najduže 18 meseci od dana prijema zahteva za registraciju.
Ako se u postupku registracije utvrdi da su potrebni dodatni podaci za procenu sredstva za zaštitu bilja, rok od 18 meseci iz stava 5. ovog člana prekida se i Ministarstvo određuje dodatni rok u kome podnosilac zahteva dostavlja te podatke, koji ne može biti duži od šest meseci.
Ako sredstvo za zaštitu bilja sadrži aktivnu supstancu, odnosno osnovnu supstancu koja je već upisana u Listu odobrenih supstanci, rok od 18 meseci iz stava 5. ovog člana prekida se dok se ne završi postupak iz člana 12. stav 2. ovog zakona.
Ako do isteka roka utvrđenog u stavu 6. ovog člana podnosilac zahteva ne dostavi dodatne podatke ili se u postupku iz člana 12. stav 2. ovog zakona utvrdi da nisu dostavljeni dokazi koji se odnose na ekvivalentnost aktivne supstance, odnosno osnovne supstance ili da postoje značajne razlike između nivoa čistoće i sadržaja i osobina nečistoća aktivne supstance, odnosno osnovne supstance u poređenju sa sastavom aktivne supstance, odnosno osnovne supstance ustanovljene u dokumentaciji na osnovu koje je ta aktivna supstanca, odnosno osnovna supstanca upisana u Listu odobrenih supstanci, ministar donosi rešenje o odbijanju zahteva za registraciju.
Rešenje iz stava 8. ovog člana je konačno u upravnom postupku i protiv njega se može pokrenuti upravni spor.
Ministar bliže propisuje jedinstvena načela za procenu i registraciju sredstava za zaštitu bilja.
Ocenjivač
Član 14a
Poslove iz čl. 14. i 16. ovog zakona Ministarstvo može da poveri visokoškolskoj ustanovi čiji osnivač je Republika Srbija, odnosno autonomna pokrajina, koja je akreditovana za obavljanje poslova obrazovanja u oblasti biotehničkih nauka, odnosno poljoprivrede, u skladu sa posebnim propisom, kao i organizaciji čiji osnivač je Republika Srbija, odnosno autonomna pokrajina, upisanoj u Registar naučnoistraživačkih organizacija u oblasti biotehničkih nauka, odnosno poljoprivrede, u skladu sa propisom kojim se uređuje naučnoistraživačka delatnost (u daljem tekstu: ocenjivač).
Izbor ocenjivača sprovodi se putem konkursa, koji raspisuje Ministarstvo i objavljuje ga u "Službenom glasniku Republike Srbije".
Konkurs iz stava 2. ovog člana naročito sadrži:
1) poslove za koje se konkurs raspisuje;
2) period obavljanja poslova;
3) podatke koji se odnose na kadrovsku osposobljenost;
4) kriterijume za izbor;
5) rok za donošenje i objavljivanje odluke o izboru;
6) način obaveštavanja o rezultatima konkursa.
Konkurs iz stava 2. ovog člana sprovodi komisija koju obrazuje ministar.
Odluku o izboru ocenjivača donosi ministar.
Rezultati konkursa objavljuju se u "Službenom glasniku Republike Srbije".
Sa ocenjivačem koji je izabran na konkursu iz stava 2. ovog člana zaključuje se ugovor o obavljanju poslova procene sredstava za zaštitu bilja, kojim se naročito utvrđuju: poslovi koji su predmet ugovora; lica koja će obavljati utvrđene poslove; način i postupak obavljanja utvrđenih poslova; međusobna prava, obaveze i odgovornosti; vreme na koje se zaključuje ugovor; način finansiranja i cena za obavljanje utvrđenih poslova; kontrola vršenja utvrđenih poslova; razlozi za raskid ugovora i otkazni rok.
Sastavni deo ugovora iz stava 7. ovog člana su obrazac izjave o čuvanju tajnosti podataka i obrazac izjave o nepostojanju sukoba interesa, koje potpisuju lica koja obavljaju poslove procene sredstava za zaštitu bilja koja su zaposlena kod ocenjivača.
Ministarstvo utvrđuje spisak ocenjivača i objavljuje ga na internet stranici Ministarstva.
Registracija proizvoda za zaštitu bilja
Član 15
Proizvod za zaštitu bilja registruje se ako se, u postupku procene iz člana 14. ovog zakona, utvrdi da:
1) je aktivna, odnosno osnovna supstanca koju proizvod za zaštitu bilja sadrži upisana u Listu odobrenih supstanci i da je izvor aktivne, odnosno osnovne supstance identičan ili ekvivalentan izvoru na osnovu koga je izvršen upis aktivne, odnosno osnovne supstance u tu listu;
2) proizvod za zaštitu bilja, uzimajući u obzir realne uslove primene i dobre poljoprivredne prakse:
(1) je efikasan za predloženu primenu,
(2) nema direktan ili indirektan štetan uticaj na zdravlje ljudi (naročito najosetljivijih grupa stanovništva) ili na zdravlje životinja, i to neposredno ili preko vode za piće (uzimajući u obzir i supstance koje nastaju kao rezultat tretiranja vode), hrane, hrane za životinje ili vazduha, ili kao posledica kontakta na radnom mestu ili preko drugih indirektnih uticaja, a uzimajući u obzir poznate kumulativne i sinergističke efekte ako su naučne metode za procenu tih uticaja dostupne i usvojene,
(3) nema direktan ili indirektan štetan uticaj na podzemne vode,
(4) nema nepoželjan uticaj na bilje ili biljne proizvode,
(5) ne izaziva nepotrebne patnje i bol kičmenjacima za čije se suzbijanje koristi,
(6) nema neprihvatljiv uticaj na životnu sredinu (kada su naučne metode za procenu tih uticaja dostupne i usvojene), naročito imajući u vidu:
- njegovu sudbinu i distribuciju u životnoj sredini, a naročito kontaminaciju površinskih voda (uključujući slivove i priobalne vode), podzemnih voda, vazduha i zemljišta, uzimajući u obzir mesta koja su udaljena od mesta primene proizvoda za zaštitu bilja i prateći njegovo prenošenje na velike udaljenosti u životnoj sredini,
- uticaj na neciljane vrste, uključujući ponašanje tih vrsta,
- biološku raznovrsnost i ekosistem;
3) proizvod za zaštitu bilja ne sadrži koformulant upisan u Listu neprihvatljivih koformulanata;
4) je tehnička formulacija proizvoda za zaštitu bilja takva da su izlaganje korisnika i drugi rizici ograničeni na najmanju moguću meru;
5) su fizička i hemijska svojstva proizvoda za zaštitu bilja ispitana i smatraju se prihvatljivim sa aspekta odgovarajuće primene i skladištenja tog proizvoda za zaštitu bilja;
6) se priroda i količina aktivnih supstanci, protektanata, sinergista i, kada je potrebno, nečistoća od toksikološkog ili ekotoksikološkog značaja ili nečistoća relevantna za životnu sredinu, kao i koformulanti, mogu odrediti odgovarajućim metodama;
7) se ostaci od toksikološkog i ekotoksikološkog značaja, koji nastaju kao rezultat odobrenih primena, mogu odrediti odgovarajućim metodama koje su opšteprihvaćene, sa odgovarajućim granicama određivanja u relevantnim uzorcima;
8) je sinergist, odnosno protektant koga proizvod za zaštitu bilja sadrži upisan u Listu odobrenih protektanata i sinergista i da je izvor sinergista, odnosno protektanta identičan ili ekvivalentan izvoru na osnovu koga je izvršen upis sinergista, odnosno protektanta u tu listu.
Pored uslova iz stava 1. ovog člana, za aktivnu supstancu koju proizvod za zaštitu bilja koji se registruje sadrži, moraju da budu utvrđene i maksimalno dozvoljene količine ostataka u ili na bilju ili biljnim proizvodima koji se koriste kao hrana ili hrana za životinje, u skladu sa ovim zakonom i propisima donetim na osnovu njega.
Podnosilac zahteva za registraciju proizvoda za zaštitu bilja dostavlja dokaze da su ispunjeni uslovi iz stava 1. ovog člana.
Procena ispunjenosti uslova iz stava 1. ovog člana vrši se na osnovu zvanično priznatih testova i studija koji su relevantni i reprezentativni za primenu proizvoda za zaštitu bilja.
Proizvodi za zaštitu bilja mogu se registrovati i za primenu na nepoljoprivrednim površinama, ako proizvođač uz zahtev za registraciju priloži dokumentaciju iz čl. 12. i 13. ovog zakona i ako su ispunjeni uslovi iz stava 1. ovog člana.
Ministar utvrđuje Listu odobrenih protektanata i sinergista i Listu neprihvatljivih koformulanata.
Registracija proizvoda opšte upotrebe za zaštitu bilja
Član 15a
Proizvod opšte upotrebe za zaštitu bilja registruje se ako se, u postupku procene iz člana 14. ovog zakona, utvrdi da:
1) je aktivna supstanca, protektant, odnosno sinergist koje proizvod opšte upotrebe za zaštitu bilja sadrži, supstanca niskog rizika;
2) ne sadrži supstance koje izazivaju zabrinutost;
3) je efikasan za predloženu primenu;
4) ne izaziva nepotreban bol i patnju kod kičmenjaka;
5) ispunjava uslove iz člana 15. stav 1. tač. 2), 3), 6)-8) i člana 15. stav 2. ovog zakona.
Podnosilac zahteva za registraciju proizvoda opšte upotrebe za zaštitu bilja dostavlja dokaze da su ispunjeni uslovi iz stava 1. ovog člana.
Procena ispunjenosti uslova iz stava 1. ovog člana vrši se na osnovu zvanično priznatih testova i studija.
Za proizvod opšte upotrebe za zaštitu bilja, prilikom procene iz člana 14. ovog zakona, nije potrebno utvrditi mere za smanjenje rizika.
Registracija pomoćnog sredstva za zaštitu bilja
Član 15b
Pomoćno sredstvo za zaštitu bilja registruje se ako se, u postupku procene iz člana 14. ovog zakona, utvrdi da:
1) ađuvant i protektant ne sadrži koformulante koji su upisani u Listu neprihvatljivih koformulanata;
2) sadrži protektant upisan u Listu odobrenih protektanata i sinergista;
3) nema nepoželjan uticaj na bilje ili biljne proizvode i neprihvatljiv uticaj na životnu sredinu, kada se primenjuje u skladu sa dobrom poljoprivrednom praksom u zaštiti bilja u postojećim uslovima primene;
4) su njegova fizička i hemijska svojstva ispitana i da se smatraju prihvatljivim sa aspekta odgovarajuće primene i skladištenja.
Podnosilac zahteva za registraciju pomoćnog sredstva za zaštitu bilja dostavlja dokaze da su ispunjeni uslovi iz stava 1. ovog člana.
Procena ispunjenosti uslova iz stava 1. ovog člana vrši se na osnovu zvanično priznatih testova i studija.
Registracija drugog proizvoda
Član 15v
Drugi proizvod registruje se ako se, u postupku procene iz člana 14. ovog zakona, utvrdi da:
1) je osnovna supstanca upisana u Listu odobrenih supstanci;
2) ne sadrži koformulante koji su upisani u Listu neprihvatljivih koformulanata;
3) nema nepoželjan uticaj na bilje ili biljne proizvode i neprihvatljiv uticaj na životnu sredinu, kada se primenjuje u skladu sa dobrom poljoprivrednom praksom u zaštiti bilja u postojećim uslovima primene;
4) su njegova fizička i hemijska svojstva ispitana i da se smatraju prihvatljivim sa aspekta odgovarajuće primene i skladištenja.
Podnosilac zahteva za registraciju drugog proizvoda dostavlja dokaze da su ispunjeni uslovi iz stava 1. ovog člana.
Procena ispunjenosti uslova iz stava 1. ovog člana vrši se na osnovu zvanično priznatih testova i studija.
Odredbe ovog člana ne primenjuju se na druge proizvode koji sadrže samo osnovnu supstancu upisanu u Listu odobrenih supstanci, ali ne i koformulante.
Priznavanje registracije
Član 16
Proizvođač može podneti zahtev za registraciju sredstava za zaštitu bilja na osnovu registracije koja je izvršena u nekoj drugoj zemlji, odnosno da se testovi i ispitivanja koji su izvršeni u postupku registracije sredstava za zaštitu bilja u nekoj drugoj zemlji ne ponavljaju u Republici Srbiji (u daljem tekstu: priznavanje registracije).
Zahtev iz stava 1. ovog člana podnosi se Ministarstvu.
Ministar donosi rešenje o usvajanju zahteva iz stava 1. ovog člana ako:
1) je aktivna supstanca, odnosno osnovna supstanca koju sredstva za zaštitu bilja sadrže upisana u Listu odobrenih supstanci;
2) su sredstva za zaštitu bilja registrovana u skladu sa jedinstvenim načelima;
3) se, pri predloženoj primeni sredstava za zaštitu bilja, utvrdi da postoji uporedivost uslova bitnih za primenu sredstava za zaštitu bilja u zemlji u kojoj su registrovana sa uslovima u Republici Srbiji, u smislu poljoprivredne proizvodnje, zdravstvenog stanja bilja i životne sredine, uključujući i klimatske uslove.
U postupku priznavanja registracije Ministarstvo može:
1) uz saglasnost proizvođača utvrditi izmenu predložene primene sredstava za zaštitu bilja, kako bi se izuzeli svi neuporedivi uslovi u poljoprivrednoj proizvodnji, zaštiti bilja ili životne sredine, uključujući i klimatske uslove u Republici Srbiji, ako su ispunjeni uslovi iz člana 15. stav 1. tačka 2) ovog zakona;
2) utvrditi ograničenja primene sredstava za zaštitu bilja zbog razlika u prehrambenim navikama stanovništva u Republici Srbiji, radi sprečavanja izloženosti potrošača ostacima sredstava za zaštitu bilja višim od dopuštenog dnevnog unosa;
3) utvrditi uslove za stavljanje u promet i primenu sredstava za zaštitu bilja i uslove u pogledu zaštite na radu prilikom primene sredstava za zaštitu bilja.
Ministar donosi rešenje o odbijanju zahteva iz stava 1. ovog člana ako nisu ispunjeni uslovi iz stava 3. ovog člana.
Rešenje iz st. 3. i 5. ovog člana je konačno i protiv njega se može pokrenuti upravni spor.
Ministar propisuje dokumentaciju koja se dostavlja u postupku priznavanja registracije sredstava za zaštitu bilja na osnovu registracije koja je izvršena u nekoj drugoj zemlji.
Sprečavanje ponavljanja ispitivanja na kičmenjacima
Član 17
Ako je aktivna supstanca, odnosno osnovna supstanca upisana u Listu odobrenih supstanci, proizvođač je dužan da, radi sprečavanja ponavljanja ispitivanja na kičmenjacima, pre podnošenja zahteva za registraciju sredstava za zaštitu bilja podnese Ministarstvu zahtev za dostavljanje podataka, i to:
1) da li su sredstva za zaštitu bilja koja će biti predmet zahteva za registraciju sredstava za zaštitu bilja registrovana u Republici Srbiji;
2) ime i adresu proizvođača sredstava za zaštitu bilja ako su istovetna sredstva za zaštitu bilja registrovana u Republici Srbiji.
Uz zahtev za dostavljanje podataka iz stava 1. ovog člana proizvođač dostavlja pismenu izjavu da namerava da registruje sredstva za zaštitu bilja i da su mu dostupni podaci iz čl. 12. i 13. ovog zakona.
Po prijemu zahteva za dostavljanje podataka iz stava 1. ovog člana i izjave iz stava 2. ovog člana Ministarstvo dostavlja proizvođaču koji namerava da registruje sredstva za zaštitu bilja podatke o imenu i adresi proizvođača registrovanih istovetnih sredstava za zaštitu bilja i istovremeno obaveštava proizvođača registrovanih istovetnih sredstava za zaštitu bilja o imenu i adresi proizvođača koji namerava da registruje sredstva za zaštitu bilja.
Proizvođač registrovanih istovetnih sredstava za zaštitu bilja i proizvođač koji namerava da registruje sredstva za zaštitu bilja dužni su da preduzmu odgovarajuće mere radi zajedničke upotrebe podataka i da Ministarstvo u pismenoj formi obaveste o načinu zajedničke upotrebe podataka.
Zaštita podataka
Član 18
U postupku registracije sredstava za zaštitu bilja Ministarstvo i ocenjivač ne mogu podatke iz dokumentacije iz čl. 12. i 13. ovog zakona iskoristiti u korist drugih proizvođača, i to podatke o:
1) aktivnoj supstanci, odnosno osnovnoj supstanci, osim ako je:
- proizvođač koji je prvi podneo zahtev za registraciju sredstava za zaštitu bilja dao pismenu saglasnost da proizvođač koji je kasnije podneo zahtev za registraciju sredstava za zaštitu bilja može da koristi tu dokumentaciju;
- proteklo najmanje deset godina od prvog upisivanja aktivne supstance u Listu odobrenih supstanci;
2) sredstvima za zaštitu bilja, osim ako je:
- proizvođač koji je prvi podneo zahtev za registraciju sredstava za zaštitu bilja dao pismenu saglasnost da proizvođač koji je kasnije podneo zahtev za registraciju sredstava za zaštitu bilja može da koristi tu dokumentaciju;
- ako je proteklo najmanje deset godina od registracije sredstava za zaštitu bilja.
Poverljivi podaci
Član 19
Ministarstvo sve podatke koje je proizvođač dostavio radi registracije sredstava za zaštitu bilja čuva kao poverljive.
Ako proizvođač utvrdi da podatke koje je dostavio radi registracije sredstava za zaštitu bilja, u celosti ili delimično, ne smatra poverljivim, dužan je da o tome obavesti Ministarstvo.
Podaci koji se ne smatraju poverljivim su:
1) naziv i sadržaj svih aktivnih supstanci, odnosno osnovnih supstanci u sredstvima za zaštitu bilja;
2) naziv sredstava za zaštitu bilja;
3) minimalni sadržaj aktivne supstance, odnosno osnovne supstance u tehničkom proizvodu;
4) maksimalni sadržaj nečistoća od toksikološkog i ekotoksikološkog značaja;
5) naziv ostalih supstanci koje su klasifikovane kao opasne;
6) fizičke i hemijske osobine aktivne supstance, odnosno osnovne supstance i sredstava za zaštitu bilja;
7) načine sprečavanja štetnog delovanja aktivne supstance, odnosno osnovne supstance i sredstava za zaštitu bilja;
8) rezime rezultata ispitivanja aktivne supstance, odnosno osnovne supstance i sredstava za zaštitu bilja;
9) preporučene postupke i sigurnosne mere za smanjenje rizika pri rukovanju, skladištenju, prevozu, požaru i drugim opasnostima;
10) metode za određivanje sadržaja aktivne supstance, odnosno osnovne supstance, nečistoća i drugih sastojaka u aktivnoj supstanci, odnosno osnovnoj supstanci i sredstvima za zaštitu bilja, kao i metode za određivanje ostataka sredstava za zaštitu bilja;
11) metode bezbednog odlaganja aktivne supstance, odnosno osnovne supstance, sredstava za zaštitu bilja i ambalaže;
12) postupke dekontaminacije u slučaju rasipanja ili isticanja sredstava za zaštitu bilja;
13) podatke o prvoj pomoći i lečenju.
Sadržina rešenja o registraciji sredstava za zaštitu bilja
Član 20
Rešenje o registraciji sredstava za zaštitu bilja (u daljem tekstu: rešenje o registraciji) donosi ministar na osnovu rezultata procene iz člana 14. ovog zakona.
Rešenje o registraciji glasi na sredstvo za zaštitu bilja i na proizvođača.
Rešenje o registraciji naročito sadrži:
1) poslovno ime i adresu proizvođača (nosioca dozvole) i zastupnika u Republici Srbiji;
2) trgovački naziv sredstva za zaštitu bilja i namenu;
3) podatke o aktivnoj supstanci, sinergistu i protektantu;
4) podatke o fizičkim i tehničkim osobinama sredstva za zaštitu bilja za dati tip formulacije;
5) podatke o primeni sredstva za zaštitu bilja, i to o:
(1) usevima i zasadima u kojima se koristi ili drugim namenama;
(2) vrstama štetnih organizama za čije se suzbijanje registruje;
(3) količinama ili koncentraciji za svaku konkretnu namenu;
(4) vremenu primene u odnosu na štetni organizam i bilju koje se tretira;
(5) načinu primene i količini vode po jedinici površine, količini semena, supstrata i sl.;
(6) maksimalnom broju tretiranja na istoj površini u toku godine;
6) podatke o karenci;
7) podatak o negativnom delovanju sredstva za zaštitu bilja;
8) klasifikaciju i obeležavanje;
9) simptome i znake trovanja, mere prve pomoći i lečenja;
10) veličinu pakovanja i materijal od koga je pakovanje izrađeno;
11) rok važenja rešenja.
Pored podataka iz stava 3. ovog člana, rešenje o registraciji može da sadrži i:
1) podatak o mogućnosti tretiranja iz vazduhoplova;
2) dodatne napomene - ograničenja ili upozorenja;
3) podatke o radnoj karenci;
4) ograničenje vezano za promet i primenu sredstva za zaštitu bilja u cilju zaštite zdravlja ljudi i životinja i životne sredine;
5) podatke o mešanju sa drugim sredstvima za zaštitu bilja.
Rok za donošenje rešenja o registraciji računa se od dana završetka procene iz člana 14. ovog zakona.
Rešenje o registraciji je konačno i protiv njega se može pokrenuti upravni spor.
Ministarstvo utvrđuje spisak registrovanih sredstava za zaštitu bilja i objavljuje ga na internet stranici Ministarstva.
Ministarstvo vodi Listu odobrenih supstanci, koja se objavljuje u "Službenom glasniku Republike Srbije" najmanje jednom godišnje.
Ministar bliže propisuje sadržinu i način vođenja Liste odobrenih supstanci.
Primena sredstava za zaštitu bilja za male useve i manje značajne namene
Član 21
Državni organi, naučnoistraživačke organizacije u oblasti poljoprivrede i šumarstva, korisnici ili njihova udruženja i proizvođači mogu podneti Ministarstvu zahtev za primenu registrovanih sredstava za zaštitu bilja za namene koje nisu navedene u rešenju o registraciji.
Zahtev iz stava 1. ovog člana može se podneti za male useve i manje značajne namene.
Uz zahtev iz stava 1. ovog člana dostavljaju se podaci, odnosno dokumentacija kojom se obrazlaže zahtev za primenu sredstava za zaštitu bilja za male useve i manje značajne namene.
Primena sredstava za zaštitu bilja za male useve i manje značajne namene može se odobriti ako je izvršena procena sredstava za zaštitu bilja i ako su ispunjeni uslovi iz člana 15. stav 1. tač. 1) i 2) ovog zakona.
Primenu sredstava za zaštitu bilja za male useve i manje značajne namene odobrava ministar rešenjem.
Rešenje iz stava 5. ovog člana je konačno i protiv njega se može pokrenuti upravni spor.
Lica iz stava 1. ovog člana dužna su da korisnike obaveste o primeni sredstava za zaštitu bilja za male useve i manje značajne namene na dodatnom uputstvu za primenu, koje odobrava Ministarstvo.
Ministar utvrđuje listu malih useva i manje značajnih namena.
Rok važenja i produženje roka važenja registracije
Član 22
Rešenje o registraciji izdaje se na rok od najviše deset godina i može se produžiti rešenjem ministra.
Zahtev za produženje roka važenja registracije proizvođač podnosi Ministarstvu najkasnije 12 meseci pre isteka roka na koji je izdato.
Rok važenja registracije može se produžiti ako se utvrdi da registrovana sredstva za zaštitu bilja ispunjavaju uslove za registraciju iz čl. 15-15v ovog zakona.
Rok na koji je rešenje o registraciji izdato može se produžiti i ako je u postupku produženja roka važenja registracije, odnosno preispitivanja rešenja o registraciji potrebno pribaviti dodatnu dokumentaciju i izvršiti ponovnu procenu.
Rešenje o produženju roka važenja registracije je konačno i protiv njega se može pokrenuti upravni spor.
Ukidanje rešenja o registraciji, zabrane i ograničenja
Član 23
Ministar donosi rešenje o ukidanju rešenja o registraciji i zabrani ili ograničenju prometa i primene registrovanih sredstava za zaštitu bilja, ako:
1) utvrdi da su sredstva za zaštitu bilja prestala da ispunjavaju bilo koji od uslova za registraciju sredstava za zaštitu bilja iz čl. 15-15v ovog zakona;
2) utvrdi da su podaci na osnovu kojih je doneto rešenje o registraciji netačni ili da dovode u zabludu;
3) proizvođač u određenom roku ne otkloni nedostatke koji su utvrđeni u toku vršenja kontrole sredstava za zaštitu bilja, a ti nedostaci mogu da dovedu do promene karakteristika sredstava za zaštitu bilja u odnosu na karakteristike koje su utvrđene u rešenju o registraciji;
4) istekne rok na koji je rešenje o registraciji izdato, a proizvođač nije podneo zahtev za produženje roka važenja registracije u roku iz člana 22. stav 2. ovog zakona;
5) proizvođač registrovanih sredstava za zaštitu bilja podnese zahtev za ukidanje rešenja o registraciji.
Rešenjem iz stava 1. ovog člana utvrđuje se rok u kome se sredstva za zaštitu bilja mogu nalaziti u prometu radi prodaje i primene postojećih zaliha, s tim što taj rok ne može biti duži od 18 meseci od dana donošenja rešenja.
Proizvođači, uvoznici i distributeri dužni su da preduzmu potrebne mere za povlačenje iz prometa zaliha sredstava za zaštitu bilja u roku koji je utvrđen rešenjem iz stava 1. ovog člana.
Rešenje iz stava 1. ovog člana je konačno i protiv njega se može pokrenuti upravni spor.
Ministar propisuje način postupanja sa zalihama sredstava za zaštitu bilja.
Preispitivanje rešenja o registraciji
Član 23a
Ministarstvo može po službenoj dužnosti pokrenuti postupak preispitivanja rešenja o registraciji (u daljem tekstu: postupak preispitivanja) ako postoji sumnja da sredstvo za zaštitu bilja ne ispunjava uslove za registraciju iz čl. 15-15v ovog zakona, a naročito ako postoji sumnja da sudbina i ponašanje sredstva za zaštitu bilja u životnoj sredini predstavljaju ozbiljan rizik za kontaminaciju voda.
U slučaju iz stava 1. ovog člana Ministarstvo o pokretanju postupka obaveštava proizvođača i određuje mu rok za izjašnjenje i dostavljanje dodatnih podataka.
Rešenje o registraciji ukida se rešenjem ministra ako se u postupku preispitivanja utvrdi da:
1) sredstvo za zaštitu bilja ne ispunjava uslove iz člana 23. stav 1. tač. 1) i 2) ovog zakona;
2) je proizvođač koji ima sedište u Republici Srbiji brisan iz Registra privrednih subjekata.
Rešenjem o ukidanju rešenja o registraciji iz stava 3. ovog člana može se zabraniti promet i primena sredstva za zaštitu bilja odnosno utvrditi rok u kome se mogu nalaziti u prometu, u skladu sa članom 23. stav 2. ovog zakona.
Proizvođač, uvoznik i distributer je dužan da preduzme potrebne mere za povlačenje iz prometa zaliha sredstava za zaštitu bilja, u skladu sa članom 23. stav 3. ovog zakona.
Rešenje o registraciji menja se, odnosno dopunjuje rešenjem ministra u postupku preispitivanja, u slučaju da se, na osnovu novih naučnih i tehničkih saznanja, utvrdi da su se način i količina primene sredstava za zaštitu bilja izmenili.
U slučaju iz stava 6. ovog člana, proizvođač je dužan da izmeni deklaraciju i uputstvo za primenu sredstva za zaštitu bilja.
Količine sredstava za zaštitu bilja koje su stavljene u promet pre donošenja rešenja o izmeni, odnosno dopuni rešenja o registraciji, mogu se nalaziti u prometu do isteka roka upotrebe označenog na deklaraciji i uputstvu za primenu.
Rešenje iz st. 3. i 6. ovog člana je konačno u upravnom postupku i protiv njega se može pokrenuti upravni spor.
Izmena, odnosno dopuna rešenja o registraciji na zahtev proizvođača
Član 24
Rešenje o registraciji može se rešenjem ministra izmeniti, odnosno dopuniti na zahtev proizvođača.
Ako proizvođač registrovanog sredstva za zaštitu bilja podnese zahtev za izmenu rešenja o registraciji, i to u pogledu: izmene sadržaja aktivne supstance ili drugih materija koje utiču na izmenu fizičkih, hemijskih i tehničkih osobina, kao i izvora aktivne supstance, područja ili načina primene sredstva, ili drugih uslova propisanih u rešenju o registraciji, rešenje o registraciji se može izmeniti, odnosno dopuniti, pod uslovom da se na osnovu procene iz člana 14. ovog zakona utvrdi da sredstvo za zaštitu bilja i dalje ispunjava uslove iz čl. 15-15v ovog zakona.
Izuzetno od stava 2. ovog člana, za izmenu rešenja o registraciji zbog manjih promena, koje nemaju uticaja na zdravlje ljudi i životinja i životnu sredinu, kao što su izmena trgovačkog naziva sredstva za zaštitu bilja, proizvođača ili zastupnika, kao i promena sastava koji se u skladu sa međunarodnim standardima smatra manjom izmenom bez promene sadržaja aktivne supstance, odnosno osnovne supstance, nije potrebna ponovna procena sredstva za zaštitu bilja.
Proizvođač može u zahtevu za izmenu, odnosno dopunu rešenja o registraciji tražiti da se registro
