815.
Na osnovu člana 95 tačka 3 Ustava Crne Gore donosim
UKAZ
O PROGLAŠENjU ZAKONA O PRIVREDNIM DRUŠTVIMA
Proglašavam Zakon o privrednim društvima, koji je donijela Skupština Crne Gore 26. saziva, na
Drugoj sjednici Prvog redovnog (proljećnjeg) zasijedanja u 2020, godini, dana 25. juna 2020. godine.
Broj: 01-1286/2
Podgorica, 29. jun 2020. godine
Predsjednik Crne Gore,
Milo Đukanović, s.r.
Na osnovu člana 82 tačka 2 i člana 91 stav 1 Ustava Crne Gore, Skupština Crne Gore
Z A K O N
O PRIVREDNIM DRUŠTVIMA
DIO PRVI
OSNOVNE ODREDBE
Glava I
PREDMET ZAKONA I OBLICI OBAVLJANJA PRIVREDNIH DJELATNOSTI
Predmet
Član 1
Ovim zakonom uređuje se osnivanje, registracija, upravljanje, restrukturiranje,
prestanak i druga pitanja od značaja za rad privrednih društava, preduzetnika i dijela stranog
društva.
Oblici obavljanja privrednih djelatnosti
Član 2
(1) Privredna društva su pravna lica koja obavljaju privrednu djelatnost u skladu sa
zakonom i to:
1) ortačko društvo – „OD";
2) komanditno društvo – „KD";
3) akcionarsko društvo – „AD" i
4) društvo sa ograničenom odgovornošću – „DOO".
(2) Privrednu djelatnost mogu obavljati i:
1) preduzetnik i
2) dio stranog društva.
Primjena zakona
Član 3
Ovaj zakon primjenjuje se i na privredna društva koja su osnovana u skladu sa
posebnim zakonom i drugim propisom.
Društvo od javnog interesa
Član 4
Društvo od javnog interesa je akcionarsko društvo (javno akcionarsko društvo) i
društvo sa ograničenom odgovornošću (javno društvo sa ograničenom odgovornošću) koje
se osniva u skladu sa ovim zakonom i koje emituje hartije od vrijednosti i druge finansijske
instrumente koji su uključeni u trgovanje na regulisanom tržištu u Crnoj Gori ili inostranstvu,
na zahtjev emitenta.
Pravna i poslovna sposobnost društva
Član 5
(1) Privredno društvo stiče svojstvo pravnog lica danom registracije u Centralnom
registru privrednih subjekata (u daljem tekstu: CRPS).
(2) CRPS vodi organ uprave nadležan za naplatu poreza (u daljem tekstu: nadležni
organ za registraciju).
(3) Datumom registracije privrednog društva smatra se datum registracije koji je
upisan u rješenju o registraciji.
(4) Dio stranog društva u Crnoj Gori nema svojstvo pravnog lica.
(5) Društvo ima prava i obaveze fizičkog lica, osim prava i obaveza koje, u skladu sa
zakonom, mogu steći isključivo fizička lica ili privredna društva koja posluju u drugom obliku.
Podružnica i način istupanja u pravnom prometu
Član 6
(1) Privredna društva mogu obavljati svoju djelatnost i preko podružnica.
(2) Podružnica je posebna organizaciona cjelina društva bez svojstva pravnog lica,
koja obavlja djelatnost van sjedišta privrednog društva.
(3) Podružnica u pravnom prometu istupa isključivo u ime i za račun privrednog
društva u okviru kojeg posluje i može obavljati poslove samo iz okvira djelatnosti tog društva.
(4) Podružnica u pravnom prometu istupa pod nazivom privrednog društva čiji je dio,
a uz naziv privrednog društva naziv podružnice mora da sadrži adresu podružnice i oznaku
da je podružnica.
Formiranje podružnice
Član 7
(1) Podružnica se formira odlukom nadležnog organa privrednog društva.
(2) Odluka iz stava 1 ovog člana obavezno sadrži:
1) naziv i sjedište društva osnivača;
2) naziv i adresu podružnice;
3) ime lica koja su određena da predstavljaju podružnicu i društvo, njihov
jedinstveni matični broj i prebivalište, odnosno ime, broj pasoša ili drugi identifikacioni broj i
prebivalište za strana fizička lica.
(3) Privredna društva koja formiraju podružnice dužna su da u roku od 15 dana od
dana donošenja odluke o formiranju, dostave u CRPS za registraciju:
1) odluku iz stava 1 ovog člana;
2) ovlašćenja za lica iz stava 2 tačka 3 ovog člana da zastupaju društvo,
pojedinačno ili kolektivno.
Prestanak podružnice
Član 8
Podružnica prestaje:
1) na osnovu odluke nadležnog organa privrednog društva;
2) ako privredno društvo koje je osnovalo podružnicu prestane da postoji.
Glava II
ODGOVORNOST ZA OBAVEZE DRUŠTVA
Odgovornost za obaveze prije registracije društva
Član 9
(1) Za obaveze preuzete u postupku osnivanja društva prije njegove registracije,
solidarno i neograničeno odgovaraju osnivači i lica koja su preuzela te obaveze.
(2) Ako nakon registracije privredno društvo preuzme obaveze iz stava 1 ovog
člana, osnivači i lica koja su ih preuzela oslobađaju se odgovornosti.
Sticanje svojstva člana društva
Član 10
(1) Svojstvo člana ortačkog društva, komanditnog društva i društva sa ograničenom
odgovornošću stiče se danom upisa vlasništva nad udjelom u CRPS, u skladu sa ovim
zakonom.
(2) Svojstvo akcionara fizičko ili pravno lice stiče danom registracije akcije, odnosno
akcija društva kod Centralnog klirinškog depozitnog društva (u daljem tekstu: CKDD), u
skladu sa zakonom kojim se uređuje tržište kapitala.
(3) Svojstvo člana ortačkog, komanditnog i društva sa ograničenom odgovornošću
prestaje danom registracije prestanka svojstva člana društva u CRPS, u skladu sa ovim
zakonom.
(4) Svojstvo akcionara fizičkom ili pravnom licu prestaje na dan brisanja svih akcija
društva sa njegovog vlasničkog računa kod CKDD, u skladu sa zakonom kojim se uređuje
tržište kapitala.
Odgovornost društva i članova za obaveze društva
Član 11
(1) Privredno društvo odgovara za svoje obaveze cjelokupnom svojom imovinom.
(2) Ortaci u ortačkom društvu i komplementari u komanditnom društvu odgovaraju
za obaveze društva solidarno i neograničeno, cjelokupnom svojom imovinom.
(3) Članovi društva sa ograničenom odgovornošću, akcionari akcionarskog društva i
komanditori u komanditnom društvu ne odgovaraju za obaveze društva, ukoliko ovim
zakonom nije drugačije određeno.
Zloupotreba svojstva pravnog lica
Član 12
(1) Kada jedan ili više komanditora, članova društva sa ograničenom odgovornošću
ili akcionara zloupotrijebe okolnost da nijesu odgovorni za obaveze komanditnog društva,
društva sa ograničenom odgovornošću ili akcionarskog društva, njihovu solidarnu i
neograničenu odgovornost za obaveze tih društava može da utvrdi nadležni sud.
(2) Zloupotrebom iz stava 1 ovog člana smatra se ako komanditor, član društva sa
ograničenom odgovornošću ili akcionar:
1) iskoristi društvo za postizanje cilja koji mu je zabranjen;
2) koristi društvo ili njegovu imovinu na štetu povjerilaca društva;
3) protivno zakonu upravlja ili raspolaže imovinom društva;
4) radi sticanja koristi za sebe ili treća lica umanji imovinu društva, iako je znao ili
morao znati da društvo neće moći izvršavati svoje obaveze.
(3) Povjerilac društva iz stava 2 tačka 2 ovog člana čije je potraživanje dospjelo
može podnijeti tužbu radi naplate potraživanja protiv lica iz stava 1 ovog člana nadležnom
sudu, u roku od šest mjeseci od dana saznanja za zloupotrebu iz stava 2 ovog člana, a
najkasnije u roku od tri godine od dana zloupotrebe.
(4) Podnošenje tužbe iz stava 3 ovog člana ne utiče na pravo povjerilaca da naplatu
potraživanja izvrše na drugi način, u skladu sa zakonom.
(5) U slučaju da potraživanje povjerioca iz stava 3 ovog člana nije dospjelo u
trenutku saznanja za učinjenu zloupotrebu, rok od šest mjeseci počinje da teče od dana
dospijeća potraživanja.
Glava III
SJEDIŠTE, DJELATNOST I NAZIV PRIVREDNOG DRUŠTVA
Sjedište
Član 13
(1) Sjedište je mjesto u Crnoj Gori iz kojeg se upravlja poslovanjem privrednog
društva ili mjesto u kojem društvo trajno obavlja svoju djelatnost, koje je utvrđeno osnivačkim
aktom ili statutom društva i koje je registrovano u CRPS.
(2) Privredno društvo može imati samo jedno sjedište.
(3) Ako se uprava privrednog društva ili mjesto u kojem privredno društvo trajno
obavlja svoju djelatnost nalaze u mjestu različitom od mjesta koje je registrovano kao sjedište
privrednog društva, sjedištem će se smatrati mjesto koje je registrovano u CRPS, s tim da
treća lica protiv društva mogu zasnovati nadležnost suda i prema mjestu u kojem se nalazi
uprava privrednog društva ili mjestu u kojem privredno društvo trajno obavlja svoju djelatnost.
(4) Privredno društvo može promijeniti sjedište na način utvrđen osnivačkim aktom ili
statutom društva.
Dostavljanje i adresa za prijem pošte
Član 14
(1) Dostavljanje pošte privrednom društvu vrši se na adresu sjedišta ili posebnu
adresu za dostavljanje pošte, koja se registruje u skladu sa ovim zakonom.
(2) Privredno društvo mora da ima adresu za prijem elektronske pošte, koja se
registruje u CRPS.
Upotreba pečata
Član 15
(1) Privredna društva nijesu dužna da koriste pečat u poslovanju.
(2) Privredna društva koja posluju elektronskim putem dužna su da koriste
elektronski pečat.
Djelatnost društva
Član 16
(1) Pretežna djelatnost privrednog društva registruje se u CRPS, u postupku
njegovog osnivanja.
(2) Pored pretežne djelatnosti, privredno društvo može da obavlja i druge djelatnosti,
u skladu sa zakonom.
Naziv privrednog društva, podružnice i preduzetnika
Član 17
(1) Naziv privrednog društva, podružnice i preduzetnika je ime pod kojim posluju.
(2) Naziv privrednog društva, podružnice i preduzetnika, kao i sve njihove promjene
upisuju se u CRPS.
(3) Naziv privrednog društva i naziv podružnice može se mijenjati na način utvrđen
osnivačkim aktom, odnosno statutom društva, a naziv preduzetnika na osnovu odluke
preduzetnika.
(4) Privredno društvo i preduzetnik dužni su da istupaju u pravnom prometu pod
nazivom koji je registrovan u CRPS, da ga koriste na poslovnim pismima i drugim
dokumentima koja se upućuju trećim licima i da ga ističu u poslovnim prostorijama.
(5) Naziv privrednog društva može da sadrži i oznaku pretežne djelatnosti.
Sadržina naziva privrednog društva i preduzetnika
Član 18
(1) Naziv ortačkog društva obavezno sadrži oznaku: „ortačko društvo" ili skraćenicu
„OD".
(2) Naziv komanditnog društva obavezno sadrži oznaku: „komanditno društvo" ili
skraćenicu „KD".
(3) Naziv akcionarskog društva obavezno sadrži oznaku: „akcionarsko društvo" ili
skraćenicu „AD".
(4) Naziv društva sa ograničenom odgovornošću obavezno sadrži oznaku: „društvo
sa ograničenom odgovornošću" ili skraćenicu „DOO".
(5) Naziv podružnice obavezno sadrži puni naziv društva u okviru kojeg posluje,
oznaku da se radi o podružnici i adresu podružnice.
(6) Naziv dijela stranog društva obavezno sadrži originalni naziv stranog društva,
oznaku ili skraćenu oznaku oblika privrednog društva („akcionarsko društvo" ili „AD", „društvo
sa ograničenom odgovornošću" ili „DOO", „komanditno društvo" ili „KD", „ortačko društvo“ ili
„OD“), alternativni naziv dijela stranog društva, ako je originalni naziv stranog društva
upotrijebljen od nekog drugog društva u Crnoj Gori, kao i oblik organizovanja dijela stranog
društva („dio stranog društva", „podružnica", „predstavništvo").
(7) Naziv preduzetnika obavezno sadrži oznaku „preduzetnik".
(8) Uz naziv privrednog društva u postupku likvidacije dodaje se oznaka „u
likvidaciji".
Skraćeni naziv privrednog društva
Član 19
(1) Privredno društvo može, pored punog naziva, da koristi skraćeni naziv u skladu
sa osnivačkim aktom društva, odnosno statutom.
(2) Skraćeni naziv iz stava 1 ovog člana, mora da sadrži oznaku oblika društva, kao i
pojedine riječi koje su već sadržane u nazivu.
(3) Skraćeni naziv registruje se u CRPS.
(4) Podružnica ne može koristiti skraćeni naziv.
Upotreba imena i znakova država i međunarodnih organizacija
Član 20
(1) Naziv privrednog društva može da sadrži ime „Crna Gora", a logo društva grb,
zastavu i druge državne simbole u skladu sa zakonom.
(2) Naziv društva može da sadrži imena, a logo društva grbove i druge simbole
strane države ili međunarodne organizacije, uz prethodnu saglasnost nadležnog organa
države ili međunarodne organizacije na koje se naziv ili simboli odnose.
Upotreba ličnog imena
Član 21
(1) U naziv privrednog društva može se unijeti ime ili dio imena fizičkog lica, uz
njegov pisani pristanak, a ako je to lice umrlo uz saglasnost njegovog nasljednika.
(2) Ako privredno društvo svojim djelovanjem ili na drugi način vrijeđa čast i ugled
fizičkog lica čije ime je unijeto u njegov naziv, to lice, odnosno njegovi nasljednici, mogu
podnijeti tužbu nadležnom sudu za brisanje njegovog imena iz naziva društva.
(3) Ako je ime lica ostalo u nazivu i nakon prestanka njegovog članstva u
privrednom društvu, po tužbi tog lica ili njegovih nasljednika, nadležni sud će naložiti brisanje
njegovog imena iz naziva tog društva.
(4) Tužba iz st. 2 i 3 ovog člana može se podnijeti u roku od jedne godine, od dana
prestanka svojstva člana privrednog društva, odnosno smrti člana društva čije je ime ostalo u
nazivu tog društva.
Prenos naziva društva
Član 22
(1) Naziv privrednog društva, koje je registrovano u CRPS ne može se prenijeti na
drugo društvo.
(2) Izuzetno od stava 1 ovog člana, naziv društva se može prenijeti na drugo društvo
u slučaju spajanja društava, kada se naziv preuzetog društva prenosi na društvo
preuzimaoca.
Zaštita naziva društva
Član 23
(1) Privredno društvo ne smije registrovati naziv u CRPS ako:
1) je suprotan prinudnim propisima ili vrijeđa javni moral;
2) je istovjetan ili sličan nazivu drugog privrednog društva, zbog čega može doći
do zamjene društava od strane učesnika u pravnom prometu;
3) može da dovede u zabludu učesnike u pravnom prometu u pogledu pravnog
oblika privrednog društva.
(2) U slučaju povrede odredaba iz stava 1 ovog člana, zainteresovano lice može
tužbom zahtijevati od nadležnog suda promjenu naziva društva iz stava 1 ovog člana.
(3) Tužba iz stava 2 ovog člana može se podnijeti u roku od dvije godine od dana
registracije naziva privrednog društva.
(4) Postupak po tužbi privrednog društva iz stava 2 ovog člana je hitan.
(5) Ako društvo iz stava 1 ovog člana, u roku od 30 dana od pravnosnažnosti
presude kojom se nalaže promjena naziva, ne izvrši promjenu naziva, nadležni organ za
registraciju po službenoj dužnosti pokrenuće postupak sudske likvidacije društva.
Glava IV
ZASTUPANJE DRUŠTVA I PROKURA
Zakonski zastupnici
Član 24
(1) Zakonski zastupnici društva, u skladu sa ovim zakonom, su:
1) ortaci kod ortačkog društva;
2) komplementari kod komanditnog društva;
3) izvršni direktor ili predsjednik upravnog odbora kod akcionarskog društva i
društva sa ograničenom odgovornošću.
(2) Lica koja su zakonski zastupnici društva, obavezno se registruju, u skladu sa
ovim zakonom.
Ostali zastupnici
Član 25
Osim zakonskih zastupnika, zastupnici društva, u smislu ovog zakona, su i lica koja su
aktom nadležnog organa društva ovlašćena da zastupaju društvo i koja su registrovana u
CRPS.
Obim ovlašćenja i odgovornost zastupnika
Član 26
(1) Lice kojem je povjereno obavljanje određenih poslova u okviru djelatnosti
društva, može preduzimati sve radnje i zaključivati sve pravne poslove koji se uobičajeno
vrše ili nastaju uz poslove koji su mu povjereni.
(2) Ako ovlašćenje za zastupanje utvrđeno zakonom ili drugim aktom nije izričito
utvrđeno kao zajedničko, svaki zastupnik istupa samostalno u ime i za račun društva.
(3) Zastupnik privrednog društva dužan je da zastupa društvo u granicama
ovlašćenja za zastupanje utvrđenim zakonom, osnivačkim aktom, statutom ili drugim aktom
društva i odgovoran je za štetu nastalu prekoračenjem ovlašćenja, u skladu sa zakonom.
Pojam i osnovne karakteristike prokure
Član 27
(1) Prokura je punomoćje kojim društvo ovlašćuje jedno ili više fizičkih lica da u
njegovo ime i za njegov račun zaključuju pravne poslove i preduzimaju druge pravne radnje.
(2) Prokuru za privredna društva izdaje nadležni organ privrednog društva.
(3) Preduzetnik daje prokuru lično.
(4) Prokura se ne može dati pravnom licu.
(5) Ako osnivačkim aktom ili statutom društva nije drugačije utvrđeno, prokura se
izdaje odlukom ortaka kod ortačkog društva, odlukom komplementara kod komanditnog
društva, odlukom skupštine društva sa ograničenom odgovornošću koje nema strukturu
organa upravljanja akcionarskog društva, odnosno odlukom odbora direktora ili nadzornog
odbora kod akcionarskih društava i društava sa ograničenom odgovornošću koja imaju
strukturu organa upravljanja akcionarskog društva.
(6) Prokura se daje u formi notarskog akta i obavezno registruje u CRPS.
(7) Prokura nije prenosiva na drugo lice.
(8) Prokurista se potpisuje u ime i za račun društva i pored svog potpisa, stavlja
oznaku „prokurista".
Vrste prokure
Član 28
(1) Prokura može biti pojedinačna ili zajednička.
(2) Ako je prokurа izdаtа za dvа ili više lica bez nаznаke da se rаdi o zаjedničkoj
prokuri, svаki prokuristа istupa sаmostаlno.
(3) Ako je prokurа izdаtа kаo zаjedničkа prokurа, prаvni poslovi koje zаključuju ili
prаvne rаdnje koje preduzimаju prokuristi punovаžni su uz izričitu sаglаsnost svih prokuristа.
(4) Sаglаsnost iz stаvа 3 ovog člаnа može se dаti kаo prethodnа ili nаknаdnа.
Ovlašćenja i ograničenja ovlašćenja prokuriste
Član 29
(1) Prokurista može da zaključuje ugovore i preduzima sve pravne radnje u ime i za
račun društva, s tim da bez posebnog ovlašćenja ne može da:
1) zaključuje pravne poslove i preduzima pravne radnje u vezi sa sticanjem,
otuđenjem ili opterećenjem nepokretnosti, odnosno udjela i akcija koje društvo posjeduje u
drugim društvima;
2) zaključuje ugovore o zajmu i kreditu;
3) preuzima mjenične obaveze i obaveze jemstva;
4) zastupa društvo u upravnim i sudskim postupcima, pred arbitražom ili
posrednikom;
5) da punomoćje za zastupanje drugim licima.
(2) Ograničenja prokure koja nijesu izričito utvrđena ovim zakonom nemaju dejstvo
prema trećim licima, osim ako su registrovana u CRPS.
Opoziv i otkaz prokure
Član 30
(1) Prokura se može opozvati u svakom trenutku, bez obzira na pravne poslove za
koje je izdata.
(2) Davalac prokure ne može se odreći prava da opozove prokuru, ni prava da je
ograniči ili uslovi.
(3) Prokurista može da otkaže prokuru, s tim da na zahtjev davaoca prokure koji mu
je dostavljen u pisanoj formi, dužan je da zaključuje pravne poslove i preduzima druge
pravne radnje u periodu od 30 dana od dana dostavljanja otkaza.
(4) Opoziv i otkaz prokure daju se u pisanoj formi i registruju se u CRPS.
Glava V
POSEBNE DUŽNOSTI PREMA DRUŠTVU
ODJELJAK A
LICA KOJA IMAJU POSEBNE DUŽNOSTI PREMA DRUŠTVU I POVEZANA LICA
Lica sa posebnim dužnostima prema društvu
Član 31
(1) Dužnosti pažnje, prijavljivanja ličnog interesa, izbjegavanja sukoba interesa,
čuvanja poslovne tajne i poštovanja zabrane konkurencije, u skladu sa ovim zakonom, imaju:
1) ortaci i komplementari;
2) članovi društva sa ograničenom odgovornošću koji posjeduju značajno
učešće u osnovnom kapitalu društva ili član društva sa ograničenom odgovornošću koji je
kontrolni član društva u skladu sa članom 32 ovog zakona;
3) akcionari koji posjeduju značajno učešće u osnovnom kapitalu društva ili
akcionar koji je kontrolni član društva u skladu sa članom 32 ovog zakona;
4) izvršni direktor, članovi odbora direktora, članovi upravnog odbora, članovi
nadzornog odbora, zastupnici i prokuristi;
5) revizor;
6) likvidacioni upravnik.
(2) Osnivačkim aktom ili statutom mogu se odrediti i druga lica koja imaju posebne
dužnosti prema društvu.
Povezana lica
Član 32
(1) Povezanim licem, u smislu ovog zakona, u odnosu na određeno fizičko lice
smatra se:
1) njegov srodnik u pravoj liniji, srodnik u pobočnoj liniji zaključno sa trećim
stepenom srodstva, bračni i vanbračni supružnik ovih lica;
2) njegov bračni ili vanbračni supružnik i njihovi srodnici zaključno sa prvim
stepenom srodstva;
3) njegov usvojilac ili usvojenik, kao i potomci usvojenika;
4) druga lica koja sa tim licem žive u zajedničkom domaćinstvu.
(2) Povezanim licem, u smislu ovog zakona, u odnosu na određeno pravno lice
smatra se:
1) pravno lice u kojem to pravno lice posjeduje značajno učešće u osnovnom
kapitalu;
2) pravno lice (zavisno društvo) u kojem je to pravno lice kontrolni član (matično
društvo);
3) pravno lice koje je zajedno sa tim pravnim licem pod kontrolom trećeg lica;
4) lice koje u tom pravnom licu posjeduje značajno učešće u osnovnom
kapitalu;
5) lice koje je kontrolni član tog pravnog lica;
6) lice koje je njegov izvršni direktor, član odbora direktora, član upravnog
odbora ili član nadzornog odbora.
(3) Značajno učešće u osnovnom kapitalu postoji ako jedno lice, samostalno ili sa
drugim licima koja sa njim djeluju zajedno, posjeduje više od 20% prava glasa u društvu.
(4) Većinsko učešće u osnovnom kapitalu postoji ako jedno lice, samostalno ili sa
drugim licima koja sa njim djeluju zajedno, posjeduje više od 50% prava glasa u društvu.
(5) Kontrola u smislu stava 2 ovog člana podrazumijeva pravo ili mogućnost jednog
lica da samostalno ili sa drugim licima koja sa njim zajednički djeluju vrši odlučujući uticaj na
poslovanje drugog lica putem učešća u osnovnom kapitalu, ugovora ili prava na imenovanje
većine članova odbora direktora, odnosno većine članova nadzornog odbora.
(6) Smatra se da je određeno lice kontrolni član društva uvijek kada to lice
samostalno ili sa povezanim licima posjeduje većinsko učešće u osnovnom kapitalu društva.
(7) Zajedničko djelovanje postoji kada dva ili više lica, na osnovu sporazuma, koriste
glasačka prava u određenom pravnom licu ili preduzimaju druge radnje u cilju vršenja
zajedničkog uticaja na upravljanje ili poslovanje tog lica.
ODJELJAK B
DUŽNOST PAŽNJE
Pojam dužnosti pažnje
Član 33
(1) Izvršni direktor, članovi odbora direktora, članovi upravnog odbora, članovi
nadzornog odbora, zastupnici, prokuristi, revizor i likvidacioni upravnik dužni su da u
izvršavanju obaveza postupaju savjesno i sa pažnjom dobrog privrednika, odnosno u
interesu društva kao cjeline.
(2) Pod pažnjom dobrog privrednika smatra se povećani stepen pažnje, znanja,
vještine i iskustva potrebnih za obavljanje poslova iz svoje nadležnosti u društvu.
(3) Ako pored znanja, vještine i iskustva iz stava 2 ovog člana, lice iz člana 31 stav 1
tač. 4, 5 i 6 ovog zakona posjeduje dodatna specifična znanja, vještine ili iskustvo, ista se
uzimaju u obzir prilikom ocjene stepena pažnje koju je trebalo da pokaže (pažnja dobrog
stručnjaka).
Tužba zbog povrede dužnosti pažnje
Član 34
Protiv lica iz člana 31 stav 1 tač. 4, 5 i 6 ovog zakona društvo može podnijeti tužbu za
naknadu štete koja je pričinjena društvu povredom dužnosti pažnje.
Pravilo poslovnog prosuđivanja
Član 35
Lice iz člana 31 stav 1 tač. 4, 5 i 6 ovog zakona koje je postupalo savjesno, sa
pažnjom dobrog privrednika, odnosno pažnjom dobrog stručnjaka i u razumnom uvjerenju
da djeluje u interesu društva, ne odgovara za štetu koja je nastala kao rezultat njegovih
poslovnih odluka.
ODJELJAK C
DUŽNOST PRIJAVLJIVANJA LIČNOG INTERESA
Način prijavljivanja ličnog interesa
Član 36
(1) Lice iz člana 31 ovog zakona dužno je da obavijesti ortake, komplementare,
članove društva sa ograničenom odgovornošću, odbor direktora, odnosno nadzorni odbor o
postojanju ličnog interesa ili interesa sa njim povezanih lica u pravnom poslu koji društvo
zaključuje, odnosno pravnoj radnji koju društvo preduzima.
(2) Lični interes za lica iz člana 31 ovog zakona postoji u slučaju:
1) zaključivanja pravnog posla između društva i tog lica ili sa njim povezanog
lica;
2) preduzimanja pravne radnje (preduzimanje radnji u sudskim i drugim
postupcima, odricanje od prava i drugo) koju društvo preduzima prema tom licu ili prema sa
njim povezanim licem;
3) zaključivanja pravnog posla između društva i trećeg lica, odnosno
preduzimanja pravne radnje društva prema trećem licu, ako je to treće lice sa njim ili sa njim
povezanim licem u finansijskom odnosu i ako se može očekivati da postojanje tog odnosa
utiče na njegovo postupanje.
(3) Finansijski odnosi iz stava 2 tačka 3 ovog člana su dužničko-povjerilački, kao i
drugi odnosi kod kojih se može utvrditi povezanost ekonomskih interesa između lica.
Odobravanje pravnog posla u slučaju ličnog interesa
Član 37
(1) Zaključivanje pravnog posla i preduzimanje pravnih radnji iz člana 36 stav 2 ovog
zakona može da se odobri, u slučaju:
1) ortačkog društva, odnosno komanditnog društva, većinom glasova svih
ortaka, odnosno komplementara kod kojih ne postoji lični interes;
2) društva sa ograničenom odgovornošću, običnom većinom glasova prisutnih
članova skupštine društva, kod kojih ne postoji lični interes;
3) društva sa ograničenom odgovornošću koje ima strukturu organa
akcionarskog društva, većinom glasova svih članova odbora direktora ili nadzornog odbora
kod kojih ne postoji lični interes;
4) akcionarskog društva, većinom glasova svih članova odbora direktora (kod
jednodomnog akcionarskog društva), odnosno nadzornog odbora (kod dvodomnog
akcionarskog društva), kod kojih ne postoji lični interes.
(2) U slučajevima iz stava 1 tač. 3 i 4 ovog člana, ako svi članovi odbora direktora ili
nadzornog odbora imaju lični interes ili je broj članova koji nemaju lični interes nedovoljan za
postizanje kvoruma za rad ili zbog jednake podjele glasova između članova ovih organa kod
kojih ne postoji lični interes i kada predsjednik odbora direktora ili nadzornog odbora nije
prisutan ili nema pravo glasa, odluku o odobravanju zaključivanja pravnog posla donosi
skupština članova društva sa ograničenom odgovornošću, odnosno skupština akcionara,
većinom glasova prisutnih članova skupštine kod kojih ne postoji lični interes.
(3) Osnivačkim aktom ili statutom može se odrediti da odobrenje iz stava 1 tač. 3 i 4
ovog člana daje isključivo skupština društva.
(4) U slučaju da odbor direktora, odnosno nadzorni odbor odobri zaključivanje
pravnog posla u skladu sa stavom 1 tač. 3 i 4 ovog člana, odbor direktora odnosno nadzorni
odbor dužan je da informiše skupštinu društva o detaljima izdatog odobrenja na prvoj
narednoj sjednici, u posebnoj tački dnevnog reda.
(5) Odobrenje iz stava 1 ovog člana nije potrebno u slučaju:
1) postojanja ličnog interesa kod jedinog člana društva ili svih članova društva;
2) upisa, odnosno kupovine udjela ili akcija po osnovu prava prečeg upisa,
odnosno prava preče kupovine članova društva;
3) pribavljanja sopstvenih udjela, odnosno akcija od strane društva, ako se to
pribavljanje vrši u skladu sa ovim zakonom.
Tužba zbog povrede pravila o odobravanju postupanja
u slučajevima postojanja ličnog interesa
Član 38
(1) Ako lica iz člana 31 ovog zakona nijesu tražila odobrenje u skladu sa članom 37
ovog zakona ili prilikom podnošenja zahtjeva za izdavanje odobrenja nijesu navela sve
činjenice od značaja za donošenje odluke, društvo može podnijeti tužbu nadležnom sudu za
poništavanje zaključenih pravnih poslova, odnosno preduzetih pravnih radnji u slučaju
postojanja ličnog interesa i naknadu štete od tih lica.
(2) U slučaju iz stava 1 ovog člana, pored lica iz člana 31 ovog zakona za štetu
društvu solidarno i neograničeno odgovaraju i povezana lica iz člana 36 stav 2 tač. 1 i 2 ovog
zakona, kao i treće lice iz člana 36 stav 2 tačka 3 ovog zakona, ako je znalo ili moralo znati
za postojanje ličnog interesa u vrijeme zaključenja pravnog posla, odnosno preduzimanja
pravne radnje.
Izuzetak od postojanja povrede pravila o odobravanju postupanja
u slučajevima postojanja ličnog interesa
Član 39
Povreda pravila o odobravanju pravnih poslova i radnji kod kojih postoji lični interes ne
smatra se povredom ako se u postupku po tužbi iz člana 38 ovog zakona utvrdi da su
zaključeni pravni poslovi ili preduzete pravne radnje bili u interesu društva, ili ako lica iz člana
31 ovog zakona dokažu da nijesu znala niti su morala znati za zaključivanje pravnog posla,
odnosno preduzimanje pravnih radnji kod kojih je postojao lični interes, čije je postojanje
predmet tužbenog zahtjeva.
ODJELJAK D
DUŽNOST IZBJEGAVANJA SUKOBA INTERESA
Povreda sukoba interesa
Član 40
(1) Lica iz člana 31 ovog zakona i ekspert iz člana 125 ovog zakona ne mogu u
svom interesu ili u interesu sa njima povezanim licima da:
1) koriste imovinu društva;
2) koriste informacije do kojih su došli u tom svojstvu, koje nijesu javno dostupne;
3) koriste mogućnosti za zaključenje poslova koje se ukažu društvu.
(2) Sukob interesa postoji i u slučajevima kada društvo nije bilo u mogućnosti da
iskoristi imovinu, informacije ili zaključi poslove iz stava 1 ovog člana.
(3) Odredba stava 1 tačka 1 ovog člana, ne primjenjuje se na revizora društva i
eksperte iz člana 125 ovog zakona.
Tužba zbog povrede sukoba interesa
Član 41
(1) Društvo može podnijeti tužbu nadležnom sudu protiv lica iz člana 31 ovog
zakona i eksperta iz člana 125 ovog zakona zbog povrede dužnosti izbjegavanja sukoba
interesa iz člana 40 ovog zakona, kao i protiv sa njim povezanog lica iz člana 32 st. 1 i 2
ovog zakona.
(2) Tužbom iz stava 1 ovog člana može se tražiti:
1) naknada štete;
2) prenos koristi na društvo koju je to lice, odnosno povezano lice ostvarilo kao
posljedicu povrede dužnosti.
Izuzetak od povrede dužnosti izbjegavanja sukoba interesa
Član 42
Lica iz člana 31 i ekspert iz člana 125 ovog zakona nijesu povrijedila dužnost
izbjegavanja sukoba interesa ako pribave prethodno ili naknadno odobrenje u skladu sa
članom 37 ovog zakona, osim ako se utvrdi da prilikom podnošenja zahtjeva za izdavanje
odobrenja nijesu predstavljene sve činjenice od značaja za donošenje odluke.
ODJELJAK E
DUŽNOST ČUVANJA POSLOVNE TAJNE
Čuvanje poslovne tajne
Član 43
(1) Lica iz člana 31 ovog zakona, druga lica zaposlena u društvu i ekspert iz člana
125 ovog zakona dužni su da čuvaju poslovnu tajnu društva.
(2) Lica iz stava 1 ovog člana dužna su da poslovnu tajnu čuvaju i nakon prestanka
obavljanja poslova, u periodu od dvije godine od dana prestanka, s tim da se osnivačkim
aktom, statutom, odlukom društva ili ugovorom zaključenim sa tim licima ovaj period može
produžiti, ali najviše na pet godina.
(3) Izuzetno od stava 2 ovog člana, ekspert iz člana 125 ovog zakona dužan je da
čuva poslovnu tajnu neograničeni vremenski period.
(4) Poslovna tajna je podatak, odnosno skup podataka koji nije u cjelosti ili
djelimično opštepoznat ili dostupan licima iz krugova koji redovno rade sa tom vrstom
podataka, koji imaju ekonomsku vrijednost zato što nijesu opštepoznati i na koje se
primjenjuju odgovarajuće mjere zaštite tajnosti na osnovu kojih društvo koje ih zakonito
posjeduje obezbjeđuje njihovu tajnost.
(5) Poslovna tajna je i podatak koji je zakonom i drugim propisom određen kao
poslovna tajna.
Izuzeci od dužnosti čuvanja poslovne tajne
Član 44
Saopštavanje podataka iz člana 43 ovog zakona ne smatra se povredom poslovne
tajne, ako je saopštavanje podataka:
1) obaveza utvrđena zakonom ili odlukom nadležnog državnog organa;
2) neophodno radi zaštite interesa društva;
3) učinjeno u cilju obavještavanja javnosti o izvršenju djela kažnjivog zakonom.
Tužba zbog povrede dužnosti čuvanja poslovne tajne
Član 45
(1) U slučaju povrede obaveze čuvanja poslovne tajne, društvo može podnijeti tužbu
nadležnom sudu protiv lica iz člana 31 ovog zakona, drugih lica zaposlenih u društvu i
eksperta iz člana 125 ovog zakona.
(2) Tužbom iz stava 1 ovog člana može se tražiti:
1) naknada štete nastale povredom dužnosti čuvanja poslovne tajne;
2) isključenje lica iz stava 1 ovog člana iz društva, ako je to lice član društva.
(3) Društvo je dužno da pruži potpunu zaštitu licu koje postupajući savjesno i u
dobroj vjeri ukazuje nadležnim organima na postojanje informacije iz člana 44 stav 1 tačka 3
ovog zakona.
ODJELJAK F
DUŽNOST POŠTOVANJA ZABRANE KONKURENCIJE
Zabrana konkurencije
Član 46
(1) Lice iz člana 31 stav 1 tač. 1 do 4 ovog zakona, osim člana društva sa
ograničenom odgovornošću i člana akcionarskog društva koji imaju značajno učešće u
osnovnom kapitalu, ne može bez pribavljenog odobrenja u skladu sa članom 37 ovog
zakona:
1) imati svojstvo lica iz člana 31 stav 1 tač. 1 do 4 ovog zakona u drugom društvu
koje ima isti ili sličan predmet poslovanja (konkurentsko društvo);
2) biti preduzetnik ili poslovođa zaposlen kod preduzetnika koji ima isti ili sličan
predmet poslovanja;
3) biti zaposlen u konkurentskom društvu;
4) biti na drugi način angažovan u konkurentskom društvu;
5) biti član ili osnivač u drugom pravnom licu koje ima isti ili sličan predmet
poslovanja.
(2) Osnivačkim aktom ili statutom društva:
1) može se zabrana iz stava 1 ovog člana proširiti i na druga lica, čime se ne
smije dirati u stečena prava tih lica;
2) može se propisati da zabrana iz stava 1 ovog člana važi i poslije prestanka
svojstva iz člana 31 stav 1 tač. 1 do 4 ovog zakona, ali ne duže od dvije godine;
3) mogu se odrediti poslovi, način ili mjesto njihovog obavljanja, koji ne
predstavljaju povredu dužnosti poštovanja zabrane konkurencije.
(3) Zabrana iz stava 1 ovog člana ne odnosi se na jedinog člana društva.
Tužba zbog povrede pravila o zabrani konkurencije
Član 47
Protiv lica koja imaju dužnost poštovanja zabrane konkurencije iz člana 46 ovog
zakona, društvo može podnijeti tužbu zbog povrede dužnosti poštovanja pravila o zabrani
konkurencije radi:
1) naknade štete;
2) prenosa koristi na društvo koju je to lice ostvarilo kao posljedicu te povrede;
3) isključenja tog lica kao člana društva, ako je to lice član društva.
ODJELJAK G
PODNOŠENJE TUŽBI ZBOG POVREDE POSEBNIH DUŽNOSTI
Rokovi za podnošenje tužbi
Član 48
Tužba iz čl. 34, 38, 41, 45 i 47 ovog zakona može se podnijeti u roku od šest mjeseci
od dana saznanja za učinjenu povredu, a najkasnije u roku od pet godina od dana učinjene
povrede.
Odricanje od prava
Član 49
Društvo se može odreći prava na sve ili neke od tužbenih zahtjeva iz čl. 34, 38, 41,
45 i 47 ovog zakona prema članovima odbora direktora, nadzornog odbora, upravnog odbora
i izvršnom direktoru tek nakon isteka roka od 18 mjeseci od dana učinjene povrede, a na
osnovu jednoglasne odluke skupštine, odnosno članova društva.
Direktna tužba
Član 50
(1) Član društva može podnijeti tužbu protiv lica iz člana 31 ovog zakona za
naknadu štete koju mu to lice prouzrokuje povredom posebnih dužnosti prema društvu
(individualna direktna tužba), u roku od šest mjeseci od dana saznanja za povredu, a
najkasnije u roku od tri godine od dana kada je povreda učinjena.
(2) U slučaju iz stava 1 ovog člana, smatraće se da tužilac zastupa sve članove
društva čiji su interesi ugroženi na isti način, a ne samo sopstveni (kolektivna direktna tužba).
(3) U slučaju iz stava 2 ovog člana, sud će ostalim članovima društva čiji su interesi
ugroženi dozvoliti da stupe u parnicu kao umješači na strani tužioca.
(4) U slučaju da presudom usvoji tužbeni zahtjev iz stava 1 ovog člana, nadležni sud
može poništiti i odluku organa društva kojom je nanijeta presudom utvrđena šteta, vodeći
računa o zaštiti interesa savjesnih trećih lica.
Derivativna tužba
Član 51
(1) Svaki član akcionarskog ili društva sa ograničenom odgovornošću, bez obzira da
li su razlozi za podnošenje tužbe nastali prije ili nakon sticanja svojstva člana društva, radi
naknade štete pričinjene društvu, može podnijeti tužbu iz čl. 34, 38, 41, 45 i 47 ovog zakona,
i to u svoje ime, a za račun društva (derivativna tužba), ako je prije podnošenja derivativne
tužbe pisanim putem zahtijevao od društva da podnese tužbu po tom osnovu (prethodni
zahtjev), a zahtjev je odbijen ili po zahtjevu nije postupljeno u roku od 30 dana od dana
podnošenja zahtjeva.
(2) Izuzetno od stava 1 ovog člana, pravo na podnošenje tužbe u svoje ime, a za
račun zavisnog društva (derivativna tužba za zavisno društvo), ima svaki član matičnog
društva, ako:
1) matično društvo posjeduje najmanje 90% osnovnog kapitala zavisnog
društva;
2) je prije podnošenja derivativne tužbe pisanim putem zahtijevao od matičnog
društva da podnese derivativnu tužbu po istom osnovu (prethodni zahtjev matičnom društvu),
odnosno od zavisnog društva da podnese tužbu protiv lica odgovornih za štetu (prethodni
zahtjev zavisnom društvu), a oba zahtjeva su odbijena ili po zahtjevima nije postupljeno u
roku od 30 dana od dana njihovog podnošenja;
3) je zavisno društvo akcionarsko društvo ili društvo sa ograničenom
odgovornošću.
(3) U slučaju da društva iz st. 1 i 2 ovog člana podnesu tužbu po prethodnom
zahtjevu, sud će podnosiocu prethodnog zahtjeva dozvoliti da stupi u parnicu kao umješač
na strani tužioca.
(4) Podnosioci prethodnog zahtjeva mogu podnijeti tužbu iz st. 1 i 2 ovog člana, ako
do trenutka podnošenja prethodnog zahtjeva nije proteklo više od šest mjeseci od dana
saznanja za učinjenu povredu, odnosno ako od trenutka kada je povreda učinjena pa do
trenutka podnošenja prethodnog zahtjeva nije prošlo više od tri godine.
(5) U slučaju da se tužbeni zahtjev iz st. 1 ili 2 ovog člana usvoji, nadležni sud može
poništiti odluku organa društva kojom je nanijeta šteta, vodeći računa o zaštiti interesa
savjesnih trećih lica.
Glava VI
IMOVINA I KAPITAL DRUŠTVA
Imovina i neto imovina društva
Član 52
(1) Imovinu društva čine pravo svojine i druga imovinska prava koja predstavljaju
uloge njegovih članova i imovina koju je društvo steklo poslovanjem.
(2) Neto imovina (kapital) društva, u smislu ovog zakona, je razlika između
vrijednosti imovine i obaveza društva.
Osnovni kapital društva
Član 53
(1) Osnovni kapital društva je novčana vrijednost svih upisanih i u skladu sa ovim
zakonom registrovanih uloga članova društva.
(2) Osnovni kapital društva podijeljen je na udjele, odnosno akcije određene
nominalne vrijednosti.
Vrste uloga
Član 54
(1) Ulozi u društvo mogu da budu novčani i nenovčani.
(2) Nenovčani ulozi mogu biti samo u stvarima i pravima, ako zakonom nije
drugačije uređeno.
Obaveza uplate, odnosno unošenja uloga
Član 55
(1) Akcionari, odnosno članovi društva sa ograničenom odgovornošću i komanditori
moraju unijeti ulog u društvo prije nego što akcije budu upisane na akcionare, odnosno prije
nego što udjeli budu registrovani na njihove vlasnike, u skladu sa ovim zakonom.
(2) Ulozi ortaka i komplementara mogu biti uplaćeni, odnosno unijeti u društvo u
roku utvrđenom u osnivačkom aktu, odnosno odluci o unosu dodatnih uloga, s tim da taj rok
ne može biti duži od dvije godine od dana donošenja osnivačkog akta, odnosno odluke o
unosu dodatnih uloga.
(3) Lica iz stava 2 ovog člana koja su osnivačkim aktom ili na drugi način preuzela
obavezu da uplate, odnosno unesu u društvo određeni ulog, odgovaraju društvu za
prouzrokovanu štetu u slučaju kašnjenja u ispunjenju svojih obaveza, u skladu sa zakonom.
Zabrana povraćaja uloga
Član 56
(1) Članovima društva ne može se izvršiti povraćaj uplaćenih, odnosno unijetih
uloga, niti im se može platiti kamata na ono što su uložili u društvo.
(2) Isplata kod sticanja sopstvenih udjela odnosno akcija, kao i druge isplate
članovima društva, koja se vrše u skladu sa ovim zakonom, ne smatraju se vraćanjem uloga
članovima društva.
Načini utvrđivanja vrijednosti nenovčanog uloga
Član 57
(1) Vrijednost nenovčanog uloga utvrđuje se:
1) sporazumom svih članova društva;
2) putem procjene, u skladu sa čl. 58, 59 i 60 ovog zakona.
(2) U akcionarskim društvima, društvima sa ograničenom odgovornošću i
komanditnim društvima u pogledu uloga komanditora, vrijednost nenovčanog uloga utvrđuje
se isključivo putem procjene koja se vrši u skladu sa stavom 1 tačka 2 ovog člana.
Procjena vrijednosti nenovčanog uloga
Član 58
(1) Nenovčane uloge procjenjuju ovlašćeni procjenjivači koji ispunjavaju uslove
utvrđene zakonom kojim se uređuje računovodstvo.
(2) Procjena se vrši prije prihvatanja nenovčanog uloga od strane društva.
(3) Odlukom društva o prihvatanju nenovčanog uloga utvrđuje se:
1) broj i nominalna ili računovodstvena vrijednost akcija koje se emituju za taj
ulog, ime lica koje daje ulog i vrstu imovine koja se ulaže, u slučaju akcionarskog društva;
2) nominalna vrijednost udjela, ime lica koje daje ulog i vrstu imovine koja se
ulaže, u slučaju društva sa ograničenom odgovornošću, komanditnog ili ortačkog društva.
Sadržaj izvještaja o procjeni nenovčanog uloga
Član 59
Izvještaj o procjeni nenovčanog uloga sadrži:
1) ime ili naziv vlasnika imovine;
2) opis svakog dijela imovine koja se procjenjuje;
3) opis korišćenog metoda procjene;
4) izjavu da li vrijednost imovine predložene u izvještaju odgovara broju i nominalnoj
vrijednosti akcija koji se stiču u akcionarskom društvu ili računovodstvenoj vrijednosti akcija
bez nominalne vrijednosti, uvećanoj za premiju koja sa plaća za te akcije ako postoji,
odnosno nominalnoj vrijednosti udjela koji se stiču u društvu s ograničenom odgovornošću,
komanditnom ili ortačkom društvu.
Objavljivanje izvještaja o procjeni nenovčanog uloga i registracija udjela
Član 60
(1) Izvještaj ovlašćenog procjenjivača i odluka društva o prihvatanju nenovčanog
uloga dostavljaju se radi registracije u CRPS u roku od sedam dana od dana prijema rješenja
Komisije za tržište kapitala o evidentiranju emisije akcija po osnovu nenovčanog uloga, za
akcionarsko društvo ili zapisnika o unosu nenovčanog uloga u društvo sa ograničenom
odgovornošću, komanditno ili ortačko društvo.
(2) Ako je ortaku ili komplementaru dat naknadni rok za unos uloga u društvo,
sticanje udjela u društvu registruje se u CRPS na osnovu ugovora o osnivanju ili odluke o
unosu dodatnih uloga.
(3) Zapisnik iz stava 1 ovog člana potpisuju lice koje je unijelo nenovčani ulog i
ovlašćeni zastupnik društva.
(4) Odluku o prihvatanju nenovčanog uloga, nadležni organ za registraciju dostavlja
Službenom listu Crne Gore radi objavljivanja u roku od dva radna dana od dana registracije
iz stava 1 ovog člana.
DIO DRUGI
PREDUZETNIK
Definicija preduzetnika
Član 61
Preduzetnik je fizičko lice koje se bavi privrednom djelatnošću, a tu djelatnost ne
obavlja za račun drugoga.
Registracija preduzetnika
Član 62
(1) Fizičko lice stiče svojstvo preduzetnika registracijom u CRPS.
(2) Preduzetnik nema svojstvo pravnog lica.
(3) Registraciona prijava iz stava 1 ovog člana sadrži podatke o nazivu, sjedištu i
pretežnoj djelatnosti preduzetnika, ime preduzetnika i poslovođe, ako je imenovan, datum i
mjesto njihovog rođenja, jedinstveni matični broj, prebivalište, odnosno boravište i druge
podatke od značaja za obavještavanje učesnika u pravnom prometu.
(4) U odnosu na naziv, sjedište i pretežnu djelatnosti preduzetnika shodno se
primjenjuju odredbe čl. 13 do 23 ovog zakona.
Poslovođa
Član 63
(1) Vođenje poslova preduzetnik može povjeriti drugom fizičkom licu koje je
poslovno sposobno (u daljem tekstu: poslovođa), koje nije osuđivano za krivična djela: protiv
prava iz rada, protiv intelektualne svojine, protiv platnog prometa i privrednog poslovanja,
protiv imovine i protiv službene dužnosti i nije mu izrečena mjera bezbjednosti zabrane
obavljanja djelatnosti preduzetnika.
(2) Poslovođa se registruje u CRPS i danom registracije stiče svojstvo zastupnika
preduzetnika.
(3) Poslovođa mora biti zaposlen kod preduzetnika.
Odgovornost preduzetnika
Član 64
Preduzetnik odgovara za obaveze u obavljanju privredne djelatnosti cjelokupnom
svojom imovinom.
Prestanak svojstva preduzetnika
Član 65
(1) Svojstvo preduzetnika prestaje prestankom obavljanja djelatnosti i u sljedećim
slučajevima:
1) smrću ili trajnim gubitkom poslovne sposobnosti;
2) ako ne pribavi dozvolu za obavljanje djelatnosti;
3) ako je pravnosnažnom presudom utvrđena ništavost registracije preduzetnika;
4) ako mu je pravnosnažnom presudom izrečena mjera zabrane obavljanja
djelatnosti;
5) u drugim slučajevima propisanim zakonom.
(2) Preduzetnik koji prestane da obavlja djelatnost podnosi prijavu prestanka
obavljanja djelatnosti nadležnom organu za registraciju radi brisanja iz CRPS.
DIO TREĆI
ORTAČKO DRUŠTVO
Glava I
OSNIVANJE I REGISTRACIJA ORTAČKOG DRUŠTVA
Ortačko društvo i ortaci
Član 66
(1) Ortačko društvo je privredno društvo koje osnivaju dva ili više ortaka, radi
obavljanja djelatnosti pod zajedničkim nazivom.
(2) Ortak može biti fizičko ili pravno lice.
Osnivački akt
Član 67
(1) Ortačko društvo se osniva zaključivanjem ugovora ortaka u pisanoj formi.
(2) Potpisi ortaka na ugovoru o osnivanju ortačkog društva moraju biti ovjereni u
skladu sa zakonom.
(3) Ugovor o osnivanju ortačkog društva sadrži:
1) ime, jedinstveni matični broj i prebivalište osnivača za domaće fizičko lice,
odnosno ime, broj pasoša ili drugi identifikacioni broj, prebivalište osnivača koje je strano
fizičko lice, odnosno naziv, matični broj i sjedište osnivača koji je domaće prаvno lice,
odnosno naziv, broj registracije ili drugi identifikacioni broj i sjedište osnivača koji je strano
prаvno lice;
2) naziv i sjedište društva;
3) pretežnu djelatnost društva;
4) vrstu i vrijednost uloga svakog ortаka;
5) rok na koji se društvo osniva, ako se ne osniva na neodređeno vrijeme;
6) druge odredbe od značaja za društvo i ortake.
(4) Izmjene i dopune ugovorа o osnivanju društva vrše se jednoglasnom odlukom
svih ortаka društva, аko ugovorom o osnivanju nije drukčije utvrđeno.
Registracija ortačkog društva
Član 68
(1) Registracija ortačkog društva u CRPS vrši se na osnovu registracione prijave uz
koju se dostavlja ugovor o osnivanju ortačkog društva.
(2) Uz prijavu iz stava 1 ovog člana, dostavljaju se i:
1) dokaz o identitetu svakog osnivača, koji ne mora biti ovjeren;
2) imena zastupnika društva i njegov, odnosno njihov potpis ovjeren u skladu
sa zakonom;
3) adresa za prijem elektronske pošte;
4) adresa za prijem pošte, ako postoji.
Glava II
ULOZI U ORTAČKO DRUŠTVO I UDJELI ORTAKA
Ulog i udio
Član 69
(1) Ortaci unose jednake uloge u društvo, ako osnivačkim aktom nije drugačije
određeno.
(2) Ulog ortaka u ortačkom društvu može biti u novcu, stvarima i pravima, kao i u
radu ili uslugama, koji su izvršeni ili treba da budu izvršeni.
(3) Vrijednost nenovčanog uloga ortaci sporazumno određuju u novcu, ako drugačije
nije utvrđeno ugovorom o osnivanju.
(4) Ortаci stiču udjele u društvu srаzmjerno svojim ulozimа u društvo, аko se ortaci
drugačije ne sporazumiju.
Posljedice zakašnjenja
Član 70
(1) Ortak koji u ugovorenom roku ne uplati novčani ulog ili koji novac primljen za
društvo ne preda blagovremeno društvu ili za sebe neopravdano uzme novac društva ili
zakasni sa unosom drugih uloga, dužan je da plati zakonsku zateznu kamatu, ako ugovorom
o osnivanju nijesu ugovorene više kamate, od dana kada je morao uplatiti ili unijeti ulog,
odnosno predati novac ili neopravdano uzeo novac.
(2) Odredba stava 1 ovog člana ne isključuje pravo ortačkog društva da zahtijeva
naknadu druge štete.
Prenos udjela
Član 71
(1) Udio ortaka može se prenijeti na drugo fizičko ili pravno lice na osnovu ugovora
zaključenog u pisanoj formi između ortaka koji prenosi udio i lica na koje se prenosi, uz
saglasnost svih ortaka ako ugovorom o osnivanju drugačije nije uređeno.
(2) Potpisi na ugovoru iz stava 1 ovog člana moraju biti ovjereni u skladu sa
zakonom.
(3) Prenos udjelа između ortаka je slobodаn, аko ugovorom o osnivanju nije
drugačije utvrđeno.
(4) Udio koji je prenijet na drugo lice stiče se dаnom registracije prenosа u CRPS.
Odgovornost kod prenosa udjela i drugih oblika stupanja u ortačko društvo
Član 72
(1) Lice na koje je prenesen udio ortaka ili koje je na drugi način stupilo u ortačko
društvo nakon njegovog osnivanja, odgovora za obaveze društva bez obzira na to kada su
nastale.
(2) Ortak koji napusti ortačko društvo odgovara za obaveze društva koje su nastale
prije njegovog napuštanja društva.
(3) Ortak koji napušta društvo može se osloboditi nastalih obaveza na osnovu
pisanog sporazuma zaključenog sa ostalim ortacima i povjeriocima.
(4) Odredbe st. 2 i 3 ovog člana primjenjuju se i u slučaju iz člana 89 ovog zakona.
Glava III
VOĐENJE POSLOVA ORTAČKOG DRUŠTVA
Pravo ortaka na vođenje poslova društva
Član 73
(1) Poslove ortačkog društva može da vodi svaki od ortaka.
(2) Ako je ugovorom o osnivanju ili pisanim sporazumom svih ortaka određeno dа su
jedаn ili više ortаka ovlаšćeni zа vođenje poslova, ostаli ortаci ne mogu voditi poslove.
(3) Vođenje poslova iz stava 2 ovog člana obuhvata sve radnje koje se redovno
preduzimaju u poslovanju društva.
(4) Za preduzimanje radnji koje prelaze okvir redovnog poslovanja potrebna je
saglasnost svih ortaka.
(5) Za prenos ovlašćenja za vođenje poslova potrebna je saglasnost svih ortaka koji
su ovlašćeni za vođenje poslova društva, ako ne postoji opasnost od odlaganja obavljanja
poslova.
(6) Ovlašćenje iz stava 5 ovog člana, može uskratiti svaki ortak koji je ovlašćen za
vođenje poslova.
Način vođenja poslova
Član 74
(1) Svaki ortak je ovlašćen da samostalno vodi poslove društva.
(2) Ako se jedan od ortaka ovlašćenih za vođenje poslova društva ne slaže sa
preduzimanjem određenih radnji, ta radnja se ne može preduzeti, osim ako bi
nepreduzimanje radnji zbog nedostupnosti ostalih ortaka ovlašćenih za vođenje poslova
društva moglo prouzrokovati štetu društvu.
Otkazivanje ovlašćenja za vođenje poslova
Član 75
(1) Ortаk ovlаšćen zа vođenje poslova može otkаzаti ovlašćenje koje mu je dato,
аko zа to postoji oprаvdаn rаzlog.
(2) U slučаju iz stаvа 1 ovog člаnа, ortаk pisаnim putem obаvještаvа sve ortаke
društva o nаmjeri otkazivanja ovlаšćenja zа vođenje poslova.
(3) Ako ortаk otkаže ovlаšćenje zа vođenje poslova suprotno st. 1 i 2 ovog člаnа,
dužаn je dа društvu nаdoknаdi prouzrokovаnu štetu.
Prаvo nа nаknаdu troškovа
Član 76
Ortаk imа prаvo nа nаknаdu od društva svih troškovа koje je imao u vezi sа vođenjem
poslova društva.
Rаspodjelа dobiti
Član 77
Ako ugovorom o osnivanju ortačkog društva ili pisanim sporazumom ortaka nije
drugačije ugovoreno, svaki ortak jednako učestvuje u raspodjeli dobiti, odnosno pokriću
gubitka društva.
Prаvo nа informisаnje
Član 78
(1) Ortak koji je ovlašćen da vodi poslove društva dužan je da na zahtjev drugih
ortaka pruži informacije o svim pitanjima koja se odnose na poslovanje ortačkog društva i
njegov rad.
(2) Svaki ortak ima pravo uvida u poslovne knjige i druge isprave društva, kao i
kopiranje tih isprava o sopstvenom trošku.
(3) Ako ortaku nije omogućen uvid u poslovne knjige iz stava 2 ovog člana, u roku
od osam dana od dana podnošenja zahtjeva, ortak može tražiti da sud u vanparničnom
postupku naloži društvu da postupi po njegovom zahtjevu.
(4) Postupak iz stava 3 ovog člana je hitan i sud je dužan da donese odluku u roku
od osam dana od dana prijema zahtjeva.
Odlučivаnje ortаka društva
Član 79
(1) Ortаci odluke donose jednoglаsno, аko ugovorom o osnivanju nije drugačije
utvrđeno.
(2) Odluka o restrukturiranju društva, odluka o prijemu novog ortаka u društvo i
odluke o drugim pitаnjimа koje se ne odnose na redovno poslovanje društva, donose se
jednoglasno.
(3) Odredbe ugovora o osnivanju ortačkog društva suprotne stavu 2 ovog člana,
ništave su.
Registracija promjena
Član 80
Ortačko društvo je dužno da u roku od sedam dana od dana nastanka promjene,
dostavi u CRPS podatke o nastalim promjenama u društvu koje se odnose na:
1) naziv društva;
2) sjedište društva;
3) pretežnu djelatnost društva;
4) vrijeme trajanja društva;
5) postojeću strukturu članova društva ili podatke o njima;
6) način raspodjele dobiti, ako je utvrđen osnivačkim aktom;
7) vrstu i vrijednost uloga ortaka;
8) udio ortaka u društvu;
9) iznos kapitala društva;
10) adresu za prijem elektronske pošte;
11) adresu za prijem pošte, ako postoji;
12) druge podatke iz ugovora o osnivanju društva.
Glava IV
PRAVNI ODNOSI ORTAKA I DRUŠTVA PREMA TREĆIM LICIMA
Zаstupаnje
Član 81
(1) Ako ugovorom o osnivanju nije drugačije utvrđeno, svаki ortаk je zakonski
zastupnik društva ovlаšćen dа sаmostаlno zаstupа društvo.
(2) Ako su dvа ili više ortаka ovlаšćeni dа zаstupаju društvo zаjedno, mogu dа ovlаste
jednog ili više ortаka dа zаstupаju društvo u određenim poslovimа.
(3) Izjаvа volje trećih licа učinjenа bilo kom od ortаka ovlаšćenih dа zаstupаju društvo
zаjedno, smаtrаće se dа je učinjenа društvu.
Otkazivanje ovlаšćenjа zа zаstupаnje
Član 82
(1) Ortаk može otkаzаti ovlаšćenje zа zаstupаnje društva i dužan je da na zahtjev
ostalih ortaka, u periodu od 30 dana od dana dostavljanja otkaza društvu, nastavi da
zaključuje pravne poslove i preduzima druge pravne radnje, аko zа to postoji oprаvdаn
rаzlog.
(2) U slučаju iz stаvа 1 ovog člаnа, ortаk pisаnim putem obаvještаvа ostаle ortаke
društva o nаmjeri dа otkаže ovlаšćenje zа zаstupаnje.
(3) Ako ortаk otkаže ovlаšćenje zа zаstupаnje suprotno st. 1 i 2 ovog člаnа, dužаn
je dа društvu nаdoknаdi prouzrokovаnu štetu.
Oduzimаnje ovlаšćenjа zа zаstupаnje
Član 83
(1) Ovlаšćenje zа zаstupаnje može se oduzeti odlukom nаdležnog sudа, po tužbi
jednog ili više ortаka аko se utvrdi dа zа to postoje oprаvdаni rаzlozi.
(2) Opravdanim razlozima iz stava 1 ovog člana smatra se teža povreda dužnosti
prema društvu ili nesposobnost ortaka da zastupa društvo.
Zаstupаnje društva u sporu sа ortаkom koji je ovlаšćen zа zаstupаnje
Član 84
(1) Ortаk koji je ovlаšćen zа zаstupаnje ne može izdаti punomoćje zа zаstupаnje ni
zаstupаti društvo u sporu u kojem je suprotnа strаnа.
(2) Ako društvo nemа drugog ortаka ovlašćenog zа zаstupаnje, punomoćje izdаju
svi ortаci zаjedno.
Glava V
PRESTАNАK ORTАČKOG DRUŠTVА I PRESTАNАK SVOJSTVA ORTAKA
Način prestanka
Član 85
Ortаčko društvo prestаje brisаnjem iz CRPS, u slučаju:
1) likvidаcije solventnog ortačkog društva zbog:
osnivanju ortačkog društva;
dаnа kаdа je u društvu ostаo jedаn ortаk društvu ne pristupi novi ortаk;
2) zаključenjа stečаjа društva;
3) stаtusne promjene.
Prestanak svojstvа ortаka
Član 86
Svojstvo ortаka u ortаčkom društvu prestаje u slučаju:
1) smrti ortаka;
2) brisаnjа ortаka koji je prаvno lice iz CRPS zbog likvidаcije ili zаključivanja
stečаjа;
3) istupаnjа ortаka iz društva;
4) isključenjа ortаka iz društva;
5) utvrđenom u ugovoru o osnivanju.
Nаstаvljаnje društva sа nаsljednicimа
Član 87
(1) U slučaju smrti ortаka, udio ortаka se ne nаsljeđuje već se rаspoređuje
srаzmjerno nа preostаle ortаke, ako ugovorom o osnivanju ortačkog društva ili drugim
sporazumom nije drugačije utvrđeno.
(2) Ako je u slučaju iz stava 1 ovog člana ugovorom o osnivanju ili naknadnim
ugovorom ortaka utvrđeno da ortačko društvo nаstаvljа dа posluje sа nаsljednicimа umrlog
ortаka, а nаsljednici se ne sаglаse sа time, udio ortаka se rаspoređuje srаzmjerno nа
preostаle ortаke.
(3) Nаsljednici se mogu sаglаsiti da naslijede umrlog ortaka na način dа stupe nа
njegovo mjesto ili dа zаhtijevаju dа ortаčko društvo promijeni oblik u komаnditno društvo, а
dа oni steknu stаtus komаnditorа.
(4) Ako nаsljednici zаhtijevаju dа ortаčko društvo promijeni oblik u komаnditno
društvo u sklаdu sа stаvom 3 ovog člаnа, а preostаli ortаci društva to odbiju, nаsljednici
stupаju nа mjesto umrlog ortаka i mogu istupiti iz društva u sklаdu sа članom 89 ovog
zаkonа.
(5) Ako nаsljednici istupe iz društva u sklаdu sа stаvom 4 ovog člаnа, odgovaraju zа
do tаdа nаstаle obаveze društva u skladu sa zakonom.
(6) U slučaju iz stava 3 ovog člana, ugovorom o osnivanju može se utvrditi visinа
udjelа u dobiti zа komаnditore, kojа može biti rаzličitа od visine udjelа u dobiti koju je
ostаvilаc imаo kаo ortаk.
Isključenje ortаka
Član 88
(1) Ortak se može isključiti iz ortačkog društva na osnovu odluke nadležnog suda,
po tužbi jednog ili više ortaka, ako taj ortak namjerno ili zbog nepažnje nije izvršio obаvezu
premа društvu ili drugim ortа
