Zakon o inspekcijama Republike Srpske
("Sl. glasnik RS", br. 18/2020)
GLAVA I
OSNOVNE ODREDBE
Član 1
Ovim zakonom uređuju se obavljanje inspekcijskog nadzora u okviru inspekcijskog sistema, nadležnost inspekcijskih organa, inspekcijska zvanja i radnopravni status inspektora, ovlašćenja, prava i obaveze inspektora, prava i obaveze subjekata nadzora, način i postupak vršenja inspekcijskog nadzora, odlučivanja po žalbama izjavljenim na rješenje inspektora, izvršenja rješenja inspektora, posebni postupci u inspekcijskom nadzoru, postupak posebne i unutrašnje kontrole, prekršajna odgovornost i druga pitanja značajna za obavljanje inspekcijskog nadzora u skladu sa važećim propisima Republike Srpske.
Član 2
(1) Inspekcijski sistem Republike Srpske, u smislu ovog zakona, čine Republička uprava za inspekcijske poslove (u daljem tekstu: Inspektorat) i inspektori u jedinicama lokalne samouprave.
(2) Cilj inspekcijskog nadzora je ostvarivanje i zaštita opšteg interesa, a nadzor se vrši preduzimanjem inspekcijskih mjera i radnji da bi se utvrđeno stanje i poslovanje uskladilo sa propisima.
Član 3
(1) Inspekcijski nadzor vrše inspektori Inspektorata (u daljem tekstu: republički inspektori) na teritoriji Republike Srpske.
(2) Poslove inspekcijskog nadzora, kao povjerene poslove, na području jedinice lokalne samouprave vrše inspektori u jedinicama lokalne samouprave u zvanjima: inspektor za hranu, tržišni inspektor, poljoprivredni inspektor, veterinarski inspektor, vodni inspektor, saobraćajni inspektor, urbanističko-građevinski inspektor, ekološki inspektor i zdravstveni inspektor.
(3) Poslove inspekcijskog nadzora, kao povjerene poslove, na području jedinice lokalne samouprave vrše inspektori u jedinicama lokalne samouprave u skladu sa posebnim materijalnim propisima i ovim zakonom.
(4) Republički inspektori mogu obavljati nadzor i iz nadležnosti inspektora jedinica lokalne samouprave.
Član 4
Na osnivanje, organizaciju i rad Inspektorata primjenjuju se propisi kojima se uređuju osnivanje, organizacija i rad republičkih organa uprave, ako ovim zakonom nije drugačije propisano.
Član 5
(1) Pojedini izrazi koji se koriste u ovom zakonu imaju sljedeća značenja:
1) inspekcijski organ je Inspektorat, republički inspektori i inspektori u jedinicama lokalne samouprave,
2) inspektor je službeno lice sa posebnim ovlašćenjima, obavezama i odgovornostima propisanim zakonom, koji ispunjava posebne uslove za obavljanje inspekcijskog nadzora i vrši inspekcijski nadzor,
3) inspekcija je organizaciono povezana cjelina, sistematizovana prema oblastima u kojima se vrši inspekcijski nadzor, u čijem su sastavu inspektori koji mogu imati jedno ili više inspekcijskih zvanja,
4) poslovi inspekcijskog nadzora su poslovi koje obavlja Inspektorat, kao vid inspekcijskog nadzora, a sprovode ga republički inspektori u okviru poslova Inspektorata i inspektori u jedinicama lokalne samouprave kao povjerene poslove,
5) subjekat nadzora je pravno lice, republički organ, organ Bosne i Hercegovine sa sjedištem na teritoriji Republike Srpske, organ opštine ili grada, ustanova, drugi organ i organizacija, preduzetnik - fizičko lice ili drugi subjekat nadzora koji je obavezan primjenjivati propise,
6) inspekcijski nadzor obuhvata vršenje inspekcijskog pregleda, preduzimanje inspekcijskih i drugih mjera i radnji, praćenje i izvršavanje naloženih mjera,
7) inspekcijski pregled prestavlja neposredan uvid inspektora u opšte i pojedinačne akte, uslove i način rada subjekta nadzora koji se odnosi na pridržavanje propisa,
8) poslovnim prostorom smatra se otvoreni ili zatvoreni prostor korišćen kao poslovni, prevozna sredstva i slično, u kojima subjekat nadzora pruža uslugu, obavlja djelatnost, odnosno rad.
(2) Jezički izrazi upotrijebljeni u ovom zakonu za označavanje muškog i ženskog roda podrazumijevaju oba pola.
GLAVA II
ORGANIZACIJA INSPEKCIJSKOG SISTEMA
Član 6
(1) Inspektorat je samostalna republička uprava koja vrši inspekcijske, upravne, stručne i druge poslove koji se odnose na izvršavanje zakona i drugih propisa.
(2) Sjedište Inspektorata je u Banjoj Luci.
(3) Inspektorat se organizuje u sjedištu, područnim odjeljenjima, odsjecima i drugim organizacionim jedinicama utvrđenim aktom o unutrašnjoj organizaciji i sistematizaciji radnih mjesta u Inspektoratu.
(4) Inspektorat obavlja inspekcijske poslove posredstvom republičkih inspektora.
(5) Pravilnik o unutrašnjoj organizaciji i sistematizaciji radnih mjesta u Inspektoratu donosi direktor Inspektorata, uz saglasnost Vlade Republike Srpske (u daljem tekstu: Vlada), a u skladu sa zakonom.
Član 7
(1) Nadzor nad radom Inspektorata vrši Vlada.
(2) Inspektorat jednom godišnje podnosi Vladi izvještaj o radu.
(3) Inspektorat, putem glavnog republičkog inspektora, podnosi šestomjesečnu informaciju resornom ministarstvu o izvršenom inspekcijskom nadzoru nadležne inspekcije.
Član 8
Jedinice lokalne samouprave obavljaju povjerene poslove inspekcijskog nadzora iz nadležnosti Inspektorata, u skladu sa ovim zakonom.
Član 9
(1) Jedinice lokalne samouprave organizuju obavljanje povjerenih inspekcijskih poslova u okviru gradske, odnosno opštinske uprave.
(2) Potreban broj inspektora u jedinicama lokalne samouprave utvrđuje gradonačelnik, odnosno načelnik opštine, pravilnikom o unutrašnjoj organizaciji i sistematizaciji radnih mjesta u gradskoj, odnosno opštinskoj upravi, uz prethodno pribavljeno mišljenje Inspektorata na broj radnih mjesta inspektora, a u skladu sa propisima kojima se uređuje oblast lokalne samouprave.
(3) Gradonačelnik, odnosno načelnik opštine vrši raspoređivanje inspektora, uz prethodnu saglasnost Inspektorata.
(4) Inspektor iz jedne jedinice lokalne samouprave može trajno obavljati inspekcijski nadzor na teritoriji druge jedinice lokalne samouprave, ukoliko se o tome sporazumiju gradonačelnici, odnosno načelnici opština, a u skladu sa propisima kojima se uređuje oblast lokalne samouprave.
(5) O sporazumu iz stava 4. ovog člana obavještava se Inspektorat.
Član 10
(1) Inspektor iz jedne jedinice lokalne samouprave, na osnovu ovlašćenja glavnog inspektora, izvršiće u određenoj oblasti inspekcijski nadzor na području druge jedinice lokalne samouprave.
(2) Inspektor u sastavu jedinice lokalne samouprave, na osnovu ovlašćenja glavnog inspektora, izvršiće u određenoj oblasti inspekcijski nadzor iz nadležnosti ili djelokruga rada inspekcije Inspektorata.
Član 11
(1) Inspektorat vrši nadzor nad radom inspektora u jedinici lokalne samouprave.
(2) Kada pojedine inspekcijske poslove vrše inspektori u jedinici lokalne samouprave, Inspektorat prema tim inspektorima ima, osim opštih ovlašćenja u nadzoru propisanih zakonom kojim se uređuju pitanja od značaja za osnivanje, organizaciju i rad republičkih organa uprave, pravo i dužnost da:
1) oduzme saglasnost inspektoru za kojeg se u vršenju nadzora nad radom utvrdi da poslove ne obavlja blagovremeno, stručno, zakonito i savjesno,
2) organizuje zajedničke inspekcijske kontrole sa inspektorima Inspektorata, kada to potrebe zahtijevaju,
3) po pravu nadzora poništi ili ukine rješenje inspektora,
4) traži izvještaje, podatke i obavještenja o izvršenju povjerenih poslova nadzora.
(3) Radi unapređivanja koordinacije rada inspekcija i efikasnosti inspekcijskog nadzora, Inspektorat posredstvom glavnog republičkog inspektora donosi operativne planove rada republičkih inspektora, a inspektori u jedinicama lokalne samouprave usaglašavaju operativne planove rada sa Inspektoratom.
(4) Inspektor u jedinicama lokalne samouprave obavezan je da kontinuirano prati stanje iz svoje oblasti, blagovremeno preduzima mjere iz svoje nadležnosti i da podnosi Inspektoratu redovne sedmične i mjesečne izvještaje o radu.
(5) Pravilnik o sadržaju i načinu dostavljanja planova i izvještaja iz st. 3. i 4. ovog člana donosi direktor Inspektorata, uz saglasnost Vlade.
Član 12
(1) Nadležni organ kojem je inspektor uputio zahtjev ili prijavu obavezan je da uzme zahtjev ili prijavu u razmatranje odmah, a najkasnije u roku od osam dana od dana podnošenja.
(2) Organ iz stava 1. ovog člana dužan je da o toku i ishodu postupka obavijesti inspektora.
Član 13
(1) Inspektorat, posredstvom inspektora, neposredno sarađuje sa Ministarstvom unutrašnjih poslova (u daljem tekstu: MUP), u skladu sa zakonom.
(2) Obavezna neposredna saradnja iz stava 1. ovog člana podrazumijeva i preduzimanje mjera policijskih službenika MUP-a, kojima se inspektoru obezbjeđuje nesmetano obavljanje inspekcijskog nadzora.
(3) U skladu sa stavom 2. ovog člana, inspektor je ovlašćen da zatraži pomoć policijskih službenika MUP-a ako se prilikom inspekcijskog nadzora ili izvršenja izvršnog akta pruži otpor, ili se pružanje otpora može opravdano očekivati.
(4) Inspektorat obavezno sarađuje sa Poreskom upravom Republike Srpske (u daljem tekstu: Poreska uprava) u oblasti zajedničkih kontrola.
(5) Koordinaciju aktivnosti između Inspektorata, MUP-a i Poreske uprave, vrši zajedničko radno tijelo, koje imenuje Vlada i koje donosi poslovnik o radu, a o svom radu izvještava Vladu jednom godišnje.
Član 14
(1) Inspektor može, u okviru inspekcijskog postupka, zatražiti mišljenje nadležnih institucija ako je to potrebno radi pravilne ocjene činjeničnog stanja.
(2) Potrebne podatke za vršenja inspekcijskog nadzora inspektor može pribaviti i elektronskim putem od nadležnih institucija u Republici Srpskoj.
GLAVA III
NADLEŽNOST I DJELOKRUG RADA INSPEKCIJSKIH ORGANA
Član 15
(1) U okviru vršenja poslova iz redovne nadležnosti inspekcijski nadzor nad primjenom propisa kojima se uređuju opšti uslovi obavljanja djelatnosti, odnosno posjedovanje rješenja o upisu u odgovarajući registar, vrše svi inspektori određeni ovim zakonom.
(2) U slučaju postojanja sumnje u obavljanje djelatnosti koja nije registrovana u skladu sa propisima, inspektor vrši inspekcijski nadzor nad tim subjektom.
(3) Inspekcijski nadzor nad primjenom propisa koji nalažu pribavljanje posebne saglasnosti ili drugog odobrenja nadležnih institucija, nakon pribavljanja rješenja o registraciji iz stava 1. ovog člana, vrše nadležne inspekcije svaka iz svoje stvarne nadležnosti u skladu sa posebnim propisima.
(4) Inspektori iz stava 1. ovog člana, u okviru vršenja poslova iz redovne nadležnosti, nadležni su da izvrše i provjeru primjene propisa o registraciji obveznika doprinosa u jedinstvenom sistemu registracije, kontrole i naplate doprinosa u skladu sa zakonom kojim se uređuje poreski postupak.
Član 16
Inspektor za hranu obavlja inspekcijski nadzor u vezi sa pridržavanjem propisa koji se odnose na hranu u spoljnotrgovinskom i unutrašnjem nadzoru, nadzor nad sanitarno-higijenskim stanjem objekata u kojima se vrši proizvodnja i promet hrane i u drugim upravnim područjima kada je to određeno posebnim propisom.
Član 17
Tržišni inspektor obavlja inspekcijski nadzor u vezi sa pridržavanjem propisa koji se odnose na trgovinu, ugostiteljstvo, turizam, usluge, zaštitu potrošača, cijene, mjerne jedinice i mjerila, intelektualnu svojinu, kvalitet tečnog naftnog goriva pri uvozu, bezbjednost neprehrambenih proizvoda i u drugim upravnim područjima kada je to određeno posebnim propisom.
Član 18
U okviru poljoprivredne inspekcije inspekcijski nadzor vrše inspektori u zvanjima:
1) fitosanitarni inspektor - obavlja inspekcijski nadzor u vezi sa pridržavanjem propisa koji se odnose na fitosanitarnu oblast (zaštita zdravlja bilja, sredstva za zaštitu bilja, sjeme i sadni materijal, đubriva i oplemenjivači zemljišta) i u drugim upravnim područjima kada je to određeno posebnim propisom,
2) poljoprivredni inspektor - obavlja inspekcijski nadzor u vezi sa pridržavanjem propisa koji se odnose na primarnu biljnu proizvodnju, zaštitu poljoprivrednog zemljišta, podsticaje u poljoprivredi i ruralnom razvoju i u drugim upravnim područjima kada je to određeno posebnim propisom.
Član 19
Šumarski inspektor obavlja inspekcijski nadzor u vezi sa pridržavanjem propisa koji se odnose na šume i šumarstvo, lovstvo, nacionalne parkove, reproduktivni materijal šumskog drveća i grmlja i u drugim upravnim područjima kada je to određeno posebnim propisom.
Član 20
Veterinarski inspektor obavlja inspekcijski nadzor u vezi sa pridržavanjem propisa koji se odnose na zdravstvenu zaštitu životinja, zaštitu i dobrobit životinja, veterinarsku djelatnost, veterinarske lijekove i dodatke i u drugim upravnim područjima kada je to određeno posebnim propisom.
Član 21
Vodni inspektor obavlja inspekcijski nadzor u vezi sa pridržavanjem propisa koji se odnose na vode i u drugim upravnim područjima kada je to određeno posebnim propisom.
Član 22
U okviru tehničke inspekcije inspekcijski nadzor vrše inspektori u zvanjima:
1) elektroenergetski inspektor - obavlja inspekcijski nadzor u vezi sa pridržavanjem propisa iz oblasti elektroenergetike i u drugim upravnim područjima kada je to određeno posebnim propisom,
2) termoenergetski inspektor - obavlja inspekcijski nadzor u vezi sa pridržavanjem propisa iz oblasti termoenergetike i u drugim upravnim područjima kada je to određeno posebnim propisom,
3) rudarski inspektor - obavlja inspekcijski nadzor u vezi sa pridržavanjem propisa iz oblasti rudarstva i u drugim upravnim područjima kada je to određeno posebnim propisom,
4) geološki inspektor - obavlja inspekcijski nadzor u vezi sa pridržavanjem propisa iz oblasti geologije i u drugim upravnim područjima kada je to određeno posebnim propisom,
5) elektroenergetski inspektor u rudarstvu - obavlja inspekcijski nadzor u vezi sa pridržavanjem propisa iz oblasti elektroenergetika u rudarstvu i u drugim upravnim područjima kada je to određeno posebnim propisom,
6) inspektor za naftu i gas - obavlja inspekcijski nadzor u vezi sa pridržavanjem propisa iz oblasti kontrole kvaliteta nafte i gasa koji se stavljaju u promet i u drugim upravnim područjima kada je to određeno posebnim propisom.
Član 23
Saobraćajni inspektor obavlja inspekcijski nadzor u vezi sa pridržavanjem propisa koji se odnose na javne puteve i drumski saobraćaj, stanice za tehnički pregled vozila, željeznice i željeznički saobraćaj, vodni saobraćaj, poštanski saobraćaj, telekomunikacije, međunarodni i međuentitetski prevoz lica i stvari u drumskom prevozu, elektronski potpis i elektronski dokument i u drugim upravnim područjima kada je to određeno posebnim propisom.
Član 24
U okviru urbanističko-građevinske i ekološke inspekcije inspekcijski nadzor vrše inspektori u zvanjima:
1) urbanističko-građevinski inspektor - obavlja inspekcijski nadzor u vezi sa pridržavanjem propisa koji se odnose na planiranje i uređenje prostora, građenje i građevinarstvo, građevinske materijale i u drugim upravnim područjima kada je to određeno posebnim propisom,
2) ekološki inspektor - obavlja inspekcijski nadzor u vezi sa pridržavanjem propisa koji se odnose na zaštitu životne sredine, upravljanja otpadom i u drugim upravnim područjima kada je to određeno posebnim propisom.
Član 25
Inspektor rada obavlja inspekcijski nadzor u vezi sa pridržavanjem propisa koji se odnose na zapošljavanje, rad i radne odnose, bezbjednost i zdravlje na radu i u drugim upravnim područjima kada je to određeno posebnim propisom.
Član 26
(1) U okviru zdravstvene inspekcije inspekcijski nadzor vrše inspektori u zvanjima:
1) zdravstveni inspektor - obavlja nadzor nad primjenom propisa koji se odnose na obavljanje zdravstvene i stomatološke djelatnosti i u drugim upravnim područjima kada je to određeno posebnim propisom,
2) farmaceutski inspektor - obavlja nadzor nad primjenom propisa koji se odnose na promet na malo i upotrebu lijekova i medicinskih sredstava i u drugim upravnim područjima kada je to određeno posebnim propisom,
3) inspektor za nejonizujuće zračenje - obavlja nadzor nad primjenom propisa koji se odnose na nejonizujuća zračenja i u drugim upravnim područjima kada je to određeno posebnim propisom,
4) inspektor za hemikalije i biocide - obavlja nadzor nad primjenom propisa koji se odnose na hemikalije i biocide i u drugim upravnim područjima kada je to određeno posebnim propisom,
5) inspektor za socijalnu zaštitu - obavlja nadzor nad primjenom propisa koji se odnose na socijalnu, porodičnu i dječju zaštitu i u drugim upravnim područjima kada je to određeno posebnim propisom,
6) inspektor za predmete opšte upotrebe i protivepidemijsku zaštitu - obavlja nadzor nad primjenom propisa koji se odnose na predmete opšte upotrebe, sanitarno-higijensko stanje i protivepidemijsku zaštitu u objektima i u drugim upravnim područjima kada je to određeno posebnim propisom.
(2) Na nivou jedinica lokalne samouprave inspekcijski nadzor obavljaju inspektori za predmete opšte upotrebe i protivepidemijsku zaštitu u oblastima iz stava 1. tačka 6) ovog člana.
(3) Po nalogu glavnog zdravstvenog inspektora inspektor iz stava 1. ovog člana može obaviti nadzor i iz druge oblasti koja je u nadležnosti zdravstvene inspekcije.
Član 27
Inspektor za prosvjetu i sport obavlja inspekcijski nadzor u vezi sa pridržavanjem propisa koji se odnose na predškolsko, osnovno, srednje, visoko obrazovanje i obrazovanje odraslih, učenički i studentski standard, kulturu i djelatnosti iz oblasti kulture i sporta i u drugim upravnim područjima kada je to određeno posebnim propisom.
Član 28
Inspektor za zaštitu od požara obavlja inspekcijski nadzor u vezi sa pridržavanjem propisa koji se odnose na zaštitu od požara, eksplozivne materije, zapaljive tečnosti i gasove, kao i ostale opasne materije i u drugim upravnim područjima kada je to određeno posebnim propisom.
Član 29
Inspekcijski poslovi u odnosu na poslove istog stepena složenosti u republičkim organima uprave i lokalne samouprave smatraju se poslovima sa posebnim i otežanim uslovima rada.
Član 30
(1) Poslove inspektora može obavljati lice koje, osim propisanih opštih i posebnih uslova za zapošljavanje u republičkom organu uprave na radnom mjestu državnog službenika, ima visoku stručnu spremu, odnosno prvi ciklus odgovarajućeg studija koji se vrednuje sa najmanje 240 ECTS bodova ili ekvivalent, ili prvi i drugi ciklus koji se u zbiru vrednuju sa najmanje 300 ECTS bodova ili ekvivalent, ili integrisani studij koji se vrednuje sa najmanje 300 ECTS bodova ili ekvivalent i ima najmanje tri godine radnog iskustva u odgovarajućem smjeru i stepenu stručne spreme.
(2) Poslove inspektora za poseban nadzor i unutrašnju kontrolu može obavljati lice koje, osim propisanih opštih i posebnih uslova za zapošljavanje u republičkom organu uprave na radnom mjestu državnog službenika, ima visoku stručnu spremu, odnosno prvi ciklus odgovarajućeg studija koji se vrednuje sa najmanje 240 ECTS bodova ili ekvivalent, ili prvi i drugi ciklus koji se u zbiru vrednuju sa najmanje 300 ECTS bodova ili ekvivalent, ili integrisani studij koji se vrednuje sa najmanje 300 ECTS bodova ili ekvivalent i ima najmanje četiri godine radnog iskustva u odgovarajućem smjeru i stepenu stručne spreme, od čega najmanje jednu godinu radnog iskustva na poslovima inspektora u odgovarajućem smjeru i stepenu stručne spreme.
(3) Poslove glavnog republičkog inspektora sa statusom pomoćnika direktora Inspektorata može obavljati lice koje, osim uslova iz stava 1. ovog člana, ima i najmanje dvije godine radnog iskustva na poslovima inspektora u odgovarajućem smjeru i stepenu stručne spreme.
(4) Inspekcijsko zvanje inspektor stiče na osnovu ispunjavanja propisanih uslova, rasporedom na određeno radno mjesto ili ovlašćivanjem za obavljanje poslova iz druge inspekcijske oblasti ako ispunjava uslove stručne spreme propisane za obavljanje poslova inspektora u toj inspekcijskoj oblasti.
(5) Ovlašćenje iz stava 1. ovog člana daje direktor Inspektorata za inspektore Inspektorata, odnosno gradonačelnik ili načelnik opštine za inspektore koji poslove inspekcijskog nadzora obavljaju na nivou jedinice lokalne samouprave, na osnovu potrebe za izvršavanjem inspekcijskog nadzora iz druge inspekcijske oblasti, a na osnovu prethodne saglasnosti Inspektorata.
(6) Direktor Inspektorata, uz saglasnost Vlade, donosi pravilnik kojim se propisuje odgovarajući smjer i stepen stručne spreme za određeno inspekcijsko zvanje, odnosno određenu oblast nadzora u skladu sa ovima zakonom, a koji će se primjenjivati i na inspektore koji poslove inspekcijskog nadzora obavljaju na nivou jedinica lokalne samouprave.
(7) Na radnopravni status republičkih inspektora primjenjuju se odredbe ovog zakona i odredbe zakona kojim se uređuje radnopravni status državnih službenika, a na radnopravni status inspektora u jedinicama lokalne samouprave primjenjuju se odredbe ovog zakona i odredbe zakona kojim se uređuje radnopravni status službenika i namještenika u jedinicama lokalne samouprave.
Član 31
(1) Inspektor je odgovoran za povredu radnih dužnosti utvrđenih propisima iz člana 30. stav 7. ovog zakona.
(2) Osim slučajeva koji se odnose i na druge državne službenike, odnosno službenike jedinica lokalne samouprave, inspektor je odgovoran za težu povredu radnih dužnosti u slučaju kada ne preduzme mjere ili radnje koje je dužan preduzeti u inspekcijskom nadzoru.
(3) Osim slučajeva koji se odnose na druge državne službenike, odnosno službenike jedinica lokalne samouprave, inspektoru će prestati radni odnos u slučaju kada je pravosnažnom presudom osuđen za krivično djelo iz grupe krivičnih djela protiv službene dužnosti, utvrđenih Krivičnim zakonikom Republike Srpske.
Član 32
(1) Inspektor ne može obavljati privredne, trgovačke ili druge djelatnosti, niti učestvovati u radu stručnih komisija organa uprave koje daju dozvole ili mišljenja za izdavanje dozvola za obavljanje djelatnosti koje podliježu inspekcijskom nadzoru, niti može u okviru inspekcijskog nadzora davati prethodna mišljenja o ispunjenosti uslova ili davati dozvole za obavljanje djelatnosti koje podliježu inspekcijskom nadzoru.
(2) O uslovima i slučajevima u kojima se može dati posebno odobrenje za obavljanje dodatne aktivnosti primjenjuju se odredbe posebnog propisa kojim je to pitanje uređeno za zaposlene u republičkim organima uprave i jedinicama lokalne samouprave.
Član 33
(1) Inspektor ima službenu legitimaciju i značku.
(2) Vlada, na prijedlog Inspektorata, donosi uredbu o sadržaju, obliku, izgledu službene legitimacije i značke republičkih inspektora, inspektora jedinice lokalne samouprave i inspektora za posebnu i unutrašnju kontrolu, postupak izdavanja legitimacije, vođenje evidencije o izdatim, izgubljenim i zamijenjenim legitimacijama.
Član 34
(1) Inspektori koji vrše spoljnotrgovinski nadzor imaju službenu uniformu.
(2) Pravilnik o izgledu i načinu korišćenja službenih uniformi donosi direktor Inspektorata, uz saglasnost Vlade.
Član 35
(1) Postupak inspekcijskog nadzora inspektor pokreće i vodi po službenoj dužnosti.
(2) Inspektor je obavezan da bez odlaganja postupi po predstavkama fizičkih lica, privrednih društava, preduzetnika, javnih preduzeća, ustanova, agencija, udruženja i drugih pravnih lica koje se odnose na povredu propisa iz njegove nadležnosti, izvrši inspekcijski nadzor, a o utvrđenom činjeničnom stanju i preduzetim mjerama, pisanim putem, obavijesti podnosioca predstavke u roku od 30 dana od dana prijema predstavke.
(3) Ako podnosilac predstavke ponovi predstavku koja u odnosu na prethodno podnesenu ne sadrži nove činjenice, okolnosti ili dokaze u odnosu na one koje su već utvrđene, podnosilac predstavke se obavještava da je postupljeno po predstavci.
(4) Inspektor je obavezan da u obavljanju inspekcijskog nadzora čuva identitet podnosioca predstavke, osim ako se inspekcijska kontrola ne može obaviti bez upoznavanja subjekta nadzora sa identitetom podnosioca predstavke.
(5) Inspektor je obavezan da čuva lične, komercijalne i druge podatke koji su pod određenom zaštitom, a do kojih dođe prilikom vršenja inspekcijskog nadzora.
(6) Izuzetno od stava 2. ovog člana, ako se radi o povredi prava iz radnog odnosa, inspektor je obavezan da o utvrđenom činjeničnom stanju i preduzetim mjerama, pisanim putem, obavijesti i sindikat u roku od 30 dana od dana prijema predstavke.
Član 36
(1) Inspektor u obavljanju inspekcijskog nadzora samostalno vodi postupak, donosi rješenje i preduzima mjere i radnje u okviru svojih prava, dužnosti i ovlašćenja utvrđenih ovim zakonom i drugim propisima.
(2) Niko ne može korišćenjem službenog položaja ili na drugi način onemogućiti ili ometati inspektora u vršenju inspekcijskog nadzora i preduzimanju mjera i radnji za koje je ovlašćen.
(3) Inspektor je dužan da obavijesti direktora Inspektorata o svakom bitnijem narušavanju digniteta, samostalnosti i nezakonitog uticaja na njegov rad.
Član 37
(1) Inspektori predviđeni ovim zakonom u vršenju poslova inspekcijskog nadzora koriste jedinstveni inspekcijski informacioni sistem.
(2) Jedinstveni inspekcijski informacioni sistem je upravljački informacioni sistem koji u potpunosti podržava sve procese rada inspekcija u Republici Srpskoj.
(3) Uputstvo o sadržaju i načinu korišćenja jedinstvenog inspekcijskog informacionog sistema iz stava 1. ovog člana propisuje direktor Inspektorata.
Član 38
U postupku inspekcijskog nadzora inspektor ima pravo i dužnost da:
1) zatraži i pregleda isprave na osnovu kojih se može utvrditi identitet lica koje je subjekat nadzora i lica koje je zatečeno u postupku nadzora,
2) uzme izjavu od odgovornog lica subjekata nadzora, kao i od lica zatečenih prilikom nadzora,
3) pregleda i dokumentuje objekte, stambene i poslovne prostorije i prostore, luke, zemljište, privremena gradilišta i izvođenja radova, postrojenja, uređaje i opremu, vozila, sredstva rada i druge predmete, predmete koji se stavljaju u promet, robu u prometu, obavljanje djelatnosti, poslovne knjige i registre, kompjuterske programe, podatke, audio i video zapise, opšte i pojedinačne akte, evidencije, ugovore, javne isprave i drugu dokumentaciju koja omogućava uvid u postupanje subjekta nadzora i pravilno primjenjivanje propisa,
4) uzima uzorke robe, drugih predmeta i materija koji su potrebni za utvrđivanje činjeničnog stanja,
5) nalaže mjerenja i ispitivanja koje obavlja ovlašćena stručna organizacija,
6) preduzima ili nalaže preduzimanje odgovarajućih mjera i radnji, odnosno zabrani vršenje određenih radnji s ciljem potpunijeg utvrđivanja činjeničnog stanja,
7) privremeno oduzme dokumentaciju, predmete, robu ili druge stvari,
8) preduzme druge mjere i radnje za koje je ovlašćen zakonom ili drugim propisom,
9) ponudi robu oduzetu u postupku nadzora subjektu nadzora radi otkupa,
10) naloži subjektu nadzora uništavanje oduzete robe.
Član 39
U vršenju inspekcijskog nadzora inspektor je obavezan da:
1) najavi kod subjekta nadzora obavljanje inspekcijskog pregleda, osim ako bi najava umanjila uspješnost inspekcijskog nadzora,
2) ukaže subjektu nadzora na prava koja može koristiti u postupku inspekcijskog pregleda,
3) sačini zapisnik o izvršenom inspekcijskom pregledu,
4) izda potvrdu o oduzimanju za privremeno oduzetu dokumentaciju, predmete i druge stvari,
5) preduzme i druge mjere i radnje za koje je ovlašćen.
Član 40
(1) Inspektorat osniva organizacionu jedinicu za posebnu i unutrašnju kontrolu, sa ciljem utvrđivanja nezakonitog rada, nedoličnog ponašanja inspektora i ostalih eventualnih zloupotreba koje je izvršio inspektor.
(2) Poslove posebne i unutrašnje kontrole vrše inspektori za posebnu i unutrašnju kontrolu.
(3) U mjeri u kojoj je to neophodno za utvrđivanje činjenica bitnih za vršenje unutrašnje kontrole inspektor iz stava 1. ovog člana u odnosu na subjekte nadzora ima prava i obaveze iz čl. 38. i 39. ovog zakona.
(4) Posebna i unutrašnja kontrola može biti redovna, vanredna, posredna i neposredna.
(5) Posebnu i unutrašnju kontrolu iz stava 4. ovog člana inspektor za posebnu i unutrašnju kontrolu može vršiti i uz pomoć drugog inspektora, obavljanjem ponovnog inspekcijskog pregleda kod istog subjekta nadzora ako se sumnja da prethodni inspekcijski pregled nije izvršen u skladu sa propisima koji se primjenjuju u postupku inspekcijskog nadzora.
(6) Pravilnik kojim se uređuju postupak i način vršenja posebne i unutrašnje kontrole i druga pitanja od značaja za rad posebne i unutrašnje kontrole donosi direktor Inspektorata, uz saglasnost Vlade.
Član 41
(1) Subjekat nadzora je stranka u postupku inspekcijskog nadzora.
(2) Druga lica nemaju svojstvo stranke u postupku inspekcijskog nadzora.
(3) Subjekat nadzora ima pravo da daje primjedbe na postupanje inspektora u toku inspekcijskog nadzora i na tačnost utvrđenog činjeničnog stanja.
(4) Ako inspektor, tokom vršenja inspekcijskog nadzora utvrdi da je subjekat nadzora angažovao privredno društvo ili preduzetnika koji nije registrovan u Republici Srpskoj i da postoje nepravilnosti, preduzima protiv subjekta nadzora mjere i radnje propisane zakonom.
Član 42
(1) Subjekat nadzora obavezan je da inspektoru dozvoli i omogući nesmetano vršenje inspekcijskog pregleda, daje obavještenja i stavlja na uvid isprave, odnosno podatke koji su potrebni za vršenje inspekcijskog pregleda i obezbijedi uslove neophodne za nesmetan rad i utvrđivanje činjeničnog stanja.
(2) Da bi na potpuniji način utvrdio činjenično stanje, inspektor može od subjekta nadzora zatražiti izvršenje pojedine radnje i tokom vršenja inspekcijskog pregleda.
(3) Subjekat nadzora obavezan je da postupi po prijedlogu i nalogu inspektora.
(4) Za izvršenje naloženih radnji iz stava 2. ovog člana odgovaraju subjekat nadzora i odgovorno lice u subjektu nadzora.
Član 43
(1) Subjekat nadzora obavezan je da najkasnije u roku od tri dana od dana isteka roka određenog za postupanje po rješenju pismeno obavijesti inspektora da je postupio po rješenju.
(2) Uz obavještenje iz stava 1. ovog člana subjekat nadzora obavezan je da dostavi i dokaz o izvršenju naloženih mjera ako priroda izvršenja mjere to dozvoljava.
Član 44
(1) Lice koje nije subjekat nadzora obavezno je da dozvoli vršenje inspekcijskog pregleda kada postoji osnovana sumnja da se u njegovim objektima nalaze predmeti koji su u vezi sa inspekcijskim nadzorom.
(2) Ako lice iz stava 1. ovog člana ne dozvoli vršenje inspekcijskog pregleda, prema njemu se primjenjuju ovlašćenja koja inspektor u inspekcijskom nadzoru ima prema subjektu nadzora.
Član 45
Inspekcijski pregled sprovodi se kao:
1) neposredni inspekcijski pregled, koji se sprovodi kod subjekta nadzora direktnim uvidom u opšte i pojedinačne akte, uslove i način rada i postupanja subjekta nadzora u vezi sa pridržavanjem propisa i predstavlja osnovni metod utvrđivanja činjeničnog stanja u postupku inspekcijskog nadzora,
2) posredni inspekcijski pregled, koji se sprovodi u službenim prostorijama Inspektorata, odnosno jedinice lokalne samouprave, uvidom u dostavljene podatke i dokumentaciju.
Član 46
(1) Inspekcijski pregled može biti redovni, vanredni i kontrolni.
(2) Redovni inspekcijski pregled vrši se u skladu sa planovima rada inspekcijskih organa.
(3) Vanredni inspekcijski pregled vrši se kada dođe do promjena okolnosti u odnosu na utvrđeni plan rada, a realizuje se ako to zatraži organ koji je nadležan za vršenje nadzora nad radom inspekcijskog organa ili resorno ministarstvo, odnosno na osnovu inicijativa drugih organa, pravnih ili fizičkih lica.
(4) Kontrolni inspekcijski pregled vrši se radi utvrđivanja izvršenja mjera koje su naložene subjektu nadzora u okviru redovnog i vanrednog inspekcijskog pregleda.
Član 47
(1) Inspekcijski pregled vrši se uz prisustvo subjekta nadzora, odnosno odgovornog lica u subjektu nadzora ili drugog lica koje obavlja poslove kod subjekta nadzora.
(2) Inspekcijski pregled kod subjekta nadzora može se izvršiti i bez prisustva odgovornog ili drugog lica subjekta nadzora ako bi odlaganje vršenja inspekcijskog pregleda umanjilo uspješnost inspekcijskog pregleda.
(3) Ako inspektor ne zatekne odgovorno ili drugo lice, a nije moguće izvršiti inspekcijski pregled bez prisustva nekog od njih, inspektor ostavlja poziv odgovornom licu da u određeno vrijeme prisustvuje vršenju inspekcijskog pregleda ili da obezbijedi prisustvo drugog lica.
(4) Ako odgovorno ili drugo lice subjekta nadzora i pored poziva iz stava 3. ovog člana ne bude prisutno u određeno vrijeme, smatra se da nije omogućilo vršenje inspekcijskog pregleda.
(5) U slučaju iz stava 4. ovog člana, inspektor ostavlja novi poziv da odgovorno ili drugo lice u određeno vrijeme bude prisutno radi vršenja pregleda, uz upozorenje da će se subjektu nadzora u slučaju ponovnog neodazivanja izreći mjera zabrane obavljanja djelatnosti u skladu s ovim zakonom.
(6) Ako se odgovorno ili drugo lice subjekta nadzora i pored poziva iz stava 5. ovog člana ne odazove, inspektor subjektu nadzora izriče mjeru zabrane obavljanja djelatnosti u skladu s ovim zakonom.
(7) Izrečena zabrana iz stava 6. ovog člana traje sve dok se inspektoru ne omogući obavljanje inspekcijskog pregleda.
(8) Oštećenje, uništenje ili uklanjanje poziva iz st. 3. i 5. ovog člana ne utiče na valjanost njegovog dostavljanja.
Član 48
(1) U svim slučajevima u kojima inspekcijskom pregledu nije prisustvovalo odgovorno ili drugo lice subjekta nadzora inspektor ostavlja licu koje je prisustvovalo inspekcijskom pregledu jedan primjerak zapisnika o izvršenom inspekcijskom pregledu, sa upozorenjem da subjekat nadzora može u roku od tri dana od dana uručenja zapisnika prigovoriti na zapisnikom utvrđeno činjenično stanje i priložiti dokaze.
(2) Pravo subjekta nadzora na osporavanje utvrđenog činjeničnog stanja ne utiče na dalji tok vođenja postupka i preduzimanje mjera.
Član 49
(1) Inspektor može naložiti subjektu nadzora da u roku, koji ne može biti duži od 15 dana, pripremi ili dostavi tačne i potpune podatke, obavještenja i druge materijale koji su mu potrebni za obavljanje inspekcijskog nadzora.
(2) Ako subjekat nadzora ne postupi u skladu sa stavom 1. ovog člana, smatra se da onemogućava obavljanje inspekcijskog nadzora.
Član 50
(1) Inspektor sačinjava zapisnik o inspekcijskom pregledu na mjestu vršenja inspekcijskog pregleda tokom neposrednog inspekcijskog nadzora.
(2) Izuzetno od stava 1. ovog člana, kad zbog obima i složenosti inspekcijskog nadzora, njegove prirode i okolnosti nije moguće sačiniti zapisnik u toku inspekcijskog pregleda, zapisnik se sačinjava u službenim prostorijama organa, u roku od tri dana od dana izvršenog pregleda.
(3) Inspektor sačinjava zapisnik o inspekcijskom pregledu u službenim prostorijama kada se radi o posrednom inspekcijskom nadzoru, u skladu sa članom 45. tačka 2) ovog zakona.
(4) Zapisnik o inspekcijskom pregledu sadrži i poziv subjektu nadzora da utvrđenu nepravilnost otkloni odmah ili u određenom kraćem roku ako priroda nepravilnosti to dozvoljava.
(5) U slučaju otklanjanja nepravilnosti iz stava 4. ovog člana, inspektor neće donositi rješenje kojim nalaže otklanjanje nepravilnosti.
Član 51
(1) Inspektor i ovlašćeno, odgovorno ili drugo lice subjekta nadzora koje je prisustvovalo inspekcijskom pregledu potpisuju zapisnik nakon završenog inspekcijskog pregleda.
(2) Ako lice iz stava 1. ovog člana odbije da potpiše zapisnik, inspektor konstatuje razloge njegovog odbijanja.
(3) Odbijanje potpisivanja zapisnika ne zadržava dalje vođenje postupka.
(4) Subjektu nadzora uručuje se ili dostavlja primjerak zapisnika.
(5) Jedan primjerak zapisnika o obavljenom inspekcijskom nadzoru povodom povrede radnika na radu i u vezi sa radom, kod poslodavca, obavezno se uručuje ili dostavlja i povrijeđenom radniku ili njegovom ovlašćenom zastupniku, a u slučaju povrede sa smrtnim ishodom, dostavlja se članu njegove porodice.
Član 52
(1) Inspektorat, putem posebne organizacione jedinice, može organizovati službene savjetodavne posjete mikroprivrednim subjektima koji su registrovani u periodu kraćem od godinu dana ili u slučaju donošenja novog propisa koji subjekat nadzora primjenjuje u svom poslovanju.
(2) Službena savjetodavna posjeta je oblik preventivnog djelovanja, pružanjem stručne i savjetodavne podrške subjektu nadzora na licu mjesta, čiji je cilj sprečavanje nastanka nezakonitosti i štetnih posljedica.
(3) O izvršenoj posjeti iz stava 1. ovog člana sačinjava se službena zabilješka.
(4) Tokom službenih savjetodavnih posjeta neće se preduzimati inspekcijske mjere za uočene nepravilnosti, izuzev ako se utvrdi da subjekat nadzora nije prijavio radnika na obavezne vidove osiguranja, da je u pitanju povreda ili ugrožavanje života i zdravlja ljudi, ili drugog važnog javnog interesa.
Član 53
(1) Inspektor je obavezan da vodi evidencije o izvršenim inspekcijskim pregledima.
(2) Inspekcijski organ ima pravo da vrši obradu ličnih podataka koji su neophodni da bi se ispunile nadležnosti utvrđene zakonom.
(3) Sadržaj i način vođenja evidencija iz stava 1. ovog člana propisuje pravilnikom direktor Inspektorata, uz saglasnost Vlade.
Član 54
(1) U slučaju osnovane sumnje da subjekat nadzora obavlja djelatnost u suprotnosti sa zakonom, inspektor može, radi utvrđivanja činjeničnog stanja, izvršiti sve potrebne mjere i radnje (koristiti uslugu ili kupiti robu), bez prethodne najave i predočavanja subjektu nadzora službene legitimacije.
(2) U postupku inspekcijskog pregleda inspektor je ovlašćen da putem neposrednog opažanja prikuplja dokaze i podatke korisne za utvrđivanje činjeničnog stanja i vrši druga ovlašćenja radi utvrđivanja činjenica iz stava 1. ovog člana.
(3) Nakon završenog inspekcijskog pregleda iz stava 1. ovog člana i utvrđenog činjeničnog stanja, inspektor predočava subjektu nadzora službenu legitimaciju i sačinjava zapisnik o izvršenoj inspekcijskoj kontroli.
(4) Preduzimanje radnji iz stava 1. ovog člana ne smatra se podstrekavanjem ili navođenjem subjekta nadzora na činjenje prekršaja.
Član 55
(1) Kada je u postupku inspekcijskog nadzora neophodno ući u stan ili drugu prostoriju, a opravdano se sumnja da bi se pretresom stana ili druge prostorije mogli naći predmeti ili drugi tragovi koji bi mogli da budu od ključne važnosti za postupak, ako mu vlasnik ili korisnik stana ili druge prostorije ne dozvole ulazak, inspektor primjenjuje odredbe propisa kojim je regulisan prekršajni postupak, tako da nadležnom sudu podnosi zahtjev za izdavanje naredbe za pretresanje stana, prostorija i lica.
(2) Radnju dokazivanja iz stava 1. ovog člana vrše najmanje dva inspektora, uz primjenu odredaba propisa kojim je regulisan prekršajni postupak.
(3) Dokazi pribavljeni preduzimanjem radnji dokazivanja iz stava 1. ovog člana koriste se isključivo u postupku inspekcijskog nadzora, odnosno u prekršajnom postupku.
Član 56
(1) Inspektor preduzima mjere i radnje na osnovu činjenica i okolnosti utvrđenih u inspekcijskom pregledu.
(2) Ako inspektor u vršenju inspekcijskog nadzora utvrdi da je povrijeđen propis, rješenjem nalaže otklanjanje nezakonitosti, nepravilnosti i nedostataka i određuje rok za njihovo izvršenje.
(3) Rješenjem iz stava 2. ovog člana može se, zavisno od predmeta i prirode utvrđenih nezakonitosti, nepravilnosti i nedostataka u radu:
1) naložiti donošenje, stavljanje van snage ili odgađanje izvršenja odgovarajućeg akta i preduzimanje drugih odgovarajućih mjera utvrđenih posebnim propisom potrebnih radi otklanjanja nezakonitosti, nepravilnosti i nedostataka u radu,
2) zabraniti subjektu nadzora obavljanje djelatnosti, postupanje ili preduzimanje radnji koje su u suprotnosti sa drugim zakonom ili propisom do otklanjanja nezakonitosti, nepravilnosti i nedostataka,
3) narediti subjektu nadzora otklanjanje nezakonitosti, nepravilnosti i nedostataka, određujući način i rok za njihovo otklanjanje,
4) preduzeti druge mjere i radnje utvrđene posebnim propisom.
(4) Izuzetno od st. 2. i 3. ovog člana, ako inspektor u vršenju inspekcijskog nadzora utvrdi da subjekat nadzora ne posjeduje rješenje o upisu u sudski registar, odnosno da ne posjeduje rješenje o registraciji preduzetnika, rješenjem izriče mjeru zabrane obavljanja nezakonite djelatnosti do otklanjanja nepravilnosti.
(5) U slučaju izricanja mjere zabrane iz stava 4. ovog člana, inspektor oduzima robu, opremu, uređaje, sredstva za rad, prevozna i druga sredstva ili njihove dijelove radi onemogućavanja daljeg obavljanja djelatnosti.
(6) Inspektor obavještava Poresku upravu o preduzetim mjerama iz stava 4. ovog člana i dostavlja zapisnik o izvršenom inspekcijskom pregledu radi utvrđivanja poreske osnovice i naplate poreske obaveze.
(7) Na način propisan u st. 4, 5. i 6. ovog člana postupaće i inspektori Poreske uprave i inspektori Republičke uprave za igre na sreću u zajedničkim kontrolama čiji je predmet nadzor nad poštovanjem odredaba o registraciji subjekata za obavljanje određene djelatnosti u skladu sa posebnim propisima.
(8) Inspektor je ovlašćen da u postupku inspekcijskog nadzora, osim nalaganja mjera za koje je ovlašćen posebnim propisom, naloži i neku od mjera iz stava 3. ovog člana.
(9) Ako inspektor subjektu nadzora zabranjuje obavljanje djelatnosti, a on djelatnost obavlja u više organizacionih jedinica (pogona, fabrika, prodavnica, izdvojenih poslovnih mjesta, radilišta i slično), zabrana obavljanja djelatnosti odnosiće se na poslovni prostor, odnosno prostoriju gdje je učinjena povreda propisa, ako posebnim zakonom nije drugačije propisano.
(10) Inspektor izdaje prekršajni nalog za učinjeni prekršaj.
(11) Inspektor podnosi zahtjev za pokretanje prekršajnog postupka.
Član 57
Pored ovlašćenja iz člana 56. ovog zakona, inspektor je obavezan da:
1) odmah prijavi nadležnom javnom tužilaštvu krivično djelo za koje sazna u toku inspekcijskog nadzora,
2) preduzme mjere da bi se sačuvali tragovi krivičnog djela, predmeti na kojima je ili pomoću kojih je učinjeno krivično djelo i drugi dokazi i da obavijesti, bez odgađanja, ovlašćeno službeno lice,
3) obavještava drugi organ o potrebi preduzimanja mjera iz nadležnosti tog organa,
4) preduzima druge mjere i radnje utvrđene posebnim propisom.
Član 58
Ako inspektor u vršenju inspekcijskog nadzora utvrdi da je ostvarena protivpravna imovinska korist, odnosno da postoje opravdani razlozi za određivanje zaštitne mjere ili mjere bezbjednosti, obavezan je da, uz preduzimanje mjera iz člana 56. st. 10. i 11. i člana 57. ovog zakona, predlaže sudu i oduzimanje utvrđenog iznosa protivpravno stečene imovinske koristi, odnosno predlaže ili izriče zaštitnu mjeru ili predlaže izricanje mjere bezbjednosti.
Član 59
(1) Inspektor može preduzeti istovremeno više mjera utvrđenih ovim i drugim zakonima.
(2) Inspektor mjere propisane ovim i drugim zakonima preduzima bez odlaganja, a najkasnije u roku od osam dana od dana završetka inspekcijskog pregleda i utvrđivanja svih činjenica presudnih za njihovo preduzimanje.
(3) Nepreduzimanje mjera u roku iz stava 2. ovog člana ne isključuje obavezu i mogućnost njihovog kasnijeg preduzimanja.
Član 60
(1) Inspekcijske mjere inspektor izriče usmenim rješenjem u slučajevima kada:
1) ocijeni da se na taj način otklanja neposredna opasnost po život i zdravlje ljudi, životinja, imovinu veće vrijednosti i opasnost po životnu sredinu,
2) ako utvrdi da subjekat nadzora ne posjeduje odobrenje za rad ili nije registrovan za obavljanje djelatnosti,
3) je u pitanju zaštita drugog važnog javnog interesa.
(2) U slučaju iz stava 1. ovog člana, inspektor je obavezan da u roku od tri dana od dana izvršenog pregleda donese rješenje u pisanoj formi.
(3) U slučaju da je rješenjem iz stava 1. ovog člana izrečena mjera zabrane, obilježava se istovremeno sa njenim izricanjem.
Član 61
(1) Protiv rješenja inspektora može se izjaviti žalba resornom ministarstvu u roku od osam dana od dana dostavljanja rješenja.
(2) Kada je resorno ministarstvo subjekat nadzora, žalba protiv rješenja inspektora nije dozvoljena, ali se može pokrenuti upravni spor.
(3) Žalba izjavljena na rješenje inspektora ne odlaže izvršenje rješenja.
Član 62
(1) Izuzetno od člana 61. stav 3. ovog zakona, na obrazložen prijedlog žalioca izjavljenog uz žalbu može se dozvoliti da žalba odlaže izvršenje rješenja do donošenja odluke o žalbi, ako žalilac učini vjerovatnim da bi izvršenjem rješenja nastupila znatna materijalna šteta koja se na drugi način ne može otkloniti, a odlaganje se ne protivi javnom interesu.
(2) O prijedlogu iz stava 1. ovog člana odlučuje zaključkom direktor Inspektorata.
(3) Protiv zaključka iz stava 2. ovog člana žalba nije dopuštena.
Član 63
(1) Subjekat nadzora obavezan je da postupi po rješenju inspektora.
(2) Inspektor prati izvršenje izrečenih mjera u rješenju.
(3) Izvršenje rješenja inspektora pokreće se na osnovu rješenja koje je postalo izvršno i izvršenog inspekcijskog pregleda kojim je utvrđeno da izvršenik, u ostavljenom roku, nije izvršio mjere izrečene u rješenju ili ih je izvršio samo djelimično.
Član 64
Nakon što inspektor utvrdi da izvršenik nije izvršio mjere izrečene u rješenju ili ih je izvršio samo djelimično, obavještava izvršenika da je rješenje postalo izvršno i navodi način prinudnog izvršenja rješenja, u zavisnosti od prirode izvršenikove obaveze.
Član 65
(1) Na pismeni prijedlog izvršenika može se u opravdanim slučajevima dozvoliti odlaganje prinudnog izvršenja rješenja, osim ako zakonom ili drugim propisom nije isključena mogućnost odlaganja izvršenja mjere naložene rješenjem i ako se to ne protivi javnom interesu.
(2) O prijedlogu iz stava 1. ovog člana odlučuje isti organ i po istom postupku kako je propisano članom 62. ovog zakona.
Član 66
Kad postoji mogućnost da se izvršenje sprovede na više načina i primjenom različitih prinudnih sredstava, izvršenje se sprovodi na način i sredstvima koji dovode do cilja u najkraćem roku.
Član 67
(1) Ako se obaveza izrečena u rješenju inspektora sastoji u izvršenju određene radnje ili je rješenjem inspektora izvršenik obavezan da nešto dopusti ili trpi, a izvršenik postupa protivno takvim obavezama, inspektor će novčanim kaznama prinuditi izvršenika na izvršenje obaveze.
(2) Novčana kazna, koja se na osnovu stava 1. ovog člana izriče prvi put, iznosi 1.000 KM odgovornom licu u pravnom licu, republičkom organu uprave i organu jedinice lokalne samouprave i preduzetniku, a fizičkom licu 500 KM, a svaka sljedeća novčana kazna izriče se u istom iznosu.
(3) Istovremeno sa izricanjem novčane kazne inspektor će izvršeniku, ako to priroda stvari dozvoljava, ostaviti novi rok za postupanje po rješenju, koji ne može biti duži od 15 dana, uz upozorenje da će mu ako do tog roka ne postupi po rješenju, ponovo izreći novčanu kaznu.
(4) Ako inspektor ocijeni da izvršenik i pored izrečene novčane kazne iz stava 2. ovog člana neće postupiti po rješenju, može mu zabraniti obavljanje djelatnosti, o čemu se izvršenik unaprijed upozorava.
(5) Zabrana iz stava 4. ovog člana traje sve dok izvršenik u potpunosti ne postupi po rješenju.
(6) Novčanu kaznu i zabranu iz st. 2. i 4. ovog člana inspektor izriče zaključkom, na koji nije dozvoljena žalba.
(7) Naplaćene novčane kazne se ne vraćaju.
Član 68
(1) Ako se obaveza izrečena u rješenju inspektora sastoji od izvršenja određene radnje koju umjesto izvršenika može izvršiti neko drugo lice, a izvršenik je ne izvrši ili je izvrši samo djelimično, izvršenje rješenja može se sprovesti preko drugih lica o trošku izvršenika.
(2) U slučaju iz stava 1. ovog člana, inspektor zaključkom nalaže izvršeniku da unaprijed položi iznos koji je potreban za podmirenje troškova izvršenja i određuje da će se konačan obračun između predujmljenih i stvarno učinjenih troškova izvršenja utvrditi naknadno.
(3) Zaključak iz stava 2. ovog člana je izvršan i dostavlja se uz obavještenje iz člana 64. ovog zakona.
Član 69
(1) Ako se izvršenje uopšte ne može sprovesti ili se ne može sprovesti na način definisan čl. 67. i 68. ovog zakona, rješenje se može sprovesti i neposrednom prinudom, o čemu se izvršenik unaprijed upozorava u obavještenju.
(2) Oblik i način neposredne prinude određuje inspektor u skladu sa prirodom izrečene mjere.
Član 70
(1) Troškove prinudnog izvršenja rješenja snosi izvršenik koji je bio obavezan da izvrši naloženu inspekcijsku mjeru.
(2) O troškovima izvršenja i obračunu između predujmljenih i stvarno učinjenih troškova izvršenja iz člana 68. ovog zakona odlučuje se posebnim zaključkom nakon sprovedenog postupka prinudnog izvršenja.
(3) Protiv zaključka iz stava 2. ovog člana dozvoljena je posebna žalba.
Član 71
(1) Rješenje inspektora koje glasi na novčanu obavezu prinudno izvršava Poreska uprava u skladu sa zakonom.
(2) Na izvršno rješenje inspektor stavlja klauzulu izvršnosti i rješenje dostavlja Poreskoj upravi na postupak prinudne naplate.
Član 72
Odredbe ovog zakona o prinudnom izvršenju rješenja primjenjuju se i za prinudno izvršenje zaključka.
Član 73
(1) U postupku inspekcijskog nadzora inspektor je ovlašćen da uzme uzorke za laboratorijsku analizu.
(2) Troškove analiza snosi:
1) uvoznik, bez obzira na rezultate analize,
2) proizvođač ili uvoznik u slučaju potrebe da se analizom provjere informacije o ispravnosti proizvoda koja je utvrđena van Republike Srpske, bez obzira na rezultat analize, a ako proizvođač, odnosno uvoznik nije na teritoriji Republike Srpske, troškove snosi subjekat nadzora,
3) svi drugi subjekti nadzora ako analiza pokaže da je uzorak neispravan.
(3) Pravilnik kojim se propisuju postupak uzimanja uzoraka i njihovog čuvanja, način dostavljanja stručnim laboratorijama i troškova postupka uzorkovanja donosi direktor Inspektorata, uz saglasnost Vlade.
Član 74
(1) Inspektor obilježava mjeru zabrane izrečenu u postupku inspekcijskog nadzora, a može i oduzeti opremu, uređaje, sredstva za rad, prevozna i druga sredstva ili njihove dijelove radi obezbjeđenja poštovanja zabrane.
(2) Pravilnik kojim se propisuje način obilježavanja mjera zabrane izrečenih u postupku inspekcijskog nadzora donosi direktor Inspektorata, uz saglasnost Vlade.
Član 75
(1) Inspektor oduzima robu u slučajevima propisanim ovim ili posebnim zakonom.
(2) O oduzimanju robe inspektor donosi rješenje i izdaje potvrdu o oduzimanju robe.
(3) Rješenje i potvrda o oduzetoj robi su dokumenti na osnovu kojih se roba otkupljuje, preuzima i skladišti, odnosno određuje drugi način postupanja u skladu sa ovim zakonom.
(4) Ako se oduzeta roba može dalje prometovati i upotrebljavati, inspektor će, uz prethodnu saglasnost direktora Inspektorata i neposrednog rukovodioca, odnosno gradonačelnika ili načelnika opštine i neposrednog rukovodioca, ponuditi subjektu nadzora od kojeg je roba oduzeta da robu otkupi na licu mjesta, prema vrijednostima robe po kojim je zatečena u prometu, a u nedostatku toga, prema prosječnoj tržišnoj vrijednosti takve robe u prometu.
(5) Izuzetno od stava 4. ovog člana, robu oduzetu u inspekcijskom nadzoru, čija je proizvodnja, promet ili upotreba u skladu sa posebnim propisima zabranjena i robu koja se u skladu sa posebnim propisima ne može staviti u dalji promet, subjekat nadzora na odgovarajući način uništava nakon konačnosti odluke o oduzimanju robe, uz neophodne mjere kontrole kojima se onemogućava ponovno stavljanje robe u promet i upotrebu, odnosno kojim se obezbjeđuje trajno uništavanje bitnih svojstava robe, uz poštovanje propisa o zaštiti životne sredine.
(6) Činjenicu uništavanja oduzete robe iz stava 5. ovog člana inspektor konstatuje u zapisniku.
(7) Ako je za oduzetu robu potrebno osigurati uskladištenje i čuvanje, inspektor će o uskladištenju i čuvanju odlučiti u rješenju o oduzimanju robe, a može je privremeno ostaviti na čuvanje kod subjekta nadzora, čija je dužnost da čuva robu koja mu je povjerena.
(8) Ako subjekat nadzora ne otkupi oduzetu robu u skladu sa stavom 4. ovog člana, direktor Inspektorata, odnosno gradonačelnik ili načelnik opštine, nakon konačnosti odluke o oduzimanju robe, određuje za svaki pojedinačni slučaj dalji način postupanja sa oduzetom robom, u zavisnosti od vrste i prirode robe, u skladu sa uredbom Vlade iz stava 15. ovog člana.
(9) Izuzetno od stava 8. ovog člana, sa oduzetom robom se može odmah postupati ako je ta roba podložna propadanju ili ako njeno čuvanje iziskuje troškove koji su nesrazmjerno veliki u odnosu na vrijednost oduzete robe.
(10) Izuzetno od stava 4. ovog člana, oduzeti šumski drvni sortimenti predaju se nadležnom šumskom gazdinstvu Javnog preduzeća šumarstva "Šume Republike Srpske" (u daljem tekstu: Javno preduzeće) radi uskladištenja, čuvanja i daljeg postupanja.
(11) Potvrda o oduzetoj robi koju izdaje nadležni inspektor dokument je na osnovu koga Javno preduzeće preuzima i skladišti šumske drvne sortimente, te nakon sprovedenog postupka i konačnosti odluke inspektora o oduzimanju robe vrši prodaju robe.
(12) Izuzetno od stava 11. ovog člana, Javno preduzeće može odmah prodati oduzete šumske drvne sortimente ako su podložni propadanju ili ako njihovo čuvanje iziskuje troškove koji su nesrazmjerno veliki u odnosu na njihovu vrijednost.
(13) Sredstva od prodate robe iz st. 11. i 12. ovog člana uplaćuju se na žiro račun Javnog preduzeća.
(14) Sredstva dobijena prodajom robe prihod su budžeta Republike Srpske, izuzev sredstava dobijenih prodajom oduzetih drvnih sortimenata, koja se raspodjeljuju u skladu sa uredbom Vlade iz stava 15. ovog člana.
(15) Načine uskladištenja, čuvanja, otkupa i uništavanja i druge vidove raspolaganja robom oduzetom u postupku inspekcijskog nadzora uredbom propisuje Vlada.
Član 76
(1) O oduzimanju robe i drugih stvari inspektor sačinjava potvrdu.
(2) Potvrda iz stava 1. ovog člana sadrži podatke o imenu i prezimenu, odnosno nazivu subjekta nadzora, vremenu i mjestu oduzimanja, pravnom osnovu za oduzimanje, vrsti, vrijednosti, količini i drugim za identifikaciju važnim obilježjima robe i drugih stvari i potpis inspektora.
Član 77
U postupku inspekcijskog nadzora na pitanja koja nisu regulisana ovim zakonom primjenjuju se odredbe Zakona o opštem upravnom postupku.
GLAVA IV
KAZNENE ODREDBE
Član 78
(1) Novčanom kaznom od 3.000 KM do 9.000 KM kazniće se za prekršaj pravno lice ako ne postupi po rješenju inspektora (član 63. stav 1).
(2) Za prekršaj iz stava 1. ovog člana kazniće se i preduzetnik, odgovorno lice u pravnom licu, odnosno odgovorno lice u republičkom organu i organu jedinice lokalne samouprave novčanom kaznom od 2.000 KM do 6.000 KM.
(3) Za prekršaj iz stava 1. ovog člana kazniće se i fizičko lice novčanom kaznom od 1.000 KM do 3.000 KM.
Član 79
(1) Novčanom kaznom od 2.000 KM do 6.000 KM kazniće se za prekršaj pravno lice ako:
1) inspektoru ne dozvoli ili ne omogući vršenje inspekcijskog pregleda, ili ne pruži obavještenja i ne stavi na uvid isprave, odnosno podatke koji su potrebni za vršenje pregleda, ne obezbijedi uslove neophodne za nesmetan rad i utvrđivanje činjeničnog stanja (član 42. stav 1),
2) ne postupi po nalogu inspektora koji je dat tokom vršenja inspekcijskog pregleda (član 42. stav 3),
3) onemogući vršenje inspekcijskog pregleda, tako da i uprkos dostavljenom pozivu ne prisustvuje vršenju inspekcijskog pregleda ili ne obezbijedi prisustvo drugog lica u inspekcijskom pregledu (član 47),
4) ne postupi po nalogu inspektora da, u roku koji mu inspektor odredi, pripremi ili dostavi tačne i potpune podatke, obavještenja i druge materijale koji su potrebni za obavljanje inspekcijskog nadzora (član 49).
(2) Za prekršaj iz stava 1. ovog člana kazniće se i preduzetnik, odgovorno lice u pravnom licu, odnosno odgovorno lice u republičkom organu uprave i organu jedinice lokalne samouprave novčanom kaznom od 1.000 KM do 3.000 KM.
(3) Za prekršaj iz stava 1. ovog člana kazniće se i fizičko lice novčanom kaznom od 800 KM do 2.400 KM.
(4) Novčanom kaznom od 100 KM do 300 KM kazniće se fizičko lice koje na zahtjev inspektora ne stavi na uvid isprave kojim se može utvrditi njegov identitet (lična karta, pasoš i slično), (član 38. tačka 1).
(5) Novčanom kaznom od 200 KM do 600 KM kazniće se fizičko lice koje ne dozvoli vršenje inspekcijskog pregleda kada postoji osnovana sumnja da se u njegovim objektima nalaze predmeti koji su u vezi sa inspekcijskim pregledom (član 44. stav 1).
Član 80
(1) Novčanom kaznom od 500 KM do 1.500 KM kazniće se za prekršaj pravno lice ako u propisanom roku pismeno ne obavijesti inspektora o izvršenju rješenja i ne dostavi dokaz o tome (član 43).
(2) Za prekršaj iz stava 1. ovog člana kazniće se i preduzetnik, odgovorno lice u pravnom licu, odnosno odgovorno lice u republičkom organu uprave i organu jedinice lokalne samouprave novčanom kaznom od 200 KM do 600 KM.
(3) Za prekršaj iz stava 1. ovog člana kazniće se i fizičko lice novčanom kaznom od 100 KM do 300 KM.
GLAVA V
PRELAZNE I ZAVRŠNE ODREDBE
Član 81
Postupci koji do dana stupanja na snagu ovog zakona nisu pravosnažno okončani po odredbama Zakona o inspekcijama u Republici Srpskoj ("Službeni glasnik Republike Srpske", br. 74/10, 109/12, 117/12 i 44/16) okončaće se po odredbama tog zakona.
Član 82
Ako je posebnim materijalnim propisom kojim se uređuju pojedine oblasti iz čl. 16. do 28. ovog zakona određeno da inspekcijski nadzor vrše neki drugi organi uprave ili inspektori, inspekcijski nadzor će vršiti inspekcijski organi određeni ovim zakonom.
Član 83
(1) Inspektorat će u roku od šest mjeseci od dana stupanja na snagu ovog zakona započeti proces preuzimanja inspektora rada koji poslove inspekcijskog nadzora obavljaju na nivou jedinica lokalne samouprave, a koji su zatečeni na tim poslovima danom stupanja na snagu ovog zakona,.
(2) Inspektori iz stava 1. ovog člana nastavljaju da obavljaju poslove inspekcijskog nadzora iz pripadajućih oblasti nadzora na nivou jedinica lokalne samouprave do preuzimanja u Inspektorat.
Član 84
Stupanjem na snagu ovog zakona lica zatečena u obavljanju poslova unutrašnje kontrole nastavljaju da rade na poslovima posebne i unutrašnje kontrole.
Član 85
Jedinice lokalne samouprave dužne da do 1. januara 2021. godine obezbijede pretpostavke za rad u jedinstvenom inspekcijskom informacionom sistemu.
Član 86
(1) Vlada će u roku od 90 dana od dana stupanja na snagu ovog zakona donijeti sljedeće podzakonske akte:
1) Uredbu o sadržaju, obliku i izgledu službene legitimacije i značke inspektora (član 33. stav 2),
2) Uredbu o načinu uskladištenja, čuvanja i raspolaganja robom oduzetom u postupku inspekcijskog nadzora (član 75. stav 15).
(2) Direktor Inspektorata će u roku od šest mjeseci od dana stupanja na snagu ovog zakona donijeti sljedeće podzakonske akte:
1) Pravilnik o sadržaju i načinu vođenja operativnih planova, sedmičnih i mjesečnih izvještaja rada (član 11. stav 5),
2) Pravilnik o vrstama stručne spreme za određeno inspekcijsko zvanje, odnosno određenu oblast nadzora (član 30. stav 6),
3) Pravilnik o izgledu i načinu korišćenja službenih uniformi (član 34. stav 2),
4) Uputstvo o sadržaju i načinu korišćenja jedinstvenog inspekcijskog informacionog sistema (član 37. stav 3),
5) Pravilnik o posebnoj i unutrašnjoj kontroli (član 40. stav 6),
6) Pravilnik o vođenju evidencija o izvršenim inspekcijskim pregledima (član 53. stav 3),
7) Pravilnik o postupku uzimanja uzoraka, njihovog čuvanja, način dostavljanja stručnim laboratorijama i troškova postupka uzorkovanja (član 73. stav 3),
8) Pravilnik o načinu obilježavanja mjera zabrane izrečenih u postupku inspekcijskog nadzora (član 74. stav 2).
Član 87
Do donošenja novih podzakonskih akata primjenjuju se podzakonski akti doneseni na osnovu Zakona o inspekcijama u Republici Srpskoj ("Službeni glasnik Republike Srpske", br. 74/10, 109/12, 117/12 i 44/16) ako nisu u suprotnosti sa ovim zakonom.
Član 88
Stupanjem na snagu ovog zakona prestaju da važe odredbe Zakona o inspekcijama u Republici Srpskoj ("Službeni glasnik Republike Srpske", br. 74/10, 109/12, 117/12 i 44/16), izuzev odredbe člana 88. tog zakona, koja će se primjenjivati do donošenja pose
