Zakon o investicionim fondovima RS
("Sl. glasnik RS", br. 92/2006, 82/2015, 94/2019 i 64/2022)
I - OSNOVNE ODREDBE
- Određenje pojmova
Član 1
Ovim zakonom propisuju se:
- a) uslovi osnivanja i rada investicionih fondova i društava za upravljanje investicionim fondovima,
- b) emisije i prodaja udjela i akcija,
- v) otkupa udjela,
- g) promovisanje fondova,
- d) poslovi koje za fondove obavljaju treća lica,
đ) nadzor nad radom fondova, društava za upravljanje, banke depozitara i lica koja obavljaju prodaju udjela i akcija.
Član 2
Pojedini pojmovi korišćeni u ovom zakonu imaju sljedeća značenja:
"Društvo za upravljanje" - akcionarsko društvo ili društvo sa ograničenom odgovornošću sa sjedištem u Republici Srpskoj, koje je dobilo dozvolu Komisije za obavljanje poslova osnivanja i upravljanja investicionim fondovima,
"Država članica" - država članica Evropske unije,
"Matična država članica" - država članica Evropske unije u kojoj je registrovano društvo za upravljanje,
"Banka depozitar" - banka koju izabere društvo za upravljanje i koja, na osnovu ugovora s društvom za upravljanje i po njegovom nalogu, obavlja poslove banke depozitara određene ovim zakonom,
"Investicioni fond" (u daljem tekstu: Fond) je institucija kolektivnog ulaganja, čiji je jedini cilj da prikuplja novčana sredstva i da ih u skladu sa unaprijed određenom investicionom politikom ulaže u različite vrste imovine radi ostvarenja prihoda i smanjenja rizika ulaganja,
"Otvoreni investicioni fond" - otvoreni investicioni fond sa javnom ponudom, otvoreni investicioni fond sa privatnom ponudom, otvoreni alternativni investicioni fond sa privatnom ponudom,
"Zatvoreni investicioni fond" - zatvoreni investicioni fond sa javnom ponudom,
"Akcionar zatvorenog investicionog fonda" ili "Akcionar" - fizičko ili pravno lice koje po objavljivanju javne ponude naznačene u prospektu fonda u cijelosti uplati cijenu emisije akcija ili akcije stekne od postojećeg akcionara na osnovu valjanog pravnog posla, u skladu sa odredbama ovog zakona,
"Vlasnik udjela u otvorenom investicionom fondu" ili "Vlasnik udjela" - fizičko ili pravno lice koje na osnovu javne ili privatne ponude za prodaju udjela u otvorenom fondu u cijelosti uplati novčana sredstva na račun fonda radi sticanja udjela u određenom fondu ili stekne u fondu od postojećeg vlasnika udjela na osnovu valjanog pravnog posla, u skladu sa odredbama ovog zakona,
"Profesionalni investitor" - investitor koji ispunjava uslove utvrđene zakonom kojim se uređuje tržište hartija od vrijednosti,
"Mali investitor"’ - investitor koji nije profesionalni investitor,
"Komisija" - Komisija za hartije od vrijednosti Republike Srpske,
"Povezana lica" u smislu ovog zakona su pravna i fizička lica koja su međusobno povezana vlasništvom na kapitalu ili upravljanjem kapitalom, sa 20% ili više glasačkih prava ili kapitala ili na drugi način povezana radi postizanja zajedničkih poslovnih ciljeva, tako da poslovanje i rezultati poslovanja jednog lica mogu značajno uticati na poslovanje, odnosno rezultate poslovanja drugog lica.
Povezanim licima smatraju se i:
- a) lica koja su međusobno povezana:
1) tako da jedno lice, odnosno lica koja se smatraju povezanim licima u skladu sa ovom alinejom, zajedno, posredno ili neposredno, učestvuju u drugom licu,
2) tako da u oba lica učešće ima isto lice, odnosno lica koja se smatraju povezanim licima u skladu sa ovom alinejom,
3) na način propisan zakonom kojim se uređuje poslovanje privrednih društava i
4) kao članovi upravnog odbora i drugih organa u društvu u kojem obavljaju tu funkciju, odnosno u kojem su zaposleni, i članovi uže porodice tih lica;
- b) članovi uže porodice:
1) supružnici, odnosno lica koja žive u vanbračnoj zajednici,
2) potomci i preci u pravoj liniji neograničeno,
3) srodnici do trećeg stepena srodstva u pobočnoj liniji, uključujući i srodstvo po tazbini,
4) usvojilac i usvojenici i potomci usvojenika i
5) staralac i štićenici i potomci štićenika,
"Povezana lica fonda" su društvo za upravljanje, zaposleni i lica u organima društva, banka depozitar, advokat, odnosno advokatska kancelarija, revizor i poreski savjetnik koji se nalaze u ugovornom odnosu po osnovu pružanja usluga fondu, kao i svako drugo lice koje je u prethodne dvije kalendarske godine zaključilo ugovor o obavljanju usluga za potrebe fonda,
"Investitor" - vlasnik udjela u otvorenom investicionom fondu, odnosno akcionar zatvorenog investicionog fonda
"Kvalifikovano učešće" - direktno ili indirektno učešće u društvu za upravljanje, koje predstavlja 10% ili više udjela u osnovnom kapitalu ili glasačkim pravima, ili koje omogućava ostvarivanje značajnog uticaja na upravljanje društvom za upravljanje,
"Alternativni investicioni fond" (u daljem tekstu: AIF) - investicioni fond koji prikuplja sredstva od većeg broja investitora sa namjerom da ih ulaže u skladu sa unaprijed utvrđenom strategijom i ciljem ulaganja investicionog fonda u korist tih vlasnika udjela (u skladu sa glavom XI ovog zakona),
"Otvoreni AIF" - posebna imovina, koja nema svojstvo pravnog lica, a koju osniva i kojom upravlja društvo za upravljanje AIF-om (u daljem tekstu: DUAIF), u svoje ime i za zajednički račun vlasnika udjela u AIF-u, u skladu sa glavom XI ovog zakona, pravilima poslovanja ili prospektom tog AIF-a, kada postoji obaveza njegovog objavljivanja,
"Profesionalni investitor u AIF" - mali investitor koji ispunjava uslove utvrđene ovim zakonom,
"Instrumenti slični vlasničkim instrumentima"
- vrsta instrumenata finansiranja koja predstavlja kombinaciju vlasničkog kapitala i duga, pri čemu je profit od takvih instrumenata povezan sa dobiti ili gubitkom pravnog lica u koje je alternativni investicioni fond uložio svoju imovinu, a otplata instrumenata u slučaju neispunjenja obaveza nije potpuno obezbijeđena,
"Finansijska poluga" - svaka metoda pomoću koje društvo za upravljanje alternativnim investicionim fondovima povećava izloženost alternativnog investicionog fonda kojim upravlja, bilo pozajmljivanjem novca ili hartija od vrijednosti, bilo zauzimanjem pozicija sa derivatima u koje je ugrađena finansijska poluga ili na drugi način.
Član 3
(1) Fond je pravno lice ili posebna imovina, čije je osnivanje i poslovanje određeno ovim zakonom.
(2) U smislu ovog zakona i nezavisno od toga da li je u ponudi imenovano ili opisano kao takvo, fondom se smatra i svaki pravni subjekt, društvo ili posebna imovina, bez obzira na pravni oblik, u kojoj se učešće bilo putem akcija, udjela ili kakvog prava - nudi sa ciljem prikupljanja uloga u gotovom novcu te sa izričitom namjerom ulaganja više od 60% tih uloga u portfelj hartija od vrijednosti, novčanih depozita i svih drugih vrsta imovine, pri čemu investitori nemaju svakodnevni nadzor nad donošenjem odluka o ulaganjima, a osnovni cilj je osigurati investitorima povrat na njihova ulaganja, i to bilo u dobiti ili kakvoj drugoj koristi.
Član 4
(1) Fondom iz člana 3. ovog zakona ne smatraju se:
- a) banke,
- b) društva za osiguranje,
- v) penzijski fondovi,
- g) ostala pravna lica koja ulažu vlastita sredstva,
- d) članovi porodice koji zajednički ulažu,
đ) druga lica koja su izuzeta zakonima Republike Srpske ili međunarodnim ugovorima koje je Bosna i Hercegovina potpisala ili im pristupila.
(2) Odredbe stava 1. ovog člana ne odnose se na status, prava i obaveze koje ta lica imaju na osnovu drugih zakona, propisa ili međunarodnih ugovora.
- Registar fondova
Član 5
(1) Fondovi se upisuju u registar fondova Republike Srpske (u daljem tekstu: registar fondova).
(2) U registar fondova upisuju se fondovi i svi podaci određeni ovim zakonom i Pravilnikom o sadržaju i načinu vođenja registra fondova te promjene tih podataka.
(3) Registar fondova vodi Komisija.
Član 6
Upis u registar fondova vrši se na osnovu zahtjeva za izdavanje dozvole za rad fonda i prijave upisa u registar fondova koji podnosi društvo za upravljanje.
Član 7
(1) Prilikom izdavanja dozvole za rad i donošenja odluke o upisu u registar fondova, Komisija svakom fondu određuje identifikacioni broj fonda.
(2) Identifikacioni broj određuje se svakom fondu kod upisa u registar i mora biti jedinstven, nepromjenljiv i neponovljiv.
Član 8
Odluka Komisije o upisu u registar fondova objavljuje se u "Službenom glasniku Republike Srpske".
Član 9
Upis u registar fondova ima pravno dejstvo prema trećim licima narednog dana od dana upisa u registar fondova ako ovim zakonom ili Pravilnikom o sadržaju i načinu vođenja registra nije drugačije propisano.
- Javna i privatna ponuda i vrste fondova
Član 10
Za privatnu ili javnu ponudu u Republici Srpskoj svaki fond mora imati odobrenje Komisije u skladu sa postupcima propisanim ovim zakonom i drugim zakonskim i podzakonskim propisima.
Član 11
(1) Javna ponuda je bezuslovni poziv za kupovinu udjela ili akcija u fondu upućen neodređenom broju lica, na način određen ovim zakonom.
(2) Smatra se da je ponuda fonda javna, osim:
- a) ako je usmjerena isključivo prema ograničenoj grupi koja odgovara značenju pojma profesionalnih investitora u skladu sa ovim zakonom,
- b) ako se zahtjevi za upis mogu prihvatiti samo od lica koja odgovaraju značenju pojma profesionalnih investitora u skladu sa ovim zakonom.
(3) Privatna ponuda je bezuslovni poziv za kupovinu udjela ili akcija u fondu upućen određenom broju lica, na način određen ovim zakonom.
(4) U slučaju privatne ponude, profesionalni investitori svoj status dokazuju potpisom izjave kojom navode da u trenutku kupovine udjela ispunjavaju uslove iz člana 2. ovog zakona.
(5) Društvo za upravljanje ne odgovara za potpunost i istinitost izjave iz prethodnog stava ovog člana, kao ni za naknadno promijenjene okolnosti koje se odnose na ispunjavanje uslova zahtijevanih za sticanje statusa profesionalnog investitora.
(6) Komisija će bliže propisati javnu i privatnu ponudu, vrste fondova sa javnom i privatnom ponudom, profesionalne investitore i najniže dopuštene iznose upisa u slučaju fondova sa privatnom ponudom.
Član 12
Kao fondove sa javnom ponudom Komisija može odobriti sljedeće vrste investicionih fondova:
- a) zatvoreni investicioni fond, uključujući i zatvoreni investicioni fond sa javnom ponudom za ulaganje u hartije od vrijednosti koje nisu uvrštene na službeno berzansko tržište i
- b) otvoreni investicioni fond.
Član 13
Kao fondove sa privatnom ponudom Komisija može odobriti sljedeće vrste investicionih fondova:
- a) otvoreni investicioni fond sa privatnom ponudom,
- b) alternativni investicioni fond.
Član 14
(1) U zavisnosti od vrste pretežnog ulaganja, podvrste investicionih fondova mogu biti:
- a) akcijski fond, koji ima sredstva uložena pretežno u akcije ili u akcije i udjele akcijskih ciljnih fondova,
- b) obveznički fond, koji ima sredstva pretežno uložena u obveznice ili u obveznice i udjele obvezničkih ciljnih fondova ili druge oblike listiranog duga,
- v) fond novčanog tržišta, koji ima sredstva pretežno uložena u instrumente tržišta novca, novčane depozite i udjele ciljnog fonda novčanog tržišta, i
- g) mješoviti fond, koji ima uložena sredstva u različite vrste hartija od vrijednosti, instrumente tržišta novca, novčane depozite i udjele ciljnog fonda novčanog tržišta.
(2) Pod pretežnim ulaganjem iz stava 1. ovog člana podrazumijeva se da je najmanje 70% sredstava fonda uloženo u određenu vrstu imovine.
(3) Naziv investicionog fonda obavezno sadrži oznaku iz koje je jasno vidljiva njegova podvrsta i nije dozvoljeno da sadržava izraze koji bi investitore mogli dovesti u zabludu.
- Osnovna ograničenja
Član 15
(1) Javna ponuda u Republici Srpskoj dozvoljena je:
- a) fondu osnovanom uz dozvolu Komisije, kojim upravlja društvo za upravljanje registrovano u Republici Srpskoj,
- b) fondu osnovanom na osnovu odobrenja nadležnog organa države članice, koji posluje u skladu sa odredbama ovog zakona koje uređuju poslovanje otvorenih investicionih fondova sa javnom ponudom.
(2) Fond iz stava 1. tačke a) ovog člana ne može poslovati niti može promijeniti oblik u fond sa privatnom ponudom.
(3) Komisija je ovlašćena da propiše uslove izdavanja dozvole za rad fondova iz stava 1. ovog člana.
Član 16
(1) Nijedno lice, bilo pravno ili fizičko, ne može osnovati ni upravljati investicionim fondom iz člana 3. ovog zakona ako za to nije dobilo dozvolu Komisije.
(2) Nijedno lice, bilo pravno ili fizičko, osim lica iz člana 186. ovog zakona, ne može obavljati poslove zastupanja u prodaji udjela ili akcija fondova.
(3) Ko bez ovlašćenja ili dozvole Komisije obavlja neku od djelatnosti osnivanja i upravljanja investicionim fondom iz člana 3. ovog zakona, njegovom ponudom trećim licima na teritoriji Republike Srpske ili poslovima zastupanja u prodaji udjela ili akcija investicionog fonda čini krivično djelo.
- Primjena propisa
Član 17
(1) Poreski organ će na zahtjev društva za upravljanje, a u poreske svrhe, izdati potvrdu kojom se dokazuje poreski status investicionog fonda u Republici Srpskoj.
(2) Ako se poreskim propisima ne propiše drugačije, u poreske svrhe, fond se smatra krajnjim vlasnikom hartija od vrijednosti, odnosno cjelokupne imovine fonda i krajnjim korisnikom ekonomskih koristi koje iz nje proizlaze.
Član 18
(1) Na poslovanje društava za upravljanje i investicionih fondova na odgovarajući način se primjenjuju odredbe propisa kojima se uređuje tržište hartija od vrijednosti, osim ako ovim zakonom ili propisom donesenim na osnovu ovog zakona nije utvrđeno drugačije.
(2) Na osnivanje i poslovanje društava za upravljanje i investicionih fondova na odgovarajući način se primjenjuju odredbe zakona kojim se uređuje poslovanje privrednih društava u slučaju kada je to ovim zakonom ili propisom donesenim na osnovu ovog zakona izričito utvrđeno.
(3) Društvo za upravljanje i investicioni fond mogu da vrše statusne promjene po prethodno pribavljenoj dozvoli Komisije.
(4) Na statusne promjene društva za upravljanje shodno se primjenjuju odredbe zakona kojim se uređuje poslovanje privrednih društava.
(5) Komisija donosi akt kojim propisuje postupak i uslove za izdavanje dozvole iz stava 3. ovog člana.
II - DRUŠTVA ZA UPRAVLjANjE INVESTICIONIM FONDOVIMA
Član 19
Društvo za upravljanje osniva se u pravnom obliku društva sa ograničenom odgovornošću ili akcionarskog društva, a predmet njegovog poslovanja je isključivo osnivanje investicionih fondova i upravljanje investicionim fondovima, odnosno ulaganje novčanih sredstava u vlastito ime i za račun vlasnika udjela otvorenih investicionih fondova i u ime i za račun akcionara zatvorenih investicionih fondova te obavljanje drugih poslova određenih ovim zakonom.
Član 20
(1) Društvo za upravljanje ne smije imati kontrolni uticaj niti kontrolni udio u brokerskom društvu ili banci ovlašćenoj za obavljanje poslova sa hartijama od vrijednosti.
(2) Društvo za upravljanje ne može imati udio u banci depozitaru. Poslovanje banke depozitara i društva za upravljanje ne može biti organizaciono povezano, niti na tim poslovima smiju biti zaposlena ista lica.
(3) Društvu za upravljanje nije dozvoljeno da stekne udio ili druga prava u društvu lica ili drugom pravnom licu na osnovu kojih bi neograničeno odgovaralo za obaveze tog pravnog lica.
Član 21
(1) Riječi: "društvo za upravljanje fondovima", "investiciono društvo", "uprava fondova", "investitor", "invest" ili "investirati", same ili zajedno sa drugim riječima, smiju u nazivu firme ili njegovom dodatku upotrebljavati samo društva za upravljanje investicionim fondovima sa svrhom označavanja predmeta poslovanja te u promotivne svrhe.
(2) Stav 1. ovog člana ne odnosi se na društva koja riječi: "upravljati fondovima", "investicija", "investitor" ili "investirati" upotrebljavaju u kontekstu koji isključuje privid da je sadržaj predmeta poslovanja usmjeren na osnivanje i upravljanje investicionim fondovima, odnosno ulaganje novčanih sredstava u vlastito ime i za zajednički račun vlasnika udjela u otvorenom investicionom fondu, odnosno u ime i za račun zatvorenog investicionog fonda, te upravljanje tim sredstvima.
- Osnovni kapital i adekvatnost kapitala društva za upravljanje
Član 22
(1) Najniži iznos osnovnog kapitala društva za upravljanje je 250.000 KM. U slučaju da ukupna neto vrijednost imovine fondova kojima upravlja pređe protivvrijednost iznosa od 450 miliona KM, osnovni kapital društva za upravljanje mora biti veći za 0,02% iznosa za koji neto vrijednost imovine fondova kojima upravlja prelazi navedeni granični iznos, do najvišeg iznosa osnovnog kapitala u visini od 15 miliona KM.
(2) Komisija je ovlašćena da propiše oblik i iznos kapitala koji su društva za upravljanje dužna održavati.
Član 22a
(1) Fizičko ili pravno lice, samo ili zajedno sa povezanim licima, ne može bez dozvole Komisije steći ili povećati udio u osnovnom kapitalu ili glasačkim pravima u društvu za upravljanje koji je jednak ili veći od 10%, 20%, 33% ili 50%.
(2) Dozvolu za sticanje iz stava 1. ovog člana Komisija izdaje samo ako procijeni da se predloženim promjenama obezbjeđuje odgovorno poslovanje društva za upravljanje i ako ocijeni da to neće uticati na obavljanje funkcije nadzora Komisije.
(3) Dozvola za sticanje iz stava 1. ovog člana važi 12 mjeseci od dana izdavanja, a lice koje je dobilo dozvolu, a nije počelo ili nije dovršilo sticanje do nivoa do kojeg je dobilo dozvolu, dužno je da pribavi novu dozvolu ako namjerava da nastavi sticanje.
(4) Lice koje je dobilo dozvolu za sticanje iz stava 1. ovog člana dužno je da o završetku sticanja obavijesti Komisiju u roku od osam dana od dana zadnjeg sticanja.
(5) Lice koje namjerava da smanji udio u osnovnom kapitalu ili glasačkim pravima u društvu za upravljanje ispod nivoa iz stava 1. ovog člana, za koji je dobilo dozvolu Komisije, dužno je da o tome obavijesti Komisiju u roku koji ne može biti kraći od osam ni duži od 15 dana od dana zaključenja pravnog posla kojim svoj udio u cjelini ili djelimično prenosi na drugo lice.
(6) Akcije, odnosno udjeli društva za upravljanje za koje Komisija nije dala dozvolu za sticanje iz stava 1. ovog člana ne daju pravo glasa.
(7) Komisija nalaže licu da proda akcije, odnosno udjele iz stava 6. ovog člana, u roku koji ne može biti kraći od tri ni duži od šest mjeseci, ako to lice u roku od tri mjeseca od dana sticanja naknadno ne dobije dozvolu za sticanje.
(8) Komisija donosi akt kojim propisuje uslove za izdavanje dozvole za sticanje ili povećanje, te postupak za obavještavanje o smanjenju udjela u osnovnom kapitalu ili glasačkim pravima u društvu za upravljanje, kao i uslove za određivanje kriterijuma podobnosti lica koja namjeravaju da stiču udio u osnovnom kapitalu ili glasačkim pravima u društvu za upravljanje.
Član 22b
(1) U postupku izdavanja dozvole iz člana 22a. ovog zakona, Komisija procjenjuje podobnost lica koje podnosi zahtjev za izdavanje dozvole za sticanje, na osnovu sljedećih kriterijuma:
- a) ugleda tog lica,
- b) ugleda i iskustva lica koje će upravljati društvom za upravljanje, u slučaju odobravanja zahtjeva za izdavanje dozvole za sticanje,
- v) finansijske situacije tog lica u odnosu na poslove društva za upravljanje u kojem namjerava da stiče udio u osnovnom kapitalu ili glasačkim pravima,
- g) mogućih posljedica na sposobnost društva za upravljanje, na postupanje u skladu sa odredbama ovog i drugih zakona, ako to lice stekne udio u osnovnom kapitalu ili glasačkim pravima i
- d) postojanja razloga za sumnju da postoji, može doći do rizika ili se povećava rizik prilikom sticanja udjela u osnovnom kapitalu ili glasačkim pravima, od pranja novca ili finansiranja terorizma, u skladu sa zakonom kojim se uređuje sprečavanje pranja novca i finansiranje terorizma.
(2) Kod procjene podobnosti lica na osnovu kriterijuma iz stava 1. tačka g) ovog člana, Komisija procjenjuje organizaciju, procese i sisteme unutar grupacije, čiji bi dio postalo društvo za upravljanje ako to lice stekne udio u osnovnom kapitalu ili glasačkim pravima, kao i njihov uticaj na mogućnost sprovođenja efikasnog nadzora, efikasne razmjene informacija između nadležnih organa i podjele nadležnosti i odgovornosti za nadzor između nadležnih nadzornih organa.
(3) Ukoliko istovremeno odlučuje o dva ili više zahtjeva za izdavanje dozvole za sticanje udjela u osnovnom kapitalu ili glasačkim pravima u društvu za upravljanje, Komisija je dužna sva lica koja su podnijela zahtjev za izdavanje dozvole za sticanje tretirati ravnopravno.
(4) Komisija je dužna riješiti zahtjev za izdavanje dozvole za sticanje u roku utvrđenim zakonom kojim se uređuje opšti upravni postupak.
(5) Društvo za upravljanje dužno je da najmanje jedanput godišnje obavijesti Komisiju o imenima akcionara koji posjeduju kvalifikovano učešće i visini kvalifikovanog učešća.
(6) Ako procijeni da postoji opasnost od uticaja lica koja su stekla kvalifikovano učešće na pažljivo i bonitetno upravljanje društvom, Komisija je ovlašćena da društvu za upravljanje naloži otklanjanje utvrđenih nedostataka, uključujući i suspenziju prava glasa tim licima.
(7) Komisija je ovlašćena da licu koje je steklo kvalifikovano učešće oduzme dozvolu za sticanje ako:
- a) je lice dobilo dozvolu na osnovu neistinitih, netačnih ili podataka koji dovode u zabludu ili na drugi nepropisan način,
- b) lice prestane da ispunjava propisane uslove na osnovu kojih je dozvola izdata.
(8) U slučaju iz stava 7. ovog člana, Komisija nalaže licu kojem je oduzeta dozvola za sticanje kvalifikovanog učešća da proda akcije, odnosno udjele društva za upravljanje u roku koji ne može biti kraći od tri ni duži od šest mjeseci, a akcije, odnosno udjeli za koje je Komisija oduzela dozvolu za sticanje u skladu sa ovim članom ne daju pravo glasa.
- Predmet poslovanja društva za upravljanje
Član 23
(1) Djelatnosti društva za upravljanje su:
- a) osnovna djelatnost, koja obuhvata osnivanje i upravljanje investicionim fondom,
- b) dodatne djelatnosti:
1) upravljanje portfeljom na diskrecionoj i pojedinačnoj osnovi u skladu sa zakonom kojim se uređuje tržište hartija od vrijednosti,
2) pružanje savjetodavnih usluga klijentima u vezi sa poslovanjem sa hartijama od vrijednosti (poslovi investicionog savjetovanja) u skladu sa zakonom kojim se uređuje tržište hartija od vrijednosti.
(2) Poslovi upravljanja investicionim fondovima obuhvataju:
- a) upravljanje imovinom fonda,
- b) promovisanje investicionih fondova i prodaju udjela u otvorenim investicionim fondovima, odnosno akcija u zatvorenim investicionim fondovima,
- v) administrativne poslove:
1) vođenje poslovnih knjiga i sastavljanje finansijskih izvještaja,
2) odnose sa investitorima,
3) utvrđivanje vrijednosti imovine fonda i obračun cijene udjela,
4) usklađivanje poslovanja društva sa zakonima i mjerodavnim propisima,
5) objavljivanje i obavještavanje akcionara i vlasnika udjela,
6) isplata akcionara, odnosno vlasnika udjela iz imovine ili dobiti fonda,
7) isplata udjela u otvorenom investicionom fondu,
8) vođenje registra vlasnika udjela, odnosno akcionara,
9) vođenje arhive u skladu sa odredbama ovog zakona,
10) ostale administrativne poslove koje odobri Komisija.
(3) Pored djelatnosti iz stava 1. ovog člana, društvo za upravljanje može da obavlja i djelatnosti upravljanja:
- a) AIF-om osnovanim u skladu sa odredbama ovog zakona, koji je subjekt nadzora Komisije, i pod uslovom da za to dobije dozvolu Komisije,
- b) fondovima osnovanim u skladu sa posebnim zakonima, ako je od Komisije pribavilo dozvolu za upravljanje takvim fondovima.
(4) Društvu za upravljanje koje nema dozvolu za obavljanje osnovne djelatnosti Komisija ne može izdati dozvolu za obavljanje dodatnih djelatnosti iz stava 1. tačka b) i stava 3. ovog člana.
(5) Na uslove za izdavanje dozvole za obavljanje dodatnih djelatnosti, način obavljanja poslova i nadzor nad obavljanjem djelatnosti iz stava 1. tačka b) ovog člana primjenjuju se odredbe zakona kojim se uređuje tržište hartija od vrijednosti.
(6) Komisija donosi akt kojim propisuje uslove i postupak izdavanja dozvole za obavljanje osnovne i dodatne djelatnosti društva za upravljanje, te drugih djelatnosti propisanih ovim zakonom, kao i način izvještavanja o tim poslovima.
Član 24
(1) Društvo za upravljanje ne može poslove iz člana 23. stav 2. t. a) i b) ovog zakona prenijeti na treće lice. Izuzetno, društvo za upravljanje može, uz prethodno odobrenje Komisije, prenijeti preostale poslove iz člana 23. stav 2. tačka v) ovog zakona na treće lice ali isključivo sa ciljem povećanja efikasnosti obavljanja navedenih poslova.
(2) Komisija je ovlašćena da propiše postupak i vrste poslova koje društvo za upravljanje može prenijeti na treće lice.
(3) Prenošenjem poslova na treće lice ne smije se umanjiti efikasnost nadzora nad društvom za upravljanje i fondom i ugroziti interesi investitora.
- Uslovi i način osnivanja društva za upravljanje
Član 25
Osnivač i član društva za upravljanje može biti fizičko ili pravno lice.
Član 26
Članovi društva za upravljanje, članovi upravnog odbora izvršni direktori i investicioni menadžeri tog društva ne mogu biti:
- a) lica koja su u periodu od tri godine prije sticanja članstva u društvu za upravljanje imala najmanje 10% udjela u osnovnom kapitalu u društvu za upravljanje, banci ovlašćenoj za obavljanje poslova banke depozitara, zatvorenom investicionom fondu, brokerskom društvu ili banci ovlašćenoj za obavljanje poslova kupovine i prodaje hartija od vrijednosti, osiguravajućem društvu ili penzijskom fondu u privatnom vlasništvu, u vrijeme kada je tim društvima oduzeta dozvola za rad,
- b) lica koja su izgubila članstvo u strukovnom udruženju zbog nepridržavanja pravila udruženja, ili kojima je Komisija, odnosno odgovarajući nadležni organ izrekao mjeru oduzimanja dozvole za obavljanje poslova sa hartijama od vrijednosti za vrijeme dok ta mjera traje,
- v) lica koja su pravosnažno osuđena za krivično djelo prouzrokovanja stečaja nesavjesnim poslovanjem, povrede obaveze vođenja poslovnih knjiga, oštećenja ili povlašćivanja povjerilaca, zloupotrebe u stečajnom postupku, neovlašćenog odavanja i pribavljanja poslovne tajne, te krivičnog djela poslovne prevare, i to na vrijeme od pet godina nakon pravosnažnosti presude kojom su osuđena, a u to vrijeme se ne računa vrijeme sprovedeno na izdržavanju kazne,
- g) lica protiv kojih su izrečene mjere bezbjednosti zabrane vršenja poziva, djelatnosti ili dužnosti koje je u potpunosti ili djelomično obuhvaćeno predmetom poslovanja društva za upravljanje, dok traje zabrana,
- d) lica koja su pravosnažno osuđena za krivično djelo prema zakonu kojim se regulišu poslovi emisije i prometa hartija od vrijednosti i lica koja su više puta kažnjavana za prekršaje propisane odgovarajućim zakonima,
đ) lica kojima je oduzeta poslovna sposobnost,
- e) lica koja posjeduju važeću dozvolu Komisije za brokera ili investicionog menadžera, odnosno odgovarajuće odobrenje nadležnog organa i stvarno obavljaju te poslove kao zaposleni kod brokerskog društva ili banke ovlašćene za poslove sa hartijama od vrijednosti,
ž) lica koja trenutno obavljaju neku dužnost u administrativnoj službi i koja su trenutno funkcioneri republičke ili lokalne samouprave ili organa odgovornih Vladi Republike Srpske ili Narodnoj skupštini Republike Srpske.
Član 27
(1) Društvo za upravljanje obavezno ima upravni odbor.
(2) Upravni odbor društva za upravljanje ima najmanje tri člana.
(3) Na članove upravnog odbora društva za upravljanje shodno se primjenjuju odredbe zakona kojim se uređuje poslovanje privrednih društava, ako ovim zakonom nije drugačije propisano.
(4) Manje od polovine članova upravnog odbora društva za upravljanje mogu biti izvršni direktori.
(5) Članovima upravnog odbora koji nisu izvršni direktori nije dozvoljeno da vode poslove društva za upravljanje.
(6) Isto lice može biti zaposleno ili biti član upravnog odbora samo u jednom društvu za upravljanje.
(7) Funkciju člana upravnog odbora društva za upravljanje ne može obavljati lice koje je povezano sa pravnim licem u kojem društvo za upravljanje ima više od 5% glasačkih prava ili učešća u kapitalu.
(8) Komisija izdaje dozvolu za obavljanje funkcije člana upravnog odbora društva za upravljanje.
(9) St. 3, 6, 7. i 8. ovog člana shodno se primjenjuju i na izvršne direktore društva za upravljanje, ako oni nisu istovremeno i članovi upravnog odbora.
(10) Društvo za upravljanje obavezno ima internu reviziju na koju se primjenjuju odredbe zakona kojim se uređuje poslovanje privrednih društava.
Član 27a
(1) Za člana upravnog odbora društva za upravljanje može biti imenovano lice:
- a) koje ima odgovarajuće stručno znanje, iskustvo i lična svojstva koja ga čine dostojnim za obavljanje funkcije člana upravnog odbora društva za upravljanje i
- b) za koje ne postoje smetnje iz člana 26. ovog zakona.
(2) Minimalni uslovi stručnog znanja i iskustva iz stava 1. tačka a) ovog člana ispunjeni su ako lice ima visoku stručnu spremu i najmanje tri godine iskustva na stručnim poslovima u društvu za upravljanje, odnosno pet godina iskustva u obavljanju poslova na radnom mjestu koje zahtijeva posebno znanje u vezi sa funkcionisanjem finansijskog tržišta i ulaganjem u hartije od vrijednosti.
(3) Smatra se da lice ima lična svojstva koja ga čine dostojnim za obavljanje funkcije člana upravnog odbora ako se, na osnovu njegovog dosadašnjeg ponašanja, može opravdano zaključiti da će pošteno i savjesno obavljati funkciju člana upravnog odbora društva za upravljanje.
(4) Podatke iz stava 1. tačka b) ovog člana Komisija pribavlja od kandidata za člana upravnog odbora ili iz kaznene evidencije.
(5) Komisija donosi akt kojim propisuje uslove za obavljanje funkcije člana upravnog odbora društva za upravljanje, te sadržinu zahtjeva i postupak izdavanja dozvole za obavljanje funkcije člana upravnog odbora društva za upravljanje.
Član 27b
(1) Pored nadležnosti koje ima upravni odbor u skladu sa zakonom kojim se uređuje poslovanje privrednih društava, upravni odbor društva za upravljanje ima i nadležnosti da:
- a) usvaja poslovnu politiku, finansijski plan poslovanja i organizaciju sistema interne kontrole na prijedlog izvršnih direktora,
- b) razmatra izvještaj službe interne revizije,
- v) razmatra nalaze Komisije, poreskih organa ili drugih nadzornih organa u postupku nadzora nad društvom za upravljanje,
- g) provjerava godišnje i druge finansijske izvještaje društva za upravljanje i fondova kojim društvo upravlja i o tome sačinjava izvještaj u pisanoj formi skupštini akcionara društva za upravljanje i fondova kojim društvo upravlja i
- d) odlučuje o drugim pitanjima utvrđenim ovim zakonom.
(2) Članovi upravnog odbora društva za upravljanje solidarno odgovaraju društvu za štetu koja je nastala kao posljedica kršenja njihovih dužnosti, osim ako dokažu da su pri ispunjavanju svojih dužnosti u nadzoru nad upravljanjem društvom postupali profesionalno, s pažnjom dobrog stručnjaka.
(3) Član upravnog odbora društva za upravljanje dužan je da bez odgađanja obavijesti Komisiju o:
- a) tome da je imenovan, odnosno da mu je prestala funkcija u organima upravljanja ili nadzora drugih pravnih lica i
- b) pravnim poslovima, na osnovu kojih je posredno ili neposredno, on ili član njegove uže porodice stekao akcije, odnosno udjele pravnog lica, na osnovu kojih zajedno sa članovima porodice u tom pravnom licu stiče ili povećava kvalifikovano učešće, odnosno da se njihov udio smanjuje ispod granice kvalifikovanog učešća.
Član 27v
(1) Društvo za upravljanje obavezno ima najmanje dva izvršna direktora koji društvo zajednički zastupaju u obavljanju poslova osnivanja i upravljanja investicionim fondovima.
(2) Izvršni direktor društva za upravljanje može biti ovlašćen da samostalno zastupa društvo za upravljanje u poslovima za račun društva, a koji nisu poslovi iz stava 1. ovog člana.
(3) Izvršni direktori društva za upravljanje dužni su da obavljaju poslove u društvu s punim radnim vremenom.
(4) Najmanje jedan od izvršnih direktora društva za upravljanje dužan je da posjeduje zvanje investicioni menadžer, kao i znanje jednog od jezika koji je u službenoj upotrebi u Bosni i Hercegovini, koje je primjereno za obavljanje dužnosti izvršnog direktora društva za upravljanje.
(5) Izvršni direktori dužni su da vode poslove društva za upravljanje u Republici Srpskoj.
Član 27g
(1) Za izvršnog direktora društva za upravljanje može biti imenovano lice:
- a) koje ima odgovarajuće stručno znanje, iskustvo i lična svojstva koja ga čine dostojnim obavljanja funkcije izvršnog direktora društva za upravljanje i
- b) za koje ne postoje smetnje iz člana 26. ovog zakona.
(2) Minimalni uslovi stručnog znanja i iskustva iz stava 1. tačka a) ovog člana ispunjeni su ako lice ima visoku stručnu spremu i najmanje tri godine iskustva na stručnim poslovima u društvu za upravljanje, odnosno pet godina iskustva u obavljanju poslova na radnom mjestu koje zahtijeva posebno znanje u vezi sa funkcionisanjem finansijskog tržišta i ulaganjem u hartije od vrijednosti.
(3) Smatra se da lice ima lična svojstva koja ga čine dostojnim za obavljanje funkcije izvršnog direktora ako se na osnovu njegovog dosadašnjeg ponašanja može opravdano zaključiti da će pošteno i savjesno obavljati funkciju izvršnog direktora društva za upravljanje.
(4) Podatke iz stava 1. tačka b) ovog člana Komisija pribavlja od kandidata za izvršnog direktora ili iz kaznene evidencije.
(5) Komisija donosi akt kojim propisuje uslove za obavljanje funkcije izvršnog direktora društva za upravljanje, te sadržinu zahtjeva i postupak izdavanja dozvole za obavljanje funkcije izvršnog direktora društva za upravljanje.
Član 27d
(1) Funkciju izvršnog direktora društva za upravljanje može obavljati lice koje za obavljanje te funkcije dobije dozvolu Komisije.
(2) Uz zahtjev za izdavanje dozvole iz stava 1. ovog člana kandidat za izvršnog direktora obavezno prilaže:
- a) dokaze o ispunjavanju uslova iz člana 27g. ovog zakona,
- b) odluku upravnog odbora društva za upravljanje o imenovanju za izvršnog direktora društva i
- v) program vođenja poslova društva za upravljanje.
(3) Kandidat za izvršnog direktora u postupku odlučivanja o izdavanju dozvole dužan je Komisiji predstaviti program vođenja poslova društva za upravljanje.
(4) Komisija odbija zahtjev za izdavanje dozvole za obavljanje funkcije izvršnog direktora društva za upravljanje ako:
- a) kandidat ne ispunjava uslove iz člana 27g. ovog zakona ili
- b) iz podataka sa kojima raspolaže proizlazi da bi mogao, zbog djelatnosti i poslova koje kandidat za izvršnog direktora društva za upravljanje obavlja, odnosno zbog radnji koje je počinio, ugroziti poslovanje društva za upravljanje u skladu sa pravilima o upravljanju rizicima.
(5) Komisija od nadležnih organa može tražiti podatke potrebne za procjenu da kandidat za izvršnog direktora ispunjava uslove.
(6) Upravni odbor društva za upravljanje dužan je obavijestiti Komisiju o tome da je licu prestala funkcija izvršnog direktora društva za upravljanje u roku od pet radnih dana od prestanka funkcije.
(7) U slučaju iz stava 6. ovog člana, Komisija izdaje rješenje kojim se utvrđuje da je dozvola prestala da važi.
(8) St. 1, 2, 4. i 5. ovog člana shodno se primjenjuju na izdavanje dozvole za obavljanje funkcije člana upravnog odbora društva za upravljanje.
Član 27đ
(1) Izvršni direktori društva za upravljanje dužni su da obezbijede da društvo posluje u skladu sa propisima kojima se uređuje rad investicionih fondova, hartija od vrijednosti i drugim propisima i pravilima struke.
(2) Izvršni direktori društva za upravljanje solidarno odgovaraju društvu za štetu koja je nastala kao posljedica kršenja njihovih dužnosti iz stava 1. ovog člana, osim ako dokažu da su pri ispunjavanju svojih dužnosti postupali sa pažnjom dobrog stručnjaka u upravljanju društvom za upravljanje i fondom.
Član 27e
(1) Izvršni direktori društva za upravljanje dužni su da, bez odgađanja, u pisanoj formi, obavijeste upravni odbor društva za upravljanje:
- a) ako je ugrožena likvidnost ili adekvatnost kapitala društva,
- b) ako su nastupili razlozi za prestanak važenja ili oduzimanje dozvole za poslovanje, odnosno zabrana obavljanja pojedinih poslova društva za upravljanje investicionim fondovima,
- v) ako se finansijski položaj društva za upravljanje promijeni tako da društvo ne ispunjava uslove u pogledu minimalnog kapitala iz člana 22. ovog zakona,
- g) o nastanku svake velike izloženosti rizicima i o razlozima neispunjavanja poslovne politike i
- d) o nalazima Komisije, poreskih organa i drugih nadzornih organa u postupku nadzora nad društvom.
(2) Izvršni direktor društva za upravljanje dužan je da, bez odgađanja, u pisanoj formi, obavijesti upravni odbor društva i Komisiju o:
- a) tome da je imenovan, odnosno da mu je prestala funkcija u organima upravljanja ili nadzora drugih pravnih lica i
- b) pravnim poslovima na osnovu kojih je, direktno ili indirektno, on sam ili član njegove uže porodice, stekao akcije, odnosno udjele pravnog lica, na osnovu kojih zajedno sa članovima uže porodice u tom pravnom licu stiče ili povećava kvalifikovano učešće, odnosno da se njihov udio smanjio ispod granice kvalifikovanog učešća.
Član 27ž
(1) Komisija oduzima dozvolu za obavljanje funkcije izvršnog direktora društva za upravljanje ako:
- a) je dozvola izdata na osnovu neistinitih podataka,
- b) izvršni direktori krše obaveze iz člana 27j. ovog zakona,
- v) izvršni direktor teže krši druge obaveze izvršnog direktora utvrđene u propisima ili pravilima iz člana 27đ. stav 1. ovog zakona i
- g) je izvršni direktor pravosnažno osuđen za krivično djelo iz člana 26. tačka v) ovog zakona.
(2) Kršenje obaveza iz stava 1. tačka v) ovog člana ima značaj težeg kršenja ako:
- a) je zbog tog kršenja ugrožena likvidnost ili adekvatnost kapitala društva za upravljanje ili
- b) izvršni direktor ponovo počini prekršaj jednakog značaja kao prekršaj koji je već počinio u periodu od prethodne tri godine.
(3) Licu kojem je Komisija oduzela dozvolu za obavljanje funkcije izvršnog direktora društva za upravljanje nije dozvoljeno ponovo zatražiti dozvolu za obavljanje ove funkcije u istom ili drugom društvu za upravljanje, u roku od dvije godine od dana pravosnažnosti rješenja Komisije kojim mu je oduzeta dozvola.
(4) Odredbe ovog člana i čl. 27z. i 27i. ovog zakona shodno se primjenjuju na oduzimanje dozvole za obavljanje funkcije člana upravnog odbora.
Član 27z
(1) Komisija može odlučiti da se rješenje o oduzimanju dozvole neće izvršiti pod uslovom da izvršni direktor u periodu koji odredi Komisija, a koji ne može biti kraći od šest mjeseci ni duži od dvije godine od dana donošenja rješenja o oduzimanju dozvole, ne počini neku radnju zbog koje bi mu bilo moguće oduzeti dozvolu ili izreći javnu opomenu.
(2) U slučaju da Komisija utvrdi da je izvršni direktor u periodu iz stava 1. ovog člana počinio neku radnju zbog koje bi mu bilo moguće oduzeti dozvolu ili izreći javnu opomenu, opoziva svoje rješenje i oduzima mu se dozvola.
Član 27i
(1) Komisija izvršnom direktoru društva za upravljanje može izreći javnu opomenu ako krši obaveze izvršnog direktora utvrđene propisima ili pravilima iz člana 27đ. stav 1. ovog zakona, a nisu ispunjeni uslovi za oduzimanje dozvole za obavljanje funkcije izvršnog direktora.
(2) Komisija izvršnom direktoru društva za upravljanje izriče opomenu ako kršenje obaveze iz stava 1. ovog člana ima mali značaj i nisu nastupile štetne posljedice.
Član 27j
(1) Zabranjeno je društvu za upravljanje da zaključuje poslove kupovine i prodaje, odnosno druge poslove čiji je predmet ulaganje imovine investicionih fondova kojim upravlja to društvo sa licima sa kojima su izvršni direktori, odnosno članovi upravnog odbora društva za upravljanje i članovi njihove uže porodice povezani kapitalom tako da:
- a) zbog te povezanosti zajedno oblikuju poslovnu politiku i zajednički djeluju s namjerom postizanja zajedničkih ciljeva,
- b) jedno lice ima mogućnost upravljanja drugim ili da utiče na njega u donošenju odluka o finansiranju i poslovanju ili
- v) poslovne odluke ili poslovanje jednog lica mogu značajno uticati na poslovne odluke, poslovne rezultate ili poslovanje drugog lica.
(2) Zabrana iz stava 1. ovog člana ne odnosi se na poslove koji su predmet ulaganja imovine investicionog fonda zaključeni na berzi ili drugom uređenom javnom tržištu, ako strane u poslu nisu znale ili nisu mogle unaprijed znati jedna za drugu.
Član 28
Društvo za upravljanje može obavljati djelatnosti vezane uz upravljanje investicionim fondom isključivo na osnovu dozvole za obavljanje djelatnosti vezanih uz upravljanje investicionim fondovima koju izdaje Komisija ili nadležni organ države članice.
Član 28a
(1) Opšti akti društva za upravljanje su osnivački akt, pravila poslovanja i drugi opšti akti.
(2) Komisija daje saglasnost na osnivački akt, na pravila poslovanja i na druge opšte akte kada je to utvrđeno propisima kojima se uređuje tržište hartija od vrijednosti, kao i na njihove izmjene i dopune.
(3) Društvo za upravljanje dužno je da objavljivanjem na svojoj internet stranici obavještava sve vlasnike udjela, odnosno akcionare investicionog fonda o izmjenama opštih akata, najkasnije 15 dana prije početka njihove primjene.
Član 29
(1) Društvo za upravljanje podnosi Komisiji zahtjev za izdavanje dozvole za poslovanje.
(2) Uz zahtjev iz stava 1. ovog člana prilažu se:
- a) osnivački akt društva za upravljanje,
- b) poslovni plan za prve tri godine rada društva za upravljanje, koji mora sadržavati planirani obim investicionih fondova koje društvo za upravljanje namjerava ponuditi na tržištu, organizacionu šemu društva, te podatke o strukturi zaposlenih,
- v) popis članova društva za upravljanje, njihova imena i prezimena, adresu, odnosno firmu i sjedište, nominalni iznos akcija, odnosno udjela, te postotak akcija, odnosno udjela koja pripadaju članovima u osnovnom kapitalu društva,
- g) popis povezanih lica društva za upravljanje,
- d) dokaz da ima najmanje dva investiciona menadžera u radnom odnosu na neodređeno vrijeme sa punim radnim vremenom,
đ) dokaz o obezbjeđenju i porijeklu osnivačkog kapitala, koje je jasno i nesumnjivo na osnovu priloženih dokaza,
- e) dokaz o ispunjenosti uslova u pogledu podobnosti akcionara sa kvalifikovanim učešćem, ako takvo učešće postoji,
ž) dokumenti koje propiše Komisija, a na osnovu kojih je moguće utvrditi da li je društvo za upravljanje kvalifikovano za obavljanje poslova osnivanja i upravljanja investicionim fondovima, naročito u pogledu zaposlenih, tehničke opremljenosti i organizacije i
- z) ostali dokumenti koje propiše Komisija.
(3) O zahtjevu za izdavanje dozvole za poslovanje Komisija je dužna da odluči u roku od dva mjeseca od dana njegovog podnošenja.
(4) Društvo za upravljanje dužno je da, u roku od osam dana od dana prijema rješenja o registraciji poslovnog subjekta, dostavi Komisiji to rješenje.
(5) Komisija izdaje dozvolu na promjenu dokumenata i podataka za koje je dala dozvolu.
(6) Komisija donosi akt kojim propisuje sadržaj i postupak izdavanja dozvole za poslovanje.
(7) Izuzetno od stava 1. ovog člana, zahtjev za izdavanje dozvole za osnivanje i upravljanje investicionim fondom može da podnese i privredno društvo osnovano u pravnoj formi akcionarskog društva, koje pruža finansijske uslužne djelatnosti, pod uslovom da je posebnim zakonom utvrđeno da to privredno društvo može obavljati djelatnost osnivanja i upravljanja investicionim fondovima.
(8) Uz zahtjev iz stava 7. ovog člana, podnosilac zahtjeva, osim dokumentacije propisane u stavu 2. ovog člana, prilaže i:
- a) finansijske izvještaje i izvještaje revizora za prethodne tri poslovne godine u kojim je društvo poslovalo i
- b) konsolidovane finansijske izvještaje i izvještaje revizora za prethodne tri poslovne godine u kojim je društvo poslovalo, ako to društvo ima obavezu sastavljanja konsolidovanih finansijskih izvještaja.
(9) Privredno društvo iz stava 7. ovog člana dužno je da pribavi dozvolu za osnivanje i upravljanje investicionim fondom prije upisa te djelatnosti u registar poslovnih subjekata.
(10) Na privredno društvo iz stava 7. ovog člana u obavljanju djelatnosti osnivanja i upravljanja investicionim fondom shodno se primjenjuju odredbe ovog zakona kojim se uređuje obavljanje djelatnosti društava za upravljanje.
- Poslovanje društva za upravljanje
Član 30
(1) Društvo za upravljanje je dužno:
- a) da se u zasnivanju obligacionih odnosa i ostvarivanja prava i obaveza iz tih odnosa pridržava načela savjesnosti i poštenja,
- b) da u izvršavanju obaveza društva za upravljanje postupa sa povećanom pažnjom, prema pravilima struke, dobrim poslovnim običajima i propisima Republike Srpske,
- v) da bude sposobno blagovremeno da ispuni dospjele obaveze (načelo likvidnosti), odnosno trajno sposobno da ispunjava sve svoje obaveze (načelo solventnosti),
- g) da odgovara za blagovremeno, savjesno i efikasno ispunjavanje svih prava i obaveza predviđenih ovim zakonom, prospektom i statutom fonda, te za propisno izvršavanje navedenih prava i obaveza u skladu sa ovim zakonom i prospektom i statutom fonda, bez obzira na to da li je neke od njih povjerila drugom,
- d) da podatke o akcionarima, vlasnicima udjela, stanju udjela, uplatama i isplatama čuva kao poslovnu tajnu društva za upravljanje, a može ih saopštavati samo na osnovu sudskog naloga, zahtjeva određenih vlasnika udjela ili akcionara te banci depozitaru,
đ) ako je povjerilo poslove i dužnosti trećim licima, da prati pridržavaju li se u svom radu odredaba ovog zakona te prospekta ili statuta fonda,
- e) da uz saglasnost nadležnog organa donese pravilnik kojim se uređuje sukob interesa sa investicionim fondovima kojim upravlja, te vlasnika udjela u otvorenim investicionim fondovima, odnosno akcionara u zatvorenim investicionim fondovima, sukob interesa s obzirom na upravljanje imovinom trećih lica i obavljanje investicionog savjetovanja,
ž) da obezbijedi sisteme i mehanizme nadzora koji jasno pokazuju da društvo za upravljanje na dugoročnoj osnovi postupa u skladu sa ovim zakonom, prospektom i statutom fonda, a koji omogućava praćenje svih odluka, naloga i transakcija sa imovinom fonda,
- z) da obezbijedi da svi oglasni i promotivni sadržaji, obavještenja te izvještaji akcionarima, odnosno vlasnicima udjela, bilo da su im dostavljeni, odnosno objavljeni u novinama ili putem elektronskih sredstava javnog saopštavnja, budu jasni, tačni, da ne navode na pogrešne zaključke i da su u skladu sa zahtjevima Komisije,
- i) da obezbijedi prodaju udjela i akcija fonda isključivo posredstvom lica iz člana 186. ovog zakona,
- j) da kupuje imovinu za investicione fondove isključivo u svoje ime i za račun otvorenog investicionog fonda, odnosno vlasnika udjela fonda kojim upravlja, te u ime i za račun zatvorenog investicionog fonda, deponujući je u banci depozitaru, a u skladu sa postupkom predviđenim propisima Komisije,
- k) da dostavlja banci depozitaru fotokopije svih originalnih isprava vezanih uz transakcije imovinom investicionih fondova, i to neposredno po sastavljanju tih isprava ili njihovom prijemu,
- l) da evidencije transakcija sa imovinom pojedinog fonda vodi odvojeno od svojih vlastitih računa i od evidencija transakcija ostalih fondova, te da ih u pravilnim vremenskim razmacima usklađuje sa računima banke depozitara,
- lj) da vodi poslovne knjige i ostalu dokumentaciju na način utvrđen posebnim propisom,
- m) da objavljuje podatke o fondovima kojim upravlja kao i o društvu u skladu sa zakonom i propisima Komisije,
- n) da podnosi Komisiji redovne izvještaje u skladu sa postupkom predviđenim propisima Komisije,
- nj) da održava otvorene i poštene odnose sa Komisijom,
- o) da blagovremeno podnosi zahtjev za izdavanje odgovarajućih dozvola i saglasnosti propisanih ovim zakonom, te da izvještava Komisiju o svakoj promjeni osnovnog kapitala, odnosa ili članstva u osnovnom kapitalu, promjeni podataka i dokumenata u odnosu na one koje je odobrila Komisija,
- p) da na potpun, blagovremen i tačan način i u onom trajanju koje odredi Komisija uvede, vodi i stavlja na uvid svu evidenciju koju propiše Komisija,
- r) da Komisiji blagovremeno omogući uvid u svu svoju evidenciju i omogući joj razgovor sa licima koja obavljaju poslove u društvu za upravljanje,
- s) da se pridržava drugih zahtjeva predviđenih ovim zakonom i propisima Komisije, kao i zakona država članica u kojima mu je dozvoljena javna ponuda akcija, odnosno udjela investicionih fondova kojima upravlja,
- t) da ne sačinjava bilo kakav ugovor koji ima za cilj umanjivanje ili promjenu odgovornosti utvrđenih ovim zakonom, pri čemu se svaka odredba ugovora sastavljanog u tom cilju smatra ništavnom,
ć) da obezbijedi da njegovi zaposleni i svako lice sa kojim je zaključen ugovor o prodaji akcija ili udjela u fondovima u njegovo ime postupaju u skladu sa ovim zakonom i mjerodavnim propisima,
- u) da jednog člana uprave zaduži za praćenje usklađenosti poslovanja društva za upravljanje sa odredbama ovog zakona i drugim propisima te za održavanje kontakata sa Komisijom u cilju izvještavanja i drugih korespondentnih aktivnosti u skladu sa ovim zakonom,
- f) da upravlja fondom u skladu sa investicionim ciljevima svakog pojedinog fonda kojim upravlja,
- h) da izdaje banci depozitaru naloge za ostvarivanje prava povezanih sa imovinom fonda,
- c) da obezbijedi da procijene vrijednosti fonda budu tačne i da cijena udjela bude ispravno utvrđena i
č) da donese pravila poslovanja čiji sadržaj propisuje Komisija.
(2) Komisija će donijeti pravilnik kojim se uređuje poslovanje društava za upravljanje.
Član 31
(1) Društvo za upravljanje mora uspostaviti sistem upravljanja rizicima koji u svako doba omogućava mjerenje i praćenje rizičnosti pojedinih instrumenata u portfelju, kao i ukupnog portfelja fonda.
(2) Sistem upravljanja rizicima mora omogućiti tačno i nezavisno utvrđivanje vrijednosti finansijskih derivata kojima se trguje na drugim organizovanim tržištima (OTS).
(3) Društvo za upravljanje će, u skladu sa pravilima koja će propisati Komisija, za svaki pojedini fond izvještavati Komisiju o tipovima finansijskih derivata u portfelju fonda, povezanim rizicima, kvantitativnim limitima i primijenjenoj metodologiji za mjerenje rizika vezanih uz pozicije i transakcije tim derivatima.
(4) Izloženost fonda prema pojedinim finansijskim instrumentima na kojima se zasniva derivat ne može biti u suprotnosti sa ograničenjima ulaganja propisanim ovim zakonom, prospektom i statutom fonda.
(5) Kada hartija od vrijednosti ili instrument tržišta novca u sebi ima ugrađeni derivat, takav derivat mora se uzeti u obzir prilikom obračuna izloženosti fonda iz st. 3. i 4. ovog člana.
Član 31a
(1) Nezavisni revizor društva za upravljanje, odnosno fonda dužan je da bez odgađanja obavijesti Komisiju o činjenicama i okolnostima koje je utvrdilo u toku revizije, a koje:
- a) mogu predstavljati kršenje ovog zakona, zakona kojim se uređuje tržište hartija od vrijednosti i drugih zakona koji uređuju poslove upravljanja investicionim fondovima, kao i propisima donesenim na osnovu tih zakona,
- b) bi mogle uticati na sistem upravljanja društvom za upravljanje ili
- v) mogu biti razlog za davanje mišljenja nezavisnog revizora sa rezervom, negativnog mišljenja ili odbijanja davanja mišljenja.
(2) Obaveza iz stava 1. ovog člana odnosi se i na činjenice i okolnosti u vezi sa privrednim društvom koje je povezano sa društvom za upravljanje na osnovu kontrolnog uticaja.
(3) Nezavisni revizor dužan je na zahtjev Komisije dostaviti i druge podatke koji su Komisiji potrebni za obavljanje nadzora nad društvom za upravljanje u skladu sa ovim zakonom.
(4) Komisija može zahtijevati od nezavisnog revizora iz stava 1. ovog člana da u pisanoj formi dostavi potrebna pojašnjenja, smjernice i uputstva u vezi sa izvještajem o izvršenoj reviziji finansijskih izvještaja društva za upravljanje, odnosno fonda.
(5) Dostavljanje podataka Komisiji u skladu sa st. 1. do 4. ovog člana ne smatra se kršenjem obaveze nezavisnog revizora na čuvanje tajnosti podataka u skladu sa zakonom kojim se uređuju računovodstvo i revizija ili na osnovu ugovora.
Član 31b
(1) Društvo za upravljanje dužno je da utvrdi adekvatna i efektivna pravila za ostvarivanje prava glasa po hartijama od vrijednosti iz portfelja fonda u isključivom interesu investicionog fonda i objavi ih na svojoj internet stranici.
(2) Pravila iz stava 1. ovog člana obavezno obuhvataju mjere i postupke za:
- a) nadzor nad relevantnim korporativnim radnjama,
- b) korišćenje mehanizama zaštite interesa fonda kao akcionara u skladu sa zakonom kojim se uređuje poslovanje privrednih društava i drugim propisima,
- v) ostvarivanje prava glasa u skladu sa investicionim ciljevima i politikama investicionog fonda i
- g) sprečavanje i upravljanje rizikom koji proizlazi iz korišćenja prava glasa.
(3) Komisija donosi akt kojim propisuje sadržaj i način objavljivanja pravila iz stava 1. ovog člana.
Član 31v
(1) Društvo za upravljanje dužno je da sprovodi odgovarajuće postupke koji obezbjeđuju da se prigovori investitora investicionih fondova kojim društvo upravlja rješavaju na odgovarajući način.
(2) Društvo za upravljanje dužno je da na odgovarajući način omogući da informacije u vezi sa rješavanjem prigovora investitora budu dostupni javnosti i nadzornim organima investicionog fonda.
- Poslovanje društava za upravljanje sa sjedištem u Republici Srpskoj izvan teritorije Republike Srpske
Član 32
Društvo za upravljanje može obavljati djelatnost i na teritoriji država članica, bilo osnivanjem i poslovanjem putem poslovnice ili neposredno, u skladu sa propisima određene države članice.
Član 33
(1) Društvo za upravljanje koje namjerava osnovati poslovnicu u državi članici mora o tome obavijestiti Komisiju, navodeći državu članicu u kojoj namjerava osnovati poslovnicu. Uz obavještenje mora priložiti:
- a) opšte podatke o poslovnici, koji obuhvataju:
1) predmet poslovanja poslovnice,
2) imena lica ovlašćenih za zastupanje poslovnice,
3) firmu i sjedište poslovnice, na kojima će se moći dobiti svi podaci vezani za poslovanje poslovnice,
- b) podatke o fondovima kojim upravlja društvo za upravljanje, podatke o udjelima, odnosno akcijama koje društvo za upravljanje namjerava javno nuditi na prodaju putem poslovnice u državi članici koji predstavljaju:
1) tačan opis planiranih poslovnih aktivnosti koje društvo za upravljanje namjerava preduzimati u vezi sa prodajom udjela, odnosno akcija u fondovima,
2) za svaki fond, njegov prospekt ili statut te finansijske izvještaje za prethodnu poslovnu godinu.
(2) Komisija mora, najkasnije u roku od tri mjeseca od prijema obavještenja iz stava 1. ovog člana, obavještenje zajedno sa prilozima dostaviti nadležnom organu države članice i o tome obavijestiti društvo za upravljanje.
(3) Zajedno sa obavještenjem iz stava 2. ovog člana nadležnom organu države članice Komisija mora da dostavi:
- a) podatke o visini osnovnog kapitala društva za upravljanje,
- b) izjavu da svaki fond na koji se odnosi obavještenje iz stava 1. ovog člana ispunjava propisane zakonske uslove za otvorene investicione fondove sa javnom ponudom.
(4) Izuzetno od odredbe stava 2. ovog člana, Komisija neće dostaviti obavještenje o osnivanju poslovnice nadležnom organu države članice ako na osnovu dostavljenih podataka iz stava 1. ovog člana i na osnovu prijedloga obima poslovanja zaključi da postoji osnovana sumnja u pogledu organizacije ili vođenja poslova poslovnice, odnosno finansijske sposobnosti društva za upravljanje za poslovanje u državi članici, o čemu će donijeti odgovarujeće rješenje.
(5) Rješenje iz stava 4. ovog člana je konačno i protiv njega društvo za upravljanje ima pravo da pokrene upravni spor.
(6) Društvo za upravljanje mora obavijestiti Komisiju o promjeni podataka iz stava 1. ovog člana, najmanje mjesec dana prije namjeravanih promjena.
Član 34
(1) Društvo za upravljanje koje namjerava da neposredno obavlja poslove upravljanja fondovima na području države članice mora o tome obavijestiti Komisiju, navodeći državu članicu u kojoj namjerava započeti sa neposrednim obavljanjem poslova upravljanja fondovima i uz obavještenje mora priložiti:
- a) plan aktivnosti,
- b) podatke i dokumentaciju iz člana 33. stav 1. tačka b) ovog zakona.
(2) Komisija mora, najkasnije u roku mjesec dana od prijema obavještenja iz stava 1. ovog člana, obavještenje zajedno sa prilozima dostaviti nadležnom organu države članice i o tome obavijestiti društvo za upravljanje.
(3) Zajedno sa obavještenjem iz stava 2. ovog člana nadležnom organu države članice Komisija mora dostaviti:
- a) podatke o visini osnovnog kapitala društva za upravljanje,
- b) izjavu da svaki fond na koji se odnosi obavještenje iz stava 1. ovog člana ispunjava propisane zakonske uslove za otvorene investicione fondove sa javnom ponudom.
(4) Društvo za upravljanje mora Komisiju obavijestiti o promjeni podataka iz stava 1. ovog člana, najmanje mjesec dana prije namjeravanih promjena.
(5) Odredbe ovog člana primjenjuju se i u slučaju kada društvo za upravljanje ovlasti drugo lice za obavljanje pojedinih djelatnosti iz predmeta svog poslovanja.
Član 35
(1) Komisija obavlja nadzor nad poslovanjem poslovnice društva za upravljanje u državi članici, odnosno nad neposrednim obavljanjem poslova društva za upravljanje u državi članici.
(2) Komisija može zahtijevati od nadležnog organa države članice u kojoj društvo za upravljanje obavlja djelatnost da sprovede postupak nadzora nad poslovanjem poslovnice ako bi se na taj način ubrzao i pojednostavio postupak nadzora, u skladu sa načelima efikasnosti, ekonomičnosti i postupanja u razumnom roku. Pod istim uslovima mogu se ovlastiti lica ovlašćena od strane nadležnog organa države članice za učešće u postupku nadzora.
Član 36
(1) Društvo za upravljanje može obavljati poslove upravljanja fondovima u državama koje nisu države članice isključivo osnivanjem poslovnice.
(2) Za osnivanje poslovnice u inostranstvu društvo za upravljanje mora dobiti dozvolu Komisije.
(3) Na postupak izdavanja dozvole za osnivanje poslovnice shodno se primjenjuje odredba člana 33. ovog zakona.
(4) Komisija može da odbije izdavanje dozvole za osnivanje poslovnice ako je vjerovatno da bi sprovođenje nadzora nad društvom za upravljanje bilo otežano u značajnijoj mjeri.
(5) Odredbe ovog člana primjenjuju se i u slučaju kada društvo za upravljanje ovlasti drugo lice za obavljanje pojedinih djelatnosti iz predmeta svog poslovanja.
(6) Odredbe ovog člana shodno se primjenjuju i u slučaju kada društvo namjerava da obavlja poslove upravljanja fondovima u Federaciji BiH i Brčko Distriktu BiH.
- Poslovanje fonda i društva za upravljanje sa sjedištem u državama članica