Zakon o statistici Republike Srpske
("Sl. glasnik RS", br. 85/2003)
I - OPŠTE ODREDBE
Član 1
Ovim zakonom uređuje se organizacija statistike u Republici Srpskoj, njen djelokrug rada, ovlašćenja, odgovornosti, kao i druga pitanja značajna za proizvodnju statistike.
Član 2
- Proizvodnja statistike, uključuje sve aktivnosti potrebne za pripremu, prikupljanje, pohranjivanje, obradu, kompilaciju, analizu i distribuciju statističkih podataka.
- Statistički program, (u daljem tekstu: Program), podrazumijeva detaljno regulisanu strukturu iz poglavlja 3, ovog zakona, koja se odnosi na: koordinaciju, usklađivanje, planiranje, sakupljanje, izradu i distribuciju statističkih podataka.
- Statistički podaci su podaci dobijeni od izvještajnih jedinica i obrađeni, odnosno distribuirani u okviru Programa, ali i drugi statistički podaci prikupljeni od strane ovlašćenih organa i organizacija.
- Izvještajna jedinica je pravni subjekt, odnosno fizičko lice, koje je Programom utvrđeno kao davaoc podataka.
- Povjerljivi podaci su podaci koji se koriste za proizvodnju statistike, iz kojih se posredno ili neposredno mogu identifikovati sve pojedinačne izvještajne jedinice.
- Korisnici su fizička lica i pravni subjekti, koji koriste statističke podatke.
Član 3
Proizvodnja statistike obuhvata statističke podatke i informacije o stanju u pojedinim oblastima društvenog života, stanju i kretanju stanovništva, ekonomskim, socijalnim i drugim pojavama neophodnim za praćenje i usmjeravanje društveno-ekonomskog razvoja, obavještavanja javnosti, razmjenu informacija i međunarodna poređenja o takvim pojavama i kretanjima.
II - ORGANIZACIJA STATISTIKE
Član 4
Nadležni organ za poslove statistike je Republički zavod za statistiku (u daljem tekstu: Zavod).
Proizvodnju statistike u okviru poslova iz svog djelokruga organizuje i vrši: Ministarstvo finansija, Ministarstvo unutrašnjih poslova, Ministarstvo pravde, Ministarstvo rada i boračko invalidske zaštite, Fond zdravstvenog osiguranja, Zavod za zaštitu zdravlja, Agencija za bankarstvo, Fond penzijskog i invalidskog osiguranja i Republički hidrometerološki zavod, (u daljem tekstu: ovlašćeni organi i organizacije).
Odnosi između Zavoda i ovlašćenih organa i organizacija, zasnivaju se na međusobnoj saradnji.
Član 5
Pri proizvodnji statistike primjenjuju se jedinstvene metodologije i jedinstveni statistički standardi, usklađeni sa usvojenim standardima BiH, temeljnim principima zvanične statistike usvojenim od strane Komisije UN-a.
Ovlašćeni organi i organizacije u pripremi propisa i akata kojima se na osnovu ovlašćenja iz zakona propisuje uvođenje i vođenje evidencije i registara, koji mogu da služe kao izvor podataka za proizvodnju statistike, pribavljaju od Zavoda saglasnost o metodološkim osnovama tih evidencija i registara.
Član 6
Zavod utvrđuje metodologiju i standarde za realizaciju Programa na nivou Republike Srpske.
Ovlašćeni organi i organizacije utvrđuju metodologiju i standarde za proizvodnju statistike iz svoje nadležnosti, po prethodno pribavljenoj saglasnosti Zavoda, za realizaciju Programa Republike Srpske i saglasnost Agencije za statistiku BiH, za realizaciju Statističkog programa BiH.
Metodologija i statistički standardi za realizaciju Programa objavljuju se u “Službenom glasniku Republike Srpske”.
Član 7
Zavod je dužan da dostavi obrađene podatke Agenciji za statistiku BiH, za realizaciju Statističkog programa BiH, u skladu sa utvrđenim metodologijama, statističkim standardima, smjernicama i rokovima Agencije za statistiku BiH.
Član 8
Izvještajna jedinica je, dužna da Zavodu ili licu koje je on ovlastio, u određenom roku i bez naknade, obezbijedi potpune i tačne podatke o pojavama koje su na osnovu ovog zakona utvrđene kao potrebna za priozvodnju statistike i da im omogući provjeravanje datih podataka.
III - STATISTIČKI PROGRAM I PLAN RADA
Član 9
Proizvodnja statistike utvrđuje se Programom i Planom rada, koji obezbjeđuje i realizaciju Statističkog programa BiH.
Program donosi Narodna skupština Republike Srpske, na prijedlog Vlade Republike Srpske, svake godine, za period od četiri godine.
Plan rada donosi Vlada na prijedlog Zavoda, a donosi se za svaku kalendarsku godinu.
Nacrt Programa i Plana rada priprema Zavod u saradnji sa ovlašćenim organima i organizacijama, uzimajući u obzir potrebe i mogućnost proizvodnje statistike.
Član 10
Zahtjeve za izmjene i dopune Programa, zainteresovane izvještajne jedinice i korisnici statističkih podataka dostavljaju nadležnim organima i organizacijama i Zavodu najkasnije do 31. marta tekuće godine.
Zavod u saradnji sa ovlašćenim organima i organizacijama, razmatra primljene zahtjeve i podnosi Vladi Republike Srpske, prijedlog za izmjene i dopune Programa. Uz prijedloge za izmjene i dopune Zavod prilaže i prijedlog neusvojenih zahtjeva za izmjene i dopune, sa obrazloženjem.
Član 11
Program sadrži: naziv aktivnosti, cilj, učestalost sprovođenja, izvor podataka, kratak opis aktivnosti, izvještajna jedinica, metodologija i standardi koji će se koristiti, nivo za koji se podaci utvrđuju, rok dostave podataka za izvještajne jedinice i rok za realizaciju.
Član 12
Plan rada sadrži predložene aktivnosti za kalendarsku godinu, uključujući i projekciju troškova, kao i operativne troškove Savjeta za statistiku.
Planom rada mogu biti obuhvaćene i aktivnosti koje nisu u Programu.
Program i Plan rada se objavljuju u “Službenom glasniku Republike Srpske”.
Član 13
Vlada Republike Srpske, može na prijedlog Zavoda, donijeti odluku o sprovođenju aktivnosti koje nisu definisane Planom rada.
Aktivnosti velikog obima, uređuju se posebnim zakonom.
Član 14
Zavod, u saradnji sa ovlašćenim organima i organizacijama, u roku od tri mjeseca od isteka kalendarske godine, podnosi Vladi izvještaj o izvršenju Plana rada, koji se objavljuje nakon razmatranja.
Izvještaj, sadrži i informacije o rezultatima statističke proizvodnje, stepenu realizacije i problemima u realizaciji Plana rada.
IV - SAVJET ZA STATISTIKU
Član 15
Ovim zakonom osniva se Savjet za statistiku Republike Srpske (u daljem tekstu: Savjet). Savjet sačinjavaju direktor Zavoda i četiri člana koje imenuje Vlada Republike Srpske, u skladu sa kvalifikacijama, ugledom i profesionalnim poznavanjem oblasti statistike, ekonomije ili predstavnici značajnih udruženja i asocijacija.
Vlada Republike Srpske imenuje četiri člana Savjeta, na period od četiri godine.
Direktor Zavoda je po svojoj funkciji, predsjednik Savjeta za statistiku.
Član 16
Savjet, kao stručno i savjetodavno tijelo za strateška i razvojna pitanja organizovanja i proizvodnje statistike, daje mišljenje u vezi sa pripremom i realizacijom Programa, funkcionisanjem i daljim razvojem statistike.
Savjet ima svoj poslovnik o radu koji se donosi na prvoj sjednici Savjeta.
V - PRINCIPI I TEHNIČKA AUTONOMIJA
Član 17
- Da bi se obezbijedio kvalitet statističkih podataka i očuvalo povjerenje javnosti u podatke, u organizovanju i proizvodnji statistike, primjenjivaće se principi nepristrasnosti pouzdanosti, transparentnosti, pravovremenosti, profesionalne nezavisnosti i statističke povjerljivosti u smislu da se, pojedinačni podaci, koriste isključivo u statističke svrhe.
- Statistika Republike Srpske ima za cilj da što objektivnije prikaže stvarno stanje, da se distribucija podataka izvrši na neutralan i nepristrasan način, kao i da se ispoštuje pravo građana na pristup javnim informacijama.
- Povjerljivi podaci koji se prikupljaju u statističke svrhe, ne smiju se koristiti u druge svrhe.
- Javnosti su dostupne informacije koje su potrebne za procjenu kvaliteta statističkih podataka Republike Srpske, a posebno metoda i načina na koji su ti principi ispoštovani.
- Zavod informiše sve izvještajne jedinice, o tome, da će se prikupljeni podaci koristiti samo u statističke svrhe, a povjerljivi podaci u smislu ovog zakona ostaju, povjerljivi podaci.
- Zavod i ovlašćeni organi i organizacije nezavisni su u proizvodnji statistike iz svog djelokruga.
- Prilikom realizacije Programa, osoblje Zavoda neće primati ili tražiti uputstva od drugih državnih organa, političkih stranaka, ili drugih interesnih grupa, a posebno prilikom selekcija izvora podataka, statističkih metoda i procedura, a u vezi sa sadržajem i formom distribucije, kao i zaštitom povjerljivih podataka.
- Organi vlasti i druge interesne grupe, će poštovati principe utvrđene ovim zakonom i neće vršiti uticaj na osoblje Zavoda prilikom obavljanja njihovih zadataka.
VI - SREDSTVA ZA FINANSIRANjE RADA ZAVODA
Član 18
Sredstva potrebna za realizaciju Plana rada i Savjeta obezbjeđuju se u budžetu Republike Srpske.
Član 19
Ako korisnik zatraži da mu se rezultati pripreme na način koji odstupa od utvrđenog programa obrade i objavljivanja, Zavod, odnosno ovlašćeni organi i organizacije, imaju pravo na naknadu nastalih troškova.
Član 20
Prihodi koji su ostvareni na način predviđen članom 19. ovog zakona mogu se koristiti za unapređenje i modernizaciju rada Zavoda.
VII - OBJAVLjIVANjE REZULTATA I KORIŠĆENjE PODATAKA
Član 21
Rezultate proizvodnje statistike objavljuje Zavod, odnosno ovlašćeni organi i organizacije iz člana 4. stav 2. ovog zakona, u skladu sa programom obrade i objavljivanja.
Član 22
Zavod i ovlašćeni organi i organizacije dužni su da međusobno sarađuju i razmjenjuju raspoložive podatke i informacije radi formiranja i održavanja statističkih baza podataka, registara, banke agregiranih statističkih podataka i drugih zajedničkih sadržaja kojima se upotpunjuje jedinstvo statističkog sistema i obezbjeđuju podaci za korisnike, razmjenu informacija i međunarodna poređenja.
Obaveze pojedinih nosilaca zadataka iz stava 1. ovog člana, prema potrebi, bliže se definišu Programom iz člana 9. ovog zakona.
Član 23
Zavod i ovlašćeni organi i organizacije dužni su da planove i način objavljivanja statističkih podataka i informacija iz svog djelokruga međusobno usklađuju, primjenjujući standarde za objavljivanje podataka i informacija.
Član 24
Zavod i ovlašćeni organi i organizacije mogu korisnicima davati na korišćenje i podatke pripremljene na način koji odstupa od utvrđenog programa obrade i objavljivanja, ako ti podaci ne predstavljaju tajnu u smislu člana 25. ovog zakona. Način davanja tih podataka utvrđuje se opštim aktom Zavoda, odnosno ovlašćenog organa ili organizacije.
VIII - POVJERLjIVOST PODATAKA I ZAŠTITA LIČNIH PODATAKA
Član 25
Podaci koji su prikupljeni obrađeni i pohranjeni, smatraju se povjerljivim ako je putem tih podataka moguće neposredno ili posredno identifikovati izvještajne jedinice, čime se otkrivaju pojedinačni podaci.
Izvještajna jedinica se neposredno identifikuje putem adrese, odnosno putem dodijeljenog identifikacionog broja.
Posredna identifikacija je utvrđivanje identiteta izvještajne jedinice putem dedukcije, uzimajući u obzir sve mjere da bi se identifikovala izvještajna jedinica.
Član 26
Zavod je obavezan da dostavi Agenciji za statistiku BiH, sve podatke koje Agencija smatra neophodnim za sprovođenje Statističkog programa BiH.
Razmjena podataka, neophodna za izvršenje Programa, između Zavoda i Agencije ne podliježe ograničenjima koji su u vezi sa zaštitom povjerljivih podataka.
Član 27
Statistički podaci se ne smiju dostavljati korisnicima ukoliko sadrže ili otkrivaju povjerljive podatke.
Povjerljivim podacima se smatraju podaci za izvještajnu jedinicu ili grupu koja se sastoji od najmanje tri izvještajne jedinice, gdje udio jedne jedinice u grupi prelazi 85%.
Pojedinačni podaci o pravnim subjektima i fizičkim licima mogu se dostavljati ili saopštavati, samo ako su pravni subjekti i fizička lica dali saglasnost za saopštavanje ili objavljivanje.
Član 28
Prilikom prikupljanja, obrade i dostave podataka, Zavod i ovlašćeni organi i organizacije preuzimaju sve mjere: organizacione, regulatorne, administrativne i tehničke prirode koje su potrebne da se zaštite povjerljivost podataka i onemogući nedozvoljeni pristup, objavljivanje i korišćenje podataka.
Lica koja prilikom obavljanja svojih poslova mogu imati pristup povjerljivim podacima, moraju se pridržavati odredbi ovog zakona i nakon što prestanu obavljati svoje funkcije.
Član 29
Prilikom obavljanja svojih zadataka utvrđenim ovim zakonom, Zavod djeluje u skladu sa Zakonom o zaštiti ličnih podataka BiH (“Službeni glasnik BiH”, broj 32/01).
IX - KAZNENE ODREDBE
Član 30
Novčanom kaznom u iznosu od 500 KM do 15.000 KM kazniće se za prekrašaj:
- preduzeće, ustanova, zadruga i oblici njihovog udruživanja ako za potrebe statističkih aktivnosti ne dostavi nadležnom statističkom i ovlašćenom organu, tražene podatke u propisanom roku ili dostavi nepotpune, odnosno netačne podatke ili onemogući provjeravanje dostavljenih podataka;
- za prekršaj iz stava 1. ovog člana kazniće se i odgovorno lice u izvještajnoj jedinici, odnosno preduzeću, ustanovi organizaciji ili drugom pravnom subjektu novčanom kaznom u iznosu od 200 KM do 1.700 KM.
Član 31
Novčanom kaznom u iznosu od 50 KM do 1.700 KM kazniće se za prekršaj fizičko lice, ako za potrebe statističkih aktivnosti ne da nadležnom statističkom organu tražene podatke u propisanom roku ili dostavi netačne, odnosno nepotpune podatke ili onemogući provjeravanje dostavljenih podataka.
Član 32
Svako lice koje ima pristup povjerljivim podacima, u obavljanju svog posla, a koje nezakonito i svjesno izađe u javnost sa povjerljivim informacijama, čini prekršaj koji se kažnjava novčanom kaznom u iznosu od 200 KM do 1.700 KM.
X - PRELAZNE I ZAVRŠNE ODREDBE
Član 33
Danom stupanja na snagu ovog zakona prestaje da važi Zakon o statističkim istraživanjima (“Službeni glasnik Republike Srpske”, broj 21/96).
Član 34
Ovaj zakon stupa na snagu osmog dana nakon objavljivanja u “Službenom glasniku Republike Srpske”.
