Podzakonski akt
Pravilnik o zdravstvenoj zaštiti sportista
("Sl. glasnik RS", br. 47/2021)
Član 1
Ovim pravilnikom propisuju se način, vrsta, obim i dinamika kojom se sprovode sistematski pregledi za sve takmičare koji učestvuju u sistemu takmičenja, shodno pravilima republičkih sportskih saveza kojima se definiše dinamika pregleda.
Član 2
Sportske organizacije i pojedinci koji organizuju sistematsko fizičko vježbanje, sportsku aktivnost i takmičenja obezbjeđuju zdravstvenu zaštitu svojim članovima i učesnicima u takmičenju u skladu sa ovim pravilnikom.
Član 3
Svi sportisti, bez obzira na starosnu dob, registrovani kod nadležnog republičkog sportskog saveza i aktivni u sportskom sistemu Republike Srpske obavezni su da se podvrgnu utvrđivanju zdravstvene sposobnosti najmanje za period od jedne godine ako pravilima republičkog sportskog saveza nije određen kraći period.
Član 4
Prije početka i za vrijeme bavljenja sportskom aktivnošću svako lice koje učestvuje u sportskoj aktivnosti obavezno je da obavi odgovarajući sistematski pregled.
Član 5
Pod sistematskim pregledom sportista podrazumijeva se prethodni sistematski pregled, pregled prije početka sportskih aktivnosti, periodični opšti i posebni sistematski pregledi i vanredni, odnosno kontrolni sistematski pregledi u toku sportske aktivnosti.
Član 6
Prethodni sistematski pregled, pregled sportista prije početka sportskih aktivnosti obuhvata:
1) antropometrijska mjerenja (tjelesna visina, tjelesna težina, dinamometrija, tjelesni sastav),
2) pregled oštrine vida, po potrebi i fundusa,
3) osnovne laboratorijske pretrage (kompletna krvna slika, sedimentacija, kvalitativni pregled urina, diferencijalna krvna slika, glukoza u krvi, po potrebi urea u krvi ili urinu, kreatinin u krvi i dr.),
4) EKG u miru (po potrebi i sa opterećenjem),
5) fizikalni pregled sa mjerenjem krvnog pritiska u miru (po potrebi i nakon opterećenja) i auskultacijom srca i pluća,
6) spirometriju,
7) po potrebi i testiranje testom za ispitivanje funkcije kardiovaskularnog sistema (Harvard step-test, Astrandov test na bicikl-ergometru, spiroergometrija i dr.),
8) kod pojedinih sportova (auto-moto sport) obavezan nalaz krvne grupe sa Ph faktorom.
Član 7
(1) Periodični opšti sistematski pregled obuhvata:
1) antropometrijska mjerenja (tjelesna visina, tjelesna težina, dinamometrija, tjelesni sastav),
2) osnovne laboratorijske pretrage iz člana 6. tačka 3) ovog pravilnika (najmanje jedanput godišnje),
3) EKG u miru (po potrebi i nakon opterećenja),
4) fizikalni pregled sa mjerenjem krvnog pritiska u miru (po potrebi i nakon opterećenja) i auskultacijom srca i pluća,
5) spirometriju.
(2) Kod vrhunskih sportista, profesionalnih sportista i kategorisanih sportista periodični posebni sistematski pregled, pored mjerenja iz stava 1. ovog člana, može da sadrži: brzinu neuro-mišićne reakcije, RTG snimak pluća (jedanput godišnje), osnovna motorička testiranja i testiranja funkcionalnih sposobnosti kardiovaskularnog sistema (Harvard step-test, Astrandov test na biciklergometru, spiroergometrija), kao i psihodijagnostičku procjenu ličnosti od strane diplomiranog psihologa.
(3) Kod pojedinih sportova (aero-sport, auto-moto sport, podvodni sportovi, boks i sl.) periodični posebni sistematski pregled, zavisno od sportske discipline, može da sadrži i pregled doktora medicine specijaliste oftalmologije, doktora medicine specijaliste neurologije, doktora medicine specijaliste otorinolaringologije, po potrebi i drugih specijalista neke od grana medicine, kao i psihodijagnostičku procjenu ličnosti od strane diplomiranog psihologa.
(4) Periodični posebni pregled sportista do 18 godina, koji po preporuci sportskog stručnjaka žele da se takmiče u starijoj uzrasnoj kategoriji jer svojim psihofizičkim mogućnostima prevazilaze svoj uzrast u kategoriji, pored mjerenja iz stava 1. ovog člana, obuhvata i RTG snimak podlaktica sa ocjenom dobnog razvoja kostiju, pregled diplomiranog psihologa sa psihodijagnostičkom procjenom razvoja ličnosti, po potrebi testiranje funkcionalnih sposobnosti kardiovaskularnog sistema i obaveznu saglasnost roditelja.
(5) Dobna granica za obavljanje periodičnog posebnog pregleda sportista do 18 godina određuje se u skladu sa pravilima nadležnog republičkog sportskog saveza sportiste, u kojem mora biti precizirana starosna granica za svaku kategoriju.
Član 8
(1) Vanredni, odnosno kontrolni sistematski pregled zakazuje se na zahtjev sportskog stručnjaka, sportiste, roditelja ili na zahtjev drugih nadležnih organa zbog povrede, oboljenja, dopinga, zloupotrebe suplemenata i slično, a to i određuje sadržaj vanrednog sistematskog pregleda.
(2) Sadržaj vanrednog, odnosno kontrolnog sistematskog pregleda određuje isključivo specijalista medicine sporta.
Član 9
(1) Sportski stručnjaci, stručnjaci u sportu, te lica koja učestvuju u organizaciji ili vođenju takmičenja, a nalaze se u neposrednom kontaktu sa sportistima na takmičenju ili trenažnom procesu, obavljaju sistematski pregled jedanput godišnje uz obaveznu psihodijagnostičku procjenu ličnosti od strane diplomiranog psihologa.
(2) Vrstu i obim sistematskog pregleda za lica iz stava 1. ovog člana koji se obavljaju jedanput godišnje odrediće doktor medicine - specijalista medicine sporta.
Član 10
(1) Zdravstvena zaštita sportista, odnosno obavljanje sistematskih pregleda iz člana 3. ovog pravilnika sprovodi se u JZU Zavod za medicinu rada i sporta Republike Srpske (u daljem tekstu: Zavod).
(2) Zdravstvena zaštita sportista sprovodi se po jedinstvenoj metodologiji i organizaciji rada Zavoda, odnosno njegovih poslovnih jedinica na čijem području se organizuje sistematsko fizičko vježbanje i sportska aktivnost.
Član 11
(1) Zahtjev za sistematski pregled sportiste mogu podnijeti sportska organizacija, republički sportski savez, odnosno sam sportista.
(2) Zahtjev iz stava 1. ovog člana podnosi se Zavodu najkasnije 30 dana prije početka takmičenja.
(3) Zavod je dužan da obezbijedi pravovremeno obavljanje sistematskih pregleda koji predstavljaju uslov za nastup sportista Republike Srpske na takmičenjima.
(4) Zavod može dio sistematskih pregleda obaviti u saradnji sa domovima zdravlja, o čemu vodi evidenciju.
Član 12
Zdravstvenu zaštitu sportista, odnosno ocjenu zdravstvenog stanja sportista utvrđuje doktor medicine - specijalista medicine sporta.
Član 13
(1) Doktor medicine - specijalista medicine sporta, na osnovu izvršenih zdravstvenih pregleda, daje ocjenu zdravstvenog stanja i fizičke sposobnosti za učešće na sportskim takmičenjima u okvirima sportske grane.
(2) Podaci sa ocjenom iz stava 1. ovog člana upisuju se u medicinsku dokumentaciju.
(3) Ocjena se dostavlja sportisti, odnosno njegovoj sportskoj organizaciji i Savezu, a nalaz i mišljenje porodičnom ljekaru.
(4) Ocjena iz stava 1. ovog člana upisuje se u takmičarsku knjižicu.
Član 14
Na osnovu izvršenog sistematskog pregleda daje se ocjena, koja može biti:
1) sposoban/-a,
2) sposoban/-a sa ograničenjem,
3) privremeno nesposoban/-a,
4) nesposoban/-a za predloženu sportsku granu,
5) nesposoban/-a,
6) ocjena i mišljenje se ne mogu dati zbog _____________ (navesti razlog).
Član 15
Stupanjem na snagu ovog pravilnika prestaje da važi Pravilnik o zdravstvenom nadzoru i zdravstvenoj zaštiti nad licima koja se organizovano bave sistematskim fizičkim vježbanjem i sportskim aktivnostima ("Službeni glasnik Republike Srpske", broj 28/02).
Član 16
Ovaj pravilnik stupa na snagu osmog dana od objavljivanja u "Službenom glasniku Republike Srpske".
