Izborni zakon Bosne i Hercegovine 2001 2022

 

IZBORNI ZAKON BOSNE I HERCEGOVINE

("Sl. glasnik BiH", br. 23/2001, 7/2002, 9/2002, 20/2002, 25/2002 - ispr., 4/2004, 20/2004, 25/2005, 77/2005, 11/2006, 24/2006, 33/2008, 37/2008, 32/2010, 48/2011 - odluka US, 63/2011 - odluka US, 18/2013, 7/2014, 31/2016, 54/2017 - odluka US, 41/2020, 38/2022, 51/2022 i 67/2022)

 

POGLAVLjE 1

OSNOVNE ODREDBE

Član 1.1

Ovim zakonom uređuje se izbor članova i delegata Parlamentarne skupštine Bosne i Hercegovine i članova Predsjedništva Bosne i Hercegovine, te utvrđuju principi koji važe za izbore na svim nivoima vlasti u Bosni i Hercegovini.

Član 1.1a

Značenje pojedinih izraza korišćenih u ovom zakonu:

1) "Politički subjekt" podrazumijeva političku stranku, nezavisnog kandidata, koaliciju ili listu nezavisnih kandidata, ovjeren za učešće na izborima u skladu sa ovim zakonom.

2) "Izborna jedinica" podrazumijeva:

1. a) osnovna izborna jedinica podrazumijeva opštinu, grad Banjaluku, Brčko Distrikt BiH, gradsku izbornu jedinicu Grada Mostara i izborne jedinice gradskog područja Grada Mostara u kojoj se bira i konstituiše ukupan broj predstavnika za određeni nivo vlasti i koje unutar sebe nemaju višečlane izborne jedinice,
2. b) kantonalnu izbornu jedinicu u kojoj se bira i konstituiše ukupan broj predstavnika za određeni nivo vlasti i koja unutar sebe nema višečlane izborne jedinice,
3. c) entitetsku izbornu jedinicu u kojoj se bira i konstituiše entitetski nivo vlasti i koja unutar sebe ima višečlane izborne jedinice i
4. d) entitetsku izbornu jedinicu u kojoj se bira državni nivo vlasti.

3) "Višečlana izborna jedinica" podrazumijeva izbornu jedinicu u kojoj se bira više od jednog a manje od ukupnog broja predstavnika za određeni nivo vlasti.

4) "Izborni ciklus" podrazumijeva mandatni period koji se odnosi na određeni nivo vlasti.

5) "Izborni prag" podrazumijeva određen procenat osvojenih glasova (važećih glasačkih listića) koji mora osvojiti politički subjekt da bi stekao pravo učešća u raspodjeli mandata.

6) "Izborna kampanja" podrazumijeva radnje i postupke u periodu utvrđenom ovim zakonom u kojem politički subjekt na zakonom utvrđen način upoznaje birače i javnost sa svojim programom i kandidatima za predstojeće izbore.

7) "Kompenzacioni mandati" podrazumijevaju mandate koji se raspodjeljuju na liste političkih stranaka ili koalicija prema broju dobijenih važećih glasova i služe da kompenzuju nedovoljnu proporcionalnost na nivou entiteta, a koja nastaje sabiranjem rezultata za pojedine višečlane izborne jedinice u entitetu.

8) "Pripadnik nacionalne manjine" podrazumijeva državljanina Bosne i Hercegovine koji ne pripada nijednom od tri konstitutivna naroda. Nacionalnu manjinu čine ljudi istog ili sličnog etničkog porijekla, iste ili slične tradicije, običaja, vjerovanja, jezika, kulture i duhovnosti i bliske ili srodne istorije i drugih obilježja.

9) "Raseljeno lice" podrazumijeva državljanina Bosne i Hercegovine kojem je status raseljenog lica utvrdio nadležni organ uprave za pitanja raseljenih lica u skladu sa zakonom.

10) "Izbjeglo lice" podrazumijeva državljanina BiH koji ima biračko pravo i boravi u inostranstvu u statusu izbjeglog lica iz BiH.

11) "Parlamentarna stranka" podrazumijeva političku partiju koja je zastupljena u predstavničkim ili zakonodavnim organima vlasti.

12) "Izborni period" podrazumijeva period od dana raspisivanja izbora do dana potvrđivanja rezultata izbora.

13) "Izborna godina" je period koji se poklapa sa kalendarskom godinom u kojoj je predviđeno da će se održati izbori.

14) "Birač" u smislu ovog zakona je državljanin Bosne i Hercegovine koji je upisan u Centralni birački spisak.

15) "Glasač" u smislu ovog zakona je državljanin Bosne i Hercegovine koji je upisan u Centralni birački spisak i koji je ostvario aktivno biračko pravo.

16) "Elektronski mediji", u smislu ovog zakona, su javne i privatne televizijske i radio stanice sa odgovarajućom dozvolom Regulatorne agencije za komunikacije (RAK).

17) "Onlajn mediji", u smislu ovog zakona, su internet portali i druge internetske platforme koje predstavljaju sredstva komunikacije sa ciljem informisanja od javnog interesa.

18) "Štampani mediji", u smislu ovog zakona, su štampane publikacije, poput npr. novina, tabloida, časopisa, knjiga, pamfleta, a koje predstavljaju sredstva masovne komunikacije sa ciljem informisanja od javnog interesa.

19) "Društvene mreže" su internetske ili mobilne platforme koje omogućavaju dvosmjernu interakciju putem sadržaja i komunikacije koje generišu korisnici, odnosno mediji dostupni na određenim platformama dizajniranim da korisnicima omoguće kreiranje sadržaja i interakciju s informacijama i njihovim izvorima.

20) "Govor mržnje" je svaki oblik javnog izražavanja ili govora koji izaziva ili potiče mržnju, diskriminaciju ili nasilje protiv bilo kojeg lica ili grupe lica, na osnovu rase, boje kože, nacionalnosti, pola ili vjere, etničkog porijekla ili bilo koje druge lične karakteristike ili orijentacije koja podstiče na diskriminaciju, neprijateljstvo i nasilje.

21) "Zloupotreba javnih sredstava i resursa", u smislu ovog zakona, je bilo koje nezakonito korištenje sredstava i resursa države BiH, entiteta, kantona, Brčko distrikta BiH i drugih jedinica lokalne uprave i samouprave, kojim kandidati na izborima i izbornim listama, kao javni ili državni zvaničnici, ili neposredno izabrana lica, raspolažu za potrebe obavljanja službene dužnosti. Pod resursima se, u smislu ove definicije, podrazumijevaju pokretna i nepokretna imovina, kao i svi ljudski resursi javnih institucija koji se koriste u okviru radnog vremena.

Član 1.2

Sredstva za sprovođenje izbora su sredstva za materijalne troškove i sredstva za naknade za rad organa za sprovođenje izbora.

Sredstva za materijalne troškove su sredstva za obezbjeđenje vršenja ovlašćenja organa za sprovođenje izbora iz člana 2.9 i člana 2.13 ovog zakona i Odluke Centralne izborne komisije Bosne i Hercegovine (u daljnjem tekstu: Centralna izborna komisija BiH) kojom se utvrđuje nadležnost izbornih komisija entiteta a u skladu sa članom 2.21 ovog zakona.

Sredstva za naknade za rad organa za sprovođenje izbora su sredstva utvrđena u članu 2.12 stav 9. i članu 2.19 stav 16. i 17. ovog zakona.

Član 1.2a

(1) U budžetu institucija Bosne i Hercegovine i međunarodnih obaveza Bosne i Hercegovine (u daljem tekstu: budžet BiH) obezbjeđuju se sredstva za obezbjeđenje vršenja ovlašćenja Centralne izborne komisije BiH iz člana 2.9 i člana 2.19 stav 17. ovog zakona.

(2) U budžetu entiteta i kantona obezbjeđuju se sredstva za vršenje ovlašćenja izbornih organa iz člana 2.21 ovog zakona u skladu sa Odlukom Centralne izborne komisije BiH, kojom se utvrđuje nadležnost ovih izbornih organa, kao i nedostajuća sredstva za finansiranje obaveza iz stava 3. ovog člana.

(3) U budžetu opština i grada obezbjeđuju se sredstva za vršenje ovlašćenja opštinskih izbornih komisija iz člana 2.13 i sredstva za naknade iz člana 2.12 stav 9. i i članu 2.19 stav 16. ovog zakona.

(4) U budžetu Brčko Distrikta obezbjeđuju se sredstva za vršenje ovlašćenja izborne komisije Brčko Distrikta i sredstva za naknade za rad izborne komisije i biračkih odbora Brčko Distrikta u skladu sa Izbornim zakonom Brčko Distrikta.

(5) Sredstvima za vršenje ovlašćenja i sprovođenje izbora samostalno raspolaže u okviru odobrenog budžeta, izborna komisija iz st. 1, 2, 3. i 4. ovog člana, koja je ovlašćena da odredi način korišćenja sredstava i sprovodi nadzor nad njihovom raspodjelom i korišćenjem.

(6) Ukupan iznos sredstava za provođenje izbora predviđen odgovarajućim budžetima, institucije iz st. (1), (2), (3) i (4) ovog člana moraju staviti na raspolaganje najkasnije u roku od 15 dana od dana donošenja odluke Centralne izborne komisije BiH o raspisivanju izbora.

(7) U slučaju da budžet za fiskalnu godinu u kojoj se održavaju izbori nije usvojen, institucije iz stava (9) ovog člana obezbjeđuju sredstva za vrijeme privremenog finansiranja, bilo iz prenesenih sredstava akumuliranog viška prihoda preostalog nakon pokrića rashoda iz prethodnih fiskalnih godina, iz sredstava tekućih rezervi ili sredstava iz bilo kojeg drugog izvora ili kategorije prihoda.

(8) Nijedna odredba ovog člana ne smije se tumačiti na način na koji se sprečava raspodjela sredstava prije isteka roka iz stava (6).

(9) Za sprovođenje odredbi ovog člana nadležno je Ministarstvo finansija i trezora Bosne i Hercegovine i institucije nadležne za izvršenje budžeta na relevantnom nivou vlasti.

Član 1.2b

Kada načelniku opštine, odnosno gradonačelniku, koji je neposredno izabran, prestane mandat u skladu sa zakonom, sredstva za sprovođenje novih izbora obezbijediće se u budžetu opštine, odnosno grada za koje se sprovodi izbor za načelnika opštine, odnosno za gradonačelnika.

Član 1.3

Izbor članova svih organa vlasti vrši se na osnovu slobodnih izbora opšteg i jednakog biračkog prava direktno od birača tajnim glasanjem, osim ako ovim zakonom nije drugačije određeno.

Član 1.3a

Članovi predstavničkih tijela izabrani u skladu sa ovim zakonom, osim u slučajevima utvrđenim članom 1.10 ovog zakona, ne mogu se opozvati.

Mandat članova predstavničkih tijela izabranih na redovnim izborima traje četiri godine i teče od dana objavljivanja rezultata izbora u Službenom glasniku BiH.

Izabrani nosilac mandata izabran na neposrednim i posrednim izborima dužan je da potpiše izjavu kojom odbija ili prihvata mandat na obrascu koji propisuje Centralna izborna komisija BiH u roku od sedam dana od prijema izjave.

Član 1.4

Svaki državljanin Bosne i Hercegovine sa navršenih osamnaest (18) godina života ima pravo da glasa i da bude biran (u daljem tekstu: biračko pravo), u skladu sa odredbama ovog zakona.

Da bi ostvario svoje biračko pravo, državljanin mora biti upisan u Centralni birački spisak, u skladu sa ovim zakonom.

Član 1.5

Državljani Bosne i Hercegovine koji imaju biračko pravo u skladu sa ovim zakonom imaju pravo da glasaju lično u opštini u kojoj imaju prebivalište.

Državljanin BiH koji privremeno živi u instranstvu i ima biračko pravo ima pravo da glasa lično (dolaskom na odgovarajuće biračko mjesto u BiH ili u diplomatsko-konzularnom predstavništvu BiH u inostranstvu) ili poštom (slanjem glasačkog listića poštom) za opštinu u kojoj je imao prebivalište prije odlaska u inostranstvo, ako u toj opštini ima prijavljeno prebivalište u trenutku podnošenja prijave za glasanje van zemlje.

Centralna izborna komisija BiH će posebnim propisom, u skladu sa ovim Zakonom, regulisati kompletan postupak glasanja u diplomatsko-konzularnom predstavništvu BiH (postupak i rokove prijavljivanja za glasanje, imenovanje biračkih odbora, utvrđivanje broja i rasporeda biračkih mjesta i postupak sprovođenja izbora).

Centralna izborna komisija BiH utvrdiće broj i raspored biračkih mjesta u diplomatsko-konzularnim predstavništvima BiH prema kriterijumima iz člana 5.2 ovog Zakona.

Centralna izborna komisija BiH imenovaće biračke odbore za glasanje u diplomatsko-konzularnim predstavništvima BiH tako da se u svakom biračkom odboru obezbijedi zastupljenost članova iz svakog konstitutivnog naroda.

Državljanin Bosne i Hercegovine, koji posjeduje dvojno državljanstvo u skladu sa članom I 7 d Ustava Bosne i Hercegovine, ima pravo glasati samo ako je Bosna i Hercegovina država njegovog prebivališta.

Član 1.6

Nijedno lice koje se nalazi na izdržavanju kazne izrečene od Međunarodnog suda za ratne zločine u bivšoj Jugoslaviji, i nijedno lice koje je pod optužnicom Suda, a koje se nije povinovalo naredbi da se pojavi pred Sudom, ne može biti upisano u Centralni birački spisak, niti može da bude kandidat(pojam kandidat u smislu ovog zakona odnosi se na lica oba pola), ni da ima bilo koju imenovanu, izbornu ni drugu javnu funkciju na teritoriji Bosne i Hercegovine.

Sve dok neka politička stranka ili koalicija bude imala na funkciji ili položaju u političkoj stranci lice iz prethodnog stava, smatraće se da ne ispunjava uslove za učešće na izborima.

Član 1.7

Nijedno lice koje se nalazi na izdržavanju kazne koju je izrekao sud Bosne i Hercegovine, sud Republike Srpske ili sud Federacije Bosne i Hercegovine i sud Distrikta Brčko ili koje se nije povinovalo naredbi da se pojavi pred sudom Bosne i Hercegovine, sudom Republike Srpske ili sudom Federacije Bosne i Hercegovine i sudom Distrikta Brčko zbog ozbiljnih povreda humanitarnog prava, a Međunarodni sud za ratne zločine u bivšoj Jugoslaviji razmatrao je njegov dosje prije hapšenja i utvrdio da zadovoljava međunarodne pravne standarde, ne može biti upisano u Centralni birački spisak, niti može da bude kandidat, ili da ima bilo koju imenovanu, izbornu ni drugu javnu funkciju na teritoriji BiH.

Član 1.7a

Nijedno lice koje je na izdržavanju kazne koju je izrekao sud druge zemlje ili lice koje se nije povinovalo naredbi da se pojavi pred sudom druge zemlje zbog ozbiljnih povreda humanitarnog prava, a Međunarodni sud za ratne zločine za bivšu Jugoslaviju razmatrao je njegov dosije prije hapšenja i utvrdio da zadovoljava međunarodne pravne standarde, ne može biti upisano u Centralni birački spisak, niti može biti kandidat, niti imati bilo koju imenovanu, izbornu ni drugu javnu funkciju na teritoriji Bosne i Hercegovine.

Član 1.8****

Sudije redovnih i ustavnih sudova, tužioci i njihovi zamjenici, pravobranioci i njihovi zamjenici, ombudsmeni i njihovi zamjenici, članovi sudova/domova/savjeta za ljudska prava, notari, policijski službenici, državni službenici, generalni revizori i zamjenici generalnog revizora u institucijama u Bosni i Hercegovini i guverner i viceguverneri Centralne banke BiH, pripadnici Oružanih snaga BiH, pripadnici Obavještajno-bezbjednosne agencije BiH, kao i diplomatski i konzularni predstavnici Bosne i Hercegovine u inostranstvu koji imaju diplomatski status u skladu sa Bečkom konvencijom o diplomatskim odnosima (iz 1961. godine), mogu se kandidovati za javnu izbornu funkciju samo ako prethodno podnesu ostavku na taj položaj ili postupe u skladu sa zakonima koji regulišu njihov status. Ako Centralna izborna komisija BiH utvrdi da lice iz ovog stava nije podnijelo ostavku na položaj ili nije postupilo u skladu sa zakonom kojim se reguliše njegov status u periodu od ovjere kandidature do štampanja glasačkih listića, ime tog lica biće uklonjeno sa ovjerenih kandidatskih listi, a ako se isto utvrdi nakon štampanja glasačkih listića, takvom licu neće biti dodijeljen mandat ako ga osvoji.

Jedno lice može vršiti najviše jednu neposredno izabranu javnu funkciju ili najviše jednu neposredno i jednu posredno izabranu funkciju, osim ako ovim zakonom nije drugačije regulisano. Nespojivo je istovremeno vršenje ovih funkcija sa vršenjem funkcija u izvršnim organima vlasti, osim u periodu dok se ne konstituišu izvršni organi vlasti izabrani na redovnim izborima u istom izbornom ciklusu. Takođe je nespojivo istovremeno vršenje više od jedne funkcije u izvršnim organima vlasti.

Jedno lice ne može istovremeno da obavlja javnu izbornu funkciju u Bosni i Hercegovini i javnu izbornu ili politički imenovanu funkciju u drugoj državi. Nosilac izborne ili politički imenovane funkcije u drugoj državi dužan je da, u roku od četrdeset osam (48) časova nakon potvrde njegovog mandata u Bosni i Hercegovini, vrati jedan od ova dva (2) mandata. Nosilac javne izborne funkcije u Bosni i Hercegovini, koji je izabran ili imenovan na politički imenovanu funkciju u drugoj državi, dužan je u roku od četrdeset osam (48) časova od izbora ili imenovanja u drugoj državi, vratiti mandat u Bosni i Hercegovini.

Pod izvršnom funkcijom, u smislu ovog člana, podrazumijeva se Predsjedništvo Bosne i Hercegovine, Savjet ministara Bosne i Hercegovine, predsjednik i potpredsjednici Federacije Bosne i Hercegovine, predsjednik i potpredsjednici Republike Srpske, Vlada Federacije Bosne i Hercegovine, uključujući premijera, Vlada Republike Srpske, uključujući predsjednika Vlade, Vlade Brčko Distrikta, kantonalna vlada, gradonačelnik, zamjenik gradonačelnika, gradska vlada, načelnik opštine, zamjenik načelnika opštine, rukovodeći radnici koje je imenovao načelnik opštine,te ostale izvršne funkcije utvrđene zakonom.

Član 1.9

Mandat pripada izabranom nosiocu mandata, a ne političkoj stranci, koaliciji ili listi nezavisnih kandidata koja ga je predložila na kandidatskoj listi. Mandat ne može prestati osim u zakonom predviđenim slučajevima.

Ukoliko izabrani nosilac mandata, u toku trajanja mandata, istupi iz političke stranke, koalicije ili liste nezavisnih kandidata koja je učestvovala na izborima i na čijoj je kandidatskoj listi bio, izabrani nosilac mandata postaje samostalni vijećnik/odbornik, odnosno poslanik/zastupnik.

Član 1.10

Izabranom članu organa vlasti na svim nivoima prestaje mandat prije isteka vremena na koje je izabran:

1. danom podnošenja ostavke;
2. ako je opozvan u skladu sa zakonom;
3. danom smrti;
4. danom pravosnažnosti sudske presude kojom je osuđen na kaznu zatvora u trajanju od šest mjeseci ili duže;
5. danom pravosnažnosti sudske odluke kojom je lišen poslovne sposobnosti (proglašen mentalno nesposobnim);
6. danom kada je izabran ili imenovan na funkciju čije je vršenje nespojivo sa funkcijom izabranog člana određenog organa, kao što je predviđeno zakonom;
7. ako odjavi prebivalište sa područja izborne jedinice u kojoj je upisan u Centralni birački spisak da glasa i u kojoj je izabran, istekom roka od šest mjeseci od dana odjave prebivališta, ili
8. ako iz razloga utvrđenih zakonom izgubi pravo da bude biran.

Izabranom članu organa vlasti na bilo kom nivou prestaje mandat danom nastupanja nekog od razloga za prestanak mandata utvrđenih zakonom. Centralna izborna komisija BiH donosi odluku o prestanku mandata izabranom članu organa vlasti u roku koji ne može biti duži od 15 dana od dana kada su nastupili razlozi za prestanak mandata, odnosno od saznanja o razlogu za prestanak mandata i o tome obavještava organ vlasti u kojem je izabrani član imao mandat.

Ako izabrani član organa vlasti podnese ostavku, dužan je da je podnese na formularu koji utvrdi Centralna izborna komisija BiH.

Član 1.11

Kandidati svih političkih stranaka, koalicija, liste nezavisnih kanididata, kao i nezavisni kandidati i drugi učesnici u izbornom procesu, imaju potpunu slobodu da tokom izborne kampanje vrše izborne aktivnosti na teritoriji cijele Bosne i Hercegovine. Nadležni organi obezbijediće slobodu kretanja kandidata, pristalica i birača tokom cijelog izbornog procesa.

Član 1.12

Nadležni organi na svim nivoima vlasti ne smiju diskriminisati lica zbog pripadnosti nekoj političkoj stranci ili koaliciji, ili zbog davanja podrške nezavisnom kandidatu ili listi nezavisnih kandidata.

Član 1.13

Prijava za ovjeru za učestvovanje na izborima uključuje izjavu, potpisanu od predsjednika političke stranke, koalicije ili od nezavisnog(ih) kandidata, da će se ta politička stranka, koalicija ili nezavisni kandidat(i) u svojim aktivnostima pridržavati Opšteg okvirnog sporazuma za mir u Bosni i Hercegovini.

Član 1.14

Izbori na svim nivoima vlasti u Bosni i Hercegovini održavaju se prve nedelje u oktobru, osim ako se ovaj datum ne podudara sa obilježavanjem vjerskog praznika jednog od konstitutivnih naroda Bosne i Hercegovine. Izbore koje nije moguće održati prve nedelje u oktobru, zbog podudaranja sa vjerskim praznikom, Centralna izborna komisija BiH zakazuje za nedelju nakon prve nedelje u oktobru koja se ne podudara sa vjerskim praznikom.

Centralna izborna komisija BiH raspisuje izbore u skladu sa ovim zakonom obavještava sve nadležne organe na svim nivoima vlasti i javnost o datumu održavanja izbora najmanje sto pedeset (150) dana prije održavanja izbora, osim ako odredbama Poglavlja 14 ovog zakona nije drugačije određeno.

Centralna izborna komisija BiH objavljuje datume izbora za sve nivoe vlasti u "Službenom glasniku BiH", u službenim glasilima entiteta i "Službenom glasniku Brčko Distrikta" i sredstvima javnog informisanja.

POGLAVLjE 2

ORGANI ZA PROVOĐENjE IZBORA

Član 2.1

Organi nadležni za provođenje izbora su izborne komisije i birački odbori.

Izborne komisije i birački odbori su nezavisni i nepristrasni u svom radu. Član izborne komisije ili biračkog odbora neće učestvovati u donošenju odluke kada taj član ili član njegove uže porodice ima lični ili finansijski interes, ili ako postoji drugi sukob interesa, koji može dovesti u sumnju njegovu sposobnost da djeluje nepristrasno. Članovima uže porodice smatraju se članovi porodice u smislu člana 15.7 stav 2. ovog zakona.

Svi organi vlasti na svim nivoima i funkcioneri u Bosni i Hercegovini i diplomatsko- konzularnim predstavništvima Bosne i Hercegovine obavezni su pomagati organima nadležnim za provođenje izbora.

Član 2.2

Član izborne komisije i biračkog odbora je lice sa pravom glasa.

Član izborne komisije je lice sa odgovarajućom stručnom spremom i iskustvom u sprovođenju izbora, a član biračkog odbora je lice sa odgovarajućom stručnom spremom.

Centralna izborna komisija BiH utvrđuje koje su kvalifikacije potrebne za člana izborne komisije i biračkog odbora u smislu iz stava (2) ovog člana.

U sastavu opštinske izborne komisije i biračkog odbora obezbijediće se zastupljenost polova u skladu sa Zakonom o ravnopravnosti polova u Bosni i Hercegovini, osim ako se izborna komisija i birački odbor sastoji od tri člana, kada ravnopravna zastupljenost postoji u slučaju kada je jedan od polova zastupljen sa 1/3 od ukupnog broja članova.

Članovi organa za sprovođenje izbora obavezni su da se stalno obučavaju tokom vršenja mandata u skladu sa planom i programom edukacije koji donosi Centralna izborna komisija BiH.

Ako član izborne komisije i biračkog odbora u toku mandata ne prisustvuje obuci iz stava (5) ovog člana, biće razriješen dužnosti.

Član 2.3

Za člana izborne komisije ili biračkog odbora ne može biti imenovano lice:

1. koje se ne može kandidovati u smislu odredbi čl. 1.6, 1.7 i 1.7a ovog zakona;
2. koje je član najvišeg izvršno-političkog organa političke stranke ili koalicije (predsjednik, potpredsjednik, generalni sekretar, sekretar ili član izvršnog odbora ili glavnog odbora);
3. koje je nosilac izabranog mandata ili je član izvršnog organa vlasti, osim u slučajevima predviđenim članom 2.12 stav 4 ovog zakona;
4. koje je kandidat za izbore za bilo koji nivo vlasti; i
5. kojem je izrečena sankcija za radnju koja predstavlja težu povredu izbornih zakona ili propisa za koju je lično odgovorno, u posljednje četiri (4) godine, računajući od dana pravosnažnosti odluke.

Centralna izborna komisija BiH odlučiće da li težina povrede i lična odgovornost u smislu tačke 5. ovog člana čine lice nepodobnim da bude član izborne komisije ili biračkog odbora.

Član 2.4

Član izborne komisije imenuje se na sedam (7) godina.

Član biračkog odbora imenuje se za svake izbore.

Član 2.5*

Centralna izborna komisija BiH sastoji se od sedam (7) članova: dva (2) iz reda Hrvata, dva (2) iz reda Bošnjaka, dva (2) iz reda Srba i jedan (1) iz reda ostalih.

Kandidate za Centralnu izbornu komisiju BiH zajednički predlažu članovi Komisije za imenovanje sudija Suda Bosne i Hercegovine i članovi Centralne izborne komisije BiH (pod zajedničkim nazivom: Komisija za izbor i imenovanje). Kandidati za Centralna izbornu komisiju BiH biće pravni stručnjaci sa iskustvom u provođenju izbora i/ili izborni stručnjaci, i ne mogu obavljati dužnost u organima stranke, udruženja ili fondacija koje su organizaciono ili finansijski povezane sa strankom, niti može biti uključen u bilo kakvu stranačku aktivnost.

Komisija za izbor i imenovanje sastaje se u punom sastavu radi odlučivanja o pitanjima imenovanja koja se regulišu ovim zakonom. Shodno odredbama ovog zakona, postupak oglašavanja i imenovanja provodi se u skladu sa poslovnikom koji donosi Centralna izborna komisija BiH. Odluka o imenovanju kandidata za Centralnu izbornu komisiju BiH donosi se dvotrećinskom (2/3) većinom glasova.

U skladu sa svojom procedurom, Predstavnički dom Parlamentarne skupštine Bosne i Hercegovine imenuje članove Centralna izborne komisije BiH sa liste kandidata. Ako se ova lista ne dostavi Predstavničkom domu u roku od trideset (30) dana prije isteka mandata članova Centralne izborne komisije BiH, Predstavnički dom Parlamentarne skupštine Bosne i Hercegovine predlaže i imenuje članove Centralne izborne komisija BiH.

U slučaju da član Centralne izborne komisije BiH ne može vršiti funkciju iz razloga utvrđenih, članom 2.15 ovog zakona, Centralna izborna komisija BiH obavještava Predstavnički dom Parlamentarne skupštine Bosne i Hercegovine. Predstavnički dom Parlamentarne skupštine Bosne i Hercegovine u tom slučaju imenuje novog člana iz reda istog konstitutivnog naroda, uključujući i ostale, iz kojeg je bio prethodni član. Novi član imenuje se sa liste kandidata koju je dostavila Komisija za izbor i imenovanje.

Član 2.6

Predsjednik Centralne izborne komisije BiH bira se iz reda članova Centralne izborne komisije BiH. Po jedan član Centralne izborne komisije BiH iz reda Hrvata, Bošnjaka, Srba, i član iz reda ostalih obavljaće funkciju predsjednika Centralne izborne komisije BiH po principu rotacije, i to jedanput u sedam godina u trajanju od 21 mjeseca.

Član 2.6a

Član Centralne izborne komisije BiH prava iz radnog odnosa ostvaruje u Centralnoj izbornoj komisiji BiH, u skladu sa zakonom.

Akt o izboru i stupanju na funkciju i prestanku funkcije člana Centralne izborne komisije BiH donosi Predstavnički dom Parlamentarne skupštine BiH.

Član Centralne izborne komisije BiH ima pravo na platu i druga primanja koja proizlaze iz statusa radnog odnosa u visini koja je utvrđena Zakonom o platama i naknadama u institucijama BiH.

Član 2.7

Centralna izborna komisija BiH donosi propise kojima uređuje svoj način rada, uključujući i izbor predsjednika.

Član 2.8

Za postupke izvršene u okviru dužnosti i obaveza, a koje su utvrđene ovim i drugim zakonima, članovi Centralne izborne komisije BiH neće biti krivično i građanski odgovorni.

Na imunitet iz stava 1. ovog člana, članovi Centralne izborne komisije BiH mogu se pozvati u bilo koje vrijeme za postupke izvršene u okviru njihovih dužnosti i obaveza u Centralnoj izbornoj komisiji BiH, ali se on ne može smatrati opštom preprekom za krivično gonjenje ili pokretanje parničnog postupka.

Član 2.9

Centralna izborna komisija BiH je nezavisan organ koji podnosi izvještaj neposredno Parlamentarnoj skupštini Bosne i Hercegovine i čija ovlaštenja iz nje proizilaze. Centralna izborna komisija BiH:

1. koordinira, nadgleda i reguliše zakonitost rada svih izbornih komisija i biračkih odbora u skladu sa ovim zakonom;
2. donosi administrativne propise za provođenje ovog zakona;

2a. donosi odluku o održavanju neposrednih izbora u Bosni i Hercegovini, propisanih ovim zakonom;

1. predlaže budžet za Centralnu izbornu komisiju BiH, i podnosi izvještaj o izvršenju budžeta;
2. odgovorna je za tačnost, ažurnost i ukupni integritet Centralnog biračkog spiska za teritoriju Bosne i Hercegovine;

4a. obezbjeđuje statističke evidencije razvrstane po polu, starosti, razvrstani po izbornim jedinicama za svaki dio izbornog procesa;

1. ovjereva političke stranke, koalicije, liste nezavisnih kandidata i nezavisne kandidate za učešće na svim nivoima neposrednih izbora u Bosni i Hercegovini;
2. potvrđuje i ovjerava liste kandidata i kandidate. za sve nivoe neposrednih i posrednih izbora u Bosni i Hercegovini obuhvaćenih ovim zakonom;
3. odgovorna je za pravovremeno štampanje, distribuciju i bezbjednost glasačkih listića i formulara za neposredne izbore na svim nivoima u Bosni i Hercegovini;
4. utvrđuje sadržaj i formu glasačkih listića za sve nivoe neposrednih izbora u Bosni i Hercegovini;
5. utvrđuje i potvrđuje rezultate svih neposrednih i posrednih izbora obuhvaćenih ovim zakonom, ovjerava da su ti izbori sprovedeni u skladu sa ovim zakonom i objavljuje rezultate svih neposrednih i posrednih izbora obuhvaćenih ovim zakonom;
6. izdaje uvjerenje licima koja su dobila mandat na svim nivoima neposrednih i posrednih izbora u Bosni i Hercegovini obuhvaćenih ovim zakonom;
7. obavještava izbornu komisiju ili birački odbor ili bilo koje drugo tijelo nadležno za sprovođenje izbora da ne postupaju u skladu sa odredbama ovog zakona, ili da ih krše, i nadležnom organu nalaže poduzimanje odgovarajućih mjera;
8. objavljuje u službenim glasilima i sredstvima javnog informisanja u Bosni i Hercegovini i van nje, poslovnike, propise i izborne rezultate neposrednih i posrednih izbora u Bosni i Hercegovini obuhvaćenih ovim zakonom, informacije za birače, te ostale informacije neophodne za provođenje ovog zakona i svih izbornih zakona;
9. obavlja sve izborne aktivnosti za izbor članova Predsjedništva Bosne i Hercegovine i članova Predstavničkog doma Parlamentarne skupštine Bosne i Hercegovine;
10. donosi odluku o prestanku mandata izabranog zvaničnika na svim nivoima neposrednih i posrednih izbora u Bosni i Hercegovini obuhvaćenih ovim Zakonom, a vodi i prethodni postupak, gdje je potrebno, o utvrđivanju činjeničnog stanja (u slučaju kada je izabrani zvaničnik podnio ostavku, da je to učinio svojom voljom);
11. provjerava odluku nadležnog organa o prestanku mandata izabranog zvaničnika opozivom, kako bi se osiguralo da je mandat izabranog zvaničnika prestao u skladu sa ovim Zakonom;
12. podnosi godišnji izvještaj Parlamentarnoj skupštini Bosne i Hercegovine o sprovođenju izbora u Bosni i Hercegovini, provođenju ovog zakona i inicira izmjene ovog zakona; i
13. vrši sve druge poslove utvrđene zakonom.

Član 2.10

Centralna izborna komisija BiH će poništiti izbore u izbornoj jedinici ili na nekom biračkom mjestu, ako ustanovi da je za vrijeme glasanja ili brojanja glasačkih listića došlo do nepravilnosti koje mogu da utiču na rezultate izbora.

Član 2.11

1. Administrativno-tehničke i stručne poslove za Centralnu izbornu komisiju BiH obavlja Sekretarijat Centralne izborne komisije BiH koji osniva Centralna izborna komisija BiH.
2. Sekretarijat Centralne izborne komisije BiH ima generalnog sekretara kojeg imenuje Centralna izborna komisija BiH po postupku i na način utvrđen Zakonom.
3. Centralna izborna komisija BiH donosi Pravilnik o unutrašnjoj organizaciji Sekretarijata Centralne izborne komisije BiH na predlog generalnog sekretara, uz prethodnu saglasnost Savjeta ministara BiH.

Član 2.12

Opštinska izborna komisija sastoji se od tri, pet ili sedam članova. Opštinska izborna komisija može imati sekretara opštinske izborne komisije za obavljanje administrativno-tehničkih poslova.

Centralna izborna komisija BiH utvrđuje broj članova opštinske izborne komisije prema broju registrovanih birača i veličini opštine.

Centralna izborna komisija BiH može koristiti druge kriterijume pri utvrđivanju broja članova opštinske izborne komisije.

Član opštinske izborne komisije može biti predsjednik ili sudija redovnog suda, sekretar opštinskog vijeća, odnosno skupštine opštine i gradskog vijeća, lica profesionalno zaposlena u opštinskim organima uprave i druga lica, ako ispunjavaju uslove određene članom 2.2 ovog zakona, a nemaju smetnji iz člana 2.3. ovog zakona.

Članove opštinske izborne komisije imenuje opštinsko vijeće, odnosno skupština opštine, uz saglasnost Centralne izborne komisije BiH, na osnovu javnog oglasa po proceduri koju utvrđuje Centralna izborna komisija BiH posebnim propisom.

Članove opštinske izborne komisije razrješava opštinsko vijeće, odnosno skupština opštine, uz saglasnost Centralne izborne komisije BiH.

Član opštinske izborne komisije ne može biti zastupnik odnosno punomoćnik političkog subjekta koji učestvuje na izborima, niti lice koje je pravosnažnom sudskom presudom osuđeno na kaznu zatvora u trajanju od šest mjeseci ili duže.

Opštinsko vijeće, odnosno skupština opštine imenuje predsjednika iz reda članova opštinske izborne komisije iz stava (5) ovog člana, uz saglasnost Centralne izborne komisije BiH.

Članovi izbornih komisija osnovne izborne jedinice imaju pravo na stalnu mjesečnu naknadu za svoj rad. Visinu naknade utvrđuje Centralna izborna komisija BiH svojim propisom, tako da se u izbornom periodu ona isplaćuje najviše u visini isplaćenog paušala odbornika odnosno vijećnika u toj osnovnoj izbornoj jedinici, a izvan izbornog perioda 30% od tog iznosa.

Član 2.13

Opštinska izborna komisija:

1. nadgleda i kontroliše rad Centra za birački spisak iz člana 3.8 ovog zakona;
2. određuje biračka mjesta na području opštine za glasanje na svim nivoima vlasti u Bosni i Hercegovini;
3. sprovodi postupak imenovanja, imenuje i obučava članove biračkog odbora.
4. brine o bezbjednosti i dostavi biračkim odborima izbornog materijala za glasanje na svim nivoima izbora u Bosni i Hercegovini;
5. obavještava birače o svim informacijama neophodnim za provođenje izbora, u skladu sa propisima Centralne izborne komisije BiH;
6. odgovorna je za uređenje biračkog mjesta i druge tehničke pripreme za izbore;
7. odgovorna je za pravilno brojanje glasačkih listića na biračkim mjestima i u opštinskim centrima za brojanje;
8. objedinjuje rezultate izbora sa svih biračkih mjesta u opštini, posebno za svaki organ za koji je vršen izbor, i dostavlja ih Centralnoj izbornoj komisiji BiH; i
9. vrši druge poslove u skladu sa zakonom i propisima Centralne izborne komisije BiH.

Član 2.14

Sastav izborne komisije je multietničan, tako da odražava zastupljenost konstitutivnih naroda, uključujući i ostale, u izbornoj jedinici za koju se organ nadležan za provođenje izbora osniva, vodeći računa o posljednjem Popisu stanovništva provedenom na državnom nivou. U sastavu izborne komisije nastojaće se obezbijediti zastupljenost polova u skladu sa Zakonom o ravnopravnosti polova u Bosni i Hercegovini, osim ako se izborna komisija sastoji od tri člana kada ravnopravna zastupljenost postoji u slučaju kada je jedan od polova zastupljen sa 1/3 od ukupnog broja članova.

Ako sastav izborne komisije ne bude u skladu sa prethodnim stavom, Centralna izborna komisija BiH poništiće imenovanje članova i o tome obavijestiti organ nadležan za imenovanje. Organ nadležan za imenovanje će u roku od petnaest (15) dana od dana donošenja odluke Centralne izborne komisije BiH izvršiti ponovno imenovanje organa, u skladu sa kriterijumom iz stava (1) ovog člana.

Ako izborna komisija ponovo ne bude odgovarajućeg sastava, Centralna izborna komisija BiH imenuje članove izborne komisije u skladu sa stavom 1. ovog člana.

Član 2.15

U slučaju da član izborne komisije podnese ostavku, umre, bude spriječen da obavlja funkciju, bude smijenjen sa funkcije člana komisije ili ne može biti član izborne komisije ili biračkog odbora u smislu člana 2.3 ovog zakona, novi član tog organa imenuje se na način i postupkom kako je propisano članom 2.12 stav (5) ovog zakona.

Imenovanje novog člana opštinske izborne komisije vrši se u roku koji ne može biti duži od trideset (30) dana od dana prestanka mandata prethodnog člana, a u izbornom periodu, opštinsko vijeće, odnosno skupština opštine imenuje zamjenskog člana opštinske izborne komisije, bez sprovođenja postupka izbora propisanog u članu 2.12 stav (5) ovog zakona, najkasnije u roku od sedam (7) dana od dana prestanka mandata prethodnog člana. Ako se ne izvrši imenovanje novog člana opštinske izborne komisije u roku od 30 dana, Centralna izborna komisija BiH može izvršiti imenovanje novog člana opštinske izborne komisije. Ako se ne izvrši imenovanje novog ili zamjenskog člana opštinske izborne komisije u zakonskom roku, Centralna izborna komisija BiH može izvršiti njihovo imenovanje.

Mandat zamjenskog člana iz stava (2) ovog člana traje do povratka redovnog člana, odnosno do izbora novog člana po postupku propisanom članom 2.12 stav (5) ovog zakona.

Ako članu izborne komisije mandat ističe u izbornom periodu, mandat mu se produžava do isteka izbornog perioda, odnosno do potvrđivanja rezultata izbora, nakon čega će se izvršiti imenovanje novog člana izborne komisije po postupku propisanom ovim zakonom.

Član 2.16

Ako je član opštinske izborne komisije duže odsutan iz neopravdanih razloga, onemogućava rad komisije, ili krši odredbe ovog zakona ili druge propise, opštinsko vijeće/skupština opštine, uz prethodno pribavljenu saglasnost Centralne izborne komisije BiH, odnosno Centralna izborna komisija BiH može da smijeni tog člana. U skladu sa članom 2.12 stav 5, imenovaće se novi član opštinske izborne komisije.

Ako je član opštinske izborne komisije duže odsutan iz opravdanih razloga, u skladu sa članom 2.12 stav 5. ovog zakona, imenovaće se novi član opštinske izborne komisije koji će za vrijeme odsustva zamjenjivati imenovanog člana opštinske izborne komisije.

Kao opravdani razlozi odsustva iz prethodnog stava podrazumijevaju se bolest, školovanje, stručno usavršavanje kao i drugi razlozi koje cijeni organ nadležan za imenovanje opštinske izborne komisije.

Član 2.17

Sjednice izbornih komisija su javne, osim ako nije drukčije određeno propisima Centralne izborne komisije BiH. Izborna komisija dužna je obezbijediti da javnost bude blagovremeno obaviještena o održavanju njenih sjednica.

Član 2.18

Izborne komisije i birački odbori, osim Centralne izborne komisije BiH, donose odluke natpolovičnom većinom od ukupnog broja članova, osim ako ovim zakonom nije drukčije utvrđeno.

Centralna izborna komisija BiH donosi odluke dvotrećinskom (2/3) većinom od ukupnog broja članova, osim ako ovim zakonom nije drukčije utvrđeno. Ako se odluka ne može donijeti dvotrećinskom (2/3) većinom od ukupnog broja članova na prvom sastanku, na drugom sastanku se odluka donosi većinom glasova.

Član 2.19

Birački odbor sastoji se od tri ili pet članova od kojih je jedan predsjednik.

Predsjednik i članovi biračkog odbora imaju zamjenike.

Predsjednika i članove biračkog odbora kao i njihove zamjenike imenuje opštinska izborna komisija najkasnije u roku od 30 dana prije dana održavanja izbora.

Na odluku opštinske izborne komisije o imenovanju predsjednika, članova biračkih odbora i njihovih zamjenika, može se uložiti prigovor opštinskoj izbornoj komisiji. Na odluku opštinske izborne komisije kojom je odlučeno o prigovoru može se uložiti žalba Centralnoj izbornoj komisiji BiH.

Politička partija koja je članica koalicije ili nezavisni kandidat koji je član liste nezavisnih kandidata nema pravo da samostalno učestvuje u toj izbornoj jedinici u postupku žrijebanja i imenovanja za članove biračkog odbora.

Politička partija koja je članica više ovjerenih koalicija za različite organe vlasti ima pravo da učestvuje u postupku žrijebanja u okviru koalicije koja je ovjerena za najviši organ koji uključuje izborne jedinice nižeg organa vlasti.

Ako opštinska izborna komisija ne imenuje članove biračkog odbora i njihove zamjenike u skladu sa stavom 3. ovog člana, članove biračkog odbora i njihove zamjenike imenovaće Centralna izborna komisija BiH.

Politički subjekt u toj izbornoj jedinici koji ima ovjerenu kandidatsku listu ili kandidata za učešće na izborima u skladu sa ovim zakonom ima pravo da učestvuje u postupku žrijebanja za dodjelu mjesta u biračkom odboru.

Postupak žrijebanja iz stava 8. ovog člana obavlja opštinska izborna komisija u roku koji ne smije biti kraći od 60 dana prije dana održavanja izbora.

Nakon izvršenog žrijebanja, a najkasnije u roku od sedam dana, politički subjekt koji je učestvovao u žrijebanju dostaviće opštinskoj izbornoj komisiji imena kandidata za članove biračkog odbora u kojem su osvojili mjesto putem žrijeba.

Ako politički subjekt ne dostavi imena kandidata za članove biračkog odbora u roku iz stava 10. ovog člana, to će se smatrati odustajanjem od dodijeljenog mjesta u biračkom odboru, ili je broj kandidata za članove biračkog odbora koje je predložila ovjerena politička stranka manji od broja članova biračkog odbora, opštinska izborna komisija samostalno će imenovati članove biračkog odbora, vodeći računa o multietničkom sastavu biračkog odbora, gdje je to moguće.

Postupak žrijebanja sprovodi se u skladu sa obaveznim uputstvom koje donosi Centralna izborna komisija BiH.

Zabranjena je zloupotreba zakonskog prava na učešće u radu biračkog odbora fiktivnim predstavljanjem kako je propisano članom 7.3, stav (2) ovog zakona.

Samo jedan predstavnik jednog političkog subjekta može biti u sastavu jednog biračkog odbora.

Kandidati koji su imenovani za predsjednike i zamjenike predsjednika biračkih odbora obavezni su da pohađaju posebnu obuku za rad u biračkom odboru koju organizuje opštinska izborna komisija. Opštinska izborna komisija će nakon izvršene provjere znanja uspješnim predsjednicima i njihovim zamjenicima dodijeliti certifikate.

Predsjednici i zamjenici predsjednika biračkih odbora koji su dobili certifikat dužni su da učestvuju u obuci članova biračkih odbora, koje organizuje opštinska izborna komisija. Opštinska izborna komisija će nakon izvršene provjere znanja uspješnim članovima biračkih odbora i njihovim zamjenicima takođe dodijeliti certifikate.

Članovi biračkih odbora imaju pravo na naknadu za svoj rad. Odluku o visini ove naknade donosi opštinska izborna komisija.

Za sprovođenje opštih izbora odluku o visini naknade za rad članova biračkih odbora donosi Centralna izborna komisija BiH.

Član 2.20

Birački odbor neposredno rukovodi radom biračkog mjesta, obezbjeđuje pravilnost i tajnost glasanja i evidentira rezultate glasanja na biračkom mjestu.

Predsjednik biračkog odbora obezbjeđuje da se proces glasanja na biračkom mjestu odvija nesmetano, u skladu sa odredbama poglavlja 5. i 7. ovog zakona.

Član 2.21

Izborne komisije entiteta formiraju se prema zakonu entiteta, a u skladu sa ovim zakonom. Njihovu nadležnost utvrđuje Centralna izborna komisija BiH u skladu sa ovim zakonom.

Način izbora i sastav svih drugih izbornih komisija utvrđuje se zakonom entiteta, a u skladu sa odredbama ovog zakona.

POGLAVLjE 3

BIRAČKI SPISAK

Član 3.1

Centralni birački spisak je evidencija o državljanima Bosne i Hercegovine koji imaju biračko pravo u skladu sa ovim zakonom i formira se, vodi i koristi za potrebe organizacije i sprovođenja izbora u skladu sa zakonom, za sprovođenje referenduma, za sprovođenje opoziva izabranog funkcionera i izbore organa lokalne samouprave u skladu sa zakonom.

Centralni birački spisak i izvod iz Centralnog biračkog spiska su javni.

Pravo uvida u Centralni birački spisak ostvaruje se u skladu sa ovim zakonom.

Političkim subjektima koji su ovjereni za učešće na izborima i kojima je ovjerena kandidatska lista za učešće na izborima u skladu sa ovim zakonom obezbijediće se, na njihov zahtjev, izvod iz Centralnog biračkog spiska za nivo vlasti odnosno izbornu jedinicu u kojoj učestvuju na izborima, u elektronskoj formi ili u ispisu.

Član 3.2

Centralni birački spisak je jedinstven, stalan i redovno se ažurira.

U Centralni birački spisak upisuju se državljani Bosne i Hercegovine:

1. a) koji su navršili 18 godina;
2. b) koji će na dan održavanja izbora navršiti 18 godina;
3. c) koji imaju biračko pravo u skladu sa ovim zakonom, a žive privremeno u inostranstvu i
4. d) koji imaju biračko pravo u skladu sa članom 20.8 stav 6. ovog zakona.

Centralni birački spisak ne sadrži imena državljana Bosne i Hercegovine koji su pravosnažnom odlukom nadležnog organa lišeni potpune poslovne sposobnosti. Ako je ovakvo lice upisano, brisaće se iz Centralnog biračkog spiska, a ako se licu pravosnažnom odlukom nadležnog organa vrati poslovna sposobnost, biće upisan u Centralni birački spisak.

Član 3.3

Centralni birački spisak sačinjava se i vodi na osnovu podataka iz službenih evidencija o prebivalištu i boravištu državljana Bosne i Hercegovine koje vodi nadležni državni organ, drugih javnih isprava i službenih evidencija o državljanima Bosne i Hercegovine koje vode Centralna izborna komisija BiH i drugi nadležni organi i na osnovu javnih isprava i podataka koji se dobiju neposredno od građana.

Član 3.4

Centralni birački spisak vodi se i obrađuje u elektronskoj formi.

Evidenciji Centralnog biračkog spiska ili njegovim izvodima pristupa se i podaci se obrađuju istom metodologijom i upotrebom istog kompjuterskog programa, na svim mjestima na kojima se obavljaju poslovi obrade i pribavljaju podaci za potrebe vođenja Centralnog biračkog spiska.

Evidencija Centralnog biračkog spiska obrađuje se i vodi upotrebom kompjuterske obrade podataka, po jedinstvenoj metodologiji i programu čiji se sadržaj i način korišćenja utvrđuje između nadležnog organa Bosne i Hercegovine i Centralne izborne komisije BiH.

Član 3.5

Centralni birački spisak vodi se po službenoj dužnosti.

Centralna izborna komisija BiH vodi Centralni birački spisak za teritoriju Bosne i Hercegovine na osnovu evidencije nadležnog državnog organa koji vodi registar građana Bosne i Hercegovine u skladu sa Zakonom o centralnoj evidenciji i razmjeni podataka, osim ako ovim Zakonom nije drugačije određeno.

Nadležni državni organ iz stava (2) ovog člana održava i odgovoran je za cjelokupnu tehničku obradu svih podataka značajnih za evidenciju Centralnog biračkog spiska (u daljnjem tekstu: organ koji tehnički održava evidenciju Centralnog biračkog spiska).

Nadležnom organu koji vodi evidencije o državljanima BiH u skladu sa odredbama Zakona o jedinstvenom matičnom broju, Zakona o prebivalištu i boravištu državljana BiH i Zakona o ličnoj karti državljana BiH podatke dostavljaju:

1. a) nadležni matični ured o smrti građana starijih od 18 godina i
2. b) nadležno ministarstvo Bosne i Hercegovine o ispisu iz državljanstva BiH.

Organu koji tehnički održava evidenciju Centralnog biračkog spiska podatke u skladu sa Zakonom o centralnoj evidenciji i razmjeni podataka kao i odredbama Zakona o jedinstvenom matičnom broju, Zakona o prebivalištu i boravištu državljana BiH i Zakona o ličnoj karti državljana BiH dostavlja nadležni organ koji vodi evidencije o promjenama prebivališta i boravišta.

Organu koji tehnički održava evidenciju Centralnog biračkog spiska podatke dostavljaju:

1. a) opštinske izborne komisije o biračkim mjestima i
2. b) Centralna izborna komisija BiH i opštinske izborne komisije o promjenama biračke opcije.

Za tačnost i ažurnost podataka potrebnih za izradu Centralnog biračkog spiska odgovoran je organ nadležan za vođenje službenih evidencija o tim podacima.

Nadležni matični uredi dužni su da nadležnom organu koji vodi službene evidencije o jedinstvenom matičnom broju, prebivalištu i boravištu državljana BiH dostavi sve promjene koje utiču na ažurnost Centralnog biračkog spiska u pisanoj formi, najkasnije u roku od sedam dana od dana kada je promjena nastala.

Nadležni organi koji vode službene evidencije o jedinstvenom matičnom broju, prebivalištu i boravištu državljana BiH odgovorni su za ažurnost i ispravnost navedene evidencije, te su dužni da čuvaju dosijee dokumenata, javnih isprava i zahtjeva građana na osnovu kojih se vodi i ažurira Centralni birački spisak i da na zahtjev Centralne izborne komisije BiH obezbijede pristup i uvid u ove dokumente.

Član 3.6

Centralna izborna komisija BiH odgovorna je za tačnost, ažurnost i ukupni integritet Centralnog biračkog spiska.

Centralna izborna komisija BiH u vođenju Centralnog biračkog spiska:

1. a) obavještava nadležne organe o uočenim nedostacima i preduzima odgovarajuće mjere i radnje radi otklanjanje nepravilnosti i uspostavljanja tačnosti i ažurnosti Centralnog biračkog spiska;
2. b) izrađuje izvode iz Centralnog biračkog spiska za raseljena lica Bosne i Hercegovine;
3. c) izrađuje izvode iz Centralnog biračkog spiska za birače koji glasaju van Bosne i Hercegovine;
4. d) vodi posebne evidencije o licima kojima je po osnovu zakona oduzeto pravo da glasaju i
5. e) zaključuje i potvrđuje konačne izvode iz Centralnog biračkog spiska koji se koristi za izbore.

Izrada izvoda iz Centralnog biračkog spiska za birače iz stava 2. tačka b) ovog člana vrši se na osnovu podataka koje dostavljaju nadležni državni organi i podataka koje dostavljaju građani u skladu sa ovim zakonom.

Izrada izvoda iz Centralnog biračkog spiska za birače iz stava 2. tačka c) ovog člana vrši se na osnovu podataka koje ima Centralna izborna komisija BiH i podataka koje dostavljaju građani koji glasaju van Bosne i Hercegovine.

Nadležni organi iz stava 3. i 4. ovog člana odgovorni su za tačnost, ažurnost i blagovremeno dostavljanje podataka koji su potrebni za izradu izvoda iz Centralnog biračkog spiska.

Centralna izborna komisija BiH svojim propisima utvrdiće:

1. a) rokove i način za zaključivanje i potvrđivanje konačnog Centralnog biračkog spiska i
2. b) rokove za dostavljanje podataka o promjenama u evidencijama raseljenih lica i evidenciji državljana koji glasaju van Bosne i Hercegovine.

Član 3.7

Na osnovu podataka sadržanih u evidenciji Centralnog biračkog spiska, Centralna izborna komisija BiH za svaku osnovnu izbornu jedinicu izrađuje izvod iz Centralnog biračkog spiska koji sadrži podatke o svim biračima sa pravom glasa za tu osnovnu izbornu jedinicu, koji se opštinskoj izbornoj komisiji dostavlja najkasnije u roku od 20 dana prije dana održavanja izbora.

Izvod iz Centralnog biračkog spiska vodi se prema mjestu prebivališta državljana Bosne i Hercegovine i to po biračkim mjestima.

Centralna izborna komisija BiH može utvrditi izvod iz Centralnog biračkog spiska i za druge izborne jedinice za koje se sprovode određeni izbori, za potrebe sprovođenja postupka opoziva izabranog funkcionera i za sprovođenje referenduma, na osnovu podataka sadržanih u Centralnom biračkom spisku.

Državljanin Bosne i Hercegovine nalazi se u jednom izvodu iz Centralnog biračkog spiska, za jednu osnovnu izbornu jedinicu i na jednom biračkom mjestu.

Član 3.8

U svakoj opštini nadležni opštinski organ uspostavlja Centar za birački spisak.

Nadležni opštinski organ obučava osoblje Centra za birački spisak, u saradnji sa opštinskom izbornom komisijom.

Centar za birački spisak:

1. a) pruža tehničku pomoć opštinskoj izbornoj komisiji u određivanju biračkih mjesta na teritoriji opštine i raspoređivanju birača po biračkim mjestima;
2. b) ažurira podatke iz tačke a) ovog stava u skladu sa promjenom broja birača i propisima Centralne izborne komisije BiH;
3. c) obezbjeđuje uvid u izvod iz Centralnog biračkog spiska na teritoriji svoje opštine;
4. d) obezbjeđuje podatke za Centralni birački spisak koji su utvrđeni propisima Centralne izborne komisije BiH;
5. e) pruža tehničku pomoć opštinskoj izbornoj komisiji u vezi sa zahtjevom i prigovorom birača koji se odnose na izvod iz Centralnog biračkog spiska i
6. f) obavlja i druge poslove koje mu odredi Centralna izborna komisija BiH i opštinska izborna komisija, u skladu sa propisima Centralne izborne komisije BiH.

Centar za birački spisak vodi evidenciju podnesenih zahtjeva i prigovora iz stava 2. tačke d) i e) ovog člana i dužan je da čuva dokumentaciju priloženu uz te zahtjeve i prigovore.

Centralna izborna komisija BiH će svojim propisima bliže utvrditi način, odgovornost za rad, rok za uspostavljanje i sva druga pitanja bitna za rad Centra za birački spisak.

Član 3.9

Državljanin Bosne i Hercegovine koji ima biračko pravo upisuje se u Centralni birački spisak za osnovnu izbornu jedinicu gdje ima prijavljeno prebivalište u Bosni i Hercegovini, osim ako ovim zakonom nije drugačije određeno.

Državljanin Bosne i Hercegovine koji ima biračko pravo u skladu s ovim zakonom i privremeno živi u inostranstvu upisuje se u Centralni birački spisak za osnovnu izbornu jedinicu gdje je imao prijavljeno prebivalište u Bosni i Hercegovini prije odlaska u inostranstvo.

Državljanin Bosne i Hercegovine koji ima biračko pravo u skladu s ovim zakonom i koji ima status izbjeglog lica iz Bosne i Hercegovine upisuje se u Centralni birački spisak za osnovnu izbornu jedinicu u kojoj je imao prebivalište u skladu sa odredbama člana 20. 8 ovog zakona.

Državljanin Bosne i Hercegovine koji ima biračko pravo u skladu s ovim zakonom i koji ima status raseljenog lica upisuje se u Centralni birački spisak za osnovnu izbornu jedinicu na osnovu izražene biračke opcije, u skladu sa odredbama člana 20. 8 ovog zakona.

Zahtjev za određivanje ili promjenu biračke opcije u smislu stava 4. ovog člana podnosi lično podnosilac zahtjeva u roku i na obrascima koje određuje i propisuje Centralna izborna komisija BiH.

Ako državljanin Bosne i Hercegovine ne podnese zahtjev za određivanje ili promjenu biračke opcije u smislu stava 5. ovog člana biće upisan u Centralni birački spisak za osnovnu izbornu jedinicu u kojoj je bio upisan na posljednjim izborima, ako nije uopšte bio upisan u Centralni birački spisak, biće upisan u Centralni birački spisak za osnovnu izbornu jedinicu u kojoj je imao prebivalište prema posljednjem popisu stanovništva u Bosni i Hercegovini.

Član 3.10

Evidencija Centralnog biračkog spiska sadrži sljedeće podatke o državljanima Bosne i Hercegovine koji imaju biračko pravo:

1. a) prezime i ime i ime jednog roditelja,
2. b) datum rođenja,
3. c) jedinstveni matični broj,
4. d) pol,
5. e) naziv opštine gdje birač ima prebivalište ili boravište,
6. f) adresa prebivališta odnosno boravišta (ulica, kućni broj i mjesto),
7. g) naziv opštine odnosno izborne jedinice za koju lice ima pravo glasa,
8. h) biračka opcija,
9. i) biračko mjesto,
10. j) datum prijave pbivališta ili boravišta,
11. k) rubrika "napomena".

Na osnovu elektronske evidencije Centralnog biračkog spiska, sačinjavaju se izvodi iz Centralnog biračkog spiska.

Formu i sadržaj izvoda iz Centralnog biračkog spiska koji se koriste za sprovođenje izbora utvrđuje Centralna izborna komisija BiH.

Član 3.11

Objavljivanje podataka iz Centralnog biračkog spiska i stavljanje sadržaja na uvid javnosti vrši se vodeći računa o principima zaštite ličnih podataka, a u skladu sa Zakonom o zaštiti ličnih podataka.

Član 3.12

Prebivalište je opština u kojoj se državljanin nastanio sa namjerom da tu stalno živi i gdje je prijava prebivališta izvršena u skladu sa Zakonom o prebivalištu i boravištu državljana Bosne i Hercegovine.

Za državljanina Bosne i Hercegovine koji ima status raseljenog ili izbjeglog lica prebivalište je mjesto boravka u kojem je imao prebivalište prema posljednjem popisu stanovništva koji je izvršila država Bosna i Hercegovina.

Član 3.12a

Birač koji promijeni prebivalište u periodu od 45 dana prije održavanja izbora do dana održavanja izbora naći će se na izvodu iz Centralnog biračkog spiska na redovnom biračkom mjestu u opštini u kojoj je imao prebivalište do dana promjene prebivališta.

Nadležni organ koji vodi evidenciju o promjenama prebivališta i boravišta provjerava tačnost podataka o promjeni prebivališta i boravišta, o čemu se sačinjava službeni izvještaj.

Član 3.13

Upis u Centralni birački spisak vrše nadležni organi u skladu sa odredbama člana 3.5 ovog zakona.

Svaki državljanin Bosne i Hercegovine ima pravo da izvrši uvid u izvod iz Centralnog biračkog spiska i da zahtijeva njegove ispravke ako se radi o ispravci njegovih ličnih podataka. Zahtjev se podnosi u pisanoj formi organu iz stava četiri ovog člana.

Lični podaci u smislu stava 2. ovog člana su podaci iz člana 3.10 stav 1. tačke a), b) c), e) i j) ovog zakona.

Ispravke ličnih podataka u Centralnom biračkom spisku vrše se kod nadležnog organa koji je odgovoran za vođenje evidencija o tim podacima.

Član 3.14

Centralna izborna komisija BiH donosi propise kojima utvrđuje način i postupak izrade izvoda iz Centralnog biračkog spiska za birače koji su:

1. a) vezani za svoje domove zbog starosti, bolesti ili invaliditeta i
2. b) zatvorenici ili su vezani za ustanove, a imaju pravo da glasaju.

Član 3.15

Državljanin Bosne i Hercegovine koji privremeno živi u inostranstvu, a koji ima biračko pravo u skladu s ovim zakonom i upisan je u Centralni birački spisak, da bi se nalazio u izvodu iz Centralnog biračkog spiska za glasanje van Bosne i Hercegovine, dužan je da za svake izbore podnese prijavu Centralnoj izbornoj komisiji BiH. Prijava mora biti primljena prije roka koji utvrdi Centralna izborna komisija BiH u periodu nakon raspisivanja izbora. Uz ispunjenu prijavu, koju potpisuje, podnosilac prijave prilaže i dokaz o identitetu podnosioca prijave predviđen ovim zakonom i podatke o tačnoj adresi u inostranstvu te izjašnjenje o opciji glasanja: u DKP-u ili poštom.

Državljanin Bosne i Hercegovine koji ima status izbjeglog lica iz Bosne i Hercegovine, a koji ima biračko pravo u skladu s ovim zakonom i upisan je u Centralni birački spisak, da bi se nalazio u izvodu iz Centralnog biračkog spiska za glasanje van Bosne i Hercegovine, dužan je da za svake izbore podnese prijavu Centralnoj izbornoj komisiji BiH. Prijava mora biti primljena prije roka koji utvrdi Centralna izborna komisija BiH u periodu nakon raspisivanja izbora te sadržavati izjašnjenje o opciji glasanja: u DKP-u ili poštom. Uz ispunjenu prijavu, koju potpisuje, podnosilac prijave prilaže i:

1. a) dokaz o identitetu podnosioca prijave predviđen ovim zakonom;
2. b) podatke o tačnoj adresi u inostranstvu i
3. c) dokaz o prebivalištu u Bosni i Hercegovini u skladu sa članom 20.8 ovog zakona, ako želi da izvrši promjenu u podacima pod kojim je upisan u Centralni birački spisak za osnovnu izbornu jedinicu za koju ima pravo glasa.

Izbjeglo lice iz Bosne i Hercegovine koje se ne nalazi u Centralnom biračkom spisku, da bi bilo upisano u Centralni birački spisak i time ostvarilo biračko pravo u skladu sa ovim zakonom, dužno je da podnese prijavu Centralnoj izbornoj komisiji BiH. Uz ispunjenu prijavu, koju potpisuje, podnosilac prijave prilaže i:

1. a) dokaz o identitetu podnosioca prijave,
2. b) dokaz o državljanstvu Bosne i Hercegovine,
3. c) dokaz o promjeni prebivališta u Bosni i Hercegovini u skladu sa članom 20.8 ovog zakona,
4. d) podatke o tačnoj adresi u inostranstvu.

Dokaz o identitetu podnosioca prijave u smislu tačke a) stava 3. ovog člana jedan je od sljedećih važećih dokumenata:

1. a) pasoš,
2. b) vozačka dozvola,
3. c) važeća lična isprava izdata od zemlje domaćina i
4. d) izbjeglički karton izdat od vlade zemlje domaćina ili druge međunarodne organizacije.

Popunjenu i potpisanu prijavu i potrebne dokumente podnosilac prijave može poslati telefaksom i elektronskim putem. Postupak i način slanja, primanja, obrade, arhiviranja i zaštite elektronskih prijava i dokumenata utvrđuje Centralna izborna komisija BiH posebnim propisom.

Ako ispuni propisane uslove iz st. 1, 2. i 3. ovog člana, podnosilac prijave nalaziće se u izvodu iz Centralnog biračkog spiska za glasanje van Bosne i Hercegovine.

Podnosilac prijave iz st. 1, 2. i 3. ovog člana odgovoran je za autentičnost podataka koje podnosi uz prijavu.

Centralna izborna komisija BiH utvrđuje formu obrasca prijave iz st. 1, 2. i 3. ovog člana, način i postupak kojim se provjerava tačnost podataka u dokumentima koja podnesu izbjegla lica iz Bosne i Hercegovine koja zahtijevaju da budu upisana u Centralni birački spisak, provjerava dokaze kojim se dokazuje identitet i prebivalište za izbjegla lica i donosi odgovarajuća uputstva u vezi sa postupkom upisa birača u izvod iz Centralnog biračkog spiska za glasanje van Bosne i Hercegovine.

Upis u Centralni birački spisak državljana BiH koji imaju status izbjeglih lica iz Bosne i Hercegovine, a koji imaju biračko pravo u skladu sa ovim Zakonom, kontinuirani je proces koji se vrši tokom cijele godine, uz priloženu dokumentaciju iz stava (3) ovog člana.

Član 3.16

Državljanin Bosne i Hercegovine iz člana 3.15 st. 1, 2. i 3. ovog zakona dužan je da dostavi sve izmjene koje se odnose na podatke koje je prethodno dostavio u Centralnu izbornu komisiju BiH i na osnovu kojih se nalazi u izvodu iz Centralnog biračkog spiska za glasanje van Bosne i Hercegovine. Izmjene o podacima dostavljaju se najkasnije do isteka roka utvrđenog za podnošenje prijave za glasanje van Bosne i Hercegovine za naredne izbore.

Ako državljanin Bosne i Hercegovine iz člana 3.15 stav 1. ovog zakona ne podnese prijavu prije isteka roka utvrđenog za podnošenje prijave za glasanje van Bosne i Hercegovine na narednim izborima, nalaziće se u izvodu iz Centralnog biračkog spiska za glasanje na odgovarajućem biračkom mjestu u osnovnoj izbornoj jedinici u kojoj ima prebivalište.

Ako državljanin Bosne i Hercegovine iz člana 3.15 stav 2. ovog zakona ne dostavi dokaze o prebivalištu u Bos